Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.06.1957, Blaðsíða 25
ura flýgur svo þvert yfir sviðið fram á
brún hægra megin. Stanzar þar snöggt,
aftur inn á mitt svið og tekur þar að
dansa með ýktum tilburðum).
GAMLI MAÐURINN — Ég ræð ekki við
mig. Þetta er óþokkabragð, þetta eru
gjörningar. Vægð. (Hann hættir nú að
snúast og sezt másandi niður).
ARI — Gerðu þér ljóst, að það var cg sem
stjórnaði þér, ég sem lét þig þjóta eins og
flón um þvert og cndilangt rjóðrið, ég
sem dró þig upp eins og dansbrúðu lítils
barns. Hvað varð nú af virðuleikanum,
nafninu og prófessorstitlinum? Rauk þetta
allt út í veður og vind, þegar ég, aumur
músikant, þrýsti á hnapp og fór að stjórna
þér? Og nú, nú skal ég stýra máli þínu.
GAMLI MAÐURINN — (Geiflar sig og skæl-
ir, eins og rrðin valdi honum crfiðleik-
um) Ég er duft og aska, hljóm og tóm,
ekkert nema hugarburður herra míns. Þeg-
ar sól rís að morgni og svefninum linnir,
þá fölna ég, sem í drauininum bý. Virð-
ing mín er tilbúin og vald mitt uppspuni,
menntun min blekking og vegsemd mín
lýgi. Höfuð mitt er tómt eins og fýsibelg-
ur, sem öskrar hátt með aðfengnum vindi,
tunga mín verkfæri annars huga, augu
mín sjáaldur framandi heila. Tal mitt er
numið, speki mín fengin að láni, gorgeir-
inn skikkja, steypt yfir auvirðileik.
ARI — (Hrópar) Nóg, nóg. Ó, þetta er
heimskulegt. Það líður óðum að dagmál-
um, og ég leik mér að sorg minni.
GAMLI MAÐURINN — (Stendur upp, æst-
ur) Finnst yður þetta ekki frekar til-
gagnslaust? Þér sannið ekkert, ekkert. Ég
ætla að láta yður vita það, ungi maður,
að ég lýsi yður ábyrgan fyrir þeirri hneisu,
sem þér hafið bakað mér, ég lýsi yður
ábyrgan og mun höfða mál á hendur yður
fyrir ósæmilega hegðun. Hverju hafið þér
til að svara? (Ari svarar ekki. Hann
horfir á stúlkuna) Hverju svarið þér, segi
ég? Hverju svarið þér?
ARI — Hversvegna skyldi ég svara þér?
(Gamli maðurinn æðir um rjóðrið, stillir
sér svo upp hægra mcgin og bíður) Ó,
Guð minn góður, hversvegna veit ég
svona vel að mig dreymir?
GAMLI MAÐURINN — (Óþolinmóður. Við
mennina tvo á baksviðinu) Þið hafið verk
að vinna. Gerið svo vel. (Þeir koma hægt
fram á sviðið. Á meðan segir —).
STÚLKAN — Nú koma þeir og taka mig frá
þér. Þeir fara með mig inn í dimman,
saggafullan skóginn, þar sem sólin skín
ekki, og þar gleymist ég, af því að þú ert
viss um að ég sé aðeins draumur. Villtu
minnast mín og efast.
ARI — (Faðmar hana) Ég sleppi þér ekki.
STÚLKAN — Þeir fara með mig inn í dimm-
an skóginn, þar sem sviðnir fuglar flögra
og svartir sníglar skríða. Þeir slíta mig
burt frá þér og ég verð ein á reiki um
dimma stigu og hvergi sést glæta og eng-
in von kviknar í brjósti mér, því þú getur
ekki einu sinni efazt. En ég mun þrá þig
alla daga og allar nætur (Mennirnir
cru nú komnir. Þeir taka hvor í sinn
handlegg á Ara og losa stúlkuna úr faðmi
hans. þeyta Ara aftur á bak upp að trjá-
stofni, taka svo stúlkuna á milli sín, leggja
hana á arma sína og mjakast aftur eftir
sviðinu. Gamli maðurinn fylgir eftir).
ARI — Ég er fiötraður. (Reynir á ósýnileg
bönd. Lætur höfuðið drjúpa) Ég get ekki
leyst þig. Ég er fjötraður í mína eigin
hlekki. Trú mín og vissa binda mig, svo
ég má mig hvergi hræra. (Lítur upp og
talar við stúlkuna) Þú ert uppspretta
gleði minnar. Án bín verður hádagur rokk-
inn, og ilmur blóma sem ódaunn. Án þín
verður hver ein gleðistund beisk og hver
sigur hin sárasta fórn. Vinahót verða mér
kvöl og neyð, og bros, jafnvel barns, verð-
ur gretta. (Hann grætur hljóðlega. Birtan
dofnar).
STÚLKAN — Ég mun sitja á rökum steini
og gráta. Dag og nórt mun ég reika um
og gráta þig. Og umhverfis mig verður
hljótt og kyrrt, en í myrkri næturinnar cr
cinhversstaðar vatn, ísi lagt. Og langt úti
á vatninu er einhver, sem fer, ísinn dunar,
rg fótatak einhvers sem fer, glymur í
nóttinni. Og ég mun bíða við vatnsbakk-
ann og ekki geta hreyft mig, og sá sem
fer á vatninu, hann nálgast óðfluga, og
skelfingin fyllir hjarta mitt og nístir brjóst
mitt, og þú, þú ert hvergi nálægur. (Hún
grætur. Mennirnir hverfa með hana. Gamli
maðurinn síðastur. Ari æpir. í sama mund
dimmir á sviðinu, aðeins svefnherbergi Ara
er upplýst, og hann rís á fætur í skelf-
ingu).
Hratt tjald.
dagskrá
23