Helgafell - 01.04.1943, Síða 102

238
HELGAFELL
Einfalt samkomulag cins og þetta mundi
stuðla mjög að eflingu siðmenningarinnar. Það
kann að vera, að það flýtti ekki fyrir þróun
hennar, en að mínum dómi mundi hún verða
miklu öruggari eftir en áður. Hitabeltisgróð-
ur blómgast fljótt, en honum er hætt við að
skrælna, og hann er ekki harðger. Laufskógar
eru seinþroska, en lífseigir og standa af sér
storma og hret.
/. Þ. ísl.
Listin að sjá
(ALDOUS HUXLEY)
í Brctlandi er bók með nafninu THE ART OF SEEING nýkomin út cftir ALDOUS
HUXLEY. A unglingsárum s'mum fékk hann augnsjúkdóm og varð nœr blindur um 18
mánaSa skeiS. Hann náði síðar sjóninni að nokkru, en hefur ávallt orðið að nota afar-
sterk gleraugu, þangað til hann Iterði „listina að sjá" fyrir þremur árum. Árið /939 tók
sjón hans skyndilega að hraka, og var búizt við, að hann yrði alveg blindur. En um þetta
leyti hcyrði Huxley getið um lækningaraðferð dr. W. H. Bate's og um kennara, frú Mar-
garet D. Corbett að nafni, sem beitti hcnni við sjóngallað fólk með undraverðum árangri.
Huxley leitaði til hennar, og að tveim mánuðum liðnum gat hann lesið gleraugnalaust
án þess að þreytast, og nú kveður hann sjón sína vera orðna helmingi betri en hún var,
á meðan hann notaði gleraugu og hafði enn ekki lært „listina að sjá". Rit Huxleys hefur
vakið mikla athygli. Það er bœði hagnýtt og fræðilegt. Gerir hann þar grein fyrir æfing-
um þeim, sem laga ýmsa sjóngalla og þeim lífeðlisfræðilega og sálfræðilega grundvelli, sem
æfingar þessar hvíla á. Fer hér á eftir í þýðingu styttur kafli úr þessari síðustu bók Huxley’s:
Þegar við lesum, hættir okkur mjög við að
beita augum og hug á rangan hátt, einkum þó
þeim mönnum, sem hafa einhverja sjóngalla.
Við leggjum allt kapp á, að renna augunum
yfir sem mest lesmál á sem skemmstum tíma,
en hirðum ekki um, þótt við breytum með
þessu lagi algerlega gagnstætt venjulegum og
eðlilegum lestrarvenjum. Rangar lestrarvenjur
verða svo smám saman rótgrónar, og við það
bíðum við tjón á sjón okkar.
Á byrjunarstigi sjónæfinganna krefst á-
reynslulaus lestur mikils tíma og hvíldar. —
Skyldu menn gæta hér þessara einföldu reglna,
svo að þeir ofþreyti hvorki augu né hug:
1. Lokaðu augunum í eina eða tvær sek-
úndur í lok hverrar eða annararhverrar setning-
ar. Reyndu að setja þér fyrir sjónir seinasta orð-
ið, sem þú last, og lestrarmerkið, sem var á
eftir því. Þegar þú opnar augun aftur, skaltu
svo fyrst líta á þetta orð og lestrarmerkið, og
þú munt skynja þau greinilegar en við fyrstu
sýn. Haltu svo áfram lestrinum.
2. Þú skalt hvíla þig nokkrar mínútur og
strjúka augnalokin með hendinni að loknum
lestri hverrar blaðsíðu eða blaðs.
3. Ef sólskin er, skaltu láta sólina skína ým-
ist á lokuð eða opin augu áður en þú strýkur
augnalokin. Síðan skaltu láta sólina skfna á lok-
uð augu nokkra stund. Notast má við sterkan
rafmagnslampa, ef sólskinslaust er.
4. Þegar þú lest, skaltu koma því svo fyrir,
að þú gctir séð á stofuveggnum almanak eða
annað prentað mál með stóru letri, sem þér er
vel kunnugt. Líttu svo upp frá bókinni við
og við og horfðu á hvern bókstaf eða tölustaf
út af fyrir sig. Ef dagsbirtu nýtur við, skaltu
líta við og við út um gluggann og horfa stund-
arkorn á hluti, sem eru langt í burtu.
Framantaldar reglur varða cingöngu, hvernig
við eigum að hefja lestur eða hvíla okkur við
hann. Nú skulum við athuga, hvernig við
eigum að lesa.
Aðalliindranir eðlilegrar sjónskynjunar eru
hér sem endranær ofþreyta, misbeiting athygl-
innar og einblíning (staring). Til þess að vinna