Skessuhorn - 01.09.2010, Blaðsíða 17
17MIÐVIKUDAGUR 1. SEPTEMBER
Banda lag ís lenskra græð ara (BIG)
held ur upp á tíu ára af mæli sitt
um þess ar mund ir. Fé lag ið sam
anstend ur af níu að ild ar fé lög um
græð ara sem stunda ó hefð bundn ar
lækn ing ar og hafa all
ir geng ist und ir lág
marks mennt un ar
kröf ur sem eru við ur
kennd ar af heil brigð
is kerf inu. Að ild ar
fé lög in eru; Arom
atherpy f é lag Ís lands,
Crani osacral fé lag Ís lands, Org a non
fag fé lag hómópata, Cranio fé
lag höf uð beina og spjalds hryggs
jafn ara, Fé lag ís lenskra heils unudd
ara, Fé lag lit himnu fræð inga, Sam
band svæða og við bragðs fræð
inga á Ís landi, Shi atsu fé lag Ís lands
og Svæða með ferð ar fé lag Ís lands.
Einnig er banda lag ið fé lagi í NSK
sem er nor ræn sam tök fólks sem
vinn ur við heild ræn ar með ferð ir.
Í sam tök un um sitja full trú ar regn
hlífa sam taka frá öll um Norð ur
lönd un um á þessu sviði.
Lög um Græð ara voru sam þykkt
á Al þingi árið 2005. Þar var brot ið
blað í ís lensku þjóð fé lagi gagn vart
ó hefð bundn um lækn
ing um. Í til efni þessa
á fanga í sögu BIG
verð ur hald in ráð
stefna dag ana 4. og 5.
sept em ber næst kom
andi á Grand hót el.
Hún er öll um opin.
þann 3. sept em ber verð ur einnig á
sama stað opn un ar há tíð fyr ir að ild
ar fé lög in og hald in á huga verð ör
nám skeið sem eru öll um opin. Báða
dag ana verða sölu og kynn ing ar
bás ar stað sett ir fyr ir fram an ráð
stefnusal inn, þar sem kynnt ar verða
heilsu tengd ar vör ur og þjón usta.
Það er opið öll um án gjalds.
Heima síð an BIG er www.big.is
-frétta til kynn ing
Stein ar Berg ferða þjón ustu fröm
uð ur í Fossa túni í Borg ar firði hef
ur ó vænt fært sig um set á tón list
ar svið inu. Fyr ir ör fá um árum hætti
hann í plötu út gáfu eft ir rúm lega 30
ára starf semi og sneri sér að upp
bygg ingu ferða þjón ustu í Borg ar
firði. Á dög un um var hljóð rit að ur
hljóð færa leik ur og söng ur dúetts ins
Fír arn ir sem þeir skipa fé lag arn ir
Stein ar Berg Ís leifs son og Gunn
ar Ring sted gít ar leik ari og tón list
ar kenn ari. Þeirra sam starf má rekja
til þess að fyr ir ári hóf Stein ar nám
í gít ar leik hjá Gunn ari.
Stein ar seg ir að það hafi sjálf sagt
eng um, síst þeim sjálf um, dott ið í
huga að þeir ættu eft ir að vinna
sam an sem hljóm sveit. „ Segja má
að hrun inu haust ið 2008 sé um
að kenna. Þeg ar sím inn þagn aði
kom samt ekki upp gjöf til greina. Í
kaup stað ar ráfi kom ég við í hljóð
færa versl un þeirra er inda að kaupa
kara oke míkra fón. Ég labb aði hins
veg ar út með gít ar sem var á til
boðs verði,“ seg ir Stein ar.
Marg ir vita að Stein ar hef ur gef ið
út hund ruð hljóm platna og unn ið
með mörg um vin sæl ustu tón list ar
mönn um þjóð ar inn ar. Færri vita að
þótt Stein ar hafi ekki sjálf ur spil að á
hljóð færi, hef ur hann samið tvö lög
sem kom ið hafa út á hljóm plöt um
og söng hann meira að segja ann að
þeirra. Í gít ar nám inu hjá Gunn ari
Ring sted lærði hann að spila þess
ar tón smíð ar og sýndi síð an Gunn
ari í ein um af loka tím an um lag línu
sem hann hafði sett sam an. Eft
ir að Gunn ar hafði hljóm sett lag ið
og þeir spil að það sam an kvikn aði
hug mynd in um að hljóð rita það.
Bros og sam kennd
Í fyrstu upp töku lot unni voru tek
in upp þrjú lög, Ekki grafa mig eft
ir John Prine, sem er virt ur banda
rísk ur laga smið ur og söngv ari.
Borg firsk augu rúm lega 100 ára
gam alt írskt lag sem Fír arn ir gera
að sínu. Og svo að sjálf sögðu lag
ið eft ir Stein ar Berg, sem hleypti
Fír un um af stað. Það er við ljóð
ömmu bróð ir hans, Steins Stein
ars, sem heit ir Í á fanga. Til þess að
ís lenska text ana á er lendu lög un
um var Bjart mar Hann es son bóndi
og orða smið ur á Norð ur Reykj um
feng inn til lið sinn is. Þá lagði upp
töku mað ur inn Sig ur þór Krist jáns
son í Borg ar nesi til á slátt. Þing
mað ur kjör dæm is ins, Guð mund ur
Stein gríms son, var svo grip inn með
nikk una í grill veislu í Skalla gríms
garði og feng inn til að þenja hana í
tveim ur lag anna.
Gunn ar Ring sted hóf tón list ar
fer il sinn ung ur með Bravóbítl um
í heima bæ sín um Ak ur eyri. Leið in
lá síð an í Roof Tops og fjölda ann
arra hljóm sveita. Nú síð ast hef
ur hann m.a. ver ið í hljóm sveit inni
Band ið bak við eyrað, sem flutti
eig in út gáf ur af bítla lög um og hélt
fjölda tón leika í Land náms setr inu
í Borg ar nesi og víð ar. Segja má að
Gunn ar sé í lands liði gít ar leik ara
en hann var í sveit inni sem Björn
Thorodd sen safn aði sam an í mikla
gít ar veislu sem hald in var í Saln um
í Kópa vogi á síð asta ári.
„Til gang ur Fír anna er fyrst og
fremst sá að hafa gam an af þeirri
sköp un sem fylg ir tón list og sam
starf inu. Ekki þætti þeim samt verra
ef tón list in og text arn ir gleðja fleiri
en þá sjálfa, fram kalli bros og færi
fólk nær hvort öðru. Aldrei nóg af
slíku.
Fír arn ir munu halda á fram vinnu
við upp tök ur í nokkrum lot um í
stúd íó inu Gott Hljóð í Borg ar nesi.
Stefn an er að gefa út plötu vor
ið 2011,“ seg ir Stein ar Berg í til
efni hljóð rit ana Fír anna á lög un um
þrem ur.
þá
Banda lag ís lenskra
græð ara er tíu ára
Fír arn ir, Gunn ar Ring sted og Stein ar Berg Ís leifs son.
Fír arn ir sam starf
tveggja tón list ar manna
„ Þetta auð veld aði held ég bú skap
inn að þurfa ekki að vera sí fellt að
fletta upp í skrám, en ég hef hald ið
bú reikn inga al veg frá því við bræð
urn ir tók um við bú inu. Ég var líka
svo hepp inn að kynn ast öll um að
ferð um til hey skap ar sem tíðkast
hafa. Ég var ekki nema sex ára þeg
ar ég fór ríð andi með fimm klyfja
hesta á út eng in sem þá voru heyj uð.
Ég sló með orfi og ljá, batt bagga á
engj um og síð an komu hesta sláttu
vél arn ar, drátt ar vél arn ar og öll tæk
in sem þeim fylgdu, síð ast rúllu
bagga vél arn ar.“
Bænd ur áttu sinn þátt í
falli af urða stöðv anna
Talið berst að sam an burð in um
á bú skapn um nú og fyrr í Borg ar
firði. „Borg ar fjörð ur inn er nátt
úr lega ekki svip ur hjá sjón núna,
sem land bún að ar hér að, hjá því sem
var. Þetta breytt ist svo mik ið við
fall af urða stöðv anna. Ég vil meina
að bænd ur sjálf ir hafi átt þátt í því
hvern ig fór. Það vant aði al veg sam
stöð una, þarna spil aði póli tík in inn
í. Sum ir bænd ur voru að leggja inn
hjá tveim ur af urða stöðv um til slátr
un ar og síð an voru það stærri bænd
urn ir sum ir sem bein lín is beittu sér
fyr ir því að mjólk ur sam lag ið var
selt MS. Það hættu leg asta er þeg ar
fer að kvarn ast úr kjarn an um inn an
frá og það gerð ist einmitt hjá borg
firsk um bænd um. Og núna finnst
mér mesta hætt an stafa frá því að
Sam fylk ing in, bölv uð segi ég, sé að
lauma okk ur inn í Evr ópu sam band
ið. Ég held það sé al gjör lega rétt
hjá Jóni Bjarna syni það sem hann
stend ur fyr ir þessa dag ana.“
Alið und an bestu
stóð hest um lands ins
Ragn ar seg ist alla tíð hafa haft
mik inn á huga á hross um og á sín
um yngri árum hafði hann mik inn
á huga á í þrótt um. Keppti meira að
segja á Lands móti UMFÍ á Ak ur
eyri 1955.
„Þótt eng in í þrótta að staða væri
hérna í hreppn um vor um við í ung
menna fé lag inu Eld borg að æfa
víða, að al lega frjáls ar í þrótt ir. Það
var 400 metra hlaup ið sem var
mín upp á halds grein og þar náði
ég best að hlaupa á 56 sek únd um.
Við Snæ fell ing ar átt um mjög vaska
sveit frjáls í þrótta fólks sem sumt var
í fremstu röð yfir land ið. Ég var að
þjálfa hjá ung menna fé lag inu um
tíma og tvær syst ur mín ar, Svan dís
og El ísa bet náðu mjög góð um ár
angri. Þær voru í boðs hlaups sveit
HSH á samt tveim ur systr um frá
Snorra stöð um, sem slógu þá gild
andi hér aðs met.“
Í bú stofn in um í Hall kels staða
hlíð hef ur á vallt ver ið nokk ur tug ur
hrossa og í dag eru þau um hund
rað. Bú stofn ungu hjón anna, Sig
rún ar og Skúla, og rækt un þeirra
bygg ir á rækt un Hall kels staða
hlíð ar hross anna sem hófst af al
vöru upp úr 1960. „Við vor um að
nota okk ar hryss ur og ég samdi við
Svein Guð munds son á Sauð ár króki
um að hafa hjá mér stóð hest ana
Otur og Kjar val um tíma. Svo var
ég líka með Fáfn i frá Fagra nesi og
við höf um alltaf leit ast við að hafa
af not af bestu stóð hest um lands ins.
Það gera Sig rún og Skúli líka þótt
að drop inn sé orð inn dýr,“ seg ir
Ragn ar og hlær.
Ragn ar var um ára bil í stjórn
og for mað ur hesta manna fé lags
ins Snæ fell ings og átti sæti á þingi
Lands sam bands hesta manna. Þátt
taka hans í fé lags mál um var all víð
tæk. Um ára bil var hann í stjórn
Ung menna fé lags ins Eld borg ar og
16 ár sat hann í hrepps nefnd Kol
beins staða hrepps.
Vin sæll við komu stað ur
ferða fólks
Það er ekki að eins blaða mað ur
Skessu horns sem hef ur heill ast að
fal legu um hverfi í Kol beins staða
hreppn um gamla, eink um í daln
um sem geym ir Hall kels staða hlíð.
Ragn ar seg ir að núna í sum ar hafi
aldrei ver ið meira um göngu hópa
þarna á ferð inni. Í sum ar hafi far
ið þarna um 30 hóp ar en venju lega
hafi þeir ver ið telj andi á fingr um
ann arr ar hand ar. Þessa miklu aukn
ingu rek ur Ragn ar til þessa ó venju
góða sum ars og einnig til aukinnar
kynningar á svo kall aðri Vatna leið á
Snæ fells nesi sem þarna byrj ar eða
end ar, eft ir því úr hvorri átt inni er
geng ið.
Ragn ar ekur með blaða mann
nið ur að Hlíð ar vatni og sýn ir hon
um þar um merki eft ir sí fellt lækk
andi vatns borð. Í sum ar sást í fyrsta
skipti úti á vatn inu hólmi, þar sem
ein ung is hafa kom ið upp nokkr ir
stein ar áður.
Hót el Vík ing ur
Í Hall kels staða hlíð hef ur um ára
bil ver ið vís ir af ferða þjón ustu og
á árum áður höfðu at hafna menn
uppi á form um upp bygg ingu ferða
mannapara dís ar á staðn um. Það var
þeg ar fé lag í eigu Ing ólfs Pét urs
son ar fyrr um hót el stjóra í Borg ar
nesi og fleiri byggði hót el á floti á
Hlíð ar vatni. „ Þetta var Hót el Vík
ing ur sem var hérna á vatn inu í tvö
sum ur, ‘64 og ‘65. Þetta hót el líkt
ist vík inga skipi og við það voru
tengd ir tveir ut an borðs mót or ar
sem færðu það til á vatn inu. Þetta
dæmi gekk ekki upp og fé lag ið fór
á haus inn. Í Hót el Vík ingi voru ell
efu her bergi og það var stíl að upp á
hópa frá ferða skrif stof um. Það var
mik il um ferð og spenn ing ur fyr ir
þessu, um ferð in hing að fram dal inn
var mik il af fólki sem var að for vitn
ast um þetta, enda fram tak ið æv in
týra legt,“ rifj ar Ragn ar upp.
Það var fyr ir þenn an tíma sem
bænd ur í Hall kels staða hlíð komu
upp tjald stæði við vatn ið og fóru að
selja í það veiði leyfi, enda í því góð
sil ungs veiði. „Tjald stæð in hérna
hafa ver ið mjög vin sæl um tíð ina
og stund um ver ið hér fjöldi fólks
um versl un ar manna helg ar,“ seg
ir Ragn ar þar sem við göng um um
leir urn ar frá Hlíð ar vatni. Nú er
þar kom ið svæði vegna lækk un ar í
vatn inu, sem myndi rúma nokkra
í þrótta velli. Það er kom ið að lok
um þess ar ar heim sókn ar í Hall kels
staða hlíð þar sem blaða mað ur naut
höfð ing legr ar mót töku. Snæddi
meira að segja í há deg inu steikt an
gæða sil ung úr Hlíð ar vatni fram
reidd an af Önnu Júl íu hús freyju.
þá
Séð heim að Hall kels staða hlíð.
Þannig lít ur leir an út við Hlíð ar vatn
eft ir þetta þurra og hlýja sum ar.
Hross in á beit und ir fal legri hlíð inni við Múlenda, þar sem sést heim til bæja í Hall kels staða hlíð.