Nýtt Helgafell - 01.04.1956, Qupperneq 44
B OKMENNTIR
FRÁ ÍSLENZKRI BÓKAUTGÁFU
ÁRIÐ, sem leið, voru gefnar út á Islandi
um það bil 210 bækur (miðað við bókaheiti).
Eru þó ótaldir bæklingar, flugrit, ársskýrslur
félaga, reglugerðir og fleira þess háttar.
Sextíu þessara bóka eru þýðingar, 30 telj-
ast til barnabóka (helmingur þeirra þýðing-
ar). Ef bókum þessum er hins vegar skipt
eftir efni, verða skáldsögur lang-stærsti flokk-
urinn: um 40 þýddar sögur, en 11 íslenzkar.
Næstar koma ljóðabækur, frumsamdar og
þýddar, 18 bindi. Ævisögur Islendinga eru
lítið eitt færri en íslenzku skáldsögurnar á
arinu.
Ekki er tiltækur neinn listi um tímarit,
sem komu út 1955. Skv. síðustu Árbók Lands-
bókasafns voru gefin út hérlendis 230 blöð og
tímarit árið 1953 og varla skeikar miklu frá
þeirri tölu síðan. Að vísu kunna framarj-
greindar tölur að vera eitthvað ónákvæmar,
því að hér er einungis farið eftir bráðabirgða-
skrám frá Bóksalafélaginu (og áskriftarbóka-
listum bókmenntafélaga).
Tala bóka árlega hefur nú verið áþekk
um nokkurt skeið, og lítil nýbreytni gerzt
í bókaútgáfu síðan á stríðsárunum. Sting-
ur bókakostur ársins, sem leið yfirleitt lítið
í stúf við útgáfu áranna á undan. Guðrún
frá Lundi og Charles Garvice héldu venju
sinni og kom nú út í annað sinn skáldsagan
góða, Lúsía, 21. eða 22. bók hins síðarnefnda
höf. í íslenzkri þýðingu, og hafði verið ófá-
anleg í hartnær 40 ár. Fegursta höfundamafn
ársins var tvímælalaust Svana Dún og stór-
brotnasta bókarheitið Islenzk örlög (útvarps-
þættir), þó að Frumskógarútsi (í þýðingu
Kjartans Ólafssonar) sé vitaskuld nýtízku-
legra.
Nú orðið er tala bóka árlega nokkru hærri
en stríðsárin. Ekki veit ég, hvort af þessari
aukningu má draga nokkrar þær ályktanir,
sem máli skipti, en til þess þyrftu að minnsta
kosti að vera tiltækar söluskýrslur og yfir-
lit um stærð upplaga síðastliðin fimmtán ár.
Hins vegar virðist mér einsætt, að gæði hins
árlega bókakosts hafi heldur rýmað síðustu
árin, og stafar þessi rýrnun einkum af því,
að endurútgáfum sígildra íslenzkra bók hef-
ur fækkað, enda erum við nú famir að skafa
botninn í bili. Meiru máli en öll met í bóka-
útgáfu skiptir vitanlega að hlúa að stofni
bókmennta þjóðarinnar með því að gefa sí-
fellt út að nýju með hæfilegu millibili þau
verk, sem eftir standa, þegar „bókaflóðið"
fjarar út með hverju nýju ári. Merkcrr endur-
útgáfur á árinu, sem leið, vom Sælir eru ein-
faldir eftir Gunnar Gunnarsson (ný þýðing)
og Heimsljós Halldórs Kiljans Laxness. Einn-
ig má geta um Sögur herlæknisins í nýrri
útgáfu Snorra Hjartarsonar.
Fyrir nokkrum árum birtist í kanadísku
tímariti, The Icelandic-Canadian, grein eftir
amerískan prófessor, Morris Bishop að nafni,
sem sýndi fram á, að hér á Islandi vom gefn-
ar út fleiri bækur á nef hvert en í nokkm
öðm landi. Næstir komu Finnar. Ætla má,
*
að við séum enn mestu bókaframleiðendur