Fréttablaðið - 23.09.2014, Blaðsíða 20

FÓLK|HEILSA
Í könnun sem gerð var í Noregi kom í ljós að átta af hverjum tíu börnum hafa aðgang að spjaldtölvu heima hjá
sér. Einnig hefur aukist að börn eigi sjálf
spjaldtölvu, eftir því sem Gallup-könnun
sem gerð var í Noregi leiðir í ljós. Eftir að
sjóntækjafræðingur varaði við notkun á
spjaldtölvum í leik- og grunnskólum hafa
margir sérfræðingar komið fram og bent
á að börn þurfi að hafa aðgang að tölvum.
Þær koma í veg fyrir mismunun og örva
nauðsynlegt tölvulæsi.
„Nærsýni er að verða einhvers konar
sófadýrssjúkdómur meðal barna,“ segir
Erik Robertstad sjónglerjafræðingur við
Aftenposten. Hann vill meina að sífellt
fleiri ung börn séu með sjónvandamál
vegna tölvunotkunar. „Það er allt gott um
tölvur að segja en nauðsynlegt að setja
reglur um notkunina.“
Annar sérfræðingur tekur undir þessi
orð og segir að sterkt samband sé á milli
nálægðar við vinnu og nærsýni. Börn sem
lesa mikið verða frekar nærsýn en þau
sem lesa lítið. Það má gera ráð fyrir að
svipað sé þegar lesið er á spjaldtölvur.
Börnin halda spjaldtölvum nálægt aug-
unum, mun nær en bók. „Við munum
líkega eiga eftir að sjá fleiri sjónvandamál
í framtíðinni. Nútíma börn þyrftu að vera
meira úti í fersku lofti en birtan er góð
fyrir sjónina.“
EKKI Á ÍSLANDI
Jóhannes Kári Kristinsson augnlæknir
segist ekki hafa orðið var við þessa auknu
nærsýni hér á landi. „Ég hef ekki heyrt
talað um spjaldtölvur í þessu sambandi.
Það getur verið flókið að rannsaka nær-
sýni en margar kannanir benda mjög
sterkt til þess að samband sé á milli mikils
bóklesturs og nærsýni. Háskólanemendur
sem lesa mikið geta til dæmis fundið fyrir
aukinni nærsýni. Ég er hins vegar ekki
sammála því að spjaldtölvur geti fram-
kallað nærsýni og finnst ekki rétt að tak-
marka notkunina á þeim. Við höfum ekki
takmarkað bóklestur þótt vitað hafi verið
í áratugi að hann getur valdið nærsýni. Ég
gæti frekar trúað að betra sé fyrir augun
að lesa á spjaldtölvu en í bók. Bókin er
einhæf í útliti, svart blek á hvítum grunni.
Það hamlar vexti augnanna og veldur nær-
sýni. Tölvan er fjölbreytt og hefur þess
vegna miklu meiri örvun á augun. Fólk
spyr mig stundum hvort börn eigi að nota
tölvuna minna en ég hef svarað því neit-
andi,“ segir hann.
ÞYRFTI AÐ RANNSAKA BETUR
Trine Langaas, lektor við háskólann í
Buskerud og Vestfold í Noregi sagði í
samtali við netmiðil VG að þróun nær-
sýni væri margþætt og flókin. Það þyrfti
að gera viðamiklar rannsóknir og kann-
anir á börnum til að fullyrða um aukna
þróun nærsýni. „Ef sjóntækjafræðingar
eru að fá fleiri og sífellt yngri viðskipta-
vina er kannski ástæða til að skoða þetta
frekar,“ segir hún. „Mjög mikil notkun á
spjaldtölvu nálægt augunum getur valdið
streitu. Þess vegna er ágætt að hafa reglu
á notkuninni, sérstaklega á barnaheim-
ilum,“ segir hún.
Samkvæmt Gallup-könnun sem gerð var
í Noregi í mars á þessu ári hefur gleraugna-
notkun aukist mikið. Árið 2005 notuðu
67% Norðmanna gleraugu eða linsur en í
ár 79% svo aukningin er talsverð. Margir
telja aukna farsíma- og spjaldtölvunotkun
orsökina. Könnunin náði þó ekki til barna.
EYKUR TÖLVAN HÆTTU Á NÆRSÝNI?
SJÓNIN Nokkur umræða hefur skapast um spjaldtölvunotkun í Noregi eftir að sjóntækjafræðingur varaði við sjónvandamálum hjá
börnum. Þriðjungur leikskóla í landinu eru með spjaldtölvur fyrir börnin.
AUGUN Jóhannes Kári Kristinsson hefur ekki áhyggj-
ur af því að tölvunotkunin geti kallað fram nærsýni og
segist ekki hafa heyrt um slíkt hér á landi.
ÁHUGASAMAR Börn notfæra sér spjaldtölvur til leikja og lestrar. Margt skemmtilegt er hægt að gera í spjald-
tölvunni.
Líkamsstarfsemin er mögnuð og
á hverjum degi er
líkaminn sífellt
að stilla sig af.
Þegar mann-
eskja borð-
ar óhollan
mat eða
verður fyrir
óæskilegum
áhrifum úr um-
hverfinu keppist
líkaminn við að
brjóta óhollu
efnin niður.
Til þess þarf
hann meðal
annars ýmis
konar vítamín
og steinefni
sem fást fyrst og
fremst úr matnum.
Þetta er gott að
hafa í huga frá degi til dags og
reyna að styðja við líkam-
ann í þessu ferli eins og
kostur er. Ef þú ákveður
til dæmis að borða eitt-
hvað óhollt er ráð að
borða eitthvað
hollt á
móti og færa líkamanum þannig
orku og efni til að brjóta óholl-
ustuna niður.
Eftirtalið er hvað frek-
ast á næringarefnin í
líkamanum: kaffi, hvítur
sykur, sætmeti, áfengi,
tóbaksreykur, streita og
lyf.
Hér eru nokkur dæmi um
vítamín og steinefni sem
vinna gegn skaðlegum
áhrifum tiltekinna
neysluvara og efna.
Áfengi– B-vítamín
Hvítur sykur– B-
og C-vítamín, króm
og sink
Kaffi– A-vítamín og
kalíum
Streita– B- og C- vítam-
ín, kalk, sink og selen
Súkkulaði– kalk
Tóbak– C-vítamín
Heimild: Léttara og betra líf. Vaka-
Helgafell
HOLLT Á MÓTI
ÓHOLLU
Veljirðu að borða óhollt er ráð að borða hollt á
móti til að hjálpa líkamanum að vinna á móti
óæskilegum áhrifum óhollustunnar.
Lágmúla
Laugavegi
Nýbýlavegi
Smáralind
Smáratorgi
Borgarnesi
Grundarfirði
Stykkishólmi
Búðardal
Patreksfirði
Ísafirði
Blönduósi
Hvammstanga
Skagaströnd
Sauðárkróki
Húsavík
Þórshöfn
Egilsstöðum
Seyðisfirði
Neskaupstað
Eskifirði
Reyðarfirði
Höfn
Laugarási
Selfossi
Grindavík
Keflavík
20% afsláttur í september
ibuxin rapid
Fæst hjá okkur án lyfseðils
Fluconazol
ratiopharm
Naso-ratiopharm
400 mg hraðvirkt ibuprofen
10 töflur og 30 töflur
150 mg fluconazol
1 hylki til inntöku
Xylometazolin hýdróklóríð
0,5 mg/ml og 1 mg/ml
10 ml nefúði