Morgunblaðið - Sunnudagur - 07.04.2013, Blaðsíða 42

*Fjármál heimilannaVanskil milli ára aukast hjá fólki á fertugsaldri en dragast saman hjá þeim sem eru á sextugsaldri
Linda Björk Hilmarsdóttir er
framkvæmdastjóri heilsurækt-
arinnar HRESS. Hún býr í Hafn-
arfirði ásamt eiginmanni sínum,
tveimur dætrum og kettinum
Snuðru sem kölluð er Snati.
Linda þykir einstakur orkubolti
og er alltaf á ferðinni.
Hvað áttu alltaf til í ísskápn-
um?
Undanrennu, egg, smjörva, ost
og grænmeti.
Hvað fer fjölskyldan með í
mat og hreinlætisvörur
á viku?
Við verslum fyrir um 20.000
kr. í mat á viku og um 3.000-
5.000 kr. í hreinlætisvörur.
Hvar er helst keypt inn?
Í Fjarðarkaupum.
Hvað freistar helst í mat-
vörubúðinni?
Hrein og tær ósprautuð kjöt-
vara, allskonar hnetur, framandi
ávextir og fallegt grænmeti.
Hvernig sparar þú í heim-
ilishaldinu?
Með því að nýta vel afganga og
allt það hráefni sem ég kaupi inn.
Ég er orðin mjög hugmyndarík
með að gera nýja rétti úr afgöng-
um, gömlu grænmeti og ávöxt-
um.
Hvað vantar helst
á heimilið?
Dætur mínar segja að það sé
oft ekkert gott til en ég mundi
segja stærri ísskáp og frysti í eld-
húsið.
Eyðir þú í sparnað?
Já, það gerum við. Maðurinn
minn er mjög klár að fara með
peninga. Við berum mikla virð-
ingu fyrir þeim og gætum vel að
okkur þegar kemur að eyðslu og
sparnaði. Dætur mínar eiga sem
dæmi ágæta sjóði þar sem þær fá
oftast peninga í afmælis- og jóla-
gjafir sem flestallir hafa verið
lagðir fyrir síðan þær fæddust
Skotheld sparnaðarráð
 Að vera ekki með yfirdrátt
 Vera með síhringikort svo ekki
verði farið yfir á reikningnum
 Að nýta vel það sem keypt er
inn til heimilisins
 Kaupa á útsölum það sem
vantar
 Fá aldrei stöðumælasektir
 Vera skipulagður og hafa góða
yfirsýn yfir heimilisbókhaldið.
Við erum einnig með sameig-
inlegt átak fjölskyldan sem kallað
er „Sparað til að fara“, þar erum
við saman í liði um að slökkva
ljós, safna tómum flöskum, selj-
um hluti sem við erum hætt að
nota o.s.frv. Peningarnir sem
safnast þannig eru notaðir til að
fara í skemmtileg ferðalög saman.
NEYTANDI VIKUNNAR LINDA BJÖRK HILMARSDÓTTIR
Orðin góð í að gera nýja
rétti úr afgöngum
* Rifinn ostur er mikið notaðurí matseld og kílóverðið af honum
er talsvert hátt. Því er tilvalið að
kaupa ost í stykkjum sem rifinn er
niður á rifjárni – ekki of smátt
samt. Osturinn er síðan settur í
loftþétt box og síðan skellt í fryst-
inn. Þá eigið þið alltaf rifinn há-
gæðaost við hendina.
* Margir nota moppu með ein-nota klútum til að sópa en klút-
arnir eru ekki ókeypis. Sniðugt er
að sauma klúta úr góðu efni og þvo
eftir notkun. Umhverfisvænt og
ódýrt auk þess að hægt er að hafa
klútinn úr þykku eða þunnu efni
eftir því sem við á.
* Hafragrautur er tilvalinnmorgunmatur og einnig ódýr. Mörg
börn eru hrifin af morgunkorni
sem er mjög dýrt og með marga
maga að metta þá getur morgun-
maturinn verið dýr máltíð. Bjóðið
uppá hafragraut virka daga og
morgunkorn um helgar og sparið.
Ef illa gengur að koma börnunum á
bragðið, prófið að bragðbæta með
kanil, rúsínum eða ávaxtabitum.
Klikkar ekki.
púkinn
Aura-
Sparað í
eldhúsinu
A
lmennt séð má segja að
íslenskum heimilum sem
eiga í fjárhagsvanda hafi
fækkað frá árinu 2011.
Þetta kemur fram í Lífskjararann-
sókn Hagstofu Íslands 2012 sem
hermt er af í Hagtíðindum sem
komu út fyrir helgi. Vanskil hús-
næðislána eða leigu standa þó í
stað.
Á meðfylgjandi töflu má sjá að á
sama tíma og vanskil húsnæðislána/
leigu í aldurshópnum 50 til 59 ára
lækkuðu nokkuð milli ára stóðu þau
svo að segja í stað hjá aldurs-
hópnum 30 til 39 ára. Heldur seig
meira að segja á ógæfuhliðina frá
fyrra ári.
Steinn Kári Steinsson, umsjónar-
maður Hagtíðinda, hefur ekki skýr-
ingu á þessu en bendir á að fólk á
fertugsaldri eigi almennt í mestum
erfiðleikum með afborganir af hús-
næðislánum eftir hrun. „Þetta fólk
kom á slæmum tíma inn á húsnæð-
ismarkaðinn og virðist vera að súpa
seyðið af því. Þetta á raunar við um
flestar breytur sem við skoðuðum,“
segir hann.
Eiga auðveldara með
að ná endum saman
Hafa ber í huga að hlutfall þeirra
sem lent hafa í vanskilum með hús-
næðislán eða leigu eða önnur lán er
af öllum heimilum en ekki bara
þeim sem eru með lán eða borga
leigu. Heimilin eiga auðveldara með
að ná endum saman og takast á við
óvænt útgjöld árið 2012 en árið
2011. Á árunum 2010 til 2012 voru
um það bil 10% heimila í vanskilum
með húsnæðislán eða leigu á síð-
ustu 12 mánuðum en 7% árið 2009
og 5,5% árið 2008. Svarendur rúm-
lega 27% heimila töldu húsnæð-
iskostnað þunga byrði árið 2012 og
er það nokkur lækkun frá fyrra ári
þegar hlutfallið var tæp 32%.
Þegar fjárhagsstaða heimilanna
er greind eftir heimilisgerð kemur í
ljós að einstæðir foreldrar eiga í
mestum fjárhagslegum erfiðleikum.
Í þessum hópi voru 21,5% heimila í
vanskilum með húsnæðislán eða
leigu og 22,3% í vanskilum með
önnur lán.
Af heimilum einstæðra foreldra
telja tæp 40% húsnæðiskostnað
vera þunga fjárhagslega byrði og
tæp 23% segja það sama um af-
borganir annarra lána en húsnæð-
islána.
Óvænt útgjöld erfið
Mikill meirihluti einstæðra foreldra
á erfitt með að ná endum saman
eða 73,4% og rúm 68% einstæðra
foreldra gátu ekki mætt óvæntum
útgjöldum að upphæð 157 þúsund
krónur.
Barnlaus heimili með fleiri en
einn fullorðinn lenda síður en önnur
heimili í vanskilum með húsnæðis-
lán og önnur lán. Slík heimili hafa
meira fjárhagslegt svigrúm en önn-
ur heimili en 23,4% þeirra gátu
ekki brugðist við óvæntum út-
gjöldum og rúm 35% áttu erfitt
með að ná endum saman.
FJÁRHAGSVANDI HEIMILANNA
Heimilum í vanda fækkar
en vanskil standa í stað
LÍFSKJARARANNSÓKN HAGSTOFUNNAR LEIÐIR Í LJÓS AÐ HEIMILUM Í FJÁRHAGSVANDA FÆKKAÐI FRÁ 2011 TIL 2012 EN
VANSKIL HÚSNÆÐISLÁNA OG LEIGU STANDA ÞÓ Í STAÐ. FÓLK Á FERTUGSALDRI Á SEM FYRR Í MESTUM ERFIÐLEIKUM.
Svarendur rúmlega 27% heimila töldu húsnæðiskostnað þunga byrði árið
2012 og er það nokkur lækkun frá fyrra ári þegar hlutfallið var tæp 32%.
Morgunblaðið/Ómar
Vanskil húsnæðislána/leigu lána
meðal ólíkra aldurshópa
Öryggisbil (95%) 2012: 30-39 ára ±3,0, 50-59 ±3,1, 70 ára og eldri ±1,4.
18%
16%
14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
0%
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
30-39 ára 50-59 ára 70 ára og eldri