Fréttablaðið - 13.06.2014, Blaðsíða 22

13. júní 2014 FÖSTUDAGUR| SKOÐUN | 22
Breytingar verða á Ferða-
þjónustu fatlaðs fólks á
höfuðborgarsvæðinu frá og
með áramótum. Strætó bs.
hefur umsjón með þjónust-
unni að stærstum hluta og
þar sem hún skiptir miklu í
lífi margra er bæði ljúft og
skylt að greina nánar frá
því í hverju breyting arnar
eru fólgnar. Ákvarðanir
um breytingarnar voru
teknar af sveitarfélög-
unum á höfuðborgarsvæð-
inu og skrifað var undir samning
við Strætó bs. þar um 19. maí. Rétt
er að taka það fram að samningur-
inn nær ekki til Kópavogs, en þar
er í gildi samningur um akstur
fyrir fatlað fólk sem Strætó hefur
ekki aðkomu að.
Breytingarnar munu fela í sér
aukna þjónustu við fatlað fólk.
Þjónustuver Strætó mun taka við
pöntunum á ferðum og
með því lengist þjónustu-
tíminn umtalsvert, en
þjónustuverið er opið frá
klukkan 7 á morgnana til
22 á kvöldin, en í athug-
un er að lengja opnunar-
tíma þjónustuversins enn
frekar.
Akstur bíla í Ferðaþjón-
ustu fatlaðs fólks verður
á sömu tímum og akst-
ur strætisvagna. Þá mun
breytingin þýða styttri
pöntunartíma, en miðað verður við
að panta þurfi ferðir með tveggja
tíma fyrirvara. Þessi breyting,
ásamt lengri opnunartíma þjón-
ustuvers, gerir notendum mun auð-
veldara fyrir að panta ferðir.
Strætó bs. mun ekki sjá um
sjálfan aksturinn heldur verður
hann á höndum einkaaðila, en í
dag er nær allur akstur í Ferða-
þjónustu fatlaðs fólks í höndum
einkaaðila. Þá má geta þess að
um helmingur af öllum akstri
strætis vagna á höfuðborgarsvæð-
inu er í höndum einkaaðila, þótt
hann sé undir merkjum Strætó bs.
Bílarnir verða þannig ekki í eigu
Strætó, heldur þjónustuaðila. Við
innkaup á aksturs þjónustu fyrir
fatlað fólk verða gerðar kröfur
um aldur, ástand og gæði bíla og
má því reikna með að mikil endur-
nýjun verði á þeim bílaflota sem
sinnir þjónustunni í dag.
Áfram samstarf
Strætó bs. hefur fjárfest í hug-
búnaði eins og þeim sem not-
aður er í ferðaþjónustu fatlaðra á
Norðurlöndunum og víðar. Þannig
verður ferðaniðurröðun sem hag-
kvæmust og sá tími sem not endur
þjónustunnar eyða í ferðir sem
skemmstur. Strætó mun koma
tölvubúnaði fyrir í öllum bíl unum
og kenna verktökum á hann. Hug-
búnaðurinn mun sjá til þess að
lengstu ferðir með Ferðaþjónustu
fatlaðra taki ekki lengri tíma en
lengstu ferðir með hefðbundnum
almenningssamgöngum.
Eftir sem áður er það í höndum
hvers sveitarfélags að skilgreina
notendur, gjaldskrá og umfang
þjónustunnar, en hún er ætluð
fyrir hjólastólanotendur, blinda
og þau sem eru ófær um að nota
almenningsvagnaþjónustu vegna
annarrar langvarandi fötlunar.
Strætó bs. verður í samskiptum
við samráðshóp félagsmálastjóra
sveitarfélaganna varðandi þjón-
ustuna.
Strætó bs. og starfsmenn
sveitar félaganna hafa haft samráð
við hagsmunasamtök fatlaðs fólks
við undirbúning breytinganna og
því samstarfi verður haldið áfram.
Það er von Strætó bs. að notend-
ur verði ánægðir með þær breyt-
ingar sem verða á Ferðaþjónustu
fatlaðs fólks frá og með áramót-
um, en með þeim verður þjón-
ustan betri en nú; styttri pönt-
unartími, lengri opnunartími
þjónustuvers, betri bílar og mark-
vissari ferðir.
Hættum að klórmenga
sundlaugar á Íslandi. Klór
er ætandi eiturefni sem
enginn ætti að baða sig upp
úr.
Fjöldi rannsókna, sem
gerðar hafa verið, sýnir
fram á skaðleg og heilsu-
spillandi áhrif klórefna.
Vel þekkt er að asmi og
öndunarfærasjúkdómar
hafa verið fylgifiskar hjá
sundíþróttafólki sem æfir
og keppir í klórmenguðum
laugum. Sömuleiðis hafa
húðvandamál og augnsjúk-
dómar gert vart við sig hjá þeim
er stunda sund í klórvatni. Óeðli-
lega margt sundfólk þarf á asma-
lyfjum að halda og sterakremum
fyrir húðina.
Ætandi og mengandi
Erlendis neitar sundfólk jafnvel
að æfa og keppa í klórmenguðu
sundlaugarvatni. Og það ekki að
ástæðulausu. Fyrir utan
það að klórinn sé ætandi og
mengandi fyrir fólk og líf-
ríki, þá verða til hættuleg
efnasambönd er fólk piss-
ar í sundlaugar með klór-
vatni. Erlendis hefur verið
blandað efni í sundlaugar-
vatn sem fær skæran lit
um leið og einhver losar
þvag í laugina. Kannan-
ir sýndu að var aðallega
fullorðna fólkið sem var
sökudólgarnir en síður
börnin. Þetta vandamál er
óleyst enn sem komið er,
en maður gæti haldið að það væri
hollara að detta ofan í fjóshauginn
en stinga sér til sunds í klórmeng-
uðum laugum þar sem margir hafa
kastað af sér vatni.
Klór hefur verið svo lengi í sund-
laugum hér á landi að fólk tekur því
sem sjálfsögðum hlut þótt flestum
þyki lyktin vond. Fæstir gera sér
aftur á móti grein fyrir því hve
skaðlegur klórinn er. Það á að sjálf-
sögðu að vera heilsusamlegt að fara
í sund en ekki mengandi fyrir sund-
laugargesti.
Á Reyðarfirði lá við stórslysi
fyrir nokkrum árum er klór bland-
aðist við sýru. Það sýnir bara hve
eitraður klór er. Enda er hægt að
framleiða sinnepsgas úr klór og
vissri tegund af sýru en sinnepsgas
er efnavopn sem notað var í fyrri
heimstyrjöldinni. Það segir sig
sjálft að það er löngu tímabært að
hætta þessari efnamengun í sund-
laugum landsins.
Rannsaka þarf betur hvaða áhrif
klórmengun hefur á börn og þá
sérstaklega í sambandi við asma,
krabbamein og ófrjósemi seinna á
lífsleiðinni.
Alveg skaðlausar aðferðir
Hægt er að nota náttúrulegar og
alveg skaðlausar aðferðir til að
hreinsa sundlaugarvatn með góðum
árangri. Þær aðferðir eru notaðar
víða erlendis. Má þar nefna Ozon-
meðferð, vetnisperoxíð og útfjólu-
blátt ljós.
Einnig hafa plöntur verið not aðar
til að hreinsa vatn í sund laugum. Þar
eru Þjóðverjar framarlega í flokki.
Það er reyndar ekki eins hagkvæmt
enn sem komið er, þar sem færra
fólk getur notað sund laug arnar
í einu. Ánægjulegt væri samt að
geta haft þannig laugar hér á landi.
Fróðlegt væri að vita hvort íslensk-
ar jurtir og lífræn efni úr jarðveg-
inum ásamt heitu vatni beint úr jörð-
inni gætu verið öflug til hreinsunar
í náttúrulegum sundlaugum. Sömu-
leiðis saltur sjór með þörungum sem
um leið gæfi baðgestum steinefni og
vítamín gegn um húðina. Þörf er á
að rannsaka þetta.
Lærum af öðrum þjóðum sem
eru lengra komnar og hafa notað
náttúrulegar og eiturefnalausar að-
ferðir til að hreinsa sundlaugarvatn
með góðum árangri.
Ímyndið ykkur þau forréttindi
að geta synt í heitu og tæru sund-
laugar vatni án mengandi efna.
Ísland er enn sem komið er
nokkuð hreint land með ómengað
vatn sem hægt er að drekka beint
úr krönunum.
Þegar okkur hefur tekist að losa
okkur við hættulegan klórinn þá
getum við sagt með stolti:
„Ísland hreint land, hreint vatn og
hreinar sundlaugar.“
Í síðustu viku féll dómur
í svo kölluðu Aurum-
máli. Þar var enn á ný
dæmt um sakargiftir á
hendur mér. Í vel rök-
studdum forsendum
dómsins er í raun tekið
undir allt sem ég hef
haldið fram í þessu máli
frá upphafi. Mikilvæg-
ast er að sýnt er fram á
með rökum að Glitnir
var betur settur eftir við-
skiptin en áður var.
Frá árinu 2002 hef ég haft stöðu
grunaðs manns hjá Sérstökum
saksóknara og fyrirrennara þess
embættis, efnahagsbrotadeild
Ríkislögreglustjóra. Ég veit ekki
hvað ég á ekki að hafa gert. Ég
held að á þessum tíma hafi ég
verið sakaður um allar tegundir
viðskiptabrota sem til eru. Út úr
þessu hefur ekkert komið miðað
við allar þær sakir, sem á mig
hafa verið bornar.
Í þessi tólf ár hafa tveir menn
hjá Ríkislögreglustjóra og svo
Sérstökum saksóknara farið
fremstir í flokki. Ég tel rétt að
þeir séu nafngreindir. Þetta
eru lögreglumennirnir Grímur
Grímsson og Sveinn Ingiberg
Magnússon. Ég leyfi mér að vona
að fleiri jafn óheiðarlegir lög-
reglumenn fyrirfinnist ekki hér
á landi. Ég tel þá vera uppvísa að
því að leyna mikilvægum gögnum
við rannsókn málanna og hafa
snúið út úr framburðum annarra
sem hafa verið bornir undir mig.
Mér finnst þeir rannsaka mál út
frá sektinni einni saman. Með
þessu brjóta þeir lög. Hvort brotin
hafa þann tilgang að þóknast yfir-
mönnum þeirra, skal ósagt látið –
en líkur standa til þess.
Ég tel að sl. tólf ár hafi íslenska
ríkið eytt sem nemur 3,5
milljörðum króna í þess-
ar rannsóknir. Aldrei fyrr
í Íslandssögunni hefur
einum manni verið haldið
sem sakborningi í tólf ár.
Þrátt fyrir sterkan vilja
rannsóknar- og saksókn-
arvaldsins til þess að koma
mér bak við lás og slá hefur
það ekki gerst.
Ég trúði á kerfið
Á árinu 2002 og fram til
ársins 2005 hafði ég þá trú að mál
væru rannsökuð jafnt til sýknu
og sektar, eins og lög kveða á um.
Ég trúði á kerfið. Fram til 1. júlí
2005 sýndi ég fullan samstarfs-
vilja við rannsakendur, en þann
dag leit fyrsta ákæran af þrem-
ur í s.k. Baugsmáli dagsins ljós.
Þá rann upp fyrir mér að allar
mínar skýringar og gögn skiptu
engu máli. Vilji þeirra sem rann-
sökuðu málið til saksóknar var
svo mikill að ekkert annað komst
að. Stór hluti skýringarinnar er sá
að rannsóknarvald og ákæruvald
er á sömu hendi.
Vald rannsakenda er gríðar-
lega mikið. Þess vegna er mikil-
vægt að sem rannsakendur veljist
hæfir menn og eins hitt að þess
sé gætt að ákæruvald og rann-
sóknarvald sé ekki á sömu hendi.
Annað leiðir til þess að mál verða
einungis rannsökuð til sektar.
Að halda mönnum sem sakborn-
ingum svo árum skiptir er ómann-
úðleg aðgerð. Sá sem hefur stöðu
sakbornings getur illa skipulagt
sitt eigið líf. Hvenær verð ég kall-
aður fyrir næst? Verður ákært og
þá hvenær? Er verið að hlera mig?
Verður ráðist inn á heimilið mitt?
Sími eiginkonu minnar var t.d.
hleraður þótt mér vitanlega hafi
hún aldrei legið undir grun hjá
embættinu.
Sigurjón Þ. Árnason, fyrrver-
andi bankastjóri Landsbankans,
lýsti svipaðri upplifun í svo köll-
uðu Imon-máli nú um daginn. Þar
skýrði hann frá því að langar yfir-
heyrslur með fullum samstarfs-
vilja hans hefðu reynst tíma-
eyðsla. Ekkert hefði verið hlustað
á hann. Meira að segja hefði Sér-
stakur saksóknari leyft sér að
halda frá dómendum gögnum sem
Sigurjón lagði fram á rannsóknar-
stigi málsins.
Ég komst að þeirri niðurstöðu
fyrir tæplega níu árum að ekki
væri rétt að tjá sig hjá Emb-
ætti sérstaks saksóknara. Ég
ræð mönnum eindregið frá því
að svara spurningum rannsak-
enda við það embætti a.m.k. þar
til sú breyting hefur átt sér stað
að kappsamir rannsakendur sitji
ekki undir sama þaki og þeir sem
taka ákvörðun um útgáfu ákæru.
Um leið og starfsmenn Sérstaks
saksóknara eru búnir að afla sér
heimilda til þess að hlera síma,
ryðjast inn á heimili, handtaka
fólk og hafa rótað í nærbuxna-
skúffu á heimili hins grunaða þá
er embættið komið í þá stöðu að
þurfa að koma sekt á menn með
öllum tiltækum ráðum. Kapp-
samir saksóknarar, sem verða að
verja fyrri gerðir sínar á rann-
sóknarstigi, eru hættulegir sam-
félaginu. Í Aurum-málinu reyndi
Sérstakur saksóknari að halda
frá dómnum mjög mikil vægum
gögnum. Gögnum sem gátu skilið
á milli þess hvort við sem vorum
ákærðir yrðum dæmdir til fang-
elsisvistar eða ekki. Er það virki-
lega svo að æðsti yfirmaður
ákæruvaldsins í landinu ætli að
láta þetta átölulaust? Á hann ekki
að gæta varðmannanna? Einhver
verður að gera það. Það gengur
ekki að saksóknari sem reynir
með brögðum að koma mönnum í
fangelsi starfi áfram eins og ekk-
ert hafi í skorist.
Einhliða tilbúningur
Ákæran í Aurum-málinu var
byggð á því að verðmæti hluta-
fjárins í Aurum á miðju ári 2008
hefði verið fjarri því að vera 100
milljónir punda. Sú viðmiðun
hefði verið einhliða tilbúningur
forstjóra Baugs og enga stoð haft í
raunveruleikanum. Þau lykilgögn
sem vantaði í Aurum- málið þegar
ákæran var gefin út og Sérstakur
saksóknari hafði undir höndum
eða a.m.k. vísbendingar um að
væru til eru m.a.
1Staðfestingarbréf frá vilj-ugum kaupanda um að hann
féllist á að hlutabréfin væru 100
milljóna punda virði.
2Verðmat Kaupþings banka hf. frá 1. apríl 2008 sem sýndi að
virði hlutafjárins væri 121 millj-
ón punda.
3Verðmat Glitnis banka frá júní 2008, sem gerði ráð fyrir
að verðmæti hlutafjárins væri
allt að 190 milljónir punda.
4Áreiðanleikakönnun viljugs kaupanda, sem hann fram-
kvæmdi sjálfur, sem sýndi verð
upp á 107 milljónir punda.
Grímur Grímsson lögreglu-
maður skýrði fyrir dómi að ástæða
þess að niðurstöðu áreiðanleika-
könnunar kaupandans var haldið
fyrir utan málið hafi verið sú að
gögn málsins hefðu verið orðin svo
mikil að vöxtum að ekki hafi þótt
rétt að bæta við fleiri gögnum, auk
þess sem þau hefðu verið á ensku!
Rétt er að halda til haga að þessi
gögn eru nokkur hundruð síður en
málsskjölin öll eru um 7.000 blað-
síður. Þessi aulaskýring stenst
ekki skoðun, ekki frekar en eftir-
áskýring saksóknara um að hann
hafi ekki vitað hver var bróðir
annars meðdómarans.
Ég hef legið undir grun í 12 ár.
Upphaf mála gegn mér má rekja
til óvildar fyrrverandi áhrifa-
manna í Sjálfstæðisflokknum í
minn garð. Sannleikurinn í því
efni kom í ljós þegar tölvupóstar
Styrmis Gunnarssonar, fyrrver-
andi ritstjóra Morgunblaðsins,
og Jónínu Benediktsdóttur voru
opinberaðir fyrir um níu árum.
Mál mitt gegn íslenska ríkinu
er nú á lokastigum hjá Mannrétt-
indadómstól Evrópu. Ég vænti
mikils af þeirri niðurstöðu enda
sjá það allir að ekki er hægt að
halda manni í sakborningsstöðu
í tólf ár.
Ég hvet samfélag okkar til að
skoða með yfirveguðum hætti
hvort ekki hafi eitthvað farið út
af sporinu í rannsókn Sérstaks
saksóknara frá árinu 2009.
➜ Mál mitt gegn íslenska
ríkinu er nú á lokastigum
hjá Mannréttindadómstól
Evrópu. Ég vænti mikils af
þeirri niðurstöðu enda sjá
það allir að ekki er hægt að
halda manni í sakbornings-
stöðu í 12 ár.
Rannsakaður afturábak og áfram í 12 ár
Má ég biðja um tært og ómeng að vatn í sundlaugar!
DÓMSMÁL
Jón Ásgeir
Jóhannesson
fj árfestir og
stofnandi Bónuss
HEILSA
Benedikta
Jónsdóttir,
heilsu- & lífstíl-
sráðgjafi og einn af
stofnendum Heilsu-
frelsis á Íslandi
➜ Þá mun breytingin þýða
styttri pöntunartíma, en
miðað verður við að panta
þurfi ferðir með tveggja
tíma fyrirvara. Þessi breyt-
ing, ásamt lengri opnunar-
tíma þjónustuvers, gerir
not endum mun auðveldara
fyrir að panta ferðir.
Aukin þjónusta við fatlað fólk
SAMGÖNGUR
Kolbeinn
Óttarsson Proppé
upplýsingafulltrúi
Strætó bs.
➜ Lærum af öðrum þjóðum
sem eru lengra komnar og
hafa notað náttúrulegar og
eiturefnalausar aðferðir
til að hreinsa sundlaugar-
vatn með góðum árangri.
Ímyndið ykkur þau forrétt-
indi að geta synt í heitu og
tæru sundlaugarvatni án
mengandi efna.