Sveitarstjórnarmál - 01.01.2003, Blaðsíða 17

Höfuðborg á 21. öldinni
„Ég er þeirrar skoðunar að borgir séu ákveðnir
aflgjafar í efnahagskerfi þessarar aldar. Þær hafa
alltaf skipt máli að því leyti og í framtíðinni
munu, þær hafa enn stærra hlutverki að gegna.
Borgirnar verða að bjóða aðstæður til þess að
hægt sé að þróa efnahagskerfið og þau störf sem
Gamli midbærinn. „Reykjavík, eða öllu heldur höfuðborgarsvæðið á íslandi, er í samkeppni við
borgarsvæði í Evrópu um fólk og fjármagn. ídag er samkeppnin ekkert síður og jafnvel mikið frekar
út á við, við önnur lönd en við önnur búsvæði hér á landi," segir Ingibjörg Sólrún.
því fylgja. Reykjavík er engin undantekning að því leyti. Við verð-
um að eiga ákveðna möguleika á að byggja upp vaxtarsvæði í
næsta nágrenni við miðborgina og háskólann. Ég held að upp-
bygging slíks vaxtarsvæðis, þar sem saman fara vísindi, þekking-
ariðnaður og viðskiptalíf, auk íbúðabyggðar, geti gefið svo mikið
af áhugaverðum möguleikum nú á nýrri öld að það muni gagnast
fólki langt út fyrir raðir íbúa
Reykjavíkurborgar, raunaröll-
um landsmönnum." Ingibjörg
Sólrún segir að þótt upplýs-
ingabyltingin hafi gert kleift að
dreifa vinnustöðvum og vinna
verkefni úti á landi, ýmist að
öllu leyti eða í tengslum við tilteknar höfuðstöðvar í höfuðborg-
inni, þá eigi ákveðin samþjöppun sér einnig stað.
A góðviðrisdögum er oft mannmargt í miðborg Reykjavík-
ur. Blómarósirnar á myndinni heita Þuríður Helga, Sólveig
Hlfn og Þórhildur Fjóla Kristjánsdætur.
landi vegna þess að landsbyggðin sé bakland
höfuðborgarinnar. Á móti komi að styrkur höfuð-
borgarinnar hafi afgerandi áhrif á Iífsskilyrði í
landinu. Þannig þurfi hvor á hinum að halda.
Hún neitar því ekki að þrátt fyrir að borgin eigi
sér bakland út um landið þá hafi stundum skap-
ast ákveðin togstreita þar á milli. „Ekkert er und-
arlegt við að fólk, sem býr á stöðum þar sem
íbúum er að fækka, sjái ofsjónum yfir því hversu
höfuðborgarsvæðið þenst út. Þetta er þó, ef betur
er að gáð, sama þróunin og á sér stað um allan
hinn vestræna heim. Hlutfall fólks sem býr í
borgum hefur verið að vaxa alla síðustu öld og
lengur og þessi þróun á sér enn stað. Um 60%
landsmanna búa á höfuðborgarsvæðinu í dag. Ég
gæti trúað því að það sé sambærilegt hlutfall og býr í borgum f
nágrannalöndunum."
Hverfaskipting sem koma skal
Ekki er hægt að skilja við Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur borgar-
stjóra án þess að minnast á hugmyndir Gunnars Helga Kristjáns-
sonar, prófessors og stjórn-
málafræðings, um að Reykja-
vík sé hætt að njóta hag-
kvæmni stærðarinnar og að
hagstætt gæti verið að skipta
henni upp í smærri sveitarfé-
lög. Hún segir að svara megi
þessum vangaveltum með því að Reykjavíkurborg sé bæði of stór
og of lítil. „Borgin er of stór til þess að auðvelt sé að sinna nær-
þjónustu við borgarana. En sem borg, sem þarf að standa undir
Hlutfail fólks sem býr í borgum hefur verið að
vaxa alla síðustu öld og lengur og þessi þróun á
sér enn stað.
gera." Ingibjörg Sólrún segir að þetta tvískipta hlutverk hafa end-
urspeglast í umræðum um Reykjavíkurflugvöll þar sem sjónarmið
um nýtingu Vatnsmýrarinnar til uppbyggingar á öflugri íbúa- og
þjónustubyggð hafi tekist á við þarfir landsmanna fyrir flugsam-
göngur innanlands með mjög greiðum aðgangi
að höfuðborginni. Hún segir að þessar umræður
hafi þó ekki eingöngu snúist um samgöngumál
heldur hafi þær endurspeglað ágreining um
hvert eigi að vera hlutverk höfuðborgarinnar á
21. öldinni.
Landsbyggðin er bakland
Ingibjörg Sólrún segir að sveitarfélögin eigi með sér margvíslegt
samstarf og auðvitað verði þeir, sem fara með málefni Reykjavík-
urborgar, að skilja mikilvægi þess að til sé blómleg byggð úti á
17