Morgunblaðið - 03.01.2012, Síða 35

MINNINGAR 35
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 2012
✝ Eva Benja-mínsdóttir
fæddist á Bíldudal
23. september
1946. Hún lést á
Landspítala í Foss-
vogi 24. desember
2011.
Foreldrar henn-
ar voru Benjamín
Jónsson, f. 22.5.
1909, d. 10.3. 1995,
fisksali í Reykjavík
og Klara Gísladóttir, f. 25.7.
1907, d. 11.7. 1983, bæði fædd á
Bíldudal. Systkini Evu eru Gísli
Guðmundur, f. 20.11. 1929, d.
29.5 1995, Sigríður, f. 10.2. 1934,
d. 16.1. 2001, Inda Dan, f. 13.8.
1944 og Hermína, f. 23.9. 1946.
Eva giftist Pétri H. Péturssyni
tónlistarmanni, f. 12.3. 1948.
Þau slitu samvistir eftir tólf ára
sambúð. Eva fluttist til Banda-
ríkjanna og nam
myndlist á árunum
frá 1977 til 1984,
þegar hún lauk
BFA-prófi frá Tufts
University í
Massachusetts.
Árið 1986 flutti Eva
aftur heim til
Íslands. Hún var
fjölhæfur listamað-
ur og á ferli sínum
hélt hún fjölda
sýninga hérlendis og erlendis í
formi einkasýninga sem og í
þátttöku samsýninga. Eva bjó
lengst af í Reykjavík, síðast í
Sílakvísl 19. Eva var lífskúnst-
ner og einstök heim að sækja og
stóð heimili hennar ætíð öllum
opið.
Útför Evu fer fram í Foss-
vogskirkju í dag, 3. janúar 2012,
og hefst athöfnin kl. 13.
Við fæddumst saman í faðm
ástkærra foreldra – Klöru og
Benjamíns á Bíldudal. Þrjátíu
mínútur skildu okkur að – ég
leit heiminn fyrst – þannig að
Eva sem ég kveð nú í dag var
„litla“ systir mín og jafnframt
minnsta barnið í fjölskyldunni.
Elstur var Gísli, þá Sigríður og
síðan Inda Dan. Heimilið fór
bókstaflega á hvolf af gleði þeg-
ar litlar tvíburastúlkur bættust
við hópinn og Bílddælingar
samfögnuðu. Að fæða tvíbura er
kraftaverk og tvíburabandið
bindur saman á sérstakan hátt,
hversu ólíkir sem einstakling-
arnir eru og þótt hvor um sig
lifi sínu lífi.
Í útliti vorum við Eva sem
nótt og dagur en margt var líka
líkt. Við lékum okkur dátt í fal-
legri náttúru fyrst á Bíldudal,
þá í Hvalfirði og síðan mörg
yndisleg ár í fallega Skerjafirði.
Eitt það skemmtilegasta sem
við systur vissum var að syngja
tvíraddað. Það kom svona næst
á eftir því að teikna, mála og
búa til. Já, líf litlu tvíburasystr-
anna var gott og bjart og skap-
andi ævintýri. Við uxum upp og
hvor hélt sína leið. Eva helgaði
sig málaralistinni, erlendis og
hérlendis.
Systir mín fékk úthlutaðar
margar lífsgjafir, allt bókstaf-
lega lék í höndunum á henni,
matargerð – handverk og tölv-
ur. Eva hafði fagurgræna fing-
ur og lítill reitur – ekki stærri
en frímerki – varð að aldingarði
í hennar höndum. Hún var stór-
kostlegur gestgjafi, skemmtileg
og naut þess að dekra við gesti
sína með veislumat og af and-
ríki. En alveg eins og í ævintýr-
unum skiptist á gleði og sorg –
hlátur og grátur og þannig var
það líka í lífi okkar tvíbura-
systra. Þótt vegalengdir og höf
skildu okkur að var tvíbura-
taugin alltaf til staðar – sterk í
sjálfri sér. Hugur í fjarlægð
skynjaði og nam. Lífsþræðirnir
sem fléttuðust í móðurkviði,
þótt fínlegir væru, voru enda-
laust samtvinnaðir og slitnuðu
aldrei.
Á sólskinsdögum æskunnar
sungum við tvíburasysturnar
við lag Schuberts, af hjartans
lyst og innlifun: „Við brunninn
bak við hliðið stóð blaðkrýnt
linditré, í forsælu þess fann ég
svo friðsælt draumavé.“
Ég trúi því og treysti að tví-
burasystir mín Eva hafi nú
fundið sitt draumavé og þar uni
hún glöð og björt eins og hún
kunni best – umvafin kærleika
Guðs í ljóssins landi. Góða ferð,
ástkæra systir mín.
Hermína Benjamínsdóttir.
Evu kynntist ég fyrir nær 20
árum þá var hún nýflutt í Hrís-
móana í Garðabæ. Eva var á
góðu róli í Hrísmóunum, þar fór
hún aftur að vinna að myndlist-
inni sem legið hafði niðri hjá
henni um nokkurt skeið. Eva
hélt tvær myndlistarsýningar
meðan hún bjó í Hrísmóunum.
Man ég sérstaklega eftir sýn-
ingunni „Flæði og fræhús“ sem
haldin var í Listhúsi 39 í Hafn-
arfirði árið 1995. Eva var
áhugamanneskja um ræktun og
hafði hún sáð fyrir mánasjóði
og fullræktað. Hann passaði al-
veg fyrir hugmynd að verki sem
Eva þurfti að koma frá sér
þrem árum eftir sáningu. En þá
var Eva tilbúin. „Maður er allt-
af að endurskapa tilveruna ein-
hvern veginn,“ sagði listamað-
urinn Eva eitt sinn við mig.
Hún líkti þróun listar við fjöl-
æra plöntu. „Henni gengur bet-
ur að fjölga sér og breiða úr sér
ef hún hefur rétt skilyrði, rými
og næga næringu til þess. Þá er
hægt með tímanum að þróa ný
og ný afbrigði.“ Eina mynd á ég
eftir Evu frá Hrísmóatíma-
bilinu, „Flogið til frelsis“ heitir
hún. Myndina málaði Eva
ásamt öðrum myndum úti á
svölum heima hjá sér upp á
fimmtu hæð í glampandi sól eða
drunga. Hún notaði stórar
strokur og bjarta liti eða
dimma, eftir því sem við átti.
Það var gaman að fá að fylgj-
ast með Evu við vinnu. Eva var
mjög tilfinninga- og umhverfi-
stengd, sem endurspeglaðist vel
í myndverkum hennar.
Eva var líka listakokkur og
fékk ég oft að njóta kræsing-
anna í bland við frásagnir af
fólki sem hún hafði kynnst á
sinni litríku ævi. Ég kynntist al-
veg nýjum hliðum á lífinu er ég
kynntist Evu. Það var með Evu
sem ég byrjaði að fara á mynd-
listarsýningar og heilsa upp á
„fræga fólkið“. Við Eva fórum
stundum á kaffihús og þá oftast
á Kaffi List, en þar kynnti Eva
mig fyrir núverandi eiginmanni
mínum, Daða Guðbjörnssyni.
Eva hafði nefnilega verið barn-
fóstra Daða í Skerjafirðinum
fyrir allmörgum árum, þar sem
hún keyrði hann um í fallegum
Silverkross-barnavagni.
Það þurfti ekki mikið til að
gleðja Evu en alltaf vildi hún
gera eitthvað á móti. Og alltaf
kom hún færandi hendi ef henni
var boðið í mat. Þá oftast með
eitthvað sem hún hafði búið til
sjálf.
Fyrir mánuði lagðist Eva inn
á spítala. Eitt kvöldið hringdi
Eva þaðan í Daða og bað hann
um að koma með gíið með kam-
fórunni, sérstakt meðal fyrir
nefið sem Daði útbýr sam-
kvæmt jóka-fræðum. Í staðin
bauð Eva Daða fótaaðgerðar-
tíma sem hún gat ekki nýtt sér.
Það var svo síðastliðið Þor-
lásmessukvöld að Eva hringir í
mig frá spítalanum en í þetta
sinn voru það ekki meðul heldur
kjóll, rúllur, meik og tölva, sem
hana vantaði. Hún sagði að hún
færi sennilega ekki heim um
þessi jól, en vildi gera sig fína
og senda nokkrar jólakveðjur á
Fésinu.
Elsku vinkona, það var ekki
hérna megin sem þér var ætlað
að dansa um jólin í kjólnum þín-
um fína, heldur í annarri til-
veru.
Kærar þakkir fyrir allt, Eva
mín!
Soffía og Daði.
„Sérðu hversu sjaldan ég
græt“ – sagði Eva við mig
stuttu áður en hún kvaddi, en
meinti þó aldrei að hún syrgði
ekki, óttaðist ekki, saknaði ekki,
elskaði ekki; hún meinti þetta
allt og miklu meira til – og
sjaldan hef ég hitt konu sem
saknaði heitar, óttaðist meira,
syrgði dýpra og elskaði jafn-
mikið. En þegar ég nefndi við
Evu að mér þættu nú augu
hennar alltaf svo óskaplega tár-
vot þá hló hún, eins og henni
var einni lagið, og sagði að ég
ætti ekki að láta biluð táragöng
blekkja mig.
Þannig var Eva, alltaf sniðug
og skemmtileg og alltaf svo ein-
læg og sönn að mörgum þótti
jafnvel nóg um og forðuðust
hana; en þannig er það líka með
þá sem ganga ekki troðnar slóð-
ir, það finnst svo mörgum þeir
vera óþægilegir – kannski lær-
um við vinir Evu, sem söknum
hennar í félagsskap við sam-
viskubitið mikla, að forðast ekki
framar þá sem gefa af einlægu
hjarta; gjafir þeirra eru nefni-
lega dýrmætastar gjafa.
Eva vildi líka öllum í húsinu
vel, eins og hún sagði sjálf, og
hún var sannarlega besti og
tryggasti vinur í heimi; hún var
einn af eilífðarförunautunum,
ein af þessum sterku manneskj-
um sem fylgdu manni ævina á
enda og gáfust aldrei upp á
dyntunum í manni sem voru sko
ekki fáir. Síðasta bréfið frá
henni til mín fjallaði einmitt um
að við myndum verða vinir til
eilífðarnóns – og að ef hún færi
á undan mér tæki hún á móti
mér í varpa og það yrði sól og
sléttur sjórinn.
Ég get ekki annað en hlakk-
að til að hitta Evu á eilífð-
arströndinni – og mér er alveg
sama hvort fólk trúir á þetta líf
eða hitt og þrefar um það enda-
laust og eilíflega í öllum skyn-
semdarinnar víddum: við Eva
trúðum á vináttuna, á segul
hennar, á segul lífsins og lukk-
unnar; í þeim segli munum við
líka hittast aftur og dansa og
hlæja og lesa bækur og gera
símaat og hlusta á tónlist og
síðast en ekki síst munum við
skoða allar myndirnar sem Evu
tókst ekki að ljúka við að mála
hér; ekki nema í huganum sín-
um frjóa, einstaka og eina;
þessum dúndrandi huga sem
enginn átti nema hún og færði
okkur einstöku listaverkin
hennar og síkviku hugsunina.
Ég sendi öllum þeim sem
elskuðu Evu Benjamíns samúð-
arkveðjur; sérstaklega Söru
sem Eva elskaði mest og vildi
eftirláta allt, gefa allt. Þannig
var Eva, alltaf sjálfri sér sam-
kvæm; hún sótti kraft sinn til
þeirra sem skildu hana og virtu
hana og elskuðu hana eins og
hún þá.
Blessuð sé ást hennar, bless-
uð sé leið hennar, sköpun henn-
ar og minning.
Vigdís Gríms.
Evu Benjamínsdóttur hitti ég
fyrst að kvöldi Þorláksmessu
fyrir tuttugu og þremur árum:
við stórt borð sem Dúa hafði
lagt fallegan dúk á; dúkurinn
var örugglega blár eða fjólu-
blár, kannski rauður. Þar hitti
ég víðförla ferðakonu, eins og
segir frá í útlenskum sögum,
kraftmikinn og vitran tilfinn-
ingaauðkýfing.
Seinna sýndi hún mér brot af
verkum sínum, málverk og
teikningar, risastór verk, sem
fylltu veggi og mestallt plássið.
Mannhæðarhárri teikningu af
minnisvarðanum um Mugg, höf-
und sögunnar um Dimmalimm,
gleymi ég seint.
Við heilsuðum upp á nokkur
áramót saman, borðuðum eitt
sinn saman hangikjöt á jólun-
um, fyrir fimm árum bauð hún í
páskamat; síðasta máltíð okkar
saman.
Eitt sumar fór hún fyrir
íþróttahreyfingu sem saman-
stóð af þremur. Hún lét okkur
ganga, hjóla, lyfta, gera teygj-
ur. Eftir morgunæfingarnar
fengum við okkur ristað brauð
úr afar sérstakri – ógleyman-
legri – rist í hennar eigu.
Eva kunni held ég næstum
allt – allar teygjuæfingar
heimsins – og hún þekkti lík-
lega flest ef ekki öll leyndarmál
hans. Kofinn var upplýstur –
þar glitraði á óteljandi smáat-
riði og jafnmörg aðalatriði og
auðvitað lýsti skært af ástinni
sem Eva var í forsvari fyrir hér
á landi.
Í blómlegum garði einum í
Reykjavík stendur bekkur sem
hægt er að setjast á – í leyf-
isleysi – og gráta af því margar
dyr á ófáum húsum eru þröng-
ar. Bráðum ætla ég að setjast á
bekkinn og snúa nafni hennar
við.
Ástartakk Eva.
Þín
Kristín.
Eva
Benjamínsdóttir
✝ SigríðurHjálmarsdóttir
– Sissa frá Viðvík
fæddist 9. júní
1918 á Helgustöð-
um í Fljótum. Hún
lést á Dvalarheim-
ili aldraðra á
Sauðárkróki á
jóladag 2011.
Foreldrar henn-
ar voru Sigríður
Eiríksdóttir, f. 28.
júní 1883, d. 18. janúar 1922,
og Hjálmar Jónsson f. 8. sept-
ember 1857, d. 8. febrúar
1922. Sigríður var næstelst
fjögurra alsystkina. Þau voru,
auk hennar: Línberg, f. 1917,
og tvíburabræðurnir Ástvald-
ur Kristján og Vilhjálmur, f.
1921, nú öll látin. Þegar Sissa
var þriggja ára missti hún
báða foreldra sína með
þriggja vikna millibili úr
lungnabólgu. Var hún þá tekin
Börn Sissu og Sverris eru
sex: 1) Björn, býr á Sauð-
árkróki, f. 1937, kvæntur
Helgu Sigurbjörnsdóttur, þau
eiga þrjá syni og níu barna-
börn. 2) Svavar, býr á Ak-
ureyri, f. 1939, var kvæntur
Lilju Rósu Ólafsdóttur (þau
skildu), þau eiga tvær dætur,
níu barnabörn og þrjú barna-
barnabörn. 3) Torfi, býr á Ak-
ureyri, f. 1941, kvæntur Her-
dísi Ólafsdóttur og eiga þau
fimm börn, fimmtán barna-
börn og níu barnabarnabörn.
4) Sigríður Sigurlína, býr í
Svíþjóð, f. 1942, gift Maríusi
Sigurbjörnssyni, þau eiga
fjóra syni og ellefu barna-
börn. 5) Viðar, býr í Neðra-
Ási 3 í Hjaltadal, f. 1952,
kvæntur Maríu Grétu Ólafs-
dóttur og eiga þau tvær dæt-
ur, fyrir átti hann tvo syni, og
barnabörnin eru fimm. 6)
Hilmar, býr í Kópavogi, f.
1956, kvæntur Jenný
Ragnarsdóttur, þau áttu fjög-
ur börn og eru þrjú þeirra á
lífi.
Útför Sissu frá Viðvík var
gerð frá Sauðárkrókskirkju 2.
janúar 2012.
í fóstur að Tungu í
Stíflu í Fljótum af
Sigurlínu Hjálm-
arsdóttur, hálf-
systur sinni, og
Jóni G. Jónssyni
manni hennar. Þar
ólst hún upp.
Hinn 11. nóv-
ember 1936 giftist
hún Sverri Björns-
syni, f. 14. janúar
1911 á Narfastöð-
um í Viðvíkursveit, sonur
Björns Björnssonar, bónda á
Narfastöðum, f. 1873, d. 1952,
og eiginkonu hans Sigríðar
Pálsdóttur, f. 1879, d. 1964.
Sverrir lést 23. apríl 2000.
Sissa og Sverrir hófu bú-
skap í Viðvík vorið 1937 í fé-
lagi við foreldra hans og bræð-
ur og bjuggu þar til vors 1964
að þau brugðu búi og fluttu til
Sauðárkróks, þau bjuggu þar
lengst af á Hólavegi 20.
Elsku amma mín, mig langar í
nokkrum orðum að minnast þín,
og þakka þér fyrir allt sem þú
hefur gert fyrir mig og mína.
Minningabrotin eru mörg og
vekja hjá mér ljúfar minningar,
þegar maður kom vestur til ykk-
ar afa var alltaf tekið vel á móti
manni. Bros þitt og hlýja mun
fylgja mér alla tíð. Það var alltaf
stutt í brosið og hláturinn hjá
þér. Þér virtist svo auðvelt að
sjá spaugilegu hliðarnar á öllu.
Ég hlakkaði alltaf til að koma
vestur á Krók til ykkar, fylgjast
með ykkur afa vinna í garðinum
ykkar á Hólaveginum, hvað ykk-
ur þótti vænt um hann og nutuð
þess að vinna í honum. Fjól-
urnar og rósirnar sem þíð gáfuð
mér lifa enn í mínum garði og
eru mér sem minnisvarði um
ykkur.
Þegar Alli kom með mér til
ykkar í fyrsta sinn, var tekið á
móti okkur með mat og ekki var
um að ræða annað en að við
fengjum líka kaffi og fullt af
meðlæti áður en við héldum aft-
ur heim. Svona voru alltaf mót-
tökurnar hjá ykkur og gestrisn-
in alveg einstök, elsku amma,
enda talar Alli alltaf um það
hversu yndislega þið tókuð hon-
um frá fyrstu kynnum. Og að þú
værir alveg einstök, svona ekta
amma. Svo sannarlega varstu
það, amma mín, hlý, góð og
gjöful.
Eftir að afi dó komstu oft til
mín norður og varst hjá mér í
nokkra daga í senn, þeir tímar
voru yndislegir, þá fékk ég í
raun að kynnast þér svo vel, við
gátum setið tímunum saman og
þú sagðir mér frá gömlu dög-
unum.
Svo var stutt í gleðina í kring-
um þig og minnumst við öll ég
og fjölskyldan mín þessara
gleðistunda, alltaf komstu okkur
til að hlæja, einu sinni vorum við
að keyra með þig og þú sást eitt-
hvað spaugilegt sem ég man
ekki lengur hvað var, en þetta
olli svo miklu hláturskasti hjá
okkur að við urðum að stoppa
bílinn til að ná okkur af kastinu.
Svona minnumst við þín, elsku
amma, hlátur og gleði.
Sumarið 2008 geymi ég sem
dýrgrip í hjarta mínu, þá fékk
ég tækifæri til að vera hjá þér á
Sauðárkróki þegar ég var að
vinna á sjúkrahúsinu. Og enn
hljómar í huga mér þegar þú
kallaðir til mín: „Nafna mín,
ertu komin.“ Já, elsku amma ég
er svo þakklát fyrir þann tíma
sem ég átti með þér þá.
Í síðasta skiptið sem ég hitti
þig varstu orðin mjög veik en
samt stutt í húmorinn og komstu
mér til að hlæja, þarna sat ég
hjá þér og hló og hálfskamm-
aðist mín en hugsaði svo, svona
er amma og hlátur er hennar líf.
Elsku besta amma Sissa,
alltaf varstu kát og hress.
Sárt er mér svo þig að missa,
í hinsta sinn ég segi bless.
Elsku amma mín, þín verður
sárt saknað en núna líður þér
vel. Við þökkum þér fyrir allt
sem þú gafst okkur, allar þær
góðu minningar sem þú skilur
eftir hjá okkur. Guð blessi þig
Sigríður Svavarsdóttir
og fjölskylda.
Elsku amma Sissa.
Ég man þegar ég var lítil,
hvað það var alltaf dásamlegt að
koma á Hólaveginn til ykkar afa.
Mín beið alltaf heitur faðmur,
flatbrauð með smjöri og sykri og
líka skemmtilegar samveru-
stundir. Það var alltaf hægt að
treysta á að þú værir til staðar,
alltaf brosandi og alltaf kát. Þú
varst alltaf tilbúin að hlusta,
hjálpa eða leika við mig. Ég man
hvað mér fannst gaman að fylgj-
ast með þér drekka kaffið þitt,
af því að þegar þú varst búin úr
bollanum þá bléstu í hann, sner-
ir honum yfir höfðinu á þér og
settir hann svo á hvolf á ofninn
svo þú gætir seinna „kíkt í
hann“, lengi vel hafði ég ekki
hugmynd um hvað það var sem
þú varst að gera, en seinna sagð-
irðu mér að þú gerðir þetta svo
þú gætir spáð í bollann, og
reyndir meira að segja að kenna
mér það.
Bernskan mín er svo uppfull
af minningum af okkur tveim
saman að ég veit eiginlega ekki
hvar ég á að byrja. Ein af þínum
uppáhaldssögum, sem þú sagðir
í hvert skipti sem við hittumst
eftir að ég varð fullorðin er þeg-
ar ég og Margrét systir gistum
hjá ykkur afa. Við gistum í
gestaherberginu, en svo um
miðja nótt var ég búin að gera
systur mína alveg brjálaða á
mér, svo hún fór og bankaði á
svefnherbergisdyrnar ykkar og
sagði að þú yrðir að koma og
sofa hjá mér af því ég væri alveg
ómöguleg, sem þú gerðir. Þetta
fannst þér mjög fyndið og sagðir
öllum þessa sögu sem endaði
alltaf í hláturskasti hjá þér, þess
vegna þykir mér mjög vænt um
þessa sögu.
Þú varst mín stoð og stytta
eftir að ég byrjaði í barnaskóla,
þegar ég gekk í gegnum erfiða
tíma þar gat ég alltaf komið til
ykkar afa eftir skóla þar sem ég
gerði heimavinnuna mína eða
fékk að horfa á Ronju ræningja-
dóttur þangað til mamma var
búin í vinnunni. Alltaf mætti
mér blíða, bros og skilningur
þegar ég kom til ykkar.
En svo dó afi, maðurinn sem
þú trúlofaðist þegar þú varst
sextán ára gömul. Alltaf varstu
samt jafn kát, brosandi og glett-
in en ég sá að þarna var höggvið
skarð í tilveru þína sem aldrei
yrði fyllt upp í. Eftir að hann dó
talaðir þú alltaf um það þegar
við hittumst hvað þig langaði til
að fara til hans, eða eins og þú
orðaðir það „guð gefi að ég fái
að fara til hans fljótlega“. Og nú
ertu hjá honum aftur, og ég veit
að nú líður þér vel.
Þetta er mín hinsta kveðja til
merkrar konu, konu sem bless-
aði líf mitt með tilveru sinni. Það
er með sorg í hjarta sem ég kveð
hana, þó að þessi sorg sé líka
léttir vegna þess að undir það
síðasta leið henni ekki vel.
Ég veit að elsku amma mín er
nú þegar byrjuð að stjana við
afa aftur, hamingjusöm og glöð
yfir að vera með honum á ný.
Þakkir fyrir allt, elsku amma
mín,
Þín,
Hrafnhildur Viðarsdóttir.
Sigríður
Hjálmarsdóttir