Morgunblaðið - 25.06.2014, Blaðsíða 9
FRÉTTASKÝRING
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Brussel | Atlantshafsbandalagið
(NATO) er í sviðsljósinu að nýju
vegna þeirrar óvæntu og graf-
alvarlegu stöðu sem skapast hefur í
kjölfar aðgerða Rússa í Úkraínu á
undanförnum mánuðum. Á síðustu
árum hefur meginathyglin að
bandalaginu beinst að verkefnum
þess í Afganistan, verkefni sem eru
ansi fjarlæg upprunalegu hlutverki
þess, en nú er það NATO á heima-
velli sem umræðan snýst um.
Ráðherrafundur NATO
Utanríkisráðherrar NATO-
ríkjanna komu í gærkvöldi saman
til tveggja daga fundar í Brussel
þar sem ástand mála í Úkraínu og
samskiptin við Rússa eru efst á
baugi. Frá Íslandi kom Gunnar
Bragi Sveinsson utanríkisráðherra
og er Anna Jóhannsdóttir, fasta-
fulltrúi Íslands hjá NATO, honum
til halds og trausts.
Pavel Klimken, utanríkisráðherra
Úkraínu, mun funda með NATO-
ráðherrunum fyrir hádegi í dag og
gera þeim grein fyrir stöðu mála í
heimalandinu. Innan NATO gera
menn sér grein fyrir því að varnir
Úkraínu eru veikar og þeir eiga
óhægt um vik að bregðast við ögr-
unum Rússa og uppreisnarmanna
sem njóta fjárhagslegs og hern-
aðarlegs stuðnings stjórnar Pútíns.
NATO leggur mikla áherslu á rétt
Úkraínu til að ráða eigin málum.
Virða beri sjálfstæði landsins og
sjálfsákvörðunarrétt. Bein hern-
aðaraðstoð er ekki á dagskrá. Aftur
á móti munu NATO-ráðherrarnir
taka afstöðu til tillagna sem emb-
ættismenn hafa undirbúið um stofn-
un sérstaks varnarmálasjóðs sem
styrkt gæti varnarviðbúnað Úkra-
ínumanna. Engar tölur hafa enn
verið nefndar um fjárhæðir sem
slíkur sjóður þyrfti að hafa yfir að
ráða eða hvert framlag einstakra
aðildarríkja yrði til hans.
Öryggismál í uppnámi
Frá sjónarhóli NATO hefur fram-
ganga Rússa í Úkraínu sett stöðu
öryggismála í Evrópu í algjört upp-
nám og mörg ár aftur í tímann. Frá
lokum kalda stríðsins hafa Rússar
átt í nánu og farsælu samstarfi við
NATO um margvísleg málefni og
haft sendiherra og sendinefnd í höf-
uðstöðvum bandalagsins í Brussel. Í
apríl ákváðu utanríkisráðherrar
NATO að stöðva allt tæknilegt og
hernaðarlegt samstarf við Rússa á
vettvangi bandalagsins. Þeirri af-
stöðu verður ekki breytt á fund-
inum í Brussel í dag og á morgun.
Sendiherra Rússa er enn í stöðvum
NATO, en nánast allt annað starfs-
fólk er horfið á braut. Þetta var tal-
ið óhjákvæmilegt, en enginn fagnar
því hér í Brussel að samstarfið sé
komið á ís, því það sneri að mörgum
úrlausnarefnum sem eru þýðing-
armikil fyrir aðildarríki NATO og
heimsfriðinn.
Uggur í Evrópu
Uggur er í ríkjum sem áður voru
á áhrifasvæði Sovétríkjanna sálugu
um að Rússar séu að seilast til auk-
inna áhrifa og afskipta víðar en í
Úkraínu. Spurningar hafa vaknað
um stöðu hlutlausra ríkja eins og
Svíþjóðar og Finnlands sem átt
hafa í samstarfi við NATO. Þannig
vekur Úkraínumálið upp vangavelt-
ur um ýmislegt er snýr að sam-
skiptum Íslands við önnur norræn
ríki. Einnig hlýtur hún að skapa
umræður um öryggismálastöðu Ís-
lands.
Aukinn viðbúnaður NATO
Þótt bein hernaðaraðstoð við
Úkraínu sé ekki á dagskrá NATO
hefur bandalagið séð ástæðu til að
auka varnarviðbúnað sinn í Austur-
Evrópu og Eystrasalti að und-
anförnu. Tólf herþotur gæta nú loft-
helgi Eystrasaltsríkjanna. Ratsjár-
vélar, AWACS, sveima yfir Póllandi
og Rúmeníu. Herþotum hefur verið
fjölgað í Póllandi og herskip sigla
um Eystrasaltið og Svartahaf. Víða
við landamæri Rússlands stendur
NATO fyrir heræfingum til að
minna á mátt sinn og styrkja við-
búnaðarstöðu sína.
Einnig Afganistan
Úkraína er ekki eina málið á dag-
skrá utanríkisráðherrafundarins.
Einnig verða málefni Afganistans
rædd með áherslu á lýðræð-
isþróunina í landinu. Þá verða mál-
efni nokkurra ríkja sem sýnt hafa
áhuga á inngöngu í NATO til um-
ræðu. Ráðherrafundinum er einnig
ætlað að undirbúa dagskrá leiðtoga-
fundar NATO í Wales í haust.
Vilja stofna sjóð til að
efla varnir Úkraínu
Utanríkisráðherrar NATO ræða viðbúnað í A-Evrópu
AFP
Blikur á lofti í Úkraínu Hermaður stendur vörð á landamærum Úkraínu og Rússlands þar sem aðskilnaðarsinnar
tóku landamærastöð á sitt vald undir merkjum „Alþýðulýðveldisins Lugansk“. Úkraína verður rædd á fundi NATO.
Samskiptin við Rússa
» Vladimír Pútín Rússlands-
forseti fór í gær fram á að efri
deild rússneska þingsins aft-
urkallaði heimild til að senda
herinn inn í Úkraínu.
» Nato hefur stöðvað allt
hernaðarlegt og tæknilegt
samstarf við Rússa.
FRÉTTIR 9Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. JÚNÍ 2014
Framkæmdir á malarvegi milli
Húsavíkur og Skúlagarðs ollu því að
ljósleiðarahringur Mílu slitnaði um
kl. 14 á mánudag. Allt net datt út í
kjölfarið á Þórshöfn og einnig lá
símasamband niðri að einhverju
marki.
„Það voru einhverjir verktakar við
vegavinnu á þessu svæði sem tóku
strenginn í sundur. Það eru náttúr-
lega ákveðnar reglur sem á að fylgja
varðandi slíkar framkvæmdir og
menn eiga að vita hvar strengurinn
er lagður. Þetta getur samt alltaf
gerst öðru hvoru ef menn eru ekki
klárir á slíkum atriðum. Svo virðist
sem þeir sem tóku strenginn í sund-
ur hafi ekki gert sér grein fyrir því
og þess vegna fengum við ekki frétt-
ir af því um leið og það gerðist,“ seg-
ir Sigurrós Jónsdóttir, deildarstjóri
samskipta hjá Mílu, en viðgerðum á
ljósleiðarahringnum lauk um mið-
nætti sama dag. pfe@mbl.is
Verktakar við vinnu á malar-
vegi tóku streng í sundur
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðar
Vegavinna Ljósleiðarahringur fór í sundur síðastliðinn mánudag þegar
verktakar voru við vegavinnu á malarvegi milli Húsavíkur og Skúlagarðs.
Ákveðnum reglum á að fylgja Fengu ekki fréttir strax
VAKANDI!VERTU
blattafram.is VERNDARI BARNA Í 10 ÁR
30% brotaþola segja aldrei frá
því að þeir hafi orðið fyrir
kynferðislegu ofbeldi.
Innréttingar
Hillu- og skúffukerfi
Fyrir allar
gerðir bíla
• Þrautreynt kerfi
• Öryggisprófað
• Tryggir þig gegn
tjóni
F A G M E N N S K A A L L A L E I Ð
Skeifan 3E-F · Sími 581-2333 · rafver@rafver.is · www.rafver.is
Opið virka daga frá kl. 10-18 laugardaga frá kl. 10-16
• Engjateigur 5
• Sími 581 2141
• www.hjahrafnhildi.is
Vertu vinur okkar
á Facebook 20% afsláttur
af öllum yfirhöfnum
Verðdæmi: Vattjakkar nú 15.980 kr.
St. 36-52