Fréttatíminn - 10.01.2014, Qupperneq 42

42 heilsa Helgin 10.-12. janúar 2014
 tannlæknaþjónusta GjalDFRElsI FyRIR böRn InnlEItt í áFönGum

Voltaren 11,6 mg/g, hlaup. Inniheldur 11,6 mg af díklófenaktvíetýlamíni. Ábendingar: Staðbundnir
bólgukvillar. Skammtar og lyfjagjöf: Fullorðnir og börn 14 ára og eldri: 2-4 g af hlaupi borið á aumt svæði
3-4 sinnum á sólarhring. Mælt er með handþvotti eftir notkun, nema verið sé að meðhöndla hendur. Ef
meðhöndla á bráð, minniháttar meiðsli í stoðkerfi skal ekki nota Voltaren lengur en 7 daga án samráðs
við lækni. Hafið samband við lækninn ef einkenni eru viðvarandi eða versna eftir meðferð í 7
sólarhringa. Frábendingar: Ofnæmi fyrir einhverju innihaldsefnanna, asetýlsalisýlsýru og öðrum
bólgueyðandi gigtarlyfjum (NSAID). Sjúklingar sem hafa fengið astma, ofsakláða eða bráða
nefslímubólgu af völdum asetýlsalisýlsýru eða annarra bólgueyðandi gigtarlyfja (NSAID) eiga ekki að
nota lyfið. Síðustu 3 mánuðir meðgöngu. Má ekki nota handa börnum og unglingum 14 ára og yngri.
Sérstök varnaðarorð: Má eingöngu bera á heila og heilbrigða húð og alls ekki á slímhúðir eða augu.
Getur valdið húðertingu. Varast skal mikið sólarljós, notkun samhliða bólgueyðandi lyfjum eða að hylja
notkunarsvæðið með loftþéttum umbúðum. Gæta skal sérstakrar varúðar hjá öldruðum eða
astma-/ofnæmis-sjúklingum (hefur valdið berkjukrampa). Hætta á meðferð ef útbrot koma fram eftir
notkun. Við notkun á stór húðsvæði eykst hættan á almennum aukaverkunum, t.d. á nýru. Við brjóstagjöf
eða meðgöngu má eingöngu nota lyfið í samráði við lækni. Lesið leiðbeiningar á umbúðum og í
fylgiseðli fyrir notkun. Geymið þar sem börn hvorki ná til né sjá. Markaðsleyfis hafi: Novartis
Consumer Health S.A. Umboð á Íslandi: Artasan ehf., Suðurhrauni 12a, 210 Garðabæ
Fæst án lyfseðils
Verkir í
hálsi og
öxlum?
V
O
L1
30
10
2
Verkjastillandi og
bólgueyðandi við
verkjum í hálsi
og öxlum!
KYNNING
k vef er líklega algengasti kvilli sem hrjáir jarðarbúa, en reikna má með að þegar 75 ára aldri er náð hafi maður u.þ.b. 200 sinnum fengið kvef og eytt um
tveimur árum af ævinni í að berjast við hin hvimleiðu óþæg-
indi sem fylgja kvefi eins og nefrennsli og hnerraköst.
Yfir 200 mismunandi gerðir af vírusum valda kvefi og því
er erfitt að mynda ónæmi gegn því og að sama skapi erfitt
að finna lækningu. Þó er það svo að tíðni kvefs lækkar með
aldrinum, börn geta reiknað með að fá kvef að meðaltali 4-8
sinnum á ári en á efri árum er meðaltalið komið niður í eitt
skipti á ári.
Nýlegar rannsóknir á tengslum kvefs og LGG gerils-
ins virðast benda til verndandi áhrifa gerilsins umfram
lyfleysu áhrif og þá sérstaklega hjá börnum. Í tveimur klín-
ískum rannsóknum Hojsak og félaga frá 2010 koma fram
ótrúleg áhrif LGG á tíðni kvefs í börnum. Í rannsóknunum
voru líkurnar á að fá kvef í tilraunahópunum (sem fengu
LGG) þrisvar sinnum minni en í samanburðarhópunum
sem fengu lyfleysu. Að auki virtust einkenni vara skemur í
tilraunahópunum sem þýddi að börnin voru styttri tíma frá
vegna veikindanna í tilraunahópunum en í samanburðar-
hópunum. Þessar rannsóknir staðfesta fyrri rannsókn Ha-
takka og félaga sem birtist í British Medical Journal 2001
sem sýndi svipuð áhrif og lýst er hér að ofan.
Yfirlitsgrein (meta analýsa) sem birtist í hinum virta Coc-
hrane gagnagrunni haustið 2011 staðfestir ofangreindar
niðurstöður, en þar voru teknar fyrir 14 rannsóknir sem
skoðuðu samband kvefs og svokallaðra heilsugerla (e.
probiotics), þ.á.m. LGG gerilsins (Lactobacillus rhamnosus
GG). Þar var niðurstaðan að heilsugerlarnir minnkuðu frek-
ar tíðni kvefs en lyfleysa og að mati höfunda greinarinnar,
Hao og félaga, eru áhrifin mest í börnum.
Ekki er að fullu ljóst hvernig LGG gerillinn og aðrir
heilsugerlar fara að því að lækka tíðni kvefs, en talið er að
þeir hafi áhrif á ónæmisvirkni meltingarvegarins. Rann-
sóknir Kankainen og félaga hafa sýnt að LGG gerillinn
á auðvelt með að festast við slímhúð þarmaveggjarins og
virðist sú binding gegna lykilhlutverki í ónæmishvetjandi
áhrifum LGG gerilsins. Meðal annars hefur sést að ferlar
sem hafa hlutverk í veirudrepandi ónæmisvörnum eru virkj-
aðir við þessa bindingu, sbr. rannsóknir van Baarlen og
félaga frá 2011.
Af ofangreindu er ljóst að hinu hvimleiða kvefi er hægt
að halda vel í skefjum með neyslu á LGG. Rannsóknirnar
sem nefndar eru hér að ofan sýna að þrisvar sinnum minni
líkur eru á að börn sem neyta LGG reglulega fái kvef og þá
eru ótalin önnur jákvæð áhrif LGG á meltingarveginn auk
annarra heilsusamlegra áhrifa.
LGG+ gegn kvefi
þ ann 1. janúar 2014 bætt-ust 10 og 11 ára börn í hóp þeirra sem fá gjaldfrjálsar
tannlækningar. Þær eru nú í boði
fyrir 3 ára börn og börn á aldrinum
10 til og með 17 ára. Þó þarf að
borga 2500 króna árlegt komugjald.
Greiðsluþátttaka sjúkratrygg-
inga er háð því að börnin séu skráð
hjá heimilistannlækni og því eru
foreldrar hvattir til að skrá barn/
börn í Réttindagátt Sjúkratrygg-
inga Íslands á vefslóðinni Sjukra.
is. Tannlæknar geta einnig séð um
skráninguna, sé þess óskað.
Mælt er með skráningu barns
hjá heimilistannlækni við eins árs
aldur.
Á vef Landlæknis kemur fram
að miðað er við afmælisdag barns
þegar kemur að gjaldfrjálsum
tannlækniningum en ekki fæðing-
arár. Tekið er fram að börn í bráða-
vanda sem búa við erfiðar félags-
legar aðstæður eiga einnig rétt
á gjaldfrjálsum tannlækningum.
Tilvísun þarf að berast tannlækni
frá heilsugæslu, barnaverndar- eða
félagsmálayfirvöldum og skilyrði
að Sjúkratryggingar Íslands hafi
samþykkt umsókn frá tannlækni á
grundvelli tilvísunar.
Gjaldfrjáls tannlæknaþjónusta
barna verður innleidd í áföngum til
ársins 2018 og á næsta ári bætast
við 8 og 9 ára börn. -eh
Tíu og ellefu ára
börn bætast í hópinn
Greiða þarf 2500
króna árlegt komu-
gjald til tannlæknis
fyrir öll börn.