Fréttir - Eyjafréttir - 14.09.2000, Blaðsíða 13

Fimmtudagur 14. september 2000
Fréttir
13
/ani ÍS þegar báturinn sökk á Vestfjarðamiðum í janúar 1969:
Ikaldan sjóinn
indi bátinn og tókst með þvi að bjarga áhöfn sinni
ÖRNÓLFUR Grétar er með duglegri göngumönnum og má víða rekast á hann í göngutúrum sínum,
ekki síst við sjóinn. Hann stundar Iíka sund og líkamsrækt og púttar með eldri borgurum í Vinaminni í
Isfélaginu.
SKBPVERJARNIR á Svani eru allir á Iffi. Þessar myndir voru teknar um borð í varðskipinu Þór eftir að
þeim var bjargað þar um borð. Örnólfur Grétar, Brynjólfur Bjarnason stýrimaður og Þórður Sigurðsson
matsveinn en hann varð seinna tengdafaðir Örnólfs Grétars.
og skyrtunni þegar brotið kom. Ég
áttaði mig strax á að ekki var allt með
felldu þvf ég fann hvað við vorum
lengi inni í sjónum. Sjálfur hentist ég
af gólfinu upp í loft og þaðan í kojuna.
Þá var orðið dautt á vélinni og ég gerði
mér strax grein fyrir því hvað var að
gerast. Þegar ég loksins komst fram í
stýrishús sá ég hvers kyns var. Bát-
urinn lá á stjómborðshliðinni og sendi
ég vélstjórana strax út um bak-
borðsdymar og upp á stýrishús til að
leysa gúmmíbjörgunarbátinn og koma
honum í sjóinn. Það gekk ágætlega og
eins gekk vel að blása hann út. Þá rétti
Svanurinn sig af og reif um leið þak-
dúkinn og neðra flotholtið af
gúmmíbjörgunarbátnum."
Stakk sér tvisvar í sjóinn
Þegar þama er komið sögu kemur í
ljós að einn úr áhöfninni er niðri í
káetu og átti hann í vandræðum með
að komst upp. Fór Ömólfur Grétar
niður til að ná í hann. „Hann gekk á
veggjunum og vissi ekki neitt í sinn
haus þama í myrkrinu. Þegar ég kom
með hann upp vom hinir fjórir famir í
björgunarbátinn sem var ekki merki-
legur, bara einn hringur. Við fómm á
eftir þeim en ég sá strax að þetta gekk
ekki og stakk mér í sjóinn og tókst að
komast um borð í Svaninn aftur. Þar
komst ég að öðmm björgunarbát sem
var fram við hvalbak. Gekk vel að losa
hann og koma honum í sjóinn. Stakk
ég mér svo aftur í sjóinn og synti að
bjömnarbátnum eftir að búið var að
blása hann upp. Fómm við svo allir
um borð í hann og eftir það var vistin
mun bærilegri.“
Fjómm eða ftmm dögum áður hafði
Svanur fengið á sig brot og við það
slitnaði björgunarbátur á hvalbaknum
og lenti niðri á dekki. „Ég þorði ekki
annað en að fara með hann í skoðun
og fékk annan bát lánaðan á meðan.
Ég gekk frá honum sjálfur og setti
hníf, sem dýft hafði verið í feiti, í
slíður við bátinn þannig að ég vissi að
hveiju ég gekk þegar ég ákvað að fara
aftur um borð. Ég þurfti að taka hann
upp og bera út að lunningunni og
henda honum í sjóinn. Það mátti ekki
miklu muna að það tækist því
Svanurinn var sökkva niður á
rassgatið og hallaði talsvert í stjór.
Þetta gekk þó allt furðuvel því það var
allt svo merkilega rólegt eftir brotið.
En þegar maður lítur til baka sér
maður að allt gerðist þetta á
örskotsstundu,“ sagði Ömólfúr Grétar.
Neyðartalstöðin bjargaði
miklu
I frásögn Víkings segir að neyðartal-
stöðin hafi skipt sköpum og Ömólfur
Grétar tekur að nokkm leyti undir það
en hún kom ekki að fullum notum því
lofnetið brotnaði af í öllum atgang-
inum. „Ég tók neyðartalstöðina og
rétti hana til þeirra uppi á þakinu en þá
brotnaði loftnetið. Ég reyndi að senda
út neyðarkall á stóm stöðinni og ég
held að þeir hafi heyrt það á varð-
skipinu Þór sem lá undir Grænu-
hlíðinni. Það vom margir á sjó þennan
dag en það vom varðskipsmenn sem
skipulögðu leitina. Var bátunum raðað
upp með hálfrar mflu millibili og
þannig kembdu þeir svæðið. Við
gátum fylgst með leitinni á
neyðarstöðinni og reyndum að kalla út
en það heyrðist ekki nógu vel en dugði
til að það tókst að miða okkur út.“
Það tók fimm klukkutíma að finna
björgunarbátinn en dvölin í honum var
ömurleg, enda komin ein tíu vindstig
og samsvarandi sjór og ekki má
gleyma kuldanum. „Sem betur fer
settumst við allir vindmegin í bátinn
þannig að vindurinn komst aldrei
undir hann og náði ekki að velta
honum. Við misstum aldrei vonina um
að finnast í tæka tíð. Við heyrðum
alltaf í bátunum, sem voru að leita, í
neyðarstöðinni sem var okkur mikill
styrkur. En við vorum allir blautir og
kaldir. Sjálfur var ég fáklæddur en
hinir voru sem betur fer þokkalega
klæddir. Ég ætla ekki að reyna að lýsa
því hvemig okkur varð um þegar við
sáum Þór en þetta var í fyrsta skipti í
mörg ár sem ég var ánægður að sjá
varðskip."
Heimtir úr helju
Það gekk mjög vel að koma mann-
skapnum um borð í Þór og þar fengu
þeir höfðinglegar móttökur. „Við
vorum háttaðir, fómm í bað, fengum
þurr föt og kojur til að leggja okkur í.
Það var farið beint til Isafjarðar og
þangað vomm við komnir tíu til hálf
ellefu um kvöldið."
Voru ekki fagnaðarfundir? „Jú,
mjög svo. Foreldrar mínir komust
reyndar ekki frá Bolungarvík vegna
ófærðar en á þessum ámm var ég laus
og liðugur. En auðvitað fannst öllum
við vera heimtir úr helju."
Eftir komuna til Isafjarðar vora
skipveijamir keyrðir beint heim til sín
og ekkert verið að hugsa um læknis-
skoðun auk þess sem þá var ekki
komin til sögunnar áfallahjálp sem
þykir sjálfsögð í dag.
Hefðuð þið þurft á henni að halda?
„Nei, það held ég ekki en þama get
ég bara talað fyrir sjálfan mig. Ég veit
ekki um hina. Við sluppum við líkam-
leg meiðsli nema hvað ég missti skinn
bæði á höndum og fótum og seinna
kom í ljós að Þórður Sigurðsson hafði
farið úr axlarlið."
Þú varst heiðraður sérstaklega á
sjómannadaginn í Reykjavík sumarið
eftir. Fannst þér það mikill heiður?
„Ég pældi ekki svo mikið í því.“
Ömólfur Grétar var viku í landi eftir
að Svanur fórst en þá réði hann sig á
annan línubát frá Súðavík. „Nei, ég
fann aldrei fyrir hræðslu á sjó eftir
slysið enda hélt ég mig við sjóinn
þangað til ég veiktist 1996. Allir hinir,
nema einn, fóm á sjóinn aftur,“ sagði
Ömólfur Grétar sem fýrir ljórum ámm
fékk heilablóðfall sem hann hefur ekki
náð sér af.
Annað áfall
Það átti ekki íyrir honum að liggja að
flendast á Vestfjörðum. Næsta sumar
var hann í Stykkishólmi, fór aftur
vestur og fór þaðan eftir tvö ár. Þá
kvæntist hann konu sinni, Sigurborgu
Elvu Þórðardóttur og eiga þau fjögur
böm í dag. Er hún dóttir Þórðar sem
var á Svani þegar hann sökk.
Ömólfur Grétar lýsir fjölskyldunni
sem landshomaflökkurum síðan en
sjálfur stundaði hann sjó á bátum,
síðu- og skuttogurum og árið 1996 lá
leiðin til Eyja þar sem íjölskyldan býr
enn í dag. „Ég byrjaði á Suðurey VE
en ákvað að leysa af einn túr á
Andvara VE sem stundar rækjuveiðar
á Flæmingjagrunni. Þetta var sama
árið og við fluttum hingað. Við vomm
nýfamir frá Nýfundnalandi þegar ég
veiktist. Það gerði sér enginn grein
fyrir því hvað þetta var alvarlegt og
sjálfur hélt ég að þetta væri bara
venjuleg flensa. Það var því haldið
áfram á miðin þar sem við vomm í
einn og hálfan sólarhring á veiðum.
Jafnvægið vildi ekki koma aftur og þá
sáum við að ekki var allt með felldu.
Það kom svo í ljós að ég var með
blóðtappa við heilann. Ég hef átt í
þessu síðan og batinn kemur hægt.
Það er aðallega jafnvægið sem vantar
en úthald og annað er í góðu lagi. Ég
stunda leikfimi og sund og labba
mikið. Ég hef bætt við mig í labbinu
eftir að ég hætti að reykja í vor. Þama
fæ ég útrás og gönguferðirnar em að
verða að fíkn sem tekið hefur við af
sígarettunum sem er bara gott mál. Ég
hef lítið unnið síðan, aðeins reynt að
beita en á sjó fer ég aldrei aftur. Svo
má þekkja mig langt að af
göngulaginu því það er alltaf eins og
ég sé hálffullur," sagði Ömólfur
Grétar að lokum og glotti um leið.
Ó.G.
Sjá einnig blaðsíðu 13.