Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Qupperneq 14
Kaupfélag Rangælnga er með höfuöstöðvar sínar í mynd-
arlegu húsl við Austurveg, en er einnig annars staðar með
iðnaðarhúsnæði.
„Það mun haí’a verið 1933, að hafin var smíði á
í'yrstu tveimur íbúðarhúsunum á Hvolsvelli, sem þá
var aðeins sléttur mói í túnfætinum á Stórólfslivoli.
Það vor flytur Kaupfélag Hallgeirseyjar aðsetur sitt
á Hvolsvöll. Með því var lagður grundvöllurinn að
þéttbýliskjarnanum, þótt vöxturinn sé afar hægur
lengi framan af. íbúum fjölgar síðan með auknum
umsvif'um Kaupf’élags Rangæinga og fleiri stofnana
og f'yrirtækja, er hér setjast að. Nú búa á Hvolsvelli
um 550 manns, en í strjálbýli hreppsins eru 170
íbúar á 33 byggðum jörðum. Strjálbýli Hvolhrepps
er þannig að íbúatölu á við meðalstóran hrepp í
landinu, en íbúar hreppsins í heild voru hinn 1. des.
sl. 717.“
— Hvolhreppur er því „sameinaður hrepp-
ur“ í þeim skilningi, að hann er bæði þéttbýli
og strjálbýli. Hvernig gengur sambúðin milli
þéttbýlisins og stijálbýlisins?
„Sambúðin gengur mjög vel að öðru leyti en því,
að þéttbýlið dregur vinnuaflið úr sveitunum með
þeirri afleiðingu, að búskapurinn dregst saman og
fólkið fer að vinna í þéttbýlinu. Fólkið í sveitunum
vinnur margt á Hvolsvelli, og þetta er í reynd
sameiginlegt vinnusvæði, og ekki aðeins innan
hreppsins, heldur nágrannasveitanna líka, og þar á
ég við l'ljótshlíðarhrepp og Vestur-Landeyjahrepp.
Fjöldi fólks ekur daglega milli vinnustaðar og heim-
76 ilis í þessum nágrannahreppum."
— Er Kaupfélag Rangæinga burðarás
atvinnulífsins?
„Kaupf'élag Rangæinga er langstærsta atvinnu-
f'yrirtækið í hreppnum. Það rekur á Hvolsvelli verzl-
un og ýmiss konar þjónustu við nágrannasveitirnar
og talsverðan iðnað, bæði nýsmíði landbúnaðarvéla
og fleira, húsgagnaiðnað, prjóna- og saumaiðnað.
Upphaflega byggðist Hvolsvöllur utan um þjón-
ustuiðnað kaupfélagsins við sveitirnar í kring.
Kaupf'élagið er til dæmis langstærsti raf'virkjaverk-
takinn á svæðinu. Það rekur bifreiðaverkstæði og
vélsmiðju, trésmiðju, húsgagnaverksmiðju, raf-
magnsverkstæði, annast raflagnir og rekur sauma-
stofu. Vöruflutningar eru einnig drjúgur þáttur í
starfseminni. Kaupf'élagið annast hvers konar
flutninga, t. a. m. á þungavörum, eins og áburði, til
bænda á verzlunarsvæði sínu, sem er öll Rangár-
vallasýsla. Þá hefur kaupfélagið vöruafgreiðslu hjá
Landflutningum í Reykjavík. Ef Rangæingur er
staddur í Reykjavík og hefur gert þar innkaup,
keypt sér t. d. sófasett, getur hann einfaldlega beðið
verzlunina um að senda vöruna á afgreiðslu Land-
flutninga, og hún er komin samdægurs austur í
Rangárvallasýslu og í flestum tilvikum heim á
hlað.“
— Þú nefndir nýsmíði landbúnaðarvéla?
,Já, kaupfélagssmiðjurnar haf'a þannig smíðað
bæði baggatínur og áburðardreifara, og á sviði hús-
gagnaiðnaðar má nefna, að trésmiðja kaupfélagsins
stcndur að samstarfi kaupfélaganna þriggja, þ. e.
Kaupfélags Arnesinga, Kaupfélags Vestur-Skaft-
fcllinga og Kaupfélags Rangæinga, um smíði
húsgagna undir vöruheitinu 3K.“
— Svo er í hreppnum heykögglagerð?
,Já, hún er ein af elztu heykögglaverksmiðjum á
landinu. Og hún hefur verið að brydda upp á
nýjungum í framleiðslunni með íblöndun í kögglana
mcð ýmsum efnum til að bæta þá. Stórólfsvöllur
heitir fyrirtækið og er í eigu Landnáms ríkisins.
Vinnsla stendur yfir frá miðjum júnímánuði allt
f'ram í október, ef tíð leyfir, og er unnið á vöktum
allan sólarhringinn, grasið slegið á um það bil 400
hektara landi og það þurrkað og unnið jaf'nóðum.
SVEITARSTJÓRNARMÁL