Morgunblaðið - 03.05.2012, Blaðsíða 22

22 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 2012
Gylfaflöt 16-18 •112 Reykjavik • Sími 553 5200 • solo.is
E-60
Klassísk hönnun frá 1960
Hægt að velja um lit og áferð að
eigin vali
Verð frá kr. 24.300Íslensk hönnun og framleiðsla
Það virðast við
fyrstu sýn vera aug-
ljósir efnahagslegir
kostir fyrir Íslend-
inga við aðild að ESB
því aðild þýðir að evr-
an verður okkar
gjaldmiðill. Við fáum
þar með væntanlega
miklu lægri vexti og
langþráðan stöð-
ugleika fyrir heimili
og fyrirtæki. Það er samt kannski
ekki allt sem sýnist hérna og
blómakrar evrunnar þar sem
drýpur hunang af hverju strái eru
kannski bara hillingar.
Aðrir kostir í gjaldmiðilsmálum
hafa verið nefndir. Norska krónan
getur aldrei komið til greina því
norska hagkerfið er svo lítið að
efnahagslegar sveiflur á Íslandi
gætu valdið Norðmönnum erf-
iðleikum og því hafa þeir engan
áhuga á að við tökum upp þeirra
gjaldmiðil.
Kanadadollar hefur freistað
margra sem möguleg lausn og er
kanadíska hagkerfið svo stórt að
Kanadamenn gætu að skaðlausu
leyft Íslendingum að nota þeirra
gjaldmiðil. Það verður þó ekki í
bráð því að Bretar og ESB vilja
okkur í ESB og gulrótin er evran.
Bretar og ESB nota sambönd
sín og áhrif og sjá til þess að Kan-
adamenn munu ekki leyfa okkur
að nota þeirra gjaldmiðil. Það eru
ótvíræðir hagsmunir Breta að Ís-
lendingar gangi í ESB því það
styrkir væntanlega stöðu þeirra í
bandalaginu. Það álíta þeir alla-
vega og er það líklega rétt mat.
Við getum því gleymt Kan-
adadollar.
Nærtækast væri að íhuga að
taka upp breskt pund sem gjald-
miðil því Bretar eru okkar næstu
nágrannar og eru í ESB. Bretland
er stórt hagkerfi og sveiflur í ís-
lenska hagkerfinu myndu ekki
trufla það. Bretar vilja þó að við
göngum í ESB og hafa því engan
áhuga á því að Íslendingar séu
skornir niður úr krónusnörunni og
taki upp þeirra gjaldmiðil.
Nú eru góð ráð dýr og eftir
stendur því Bandaríkjadollar.
Bretar og ESB væru varla hrifin
af þeirri hugmynd frekar enn með
Kanadadollarann og Bandaríkja-
menn myndu því varla skera okk-
ur niður úr krónusnörunni. Þetta
er erfitt ástand því að krónan virð-
ist vera ónothæfur gjaldmiðill til
frambúðar ef markmiðið er stöð-
ugt hagkerfi og eðlilegt rekstr-
arumhverfi fyrir heimili og fyr-
irtæki. Ég fullyrði samt ekkert um
þetta.
Það kemur að því að það verður
þjóðaratkvæðagreiðsla um aðild að
ESB. Ef aðild verður
samþykkt, þá fáum
við evruna vænt-
anlega nokkrum árum
seinna. Ef aðild verð-
ur ekki samþykkt, þá
fáum við kannski evr-
una samt sem áður.
ESB vill binda okkur
við sig sem fastast og
ef við höfnum aðild þá
er vænlegasta leiðin
til að gera okkur háð
ESB að bjóða okkur
að nota evruna. Ég
held að það sé varaáætlun ESB ef
við höfnum aðild.
Við í Bjartsýnisflokknum höfum
það í stefnuskránni að við viljum
þjóðaratkvæðagreiðslu um Evr-
ópusambandsaðild, en við höfum
enga skoðun með eða á móti ESB.
Við segjum líka að við treystum
samningamönnum okkar og dóm-
greind þjóðarinnar og viljum ekki
flýta samningaferlinu.
Hlutlaus afstaða okkar til ESB
getur þó breyst því við segjum líka
í stefnuskránni að við séum hóf-
samir þjóðernissinnar og höfum þá
skoðun og sannfæringu að þjóðin
og þjóðríkið sé hornsteinn mann-
legra samfélaga. Við Íslendingar
eigum sjálfir að ráða hvert við
stefnum og hvert stefnir með okk-
ar þjóðfélag. Þetta er okkar þjóð-
félag og okkar land. Við viljum
ekki taka við fyrirskipunum er-
lendis frá.
Við höfum þá skoðun að við
verðum að geta sett lög og reglur
sem eru til hagsbóta fyrir land og
þjóð og það án afskipta annarra.
Við viljum til dæmis segja upp
Schengen-samkomulaginu hið
snarasta og taka upp eðlilegt vega-
bréfseftirlit á okkar eigin for-
sendum.
ESB stefnir hraðbyri í átt til
ríkjasambands sem líkist stjórn-
skipulagi Bandaríkja Norður-
Ameríku. Þetta er augljóst og er
eðlileg þróun ef stjórnskipulag
stóru ESB-landana er skoðað.
Þetta er nú ekki jákvæð þróun að
mínu mati.
Ef við tökum Þýskaland og Spán
sem dæmi þá er þessum löndum
skipt upp í sjálfstjórnarsvæði með
eigin ríkisstjórnum og höfuð-
borgum. Hverju sjálfstjórnarsvæði
er svo skipt upp í héruð sem líka
hafa töluverða sjálfstjórn og eigin
höfuðborg. Fólk í þessum löndum
er vant því að vera hluti af stærri
einingum og að vera undir hatti
valds sem er því æðra.
Meginlandið er allt samtvinnað
því sjálfstjórnarsvæðin liggja
hvert að öðru og ríkin sömuleiðis.
Undantekningarnar eru Bretland
og Írland. Fyrir margar þjóðir
Evrópu er því hugmyndin um
ríkjabandalag Evrópuþjóða með
Bandaríki Norður-Ameríku sem
fyrirmynd næsta skref í þeirri
þróun sem átt hefur sér stað.
Sumir öfgafullir fjölmenning-
arsinnar í ESB hafa viðrað þær
furðulegu hugmyndir að Tyrkland
og ríki Norður-Afríku verði seinna
tekin inn í ESB. Öfgafullir fjöl-
menningarsinnar virðast reyndar
hafa tekið öll völd í ESB og virð-
ast samþykkja núverandi þjóð-
flutninga frá fátækum löndum ut-
an Evrópu til ESB-landa.
Fjölmenningarsinnum er greini-
lega margt betur til lista lagt en
að horfa raunsæjum augum til
framtíðar.
Ég er sannfærður um að þjóðin
hefur engan áhuga á að taka þátt í
ríkjasambandi sem sjálfstjórn-
arsvæði á svipuðum forsendum og
fylki Bandaríkjanna. Ríkja-
sambandi stjórnlausrar og óheftr-
ar fjölmenningar sem seinna hefur
kannski ríki Norður-Afríku innan-
borðs.
Evrópusambandið
og nýr gjaldmiðill
Eftir Einar Gunnar
Birgisson
» Það er samt kannski
ekki allt sem sýnist
hérna og blómakrar
evrunnar þar sem drýp-
ur hunang af hverju
strái eru kannski bara
hillingar.
Einar Gunnar Birgisson
Höfundur er formaður
Bjartsýnisflokksins.
Netnotkun í Afríku
er um 6,2% af netnotk-
un heimsins en íbúar
heimsálfunnar eru um
15% íbúa heimsins.
Tæplega 38 milljónir
Afríkubúa eru með
Facebook. „Systir mín
er á Facebook, þú getur
haft samband við mig í
gegnum hennar síðu“,
sagði 26 ára vinkona
mín þegar ég kvaddi hana eftir fimm
mánaða búsetu í Dakar, Senegal. Í
Afríku var hún kletturinn okkar,
kunnátta hennar var aðdáunarverð.
Hún hugsaði í lausnum og fram-
kvæmdi að okkur virtist án fyr-
irhafnar.
Gott dæmi um vináttu hennar og
stuðning var þegar við, íslenska fjöl-
skyldan, vorum búin að vera vatns-
laus svo dögum skipti. Hún mætti
óvænt með um 100 lítra af vatni í
marglita dunkum og fötum. Tárin
brutust fram þegar ég horfði á fjöl-
skyldu mína skælbrosandi bera allt
vatnið upp stigana.
Þakklætið var svo mikið
enda skelfileg upplifun
að vera án vatns í langan
tíma. Við lærðum henn-
ar aðferðir við að spara
vatnið og margnýta það.
Vinkona mín í Dakar,
hún Maddelein, sem
kann og veit allt sem
skiptir máli í lífsbarátt-
unni í hennar heima-
landi, kann hvorki að
lesa né skrifa. Hún
skammast sín fyrir það,
líkt og svo margar konur í heimalandi
hennar. Samkvæmt tölum frá 2001
voru aðeins 29,1% kvenna yfir 15 ára
aldri í Senegal sem kunnu að lesa og
skrifa. Sama ár voru gerðar breyt-
ingar á stjórnarskrá landsins. Í 21. og
22. gr. hennar segir að menntun sé
skylda og ókeypis upp að 16 ára aldri.
Reynsla síðustu 11 ára hefur þó sýnt
að menntakerfið í landinu er fjársvelt
og ræður ekki við allan þann fjölda
sem er á grunnskólaaldri. Brottfall er
einnig mikið og er það hvað mest
áberandi hjá 10-12 ára stúlkum.
Meðaltalsskólaganga Senegala,
Ólæsi kvenna
í Senegal
Eftir Fjólu
Einarsdóttur
Fjóla Einarsdóttir
Eftir formannafund
KKÍ 27. apríl sl. var
samþykkt að fela
stjórn KKÍ að útfæra
samþykktir er varða
fjölda erlendra leik-
manna í karla- og
kvennadeildum Ís-
landsmóts næstkom-
andi vetur. Þegar nið-
urstaðan birtist mér
leit ég á dagatalið,
ekki til að kanna dagsetninguna
heldur ártalið sem við lifum og
hvort ekki væri örugglega 21. öld-
in? Sé ég mig knúinn til að rita op-
ið bréf til stjórnar og forráða-
manna KKÍ þar sem ég skora á
aðildarfélögin og stjórn KKÍ að
stuðla að jafnrétti innan íþrótt-
arinnar í hvaða mynd sem er.
Það skal undrum sæta að leyfa
eigi 2 útlendinga (3+2 regla) í
efstu deild karla en segja jafn-
framt að úrvalsdeild kvenna og 1.
deild karla leyfi bara 1 erlendan
leikmann inn á í einu. Ekki er
minnst á 1. deild kvenna og 2.
deild karla enda kannski ekki þess
vert að fjalla um það á svona for-
mannafundi, eða hvað? Hér fer ég
einfaldlega fram á,
eins og allir hugsandi
menn og konur í nú-
tímaþjóðfélagi, að við
gerum ekki upp á
milli kynja.
Án þess að dæma
menn og konur fyrir
kynjamismunun strax
þá ætla ég að vona að
hér sé um vanhugsun
og fljótfærni að ræða
af hálfu þeirra er sátu
fundinn. Eflaust hafa
verið skoðanaskipti á
umræddum fundi og ekki allir á
sama máli. Tek ég hattinn ofan
fyrir þeim félögum er hugsa vel
um sína leikmenn hvort sem um
strák eða stelpu, karl eða konu er
að ræða. Hér hefur undirrituðum
fundist sem vanti jafnréttishugsun
í hreyfinguna almennt og of margt
sem bendir til þess að ekki sé unn-
ið sem best að eflingu kvenna-
starfs innan Körfuknattleiks-
sambands Íslands og sumra
aðildarfélaga þess. Margt er já-
kvætt sem gert er og við megum
ekki heldur gleyma því góða starfi
sem er en mikilvægt er að gæta
sanngirni og jafnréttis.
Breytingu á félagaskiptaglugg-
anum fagna ég en þar hefur verið
skrúfað fyrir mismunun íslenskra
og erlendra leikmanna til fé-
lagaskipta sem er gott að mínu
mati. Ekki ætla ég að kveða upp
úr um hversu marga útlendinga
eigi að leyfa í hverri deild. Hitt er
mér nokkurt umhugsunarefni
samt að niðurstöður á ákvörð-
unarfundum innan KKÍ endur-
speglast of oft af geðþótta og
hentisemi félaga hverju sinni
fremur en langtímastefnu um
hvernig byggja eigi upp og efla
körfuboltann í landinu almennt.
„Hvað hentar mínu félagi núna?“
er of algeng hugsun.
Spurning vaknaði einnig hjá
mér um það hversu mörg félög
þeirra um 20 formanna sem mættu
á fundinn séu með mfl. kvenna á
sinni könnu og hvort stefnan sé að
stofna kvennalið þar sem þau eru
ekki til staðar í dag. Hvernig
fjölgum við kvennaliðum á Íslandi
og eflum? Klárlega ekki með þeim
hugsunarhætti sem birtist í nið-
urstöðu formannafundar!
Hentistefna eða
jafnréttisstefna?
Eftir Anton
Tómasson
»Niðurstaða for-
mannafundar KKÍ
þann 27. apríl sl. vakti
hjá mörgum undrun
og afhjúpar í raun
skort á jafnréttis-
hugsun ráðamanna
í körfuboltanum.
Anton Tómasson
Höfundur er stjórnarmaður
í Körfuknattleiksdeild Hamars.