Fréttablaðið - 13.06.2014, Blaðsíða 18

13. júní 2014 FÖSTUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Álfrún Pálsdóttir alfrun@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
DÆGURMÁL: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Friðrika
Benónýsdóttir
fridrikab@frettabladid.is
Vaxandi vantraust á stjórnmálaflokkum
og stjórnmálakerfinu er mikið áhyggju-
efni hér á landi sem annars staðar. Fólk
situr uppi með þá tilfinningu að stjórn-
málin snúist öðru fremur um að tryggja
sérhagsmuni háværra, valdamikilla og
auðugra hópa samfélagsins en ekki hags-
muni hins almenna borgara. Heilbrigðis-
mál eru hér ekki undanskilin, því miður.
Stuðningur við opinbert kerfi
Heilbrigðiskerfið er ein af meginstoðum
hvers samfélags. Á Íslandi vill yfirgnæf-
andi meirihluti fólks (81,1%) að heilbrigð-
isþjónusta sé fyrst og fremst rekin af hinu
opinbera og enn fleiri að fjárveitingar
til kerfisins verði auknar. Þetta eru rök-
réttar áherslur enda má auðveldlega sýna
fram á að aukin einkaframkvæmd leiði í
raun til einkavæðingar. Hér á landi höfum
við gott dæmi um þetta. Ríkið hefur gert
samninga við ýmsa sérgreinalækna í
einkarekstri. Þegar ekki náðist að endur-
nýja samningana var ríkið í raun orðið
háð þjónustu einkarekinnar heilbrigðis-
þjónustu og læknarnir gátu hækkað gjald-
skrár sínar einhliða og kostnaðarþátttaka
sjúklinga jókst sem því nam. Ríkið missir
stjórn á kerfinu, verður háð einkaaðilum
vegna mikilvægrar þjónustu og kostnað-
ur sjúklinganna eykst. Þessi þróun veldur
því að erfiðara verður fyrir hið opinbera
að hafa áhrif á uppbyggingu og skipulag
þjónustunnar. Í raun missir ríkisvaldið að
einhverju leyti stjórn á fjárveitingum til
kerfisins og á erfiðara með að stýra fjár-
munum þangað sem þörfin er brýnust.
Einkavæðing?
Ríkisstjórnarflokkarnir, Framsóknar-
flokkur og Sjálfstæðisflokkur, sem og
Björt framtíð hafa lýst yfir áhuga á fjöl-
breyttari rekstrarformum í heilbrigðis-
þjónustu. Þessir flokkar verða að svara
því hvort í því felist dulin skilaboð um
einkavæðingu, þvert á vilja almenn-
ings. Stefna Samfylkingarinnar er skýr
í þessum efnum: Við höfnum frekari
einkavæðingu á velferðarþjónustu sem
nú er í opinberum rekstri. Brýnustu verk-
efnin í heilbrigðisþjónustu næstu árin eru
risavaxin. Við þurfum að efla og styrkja
heilsugæsluna, endurnýja húsa- og tækja-
kost Landspítala og draga úr kostnaðar-
þátttöku sjúklinga vegna heilbrigðisþjón-
ustu og lyfja.
Félagslegt heilbrigðiskerfi
➜ Við höfnum frekari einkavæð-
ingu á velferðarþjónustu sem nú er
í opinberum rekstri.
HEILBRIGÐIS-
MÁL
Sigríður Ingibjörg
Ingadóttir
þingkona Sam-
fylkingarinnar
og formaður vel-
ferðarnefndar
Swanson – ánægðustu viðskiptavinirnir í USA árið 2013.
Söluaðilar á Íslandi á www.swanson.is.
Öflug blanda fyrir auma liði
Styður við brjósk og eykur liðleika
10 g af kollagenum í hverjum skammti
Joint Health Mix
Verkjalaus hreyfing
í sumar?
H
eimsmeistaramótið í fótbolta hófst í gær. Aðdragandi
þess hefur verið óvenju stormasamur að þessu sinni
og í heilt ár hafa þúsundir Brasilíubúa mótmælt
á götum úti og kvartað yfir hækkun á opinberum
samgöngukostnaði, miklum útgjöldum vegna heims-
meistarakeppninnar og ófullnægjandi fjárveitingum í opinberri
þjónustu. Bent hefur verið á slæman aðbúnað og brot á mannrétt-
indum verkamanna sem unnið hafa við byggingu nauðsynlegra
mannvirkja, varað við hættu á auknu barnavændi í kringum
mótið og almennt hafa allar fréttir sem tengjast undirbúningi
þess verið neikvæðar, ekki að ástæðulausu þar sem fátækt í
Brasilíu er gríðarleg og mannréttindabrot daglegt brauð.
Mótmælin hafa verið brotin á bak aftur af lögreglu og her af
mikilli hörku sem einnig hefur vakið hörð viðbrögð umheimsins.
Það er ekki með góðri samvisku
hægt að halda því fram að gleðin
og eftirvæntingin hafi verið
ríkjandi þættir í aðdraganda
þessa heimsmeistaramóts, enda
potturinn í undirbúningi brasil-
ískra yfirvalda fyrir mótið marg-
brotinn. Ofan á ólguna í Brasilíu
hafa bæst fréttir af spillingu
að baki þeirrar ákvörðunar FIFA að halda heimsmeistaramótið í
knattspyrnu í Katar árið 2022. Það er ekki lognmollunni fyrir að
fara í kringum HM.
Allar þessar dimmu fréttir hverfa þó tímabundið í skuggann af
þeirri gleði sem grípur milljónir fótboltaáhugamanna um heim
allan þegar blásið er til fyrsta leiks. Allir eiga sitt uppáhaldslið
hvort sem það er eigið landslið eða eitthvert allt annað lið sem
áhorfandinn hefur valið sér að halda með. Sigurvíman þegar hið
útvalda lið vinnur leik er óviðjafnanleg og að sama skapi er sorgin
blýþung þegar tapleikur er staðreynd. Á vinnustöðum er varla
minnst á annað en leikina í gær í hádegishléum og kaffitímum og
þeir sem ekki hafa orðið fótboltabakteríunni að bráð eru algjör-
lega jaðarsettir í umræðunni í heilan mánuð. Ýmsum í þeim flokki
blöskrar hversu hlaðið er undir fjandans fótboltabullurnar þegar
dagskrá Ríkissjónvarpsins er undirlögð viku eftir viku af leikjum
og leikskýringum og margir hafa uppi vanburða mótmæli á sam-
félagsmiðlum til að benda á að enginn annar þrýstihópur fái slíka
þjónustu. Skýringin á því er væntanlega sú að áhorfið er gríðar-
legt og þess eru dæmi að um 70 prósent fólks á aldrinum 16 til 75
ára horfi á úrslitaleiki HM í útsendingu íslenska sjónvarpsins.
Slíkar áhorfstölur sjást yfirleitt ekki nema á Eurovision-kvöldum
þar sem Ísland keppir og ætti fremur að vera fagnaðarefni að fólk
af öllum stéttum og úr öllum aldurshópum geti sameinast um eitt
áhugamál. Áhugamál sem ekki einu sinni hefur neitt með íslenska
frammistöðu að gera, aldrei slíku vant.
Fótboltaáhuginn á auðvitað sínar dökku hliðar eins og fjölmörg
mál þar sem fótboltabullur misþyrma áhangendum fjandliðsins
bera vitni um, en í langflestum tilfellum er samkenndin og gleðin
í fyrirrúmi og þessi mánuður af sameiginlegum áhuga á bestu
fótboltaliðum heims fjórða hvert ár hlýtur að vega upp á móti
missi nokkurra sjónvarpsþátta og raski á rútínu sjónvarpsfíkla.
Eftir mánuð verður allt komið í samt horf aftur en milljónir
fótboltafíkla munu hafa eignast ógleymanlegar minningar sem
ylja þeim næstu fjögur árin.
HM í fótbolta er ýmist elskað eða hatað.
Boltinn sameinar
Ilmur í stað Bjarkar
Nýi meirihlutinn í borginni var
áferðarfallegur þegar hann kynnti
sjálfan sig og stefnumál sín í borginni
í iðagrænu umhverfi Elliðaárdalsins.
Frjálslegur í fasi. Sumir mættu með
börn sín og aðrir komu hjólandi. Afar
frjálslegt og notalegt.
Nánast ekkert kom á óvart nema ef
vera skyldi að Ilmur Kristjánsdóttir,
Bjartri framtíð, verður formaður
velferðarsviðs að ári, en þá hættir
Björk Vilhelmsdóttir, Samfylkingu.
Þetta finnast mörgum undarleg
skipti þar sem Björk er hokin
af reynslu í málaflokknum
en Ilmur nýgræðingur.
Hún hefur hins vegar
heilt ár til að koma sér
inn í málin áður en
hún tekur við.
Von um húsnæði
Þá fóru menn að lesa stefnuskrárnar
og bera saman hverju var lofað og
hvað á að efna. Eitt kosningaloforð
segjast menn ætla að standa við, það
er að byggja 2.500 til 3.000 nýjar
íbúðir í Reykjavík, helst á morgun.
Samfylkingin, Vinstri græn og
Björt framtíð sögðu öll fyrir
kosningar að þetta ætti að
gera. Píratar voru ekki með
neinn kafla í stefnuskránni
um húsnæðismál, ákváðu
bara að samþykkja að taka
þátt í þessu með hinum.
Alger samhljómur
þarna og því
ætti að vera
leikur einn að
koma þessu í
verk.
Aukið lýðræði
Reykjavík er líklega eini staðurinn í
heiminum þar sem Píratar hafa kom-
ist til valda. Þótt þeir hafi ekki haft
neinar sérsakar skoðanir á húsnæðis-
málum þá hafa þeir sterkar skoðanir á
lýðræði og stjórnkerfi borgar-
innar. Í málefnasamningi
meirihlutans er langur kafli
um lýðræðisumbætur og
hvernig hægt sé að auka
íbúalýðræði. Halldór Auðar
Svansson pírati hefur því
greinilega sett mark sitt
á málefnasamninginn
og komið sínum
hugðarefnum á blað.
Enda hver getur svo
sem verið á móti
lýðræðisumbótum?
jóhanna@frettabladid.is