Morgunblaðið - 18.12.2013, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 2013
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is Íþróttir
Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Starfsmenn OR munu á allra næstu dögum, jafnvel á
morgun, ljúka viðgerð á aðfallsröri Elliðaárvirkjunar
og þeir vonast til að hægt verði að gangsetja virkjunina
á nýjan leik á föstudaginn. Þar með lýkur tæplega sex
vikna vinnslustoppi. Aðfallsrörið fór að leka og því var
ekki um annað að ræða en að loka fyrir inntakið og
leita að gatinu. Gatið reyndist vera á versta stað, undir
brúnni að félagsheimili Orkuveitunnar, efst á Rafstöðv-
arvegi. Um tíma var óvíst hvort ráðist yrði í viðgerð og
því var framtíð virkjunarinnar í óvissu.
Gerð var kostnaðaráætlun sem hljóðaði upp á sex
milljónir og hafist handa. Meðal annars þurfti að saga
og fjarlægja steinsteypt brúargólfið á innkeyrslunni að
félagsheimilinu til að komast að rörinu.
Aðfallsrörið er úr timburstöfum sem er haldið saman
með þéttri röð járngjarða. Undir brúnni voru 70-80
gjarðir en Ingi Þór Hafsteinsson, vélfræðingur í Elliða-
árvirkjun, segir að um tíu þeirra hafi verið ónýtar.
„Það verður gengið þannig frá þessu að þetta mun
duga í 40, 50 ár,“ segir Ingi Þór. runarp@mbl.is
Tíu járngjarðir reyndust ónýtar
Morgunblaðið/Kristinn
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Landsvirkjun gerir athugasemdir
við skýrslu sérfræðinga og niður-
stöðu faghóps um áhrif virkjana á
stofna laxfiska í Þjórsá. Segir að ekki
hafi verið tekið tillit til svars Lands-
virkjunar við skýrslu sérfræðing-
anna og misskilningur í mati faghóps
ekki leiðréttur í drögum að tillögu
verkefnisstjórnar að flokkun virkj-
anakosta.
Verkefnastjórn um áætlun um
vernd og nýtingu náttúrusvæða
vinnur að 3. áfanga rammaáætlunar.
Í fyrstu er fjallað um þær virkjanir
sem færðar voru úr orkunýtingar-
flokki í biðflokk þegar þingsályktun-
artillaga var unnin í fyrravetur. Í
fyrstu drögum sínum færði verk-
efnastjórnin aðeins Hvammsvirkjun
sem er efst þriggja Þjórsárvirkjana
aftur í nýtingarflokk, taldi að enn
ríkti of mikil óvissa um áhrif Holta-
og Urriðafossvirkjana á lífríkið.
Sex athugasemdir bárust í fyrsta
umsagnarferli. Landsvirkjun leggur
til að Holtavirkjun og Urriðafoss-
virkjun verði færðar í orkunýtingar-
flokk. Orkustofnun og Samorka
leggja það sama til en vísa í rök sem
fram koma í séráliti fulltrúa sveitar-
félaganna í verkefnastjórn.
Lífríki fórnað í tilraunaskyni
Landsvirkjun bendir á að allar
virkjanirnar hafi farið í gegnum um-
hverfismat. Þar hafi verið sett skil-
yrði um viðbótarrannsóknir og mót-
vægisaðgerðir. Unnið hafi verið að
því í tíu ár að fullnægja þeim. Lands-
virkjun telur að hlutverkaskipting á
milli rammaáætlunar og annarra að-
ila þurfi að vera skýr. Þau gögn sem
fyrirtækið hafi þegar lagt fram
vegna Holtavirkjunar séu mun ítar-
legri en hægt sé að gera kröfu um
vegna umfjöllunar í rammaáætlun.
Umsagnir NASF sem er verndar-
sjóður villtra laxastofna og Veiði-
félags Þjórsár ganga í hina áttina.
NASF telur að vinna á vegum verk-
efnisstjórnar staðfesti að athuga-
semdir sjóðsins um óvissu og ófull-
nægjandi þekkingu og undirbúning
Landsvirkjunar vegna virkjana í
neðri hluta Þjórsár hafi verið rétt-
mætar. NASF mótmælir því að fag-
hópur um laxfiska geri greinarmun á
þeim svæðum þar sem útbreiðsla
göngufiska er náttúruleg og á þeim
svæðum þar sem útbreiðslan er
vegna atbeina mannsins. Það voru
einmitt rökin fyrir því að Hvamms-
virkjun var færð í nýtingarflokk.
„Ekkert réttlætir [...] að fórna lífrík-
inu ofan Búða í tilraunaskyni – í
nafni fyrirfram gefinna hugmynda
um upprunalegt lífríki í ánni.“
Forsendum mótmælt
 Sex umsagnir um tillögu til rammaáætlunar  Landsvirkjun og fleiri leggja til að
Holta- og Urriðafossvirkjanir fari í nýtingu  NASF mótmælir Hvammsvirkjun
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Virkjanakostur Neðsta virkjunin í
Þjórsá á að vera við Urriðafoss.
Rannsóknarnefnd samgönguslysa
hefur til rannsóknar atvik sem varð í
Landeyjahöfn 28. nóvember síðastlið-
inn. Herjólfur var þá að koma þar til
hafnar. Vestsuðvestan 12-16 m/s vind-
ur var við höfnina, ölduhæð 2,1 m og
meðalstraumur 1,4 sjómílur.
„Þegar skipið nálgaðist innsigl-
inguna fékk það óvænta öldu á sig og
snerist til um 35° til bakborða. Skip-
stjóra tókst að rétta skipið á stefnu á
milli garðanna en þá snerist það allt í
einu aftur um 35° í sama borð og
stefndi á vestari garðinn. Með snar-
ræði tókst skipstjóra að rétta skipið
og stýra því inn í höfnina. Talið er að
afturendi skipsins hafi verið u.þ.b. 7
metra frá því að rekast á garðinn,“
segir í tilkynningu á heimasíðu rann-
sóknarnefndarinnar. Þess má geta að
Herjólfur er 70,7 metra langur og 16
metra breiður. Málið hefur ekki verið
tekið fyrir hjá rannsóknarnefndinni.
79 manns voru um borð
Um borð í Herjólfi voru 79 manns,
farþegar og áhöfn, að sögn Ólafs
Williams Hand, upplýsingafulltrúa
Eimskips. Engum varð meint af at-
vikinu. Ólafur sagði að allar aðstæður
varðandi veður og ölduhæð hefðu ver-
ið innan viðmiðunarmarka fyrir höfn-
ina. Ekki er enn vitað hvað olli atvik-
inu og er málið í rannsókn.
Þetta er í fjórða skiptið sem atvik
tengt siglingu Herjólfs í Landeyja-
höfn hefur verið tilkynnt til Rann-
sóknarnefndar sjóslysa og síðar
Rannsóknarnefndar samgönguslysa
frá því Landeyjahöfn var tekin í notk-
un árið 2010. Í tveimur öðrum tilvik-
um snerist skipið óvænt í innsigling-
unni líkt og í fyrrnefndu tilviki og í eitt
skiptið tók skipið niðri og skemmdist
talsvert. gudni@mbl.is
Herjólfur snerist
í innsiglingunni
í Landeyjahöfn
Morgunblaðið/Ómar
Landeyjahöfn Herjólfur snerist
óvænt í innsiglingunni.
 Tókst að rétta skipið af með snarræði
Héraðsdómur Vesturlands hefur
dæmt konu á fimmtugsaldri í 12
mánaða fangelsi, þar af níu mánuði
skilorðsbundið, fyrir manndráp af
gáleysi. Konan ók bifreið á Akra-
fjallsvegi í apríl sl. undir áhrifum
áfengis. Bifreið hennar rakst á bíl
sem kom úr gagnstæðri átt með
þeim afleiðingum að stúlka lést.
Konunni var gefið að sök að hafa
ekið bifreið austur Akrafjallsveg í
Hvalfjarðarsveit, á móts við Gerði,
undir áhrifum áfengis. Hún hafi
jafnframt ekið of hratt miðað við að-
stæður og á allt að 94 km hraða á
klukkustund yfir á rangan vegar-
helming miðað við akstursstefnu
með þeim afleiðingum að bifreiðin
lenti þar í árekstri við annan bíl sem
kom úr gagnstæðri átt. Stúlka sem
var ökumaður þeirrar bifreiðar lést
samstundis af áverkum er hún hlaut
við áreksturinn.
Dæmd fyrir
manndráp
af gáleysi
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Ríkissjóður hefur lagt til rúmlega
1.140 milljónir króna vegna ríkis-
ábyrgðar á fjárfestingum Farice ehf.
á árunum 2012-2014. Farice er eig-
andi tveggja sæstrengja sem tengja
saman Ísland og Evrópu. Við gerð
þjónustusamnings sem Fjarskipta-
sjóður er aðili að var gengið út frá við-
skiptaáætlun félagsins. Þar var gert
ráð fyrir því að stuðningurinn yrði
tímabundinn í 3 ár.
Sú viðskiptaáætlun byggðist á því
að tekjur félagsins myndu aukast
mjög verulega á árinu 2014, einkum
vegna tekna af gagnaverum. Ljóst er
að það mun ekki
ganga eftir. Þjón-
ustusamningur
Fjarskiptasjóðs og
Farice er til fimm
ára en hann var und-
irritaður í apríl árið
2012.
Að sögn Guðlaugs
Þórs Þórðarsonar,
varaformanns fjár-
laganefndar, er gert
ráð fyrir því að fjárheimild til Farice
verði um 400 m.kr. árið 2014.
Eignarhlutur ríkisins í Farice ehf.
er um 30,2% en aðrir stórir hluthafar
eru Landsvirkjun með um 29% og Ar-
ion banki með um 39%. Samkvæmt
þjónustusamningi greiðir ríkið fyrir
allt tap auk þess að greiða fyrir 5%
ávöxtunarkröfu. „Þetta er fortíðar-
vandi sem við verðum að horfast í
augu við og það er mjög mikilvægt að
þing og þjóð séu meðvituð um þessa
stöðu,“ segir Guðlaugur.
Hann segir að líkja megi stöðu
Fjarskiptasjóðs við stöðu Íbúðalána-
sjóðs þó umfangið sé minna. „Þing-
menn hafa talað fyrir því að tekjur
sem fara inn í Fjarskiptasjóð fari í
uppbyggingu úti á landi. Það er góðra
gjalda vert en Fjarskiptasjóður er í
þessari ábyrgð og mér sýnist svona
fljótt á litið að það verði erfitt að koma
ríkinu undan þessu,“ segir Guðlaug-
ur.
Guðlaugur Þór
Þórðarson
Rúmur 1,1 milljarður
vegna ríkisábyrgðar
 Ríkið ábyrgist tap Farice og greiðir 5% ávöxtunarkröfu