Straumhvörf - 15.03.1943, Blaðsíða 22

52
STRAUMHVÖRF
til, að þeir 'vildu ekki bregðast trausti
þjóðarinnar með því að draga sig í
hlé, en hitt allt væri sjálfsagt að
gera, enda væri það aðeins það, sem
þeir hefðu alltaf gert. Og svo mundu
þeir brosa ofurlítið í kampinn að
barnaskap og fávizku „háttvirts kjós-
anda“.
Við skulum ekki fara í geitarhús
að leita ullar. Eina vonin um endur-
reisn lýðræðisins er bundin við okk-
ur, lýðinn sjálfan, sem lítið annað
höfum fengizt við stjórnmál en að
kasta atkvæðum okkar á óhæfa for-
ingja. Við verðum að rísa úr rekkju
og þurrka stírurnar úr augunum. Við
verðum að gera okkur þess ljósa
grein, að við erum ekki máttvana,
heldur sterkir. Auð verðum að horf-
ast í augu við þann beizka sannleika,
að öngþveitið og spillingin í þjóðfé-
laginu er ekki foringjunum einum að
kenna, því við höfum selt þeim vald-
ið í hentlur, og þegar við lítum á þá
og þeirra gerðir, sjáum við spegil-
mynd okkar sjálfra.
En áður en við leggjum út í bar-
áttuna fyrir bættu þjóðfélagi, verð-
um við að gera okkur ■grein fyrir því,
hvort við erum eindregnir fylgjend-
ur lýðræðisins, eða hvort það er
aðeins innantómt slagorð á vörum
okkar. Óskum við þess að fylgjast
sjálfir með og hafa áhrif á lausn
mála, eða viljum við aðeins hafa leyfi
til að velja okkur foringja og treysta
því, að hann geri ávallt það bezta?
Óskum við þess, að hagsmunir þjóð-
arheildarinnar séu látnir sitja í fyr-
irrúmi, eða viljum við láta stundar-
hagsmuni einstaklinga eða stétta
mega sín meir? Óskum við þess, að
allir þegnar þjóðfélagsins hljóti efna-
leg og menningarleg lífsskilyrði, eða
viljum við aðeins sjá sjálfum okkur
borgið? Óskum við þess, að vilji og
réttur minnihlutans sé virtur, eða
viljum við aðeins komast sjálfir í
meirihlutaaðstöðu og láta svo kné
fylgja kviði? Svona mætti lengi telja,
og ef við komumst að þeirri niður-
stöðu, að við séum ávallt lýðræðisins
megin, þá er kominn tími til að at-
huga þær skyldur, sem okkur eru á
herðar lagðar.
Fyrsta ófrávíkjanlega skyldan er
— að skapa sér skoðun. Slíkt er
að vísu enginn barnaleikur, þegar
hinir pólitísku leiðtogar, sem ættu að
leiðbeina, eyða orku sinni bæði í ræðu
og riti til þess að þyrla upp sem
mestu moldviðri af blekkingum. En
það verður samt að gerast. Þegar við
höfum í stórum dráttum mótað skoð-
un okkar á þjóðmálum, komumst við
ef til vill að þeirri niðurstöðu, að við
eigum samleið með einhverjum póli-
tískum flokki. Ef til vill verðum við
fráhverf þeim öllum. En það er í
rauninni ekkert aðalatriði, hvort held-
ur er, eða hvaða flokki við fylgjum,
ef stefna okkar er í fullkomnu sam-
ræmi við anda lýðræðisins, og við
höfum öðlazt hana með einbeitingu
skynseminnar, en ekki siglt blindandi
í kjölfar annarra.
Þegar við höfum uppfyllt þessa
skyldu, knýr sú næsta strax á dyr,
en hún er í einu orði sagt — starf.
Starfið getur verið fólgið í ýmsu,
en fyrst og fremst í því að vekja aðra
af dvalanum, og fá þá til að hugsa