Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Qupperneq 31

„Og mundu mig um það að taka fjár-
hagsáætlunina til endurskoðunar
fyrir mitt næsta ár - eins og gert er á
Ólafsfirði." Við borðið sitja, talið frá
vinstri: Snorri Finniaugsson,
bæjargjaldkeri, og Stefán J. Bjarna-
son, bæjarstjóri á Dalvík, Jón E. Frið-
riksson, bæjarstjóri á Ólafsfirði, og
Úlfar Hauksson, viðskiptafr. á Akur-
eyri. Aftar ræða saman Karl Guð-
mundsson, fyrrv. bæjarritari á Dalvík
og núv. sveitarstjóri í Hveragerði, og
Pétur Már Jónsson, fv. bæjarstjóri á
Ólafsfirði. Standandi á miðri mynd er
Ásmundur Eiríksson, oddviti Gríms-
neshrepps.
Þannig hcí'ur kostnaðarhluti Reykjavíkurborgar í
rekstrarkostnaði dagvista barna t.d. hækkað úr
60,9% árið 1978 í 67,3% á árinu 1981, og hluti
borgarsjóðs í rekstrarkostnaði strætisvagna hefur
vaxið úr 36,6 í 48,5% á sama tíma. Þannig mætti
nefna fleiri dæmi.
Það er ávallt álitamál, hvort og hve mikið skuli
greiða niður þjónustu svcitarf'élaga með skatttckj-
um þeirra, en meginatriðið er þó það, að sveitar-
stjómir, en ekki ríkisvald, eiga að haf'a úrskurðarrétt
í málinu.
Þær niðurgreiðslur, sem ríkið hef'ur ákveðið, eru
líka tvímælalaust komnar yfir hæfileg mörk. Þær
skekkja hagkcrfið, og menn missa sjónar af sam-
bandinu milli þjónustu og kostnaðar við hana. í
skjóli þess verður auðveldara fyrir þrýstihópa starfs-
manna eða notenda að auka kostnaðinn stöðugt.
Eg tel því, að við mótun fjármálastefnu sveitarfé-
laga verðum við að stíga skref' til baka í niður-
greiðslum á verði þeirrar þjónustu, scm fjármögnuð
er með þjónustugjöldum.
Niöurlag
Eg lýk máli mínu mcð því að nef'na atriði, sem
ekki er bcinlínis á dagskrá þessarar ráðstef'nu, cn
sem tengist því þó og er talsvcrt of'arlega á baugi um
þessar mundir.
Þegar erfiðleikar steðja að, reynir mjög á styrk
sveitarfélaganna. Styrkur þeirra þarf' ekki að f'ara
ef'tir stærð, en þó er ljóst, að aukin stærð sveitarfé-
laganna eykur möguleika þcirra á kröf'tugri
viðbrögðum við aðsteðjandi vanda.
Sameining sveitarfélaga hef'ur verið á dagskrá
öðru hvoru í einn og hálf'an áratug, en lítið hef'ur
orðið úr sameiningu og þar með styrkingu sveitarf'é-
laganna. Nýverið hef'ur samcining tveggja hrepps-
félaga verið samþykkt í almennri atkvæðagrciðslu
og stjórn Sambands íslenzkra sveitarfélaga hef'ur
ákvcðið að gera sérstakt átak til þcss að vekja
umræður um málið meðal sveitarstjórnarmanna og
almennings í landinu.
Við teljum, að sameining smárra sveitarfclaga sé
stöðugt brýnni þörf, en ella muni flciri og fleiri
vcrkefni færast úr höndum sveitarf'élaga ýmist í
hendur ríkisins eða einhvcrs konar svæðisstjórna,
þar sem sérf'ræðingar og þrýstihópar f'á völd úr
höndum kjörinna fulltrúa í sveitarstjórnum. Hlut-
verk sveitarfélaganna verður að borga fyrir starf'-
semi, sem þau hafa litla cða enga stjórn á.
Ég bið sveitarstjórnarmenn að hugleiða cnn cinu
sinni, hvort sameining sveitarfclaga muni henta
aðstæðum í þeirra heimabyggð og geta stuðlað að
því að treysta farsæld f'ólks og byggðar.
Um leið og ég segi ráðstef'nu þcssa setta, lýsi ég
þeirri ósk stjórnar Sambands íslenzkra sveitarf'é-
laga, að hún mcgi stuðla að styrkum fjárhag sveitar-
félaga í landinu á árinu 1983. 93
SVEITARSTJÓRNARMÁL