Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Síða 54

ásamt fleira fólki, þar á meðal konu
sinni og syni, Steinþóri heitnum Sig-
urðssyni, jarðfræðingi, að stóra
hvernum á „Ölkelduhálsi", þar sem
hverafuglarnir syntu fram og aftur á
rjúkandi og bullandi hvernum, en
þegar nær kom, — flugu fuglarnir
burt. Munu þetta hafa verið urt-
endur.
Hann segir svo frá:
„Nú var eftir að fá skýringu á því,
að fuglarnir gátu haldist þarna við.
Við fórum að snerta vatnið með
fingrunum, ofur varlega til að byrja
með, og urðum þess þá varir, að það
var ekki nærri eins heitt og útlit var
fyrir. Fór því fjarri, að við brenndum
okkur, því að hitinn virtist litlu meiri
en líkamshiti manns.
Nokkru síðar átti Steinþór leið til
Reykjavíkur. Tók hann þá með sér
hitamæli og mældi hitann á ýmsum
stöðum í „hvernum", og reyndist
hann um 38—39°.
En suðan?
Það, sem manni sýndist suða,
munu vera loftbólur, er stíga upp frá
botninum um allan „hverinn" og
springa á yfirborði vatnsins. En svo
ólíkindalega lítur þetta út, að menn
hafa sennilega aldrei talið sig þurfa
að þreifa á vatninu til að sannfærast
um, að það væri sjóðandi. Og á þeirri
sannfæringu hefur svo byggzt trúin á
hverafuglana."
116
EVRÓPUDAGURINN * ★ +
1983 ★ ★
HELGAÐUR * *
NÁTTÚRUVERND ★ * ★
Evrópudagurinn 1982 er helgaður náttúruvcrnd,
en hann er haldinn hátíðlegur 5. maí ár hvert, á
stof'ndegi Evrópuráðsins.
í tilefni dagsins hefur sambandið sent frá sér
svofcllt ávarp:
Allir vita, að margir af farfuglum okkar dveljast á
Bretlandseyjum og meginlandi Evrópu á veturna.
Þar bíða þeirra ýmsar hættur, sem jaf'nvel geta
nær útrýmt þeim úr líf'ríki íslands.
Sama gildir um lífríki annarra Evrópuþjóða. Það
er ekki bundið við þau landamæri, sem við mcnn-
irnir höfum sctt.
Evrópuráðið hefur látið sig þetta miklu skipta, og
í tilefni Evrópudagsins 5. maí hcfur forseti sveitar-
stjórnarþings Evrópu, Erich Kicsl, borgarstjóri í
Múnchen, sent f'rá sér eftirf'arandi ávarp:
VERNDUM NÁTTÚRUNA
Maðurinn er aðcins ein af 1.300.000 dýrateg-
undum jarðar. Þótt maðurinn njóti sérstöðu á
jörðinni, þá veita þau forréttindi honum ekki rétt til
þess að ógna tilveru annarra dýrategunda í líf-
ríkinu. Nú eiga 12% allra spcndýrategunda, 13%
allra fuglategunda, 30% allra f'roskdýra, 45% allra
skriðdýra og 47% allra vatnafiska útrýmingu yfir
höfði sér. Sama ógn vofir yfir 1400 tcgundum
blómplantna.
Evrópuráðið hcfur snúizt gegn þessari vá með því
að beita sér fyrir auknum rannsóknum á lífríkinu,
með því að stuðla að friðlýsingu tegunda, með
setningu Evrópusáttmála um vatn, sáttmála um
verndun fjalllenda í Evrópu.
Ráðið hefur stuðlað að fjölgun þjóðgarða og ann-
arra f'riðlýstra svæða í Evrópu, m. a. með verð-
launaveitingum, og það hefur bcitt sér fyrir vernd-
unarhcrf'erðum, eins og t. d. herfcrð á þessu ári og
hinu næsta til verndar fjörusvæðum í Evrópu.
Meiriháttar skref f'ram á við á þessu sviði var
stigið árið 1982 með gildistöku „Samnings um
verndun villtra plantna og dýra og vistkerfis
þeirra“, en 20 ríki hafa undirritað samninginn.
Með samningi þessum hafa aðildarríkin fengið
nýtt vopn til verndar lífríkinu án tillits til
landamæra.
Maðurinn mun ávallt þarfnast lífríkis jarðar. Það
er skylda okkar allra að standa vörð um það.
Veggspjald
Evrópudagsins
1983.
SVEITARSTJÓRNARMÁI.