Sagnir - 01.04.1984, Page 74

HALAVEÐRIÐ OG HEIMILI f VANDA
unnar. Þannig eru einstaklingar
sem misstu fyrirvinnuna að meira
eða minna leyti orðnir 86 og mun
þó enn varlega áætlað.
Sé litið til sömu þátta og til
athugunar voru hér að framan,
varðandi kjör sjómannakvenna
og barna, blasir við að staða ann-
arra aðstandenda var jafnvel enn
verri. Þetta voru að vísu ekki eins
ijölmennar íjölskyldur, en að öilu
öðru leyti stóðu þær lakar að vígi
í lífsbaráttunni.
Eins og við var að búast er
heilsufar sýnu verra hjá þessu
fólki, vegna hærri aldurs: „Móð-
irin er veikbyggð og með þverr-
andi kröftum og þjökuð á ýmsan
máta, sem orsakað hafa ýnrsar
reynslur í lífinu." Þótt ckki konri
jafn oft fyrir að minnst sé á ein-
hver veikindi sem ætla má að séu
minniháttar eins og hjá börnum,
eru þetta mun átakanlegri lýsing-
ar: „Bæði [cru] efnalaus og farin
að heilsu.“ Þctta gagnorða dæríii,
er kannski ekki fjarri því að vera
dæmigert fyrir heilsufarslýsingar
þessa fólks.
Skemmst er frá því að segja, að
húseign virðist vera enn óalgeng-
ari meðal þessa hóps en hjá
ekkjum sjómannanna og barns-
mæðrum. Aðeins í tveimur til-
fellum er sérstaklega getið um
húseign og raunar virðast kröpp
kjör almennt setja öllu nreira
mark sitt á þennan hóp en þann
sem fjallað var um í kaflanum hér
á undan.
Skýrslurnar sem safnað var
vegna samskotanna, bera því
glöggt vitni að fráfall hinna 67
sjómanna í Halaveðrinu var ekki
einasta einn sviplegasti og ógn-
þrungnasti atburður íslenskrar
útgerðarsögu á þessari öld, heldur
hafði hann einnig alvarlegar af-
leiðingar í langan tíma fyrir fjölda
fólks. Afkomu á þriðja hundrað
manns var stefnt í voða og verður
nú litið á hvaða ráð samfélagið
hafði á taktcinum til að bregðast
við þessum vanda.
Slysatryggingar
Segja rná að þegar slysið verður,
búi landsmenn við svo til nýja
slysatryggingalöggjöf. Að meg-
inhluta til var hún frá árinu 1917
en 1921 höfðu verið gerðar á
henni nokkrar breytingar og aftur
sumarið 1925. Lögin kváðu svo á,
að ekkjur og börn hins látna
skyldu ganga fyrir um dánarbæt-
ur. Ef hann, aftur á móti, hafði
verið einhleypur og barnlaus
Snjólíkneski ergert varaf Ríkarði Jóns-
syni í minningu þeirra erfórust t Hala-
veðrinu.
komu þær í hlut foreldra, en
skyldu veitast systkinum hins
látna ef foreldrar voru fallnir frá.
Bæturnar voru ákveðin upphæð
sem greidd var í einu lagi. Sam-
kværnt landslögum höfðu flestir
þeir sem útfylltu skýrslur sam-
skotanefndarinnar rétt á dánar-
bótum. Kemur enda á daginn að
mikill meirihluti þcirra hafði
þegar fengið þær greiddar eða átti
von á þeim.
Upphæðin var 2000 krónur og
72 SAGNIR