Sagnir - 01.04.1984, Qupperneq 79

SÍLDIN ER SVIKULT FÉ
er
svikult
Á undan okkur gengur gamall,
álútur maður, hann á erfitt með
gang, styðst við tunnustaf. Þessi
maður man tímana tvenna, sjó-
sókn og síldveiðar eru honum
engin nýlunda. Við röltum fram
a bryggjusporðinn og tyllum
okkur á kaðalhönk sem þar
figgur. Þetta er seinni part dags í
janúarlok 1948.
í Reykjavíkurhöfn blasir við
ævintýraleg sjón. Hér liggur
bátur við bát. Allir eru þeir drekk-
hlaðnir, vinnuljósin á hafnar-
bakkanum varpa annarlegri birtu
yfir sérkennilegan skóg mastra og
reykháfa. Ljósið endurspeglast í
síldarkösunum sem þekja þilför
bátanna. Höfnin er á að líta sem
risastór silfursjóður. Á hafnar-
bakkanum iðar allt af lífi. Stórir
löndunarkranar bisa við að koma
síldinni á bílpalla. Vörubílar
standa í röðum, netadræsur liggja
á hafnarbakkanum tilbúnar að
takast á við síldina, hafnarsvæðið
er sem vígvöllur yfir að líta, víg-
völlur síldarævintýrisins. Við
skulum gefa þeim gamla orðið.
„Aflinn síðustu daga hefur
verið með ólíkindum, ég man
bara ekki eftir öðru eins. Ég rölti
gjarnan á kvöldin hér austureftir
og fylgist með bátunum úti á
Rauðarárvíkinni. Sumir hafa
nú fengið fullfermi þar á
örskömmum tíma. Síldin hefur
verið hér um allan sjó, á Sundun-
um, í Kollafirðinum og svo nátt-
úrulega í Hvalfirði. Þar hafa bát-
arnir fengið fullfermi í tveimur
köstum og næturnar hafa ósjaldan
sprungið, svo mikil hefur síldin
verið. Einn sólarhringinn fyrir
nokkrum dögum veiddust 4.300
tonn af síld, og það á einum sólar-
hring. En hvað svo, þegar kalla-
greyin koma í land eftir slaginn
við síldina, hvað bíður þeirra þá,
jú bið, bið og aftur bið, löng og
þreytandi bið. Hvernig haldið þið
að sé að bíða í höfn með fullan bát
af síld og vita af mokveiði aðeins
örskammt frá, jafnvel í ytri höfn-
inni, ja það er sko ekkert sældarlíf,
o sei, sei, nei. Menn eru nú
reyndar misjafnlega iðnir við bið-
ina. Sumir reyna að koma síldinni
í bræðslu hér í nágrannabæjunum,
en biðin getur orðið býsna löng.
Flestir landa í flutningaskipin. Þið
sjáið þarna fyrir handan, þarna
liggja þrjú þeirra, Knob Knot hér
næst, síðan Fjallfoss og loks
Hraunfaxi. í óveðrinu hér um
daginn skapaðist hálfgert vand-
ræðaástand þegar Knob var eitt
hér að taka við í nokkra daga. Á
sama tíma voru ellefu skip á Siglu-
firði að bíða losunar. Skipin höfðu
tafist svona í óveðrinu, ekki kom-
ist fyrir Horn. Já, það bætti nú
ekki ástandið sem ckki var gott
fyrir. Sumir voru reyndar það
heppnir að koma síldinni í Þjóð-
verjana. Það komu hér fimm
þýskir togarar að sækja síld ein-
mitt um þetta leyti. Nú svo er
bingurinn á Framvellinum,
þangað er landað þegar annað
bregst. Síðan er siglt með síldina
þegar tími vinnst til. Kommarnir
töldu að Framvallarsíldin yrði
óhæf til bræðslu, en hún reyndist
ágætlega, þar urðu þeir sér enn
einu sinni til skammar og svívirð-
ingar. Bingurinn, blessaður bing-
urinn, hann hefur komið sér vel.
Það eru víst ein 50.000 mál þarna
núna. En þetta gengur nú ekki til
lengdar, við verðum að fá hingað
síldarverksmiðjur. í þessu máli
dugir ekkert hik, á því veltur
hvort þjóðinni sparast tugir mill-
• íí
jona .
Já, það var mikið af síld í Faxa-
flóanum í janúar 1948. Það voru
líka margar hendur á lofti til að
grípa gróðann, cn síldin getur
verið svikul. Hér eru tvær stuttar
sögur um stóra síldardrauma.
SAGNIR 77