Skessuhorn - 18.09.2013, Qupperneq 4

4 MIÐVIKUDAGUR 18. SEPTEMBER 2013
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á
þriðjudögum. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega.
Skilafrestur smáauglýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.800 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.480 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar
greiða kr. 2.150. Verð í lausasölu er 600 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Þórhallur Ásmundsson, blaðamaður th@skessuhorn.is
Heiðar Lind Hansson, blaðamaður hlh@skessuhorn.is
Samúel Karl Ólason, blaðamaður sko@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Pálína Alfreðsdóttir palina@skessuhorn.is
Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Nú skal höggvið og hagrætt
Leiðari
Kýrin Drottning frá Geirshlíð í
Flókadal í Borgarfirði var nythæsta
kýrin hér á landi síðustu 12 mán-
uði samkvæmt skýrsluhaldi Ráð-
gjafarmiðstöðvar landbúnaðarins.
Hjónin Pétur Pétursson og Hulda
Hrönn Sigurðardóttir eru bænd-
ur í Geirshlíð. Búið hefur um ára-
bil verið þekkt fyrir afurðahá-
ar kýr, eða allt frá því Rósa Guð-
mundsdóttir, móðir Péturs, bjó
þar. Drottning mjólkaði 12.396 kg
á tímabilinu. Önnur í röðinni yfir
landið var kýrin Urður á Hvann-
eyri í Borgarfirði en hún mjólkaði
11.506 kg sl. 12 mánuði. Urður var
afurðahæsta kýrin á landinu í fyrra
og hefur undanfarna mánuði hald-
ið efsta sætinu yfir landið sem af-
urðahæsta kýrin. Sú þriðja í röðinni
var kýr nr. 508 í Stóru-Hildisey 2 í
Austur-Landeyjum og fjórða kýrin
Setta á Brúsastöðum í Vatnsdal.
Alls náðu sex kýr að mjólka yfir
11.000 kg á umræddu tímabili,
tveimur fleiri en við seinasta upp-
gjör. Niðurstöður skýrsluhalds
nautgriparæktarinnar í ágústmán-
uði hafa verið reiknaðar og birtar
á vef Rl. Við uppgjörið hafði ver-
ið skilað skýrslum frá 93% af þeim
583 búum sem eru skráð í skýrslu-
haldið. Reiknuð meðalnyt 20.984,9
árskúa var 5.632 kg sem er 17 kg
lækkun frá síðasta uppgjöri. Með-
alfjöldi árskúa á búum þeim sem
skýrslum hafði verið skilað frá var
38,9.
Hæsta meðalnyt búa á tíma-
bilinu var á búi Eggerts Pálsson-
ar á Kirkjulæk í Fljótshlíð, 7.705
kg eftir árskú og er það sama búið
og mest meðalnyt var á við uppgjör
síðustu tveggja mánaða. Næsta bú í
röðinni var bú Helga Bjarna Steins-
sonar á Syðri-Bægisá í Öxnadal en
þar var meðalnytin 7.702 kg á ár-
skúna og er það einnig sama búið
og var annað í röðinni eftir síð-
asta mánuð. Þriðja búið á listan-
um var Félagsbúið í Ytri-Skógum
undir Austur-Eyjafjöllum en þar
var reiknuð meðalnyt 7.497 kg eftir
árskú. Á 21 búi var reiknuð meðal-
nyt á síðustu 12 mánuðum hærri en
7.000 kg eftir árskú en á 23 búum
við uppgjörið eftir júlí.
mm
Síðastliðinn laugardag bættist nýr
bátur í flota Snæfellinga þegar
Kristinn SH-812 kom til heima-
hafnar í Ólafsvík. Útgerðarfélag-
ið Breiðavík ehf. keypti bátinn frá
Belgíu en hann er upphaflega smíð-
aður hjá Trefjum í Hafnarfirði árið
2010 og er af gerðinni Cleopatra 50.
Kristinn SH er 14,70 metra lang-
ur og 4,4 metra breiður. Eigendur
eru þeir feðgar Bárður Guðmunds-
son og Þorsteinn Bárðarson. Sigldu
þeir bátnum til Íslands ásamt tveim-
ur Belgum og tók ferðin hingað til
lands um eina viku. Þorsteinn seg-
ir í samtali við Skessuhorn að bátn-
um hafi verið siglt til Hafnarfjarðar
þar sem honum hafi verið breytt að
þeirra óskum. Dráttarlúga hafi ver-
ið stækkuð, ný dælustöð fyrir spil-
kerfi sett í bátinn auk nýrra tækja.
Þorsteinn segir einnig að í bátn-
um séu tvær Volvo 500 hestafla vél-
ar auk ljósavélar og svo er krapavél
um borð.
Breiðavík á tvo báta fyrir en út-
gerðin mun setja þá báða á sölu.
Þorsteinn segir að með þessum
kaupum verði betri aðstaða fyrir
áhöfn og ákveðið hagræði fáist með
svo góðum báti. Kristinn SH verð-
ur gerður út til línuveiða og verða
fjórir menn í áhöfn.
af
Björgunarfélag Akraness var kall-
að út á sunnudagskvöldið og beðið
um aðstoð við að festa klæðingu og
þakkant sem byrjað var að losna af
húsi við Vesturgötu. Reyndist það
eina útkall sveitarinnar í þessum
óveðurshvelli sem gekk yfir landið,
einkum á suðaustur- og austurhluta
þess. Þetta verkefni leystu björg-
unarsveitarmenn snarlega með
dyggri aðstoð manns og körfu-
bíls frá Slökkviliði Akranes. „Það
var ánægjulegt að sjá að Skaga-
menn virðast vera vel undirbúnir
fyrir veturinn þar sem við þurftum
ekki að elta nein trampólín, garð-
húsgögn eða annað dót sem ætti að
vera komin í vetrardvala. Vel gert
Skagamenn,“ segja félagar í Björg-
unarfélagi Akraness.
mm
Töluverðrar eftirvæntingar er farið að gæta um hvaða tillögur hagræðing-
arnefnd í ríkisrekstri mun leggja fram í haust. Byrjað er að fara um ýmsa
í skjóli hins opinbera sem innst inni vita að þeir starfa að verkefnum sem
eru ekki ekki eins brýn og ómissandi og til dæmis heilbrigðis- og fræðslu-
mál. Verkefni sem mega bíða verða vafalaust látin bíða lengur og verkefni
sem við getum hæglega verið án, mega missa sig. Þetta veit fólk. Til mik-
ils er að vinna að spara í rekstri ríkisins enda segir sagan okkur að ef ekki er
tekið til endrum og eins, vindur báknið upp á sig með tíð og tíma, þar til
ákveðnum þolmörkum er náð. Skattfé almennings dugar þá ekki lengur til
að halda svo stóru kerfi á floti. Kannski má líkja þessum aðstæðum við þau
undur og stórmerki sem gerast þegar við flytjum úr einu íbúðarhúsnæði í
annað. Ef við flytjum sjaldan er yfirleitt raunin sú að fólk kemst að því að
það hefur sankað að sér ýmsum óþarfa sem engin þörf er að eiga, kostar
einungis geymsluhúsnæði. Gullvæg regla er að ef maður hefur ekki hreyft
við hlutnum í fimm ár eða lengur, er betra að henda honum. Á sama hátt
mætti segja að ef sjaldan eða aldrei er tekið til í opinberum rekstri, verður
sífellt til stærra bákn sem við skattborgararnir höfum ekki efni á að halda
uppi. Jafnvel eru sömu verkefni á höndum margra stofnana sem vita ekki
af, eða vilja ekki vita af, hver annarri.
En það er ekki einvörðungu sem hagræða þarf í ríkisrekstrinum. Hjá
sveitarfélögum, stofnunum þeirra og fyrirtækjum í þeirra forsjá geta verk-
efni undið upp á sig og orðið stærri og dýrari en þyrfti ef ekki væri öðru
hverju „tekið til,“ ef nota má svo óspennandi orðalag. Aðalfundur Sam-
taka sveitarfélaga á Vesturlandi fór fram í síðustu viku á hinum sögufræga
Reykholtsstað. Fyrirfram hafði kvisast út að kynna ætti á fundinum tillög-
ur til stórtækra hagræðingaraðgerða í rekstri SSV, tengdra stofnana, fyrir-
tækja og verkefna sem sveitarfélög tengjast beint eða óbeint. Kannski var
því fundarstaðurinn einkar viðeigandi í ljósi hinna frægu ummæla Snorra
Sturlusonar, og væntanlega þeim síðustu sem hann hafði á orði, þegar hann
mælti: „Eigi skal höggva.“ Nú skal hagrætt sem framast er unnt, starfsemin
„köttuð“ niður í viðráðanlegar einingar og látin kosta minna.
Á undanförnum árum hefur verkefnum SSV fjölgað umtalsvert. Ríkis-
valdið hefur komið ýmsu undir væng sveitarfélaga og oft án þess að slík-
um tilfærslum hafi fylgt nægjanlegt fjármagn. Má þar nefna málefni fatl-
aðra, endurmenntun, menningarmál, heilbrigðiseftirlit, byggðatengd verk-
efni, ferðamál og nú síðast almenningssamgöngur. Í raun er ágætt að slík
verkefni færist nær fólkinu, en umfang þessarar starfsemi er orðið mikið og
að því er virðist of flókið og ógagnsætt þannig að nú þarf tiltekt ef marka
má sveitarstjórnarfólk.
„Breyttu og stærra hlutverki hafa ekki fylgt nauðsynlegar aðgerðir varð-
andi stjórnun, fjárhagsábyrgð og eftirlit,“ svo ég vitni orðrétt í skýrslu
starfshópsins um áhrif þessarar yfirfærslu verkefna frá ríki til sveitarfélag-
anna. Þar segir m.a. að mikilvægt sé að laga starfsemi SSV að þeim breyt-
ingum sem átt hafa sér stað og einfalda kerfið til muna. Aukin skilvirkni,
færra fólk í ýmsum stjórnum og gegnsærri stjórnsýsla er markmiðið. Velta
SSV við verkefni á vegum eða undir væng vestlenskra sveitarfélaga, er
hvorki meira né minna en einn milljarður króna á ári. Þar má því væntan-
lega spara og gera hlutina með skilvirkari hætti en gert hefur verið. Fagna
ég tillögum um slíka hagræðingu alveg eins og ég bind vonir við að hag-
ræðingarnefnd ríkisstjórnarinnar komist að þeirri niðurstöðu að betra sé að
við rekum opinbert kerfi sem hæfir þrjú hundruð þúsund manna þjóð, en
ekki milljónasamfélagi. Ég er nefnilega, eins og þið sjáið, talsmaður þess að
farið sé skynsamlega með skattfé, hvort sem það er hjá ríki eða sveitarfé-
lögum. Við sem rekum heimili og fyrirtæki höfum verið krafin um að gæta
aðhalds og því þá ekki líka hið opinbera.
Magnús Magnússon.
Drottning frá Geirshlíð í Flókadal.
Borgfirskar kýr þær afurðahæstu
Bárður Guðmundsson og Þorsteinn ásamt fjölskyldum.
Breiðavík kaupir nýjan bát sem
leysir af tvo aðra
Kristinn SH-812 kemur til hafnar í Ólafsvík.
Festu klæðningu í hvassviðri