Sveitarstjórnarmál - 01.09.2003, Blaðsíða 32
Kárahnjúkavirkjun og Austurland
íbúafjöldinn mun tvöfaldast
íbúafjöldi Norður-Héraðs mun meira en tvöfaldast á framkvæmdatíma Kárahnjúkavirkjunar.
Jónas Þór Jóhannsson sveitarstjóri segir að tryggja verði íbúafjölgun til frambúðar.
lónas Þór lóhannsson, sveitarstjóri á Norður-
Héraði.
„Ég tel enga spurningu um að virkjanamálin
hafa mikið að segja fyrir okkur," segir Jónas
Þór Jóhannsson, sveitarstjóri á Norður Hér-
aði. „Að undanförnu höfum við þurft að
takast á við mörg ný verkefni, meðal annars
samningagerð við Landsvirkjun vegna Kára-
hnjúkavirkjunar, umhverfismat vegna virkj-
unarinnar og einnig nýtt deiliskipulag vegna
íbúðabyggðar á virkjunarsvæðinu. Við erum
nýliðar í þessum verkefnum en ég held að
okkur hafi engu að síður tekist sæmilega að
vinna úr þessu."
Spurning um tekjur af
fasteignagjöidum
Jónas Þór segir að þótt um stærstu fram-
kvæmdir íslandssögunnar til þessa sé að
ræða, þegar tillit er tekið til umfangs þeirra,
séu þær þó ekkert meiri miðað við hagkerfi
þjóðarinnar í dag en Búrfellsvirkjun hafi
verið á sínum tíma. Þessar framkvæmdir
komi á hinn bóginn til með að hafa meiri
áhrif í einum tilteknum landshluta en fram-
kvæmdirnar við Búrfell höfðu og njóti öll sveitarfélögin á svæð-
inu þeirra þótt það verði í mismiklum mæli. „Eins og staðan er í
dag munum við ekki njóta tekna af þessum framkvæmdum í
sama mæli og til dæmis Fjarðabyggð og Fljótsdalshreppur vegna
þess að samkvæmt núgildandi reglum eru ekki lögð fasteigna-
gjöld á stíflur og rennslisgöng, sem í þessu tilviki eru að stórum
hluta á Norður-Héraði. Fasteignagjöld eru aftur á móti lögð á
stöðvarhús virkjana svo og byggingar vegna stóriðju. Við erum að
vinna að því að fá leiðréttingu þannig að við sitjum við sama
borð og önnur sveitarfélög sem þessar framkvæmdir ná til. Ég úti-
loka ekki og tel raunar góðar vonir til að reglum verið breytt á
þann hátt að tekjur af þeim
hlutum virkjunarinnar sem eru
innan sveitarfélagsins komi í
okkar hlut."
Meira en tvöföldun
íbúafjölda
Um 300 manns búa á Norður-Héraði. Sveitarfélagið varð til við
sameiningu þriggja hreppa árið 1998. Ekkert þéttbýli er á Norð-
ur-Héraði og byggist atvinnustarfsemin að mestu leyti á landbún-
aði. Jónas Þór segir að hverjar sem lyktir fasteignagjaldsmálsins
verði þá komi þessar framkvæmdir til með að hafa margvísleg
„Eins og staðan er í dag munum við ekki njóta
tekna af þessum framkvæmdum í sama mæli og til
dæmis Fjarðabyggð og Fljótsdalshreppur."
áhrif. „Nú er gert ráð fyrir að allt að 300 til
500 manns muni eiga tímabundið lögheim-
ili á virkjunarsvæðinu. Ætlunin er að stofna
til fjögurra vinnubúða og verða tvær þeirra,
Laugarás og Tunga, á Norður-Héraði með
um eða yfir 800 íbúa þegar mest verður.
Þetta er gert með samkomulagi okkar við
Impregilo, ítalska fyrirtækið sem byggir
virkjunina. Gert er ráð fyrir að þeir starfs-
menn sem dvelja munu í meira en hálft ár á
framkvæmdasvæðinu verði með lögheimili
í búðunum. Því er Ijóst að íbúafjöldi Norð-
ur-Héraðs mun meira en tvöfaldast meðan
framkvæmdir við virkjunina standa yfir."
Jónas Þór segir að um allt aðra framkvæmd
sé að ræða en þegar Fljótsdalsvirkjun var til
umræðu snemma á áttunda áratugnum. í
dag sé hugað mun meira að umhverfinu og
áhrifum virkjanaframkvæmda á það. Megn-
ið af framkvæmdunum sé neðanjarðar en á
þeim tíma hafi verið gert ráð fyrir að leiða
rennslisvatn í opnum skurðum í stað jarð-
ganga. „Þegar maður lítur til baka getur
maður verið sáttur við að ekki var farið í þá framkvæmd eins og
hún var fyrirhuguð á þeim tíma."
Fleiri stoðir undir atvinnulíf
Jónas Þór segir óvíst hver framtíðaráhrif Kárahnjúkavirkjunar og
álvers Alcoa á Reyðarfirði verði á íbúaþróun á Norður-Héraði.
Virkjunarframkvæmdirnar séu tímabundin verkefni og samkvæmt
samningum sveitarfélagsins við Landsvirkjun verði vinnubúðirnar
teknar niður og verksummerki þeirra fjarlægð að þeim loknum.
Þó megi gera ráð fyrir að áhrifin verði nokkur og tæpast spurning
um annað en að íbúum fjölgi til frambúðar. Fólksfjölgunin á Mið-
Austurlandi muni teygja sig til
beggja átta. Gera verði ráð fyr-
ir að fólk af Norður-Héraði
muni njóta þeirra starfa sem
myndist með tilkomu álversins
og afleiddra starfa af því. Jónas
segir nauðsynlegt að skjóta
frekari stoðum undir atvinnumöguleika fólks á Norður-Héraði.
„Við verðum að vona að landbúnaður leggist ekki af og ég vil
ekki trúa að það verði. Það er þó ekkert sérlega bjart framundan í
þeim efnum og nauðsynlegt fyrir byggðirnar að geta treyst á fleiri
atvinnuvegi eigi þær að haldast, að ekki sé talað um að þær
32