Morgunblaðið - 12.09.2012, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. SEPTEMBER 2012
SVIÐSLJÓS
Ingvar P. Guðbjörnsson
ipg@mbl.is
Gríðarleg vinna beið bænda og
starfsmanna rafveitnanna í gær eftir
óveðrið í fyrradag. Fjöldi kinda
drapst í hörmungunum en þess voru
einnig dæmi að kindur væru grafnar
upp á lífi úr þriggja metra djúpum
sköflum. Bændur og björgunarsveit-
armenn unnu víða þrekvirki.
Sex björgunarsveitir voru við leit
að fé í Mývatnssveit í gær og aðstoð-
uðu við björgun mörg hundruð fjár.
Leitað var á fjórum bæjum og er leit
að fullu lokið á þremur bæjum. Leit
verður kláruð í dag á fjórða bænum.
Þá var björgunarsveit að störfum
á Vaðlaheiði og á Flateyjardal fram
undir kvöld. Á Þeistareykjum unnu
björgunarsveitarmenn að því að
bjarga fé úr fönn. Í heildina voru um
80 björgunarsveitarmenn að störfum
í Þingeyjasýslum í gær.
Almannavarnaástandi lýst yfir
Aðgerðastjórn á Norðausturlandi
var kölluð saman í gær með fulltrú-
um almannavarna, björgunarsveita,
lögreglustjóra, sýslumanns og
fulltrúum RARIK.
„Um kvöldmatarleyti var lýst yfir
almannavarnaástandi. Það er
ákvörðun sem er tekin hér með hlið-
sjón af þeim hagsmunum sem í húfi
eru og með hliðsjón af stærð aðgerð-
anna,“ sagði Svavar Pálsson, sýslu-
maður á Húsavík sem stýrir að-
gerðastjórninni.
„Það hafa verið um 12.000 fjár á
heiðum þegar aðgerðirnar hófust í
dag [í gær] en það eru ekki komnar
staðfestar tölur yfir það sem hefur
fundist lifandi eða dautt,“ sagði
Svavar. Hann segir áhersluna í dag
verða á Þeistareykjasvæðinu.
„Það eru svæði sem ekkert hefur
verið farið inn á þar sem áætlað er að
séu 4-5.000 fjár. Það er verkefni
dagsins að fara inn á svæði sem
kennt er við Þeistareyki og er mjög
erfitt yfirferðar og þarf sérstök tæki
til þess að fara þar um og þetta er
svæði sem ekkert hefur verið skoðað
nema rétt skautað á vélsleðum yfir.“
Óttast menn að stór hluti þess fjár
sé undir fönn. Í gærkvöld var veg-
urinn að Þeistareykjum mokaður svo
hægt væri að koma tækjum þangað
nú í morgunsárið. Auk þeirra björg-
unarsveita sem voru að störfum á
svæðinu í gær munu björgunarsveit-
ir af Austurlandi aðstoða. Þá er
mögulegt að kallað verði eftir hjálp
björgunarsveitarmanna af öðrum
svæðum.
Þórarinn Ingi Pétursson, formað-
ur Landssambands sauðfjárbænda,
segir mikið verkefnið framundan við
að komast yfir öll svæði sem eftir er
að smala en í gærmorgun átti eftir að
smala Öxnadalsheiði, Öxnadal,
Hörgárdal, Kolbeinsdal, Flateyjar-
dal, Flateyjardalsheiði, Þeistareyki,
Kelduhverfi, í Þistilfirði og á Sléttu.
„Verkefnið núna er að takmarka
það tjón sem orðið er. Það er alveg
ljóst að það er og verður mikið tjón
og nú snýst allt bara um að takmarka
það. En í heildina koma menn til með
að ná flestu af fénu, en því miður fer
eitthvað af því undir og sérstaklega
er það hættulegt þar sem eru lækir
og ár þar sem féð getur troðist undir
bakka,“ sagði Þórarinn en hann seg-
ir féð illa þola að standa í bleytu. Ef
þær þurfi að standa lengi í vatni eða
lendi á sundi sé það búið hjá þeim.
Smöluðu á Flateyjardal í gær
„Ætli við höfum ekki komið með
trúlega í kringum 1.200 kindur,“
sagði Ingvar Helgi Kristjánsson,
bóndi á Böðvarsnesi, sem stýrði leit-
um á Flateyjardal í gær. Hann segir
um 4.000 fjár hafa verið á afréttinum
en að óvenju margt af því sé þegar
komið heim. Um 18 leitarmenn voru
að störfum og fóru þeir innst inn að
Syðri-Jökulsá. Hann segir að þeir
hafi ekki fundið nema tvær kindur á
kafi í snjó. „Við vorum aðallega að
líta eftir og tékka á því sem við sáum
Við tókum féð sem var við afrétt-
argirðingu. Ærnar eru dreift og
standa víða í snjó,“ sagði Ingvar en
þeir munu leita áfram í dag.
Áhersla lögð á Þeistareyki í dag
Ljósmynd/Finnur Baldursson
Leitað í fönn Um 80 björgunarsveitarmenn voru bændum til aðstoðar í gær í Mývatnssveit á fjórum bæjum við að
bjarga fé úr fönn. Áhersla var lögð á að ná lömbum í hús. Mörg lambanna voru grafin niður og hvert ofan á öðru.
 Í gærmorgun var um 12.000 fjár ósmalað á Norðurlandi  Menn unnu víða þrekvirki við að bjarga fé
úr fönn og koma í hús  Fjöldi fjár drepist í fönn og tjón víða mikið  Almannavarnaástandi lýst yfir
Björgunaraðgerðir
» Um 80 björgunarsveit-
armenn voru við störf í gær í
Mývatnssveit að bjarga fé.
» Fjölmargir afréttir eru
ósmalaðir en unnið var að
smölun víða í gær og verður
haldið áfram í dag.
» Tölur um fjártjón liggja ekki
fyrir en það hleypur á tugum
fjár á sumum bæjum.
» Björgunarsveitir af Norð-
austurlandi og Austurlandi
verða við störf á Þeistareykj-
um í dag.
Fjárskaði og rafmagnsleysi á Norðurlandi
Ljósmynd/Landsnet
Viðgerðir Starfsmenn Landsnets lögðu áherslu á að gera við Kópaskerslínu
í gær sem ásamt Kröflulínu og Laxárlínu skemmdust töluvert í óveðrinu.
Ingvar P. Guðbjörnsson
Guðni Einarsson
Síðdegis í gær höfðu fundist um 30 dauð lömb á bænum
Baldursheimi í Mývatnssveit, að sögn Eyþórs Péturs-
sonar bónda. Komið var fullt af mannskap til leitar og veð-
ur hafði skánað. Björgunarsveitir á Norðausturlandi að-
stoðuðu bændur og búalið í gær annan daginn í röð við að
leita að fé og grafa það úr fönn. Leitað var að fé frá mörg-
um bæjum í Mývatnssveit en einnig í Reykjahverfi.
Bryngeir Jónsson kom sunnan úr Mosfellsbæ norður
til að aðstoða við björgun. „Þetta var á upp undir fjórum
hæðum. Maður sá kannski einn haus og kippti skepnunni
upp. Þá voru kannski tvö til þrjú lömb þar undir. Og þegar
búið var að moka þau upp var önnur hæð þar fyrir neðan
og svo kannski fjórða hæðin. En oftast var það þannig að
neðsta lagið var dautt. Bæði var það út af troðningi og súr-
efnisskorti og líka bráðnun á snjónum sem var orðinn
klaki,“ sagði Bryngeir um aðstæðurnar.
Búið að bjarga 700 lömbum af 800 í heildina
Um 800 lömb voru á túninu í Baldursheimi og eru um
700 af þeim komin í hús á lífi. Það vantar því um 70 lömb
sem ekki hafa fundist og óttast menn að þau séu jafnvel öll
dauð.
„Við höfum eingöngu verið að einbeita okkur að
lömbunum í dag því ærnar eru harðari af sér og eru ann-
ars staðar hérna,“ sagði Bryngeir.
Hann segir að mest af þeim lömbum sem hafi fundist
dautt hafi lent í ánni og að aðstæður hafi verið ansi erfiðar
í dag. Hann segir mikið af ættingjum hafa komið til að-
stoðar auk björgunarsveitarmanna frá Akureyri en um 40
manns hafi tekið þátt á bænum þegar mest hafi verið.
Bryngeir segir hafa verið mjög erfitt að koma fénu
heim en til þess hafi verið notaðir vagnar auk þess sem för
hafi verið gerð í snjóinn með fjórhjólum og féð hafi gengið
eftir förunum heim. „Það er eina leiðin til að reyna að reka
þær,“ sagði Bryngeir.
Hann segir féð hafa verið mikið ofan í skurðum. „Svo
hafa þær hrakist undan veðrinu og stoppað á girðingum
sem eru á stórum köflum fenntar í kaf. Þetta er það mikill
snjór. Þannig hafa þær lent undir. Eða þá að þær hafa far-
ið undir börð og svo hefur fennt yfir þær, sagði Bryngeir
sem hefur skotið gæsir á bænum síðustu 22 árin en segir
að gæsaskyttiríið þetta árið sé fremur óvenjulegt.
Tugir lamba fórust í Bald-
ursheimi í Mývatnssveit
 Um 40 manns tóku þátt í aðgerðum á bænum í gær
Ljósmynd/Elías F. Elvarsson
Björgun Lambhrút bjargað úr fönn í Mývatnssveit.
RARIK vonaðist til að geta lokið
nánast öllum viðgerðum á raflínum í
Skagafirði í gærkvöldi, að sögn Pét-
urs Vopna Sigurðssonar, deildar-
stjóra rekstrarsviðs RARIK á Norð-
urlandi. Starfsmenn Landsnets
munu fljúga meðfram Laxárlínu 1 og
Kröflulínu 1 í dag til að meta ástand
þeirra, að sögn Guðlaugs Sigurgeirs-
sonar, deildarstjóra netrekstrar
Landsnets.
RARIK stefndi að því að ljúka við-
gerðum í Reykjadal og Bárðardal í
nótt sem leið. Pétur gerði ráð fyrir að
það tæki lungann úr deginum í dag
að ljúka viðgerðum í Mývatnssveit.
RARIK fjölgaði varaaflsvélum á
Norðausturlandi. Skömmtun á raf-
magni lauk í gær. Eftir daginn í dag
ættu allir notendur að hafa fengið
rafmagn. Alls unnu 40-50 manns við
viðgerðir hjá RARIK í gær. Viðgerð-
arflokkar frá Austurlandi, Suður-
landi og Vesturlandi lögðu kollegum
sínum á Norðurlandi lið.
Áhersla á Kópaskerslínu 1
Landsnet leggur áherslu á að
koma Kópaskerslínu 1 inn sem fyrst.
Guðlaugur sagði að 24 staurastæður
í henni væru skemmdar. Síðdegis í
gær var verið að ljúka við að meta
ástand línunnar. Einnig höfðu vinnu-
hópar hafið viðgerð. Reiknað var
með að viðgerðin tæki 2-3 sólar-
hringa, að sögn Landsnets.
Vitað var um fimm brotnar stæð-
ur í Kröflulínu 1. Þá var vitað um
skemmdir bæði á leiðurum og upp-
hengjum í Laxárlínu 1. Viðgerð á
henni mun hefjast þegar sér fyrir
endann á viðgerð Kópaskerslínu 1.
Talið er að viðgerð á Laxárlínu 1
taki um hálfan dag. gudni@mbl.is
Ljósmynd/Finnur Baldursson
Rafmagnsbilanir Starfsmenn RARIK að störfum í Mývatnssveit í gær.
Vonast til að allir fái
rafmagnið aftur í dag