Þjóðhagsreikningar 1945-1992 - 01.08.1994, Side 14

Þær helstu breytingar sem nú eru gerðar á fyrri tölum um þjóðhagsreikninga og
birtast í þessu riti eru sem hér segir:
Nú er sett fram nýtt og hærra mat á ijármunamyndun í íbúðarhúsnæði, einkum á
fyrri hluta tímabilsins eða frá stríðslokum og fram undir 1980. Þessu er nánar lýst í
kafla 3.4 um fjármunamyndun 0g kafla 7 um fjármunaeign en hækkunin veldur því m.a.
að landsframleiðslan hækkar allt tímabilið.
Lífeyrisskuldbindingar ríkisins vegna ríkisstarfsmanna hafa verið teknar inn í sam-
neysluna frá og með 1980 eins og raunar hafði þegar verið gert á árinu 1993 og kynnt
þá. Vegna óvissunnar við útreikninga af þessu tagi var hins vegar ákveðið að áætla
þessar skuldbindingar ekki lengra aftur og eins hafa hliðstæðar skuldbindingar sveitar-
félaganna ekki verið reiknaðar.
Launagreiðslur vamarliðsins til íslenskra starfsmanna eru nú færðar með öðrum
hætti en verið hefur. Til þessa hafa launagreiðslumar verið taldar með útflutningi á
þjónustu. Nú er þessu breytt til samræmis við þjóðhagsreikningakerfí Sameinuðu
þjóðanna (SNA) og litið á þessar greiðslur sem launatekjur frá útlöndum. Þessu er nánar
lýst í kafla 3.7. Þessi breyting er gerð aftur til 1980.
Skilgreiningunni á umfangi hins opinbera hefur nú verið breytt nokkuð frá því sem
áður var. Þessi nýja skilgreining hefur í för með sér talsvert meiri brúttófærslur og þar
með mælast umsvif hins opinbera meiri en áður var. Þetta er gert til samræmis við SNA
en einnig er byggt á því starfí sem að undanfömu hefur verið unnið að á vegum Ríkis-
reikningsnefndar við endurskoðun á framsetningu fjárlaga og ríkisreiknings. Leitast
hefur verið við að samræma búskap hins opinbera með þessum hætti afitur til 1980.
Vegna þess að síðast töldu þrjár breytingamar ná aðeins aftur til 1980 kemur brot í
allar tímaraðir á verðlagi hvers árs. Þetta er leyst með þeim hætti að sýndar eru tvær
fjárhæðir yfír lands- og þjóðarframleiðslu á árinu 1980 á verðlagi ársins. Þannig næst
samanburður íyrir og eftir 1980 á verðlagi hvers árs. Annað brot kom í tímaraðimar árið
1957 vegna kerfísbreytinga þá og var það leyst á hliðstæðan hátt. Við útreikning á
magnvísitölum hafa raðirnar aftur á móti verið keðjutengdar og eru því samfelldar alveg
frá 1945.
íslenskir þjóðhagsreikningar byggja á þjóðhagsreikningakerfí Sameinuðu þjóðanna,
A System of National Accounts (SNA), og er víða vitnað til þess kerfís í umfjölluninni
hér á efitir. Fylgt hefur verið útgáfunni frá 1968, SNA 1968, efitir því sem kostur hefur
verið á. Undanfarinn áratug eða svo hafa Sameinuðu þjóðimar ásamt OECD, Evrópu-
sambandinu (ESB) og fleiri alþjóðasamtökum unnið að endurskoðun á þjóðhagsreikn-
ingakerfínu. Þeirri endurskoðun er nú lokið og nýr staðall System ofNational Accounts
1993 (SNA 93) var birtur opinberlega í febrúar 1994. Hann hefur ekki í for með sér
neinar stórvægilegar breytingar frá fyrri staðli, að minnsta kosti ekki á þeim sviðum
sem íslenskir þjóðhagsreikningar hafa hingað til náð yfír. Margar minni háttar breyt-
ingar eru þó gerðar en þær einkennast fremur af nánari útfærslum en einnig er lögð
meiri áhersla á tenginguna milli framleiðslu, tekna, fjárfestingar og efnahags. Og nú er
gerð efnahagsreiknings fyrir þjóðarbúið orðin óaðskilinn hluti af staðlinum.
12