Sveitarstjórnarmál - 01.09.2003, Blaðsíða 20

Fjarðabyggð
Hugarfarið ræður miklu
um samfélagsþróunina
Smári Geirsson, fyrrverandi formaður Sambands sveitarfélaga á Austurlandi og formaður bæj-
arráðs Fjarðabyggðar, segir sameiningu sveitarfélaganna hafa verið eina meginforsenduna
fyrir því að virkjunar- og álversmálin eystra náðu fram að ganga.
Smári Geirsson var formaður Sambands
sveitarfélaga á Austurlandi frá 1998 en lét
af formennsku á aðalfundi sambandsins
sem haldinn var í lok ágúst. Hann hefur
því fylgt eftir allri síðustu lotu undirbún-
ings að uppbyggingu stóriðju eystra og
raunar leitt baráttuna fyrir því að nýta beri
orku og byggja upp orkufrekan iðnað á
Austurlandi. Lokalotan hófst árið 1997 og
frá þeim tíma hefur margt drifið á dagana
þar til endanlegum áfanga var náð og
ákveðið að byggja Kárahnjúkavirkjun og
álver á Reyðarfirði. Tíðindamaður hitti
Smára á heimili hans f Neskaupstað á
dögunum og ræddi við hann um þetta
viðamikla verkefni sem mun gjörbreyta
allri stöðu Austurlands á komandi tímum.
Gleðistundir og vonbrigði
Smári segist hafa upplifað gleðistundir
jafnt sem vonbrigði á þeim tíma sem bar-
áttan fyrir virkjun og álveri hefur staðið
yfir. Stundum hafi verið gaman að taka
þátt í þessum slag en á milli hafi komið
afskaplega erfiðir tímar og í þessu máli
eins og mörgum öðrum skipti gott úthald
öllu. „Það var mikið reiðarslag fyrir fólk
hér eystra þegar fallið var frá Fljótsdals-
virkjun og byggingu 120 þúsund tonna ál-
vers í fyrsta áfanga á árinu 2000. Þá var
Ijóst að framkvæmdir myndu frestast og
málið dragast á langinn. Þegar
síðan átti að fara að taka
ákvörðun um Kárahnjúkavirkj-
un og stærra álver snemma á
árinu 2002 treysti Norsk
Hydro sér ekki til að standa
við fyrirfram ákveðnar tíma-
setningar. Þessi afstaða Hydro
varð okkur, sem unnið höfðum
að þessum málum, og flestum Austfirðing-
um gríðarlegt áfall og það var í reynd
erfitt að stappa stálinu í fólk. Áföllin höfðu
þau sorglegu áhrif á sínum tíma að margir
„Þegar samningar voru undirrilaðir viö hátíölega
athöfn á Reyðarfirði 15. mars og gleðin og ánægj-
an skein úr hverju andliti voru stundir vonbrigö-
anna allar gleymdar/' segir Smári Ceirsson.
„Þeim sem helst unnu að framgangi verkefnisins
bar gæfa til að þjappa sér saman á erfiðustu
stundunum og bretta upp ermar og þá var sam-
staða austfirskra sveitarstjórnarmanna alla tíð til
hreinustu fyrirmyndar."
harðir fylgismenn verkefnisins misstu
móðinn og trúna á að hér væri unnið að
raunhæfu markmiði. Þetta fólk spurði okk-
ur, sem stóðum helst í baráttunni, jafnvel
að því hve lengi við ætluðum að láta hafa
okkur að fíflum. Síðan var líka sárt að
fylgjast með gleði andstæðinga verkefnis-
ins þegar umrædd áföll dundu yfir. Þeim
sem helst unnu að framgangi verkefnisins
bar gæfa til að þjappa sér saman á erfið-
ustu stundunum og bretta upp ermar og
þá var samstaða austfirskra sveitarstjórnar-
manna alla tíð til hreinustu fyrirmyndar.
Þegar endanlegir samningar voru síðan
undirritaðir við hátíðlega athöfn á Reyðar-
firði 15. mars síðastliðinn og gleðin og
ánægjan skein úr hverju andliti voru
stundir vonbrigðanna allar gieymdar. Sig-
ur var í höfn."
Samráðshópur með
heimamönnum
„Ég hélt því ætíð fram að ef við heima-
mennirnir misstum trúna á farsæla niður-
stöðu þessa mikilvæga máls yrði ekkert úr
því. Við eystra yrðum að gera allt sem í
okkar valdi stæði til að þoka málinu áfram
í samráði við stjórnvöld og viðkomandi
fyrirtæki. Staðreyndin er sú að eftir að
Alcoa kom að málinu í mars til apríl 2002
hefur framgangur þess verið með ævin-
týralegum hraða. Allt hefur gengið vel fyr-
ir sig og við hér eystra erum mjög ánægð
með á hvern hátt Alcoa vinnur að því.
Forsvarsmenn Alcoa eru mjög uppteknir af
því að álverið verði íslenskt
fyrirtæki í Alcoafjölskyldunni
eins og þeir orða það gjarnan.
Fyrirtækið á að vera byggt upp
á íslenskum forsendum og
starfsfólk þess á að vera ís-
lenskt nema hugsanlega í ein-
hverjum undantekningartilvik-
um. Þá verður lagt kapp á að
undirbúa væntanlegt starfsfólk
sem best og það gerir Alcoa meðal annars
í samstarfi við Verkmenntaskóla Austur-
lands. í þessu sambandi er rétt að hafa í
20 ------