Læknablaðið - 15.01.2002, Blaðsíða 60

UMRÆÐA & FRÉTTIR / BREYTINGAR Á HEILBRIGÐISÞJÓNUSTU
Samúel J. Samúélsson og sagt að þessi breyting hafi dregið úr afköstum
yfirlæknir Heilsugœslu- þeirra. Mér finnst nær að tala um að við þennan úr-
stöðvarinnar í Mjódd. skurð hafi komist á eðlilegra vinnuumhverfi í heilsu-
gæslunni. menn fóru að taka sér sumarleyfi og önnur
samningsbundin leyfi sem þeir höfðu ekki gert vegna
þess að þeir urðu svo launalitlir ef þeir tóku sér frí,“
sagði Sveinn Magnússon.
Samúel J. Samúelsson yfirlæknir Heilsugæslu-
stöðvarinnar í Mjódd tekur í sama streng.
„Þessar breytingar má rekja til úrskurðar kjara-
nefndar. Fyrir þann úrskurð vorum við á lágum mán-
aðargreiðslum sem við bættum okkur upp með léleg-
um verktakagreiðslum fyrir unnin viðvik. Til þess að
lii'a af þurftu afköstin að vera óeðlilega mikil. Þetta
var ófremdarástand sem endaði með því að menn
sögðu upp. Eftir að við komumst á föst laun höfum
við verið að átta okkur á því að við vorum að ofgera
okkur. Allt í einu rann upp fyrir okkur að við gátum
tekið okkur sumarfrí og önnur samningsbundin leyfi
án þess að launin dyttu niður. Það hlýtur að teljast
sjálfsagt að heimilislæknar taki sér lögbundin frí, að
öðrum kosti brenna þeir hraðar út en ella,“ segir
Samúel.
Breytt starfsemi heilsugæslunnar
Samúel segir að afleiðing þessa sé sú að verkefni
heilsugæslunnar hafi breyst töluvert.
„Þótl samtölum hafi ef til vill fækkað eitthvað þá
held ég að „framleiðnin“ ef svo má að orði komast
hafi ekki endilega minnkað. Þegar biðlistar taka að
myndast í heilsugæslunni breytist samsetning sjúk-
linganna. Þeir sem eru með bráðavandamál, kvef,
eyrnabólgu og þess háttar, leita til Læknavaktarinnar
en við sitjum uppi með erfiðari tilfellin og erum
eiginlega alveg hættir að sjá börn, því miður.
Einn stærsti þátturinn í starfi heimilislæknisins er
að sinna geðrænum vandamálum sjúklinga og mín
tilfinning er sú að tíminn sem fer í þau sé alltaf að
aukast. Nú fer um þriðjungur af tíma heimilislækna í
að sinna geðvandamálum og þetta hlutfall er hærra
hjá sumum læknum. Nýja launakerfið gerir það að
verkum að við getum sinnt þessum sjúklingum betur
en áður og gefið þeim meiri tíma án þess að það
skerði launin okkar.
Ég hef reynslu af því að vera heilsugæslulæknir á
landsbyggðinni og veit því að starfið er öðruvísi hér í
borginni. Hjá landsbyggðarlæknum er vaktaálagið
mikið en stofuálagið minna og starfið að mörgu leyti
fjölbreyttara. Þeir þurfa að sinna sjúkrastofnunum í
sínu umdæmi og vinna í seli og svo framvegis. Hér í
borginni er vaktaálagið ekki eins mikið en stofuálag-
ið meira og starfið einhæfara. Ég held að það væri
mjög til bóta ef heilsugæslulæknum væri gefinn kost-
ur á því að sinna öðrum störfum til dæmis einn dag í
viku. Þá yrði stofuálagið ekki eins mikið og þeir gætu
sinnt kennslu, rannsóknum eða læknisstörfumog ráð-
gjöf á sjúkrastofnunum. Þetta gæti dregið úr flóttan-
um úr stéttinni sem er verulegt áhyggjuefni."
Launin lækka við fjölgun lækna
Eins og öllum er ljóst hefur orðið mjög ör fólksfjölg-
un á höfuðborgarsvæðinu undanfarin ár. Heilsu-
gæslulæknum hefur ekki fjölgað að sama skapi og
eins og bent er á í ritstjórnargrein blaðsins er það mat
manna að nú vanti fimm eða sex stöðugildi lækna í
heilsugæslu höfuðborgarsvæðis bara til þess að mæta
fólksfjölguninni. Þá er ótalinn uppsafnaður eldri
vandi sem þessi þjónusta á við að etja. Heilbrigðis-
ráðherra hefur ákveðið að bæta 35 milljónum við
fjárveitingar til heilsugæslunnar en það gæti nægt til
að bæta við þremur til fjórum læknastöðum ásamt
því sem þeim fylgir. Enn vantar því töluvert upp á að
heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins sé gert kleift að
mæta fólksfjölguninni og kröfum almennings um
bætta þjónustu.
Sveinn Magnússon segir að það sé engin spurning
að bæta þurfi við mannafla í heilsugæsluna. „Breytt
launaumhverfi gerir líka kröfu um aukinn mannafla
og hér í ráðuneytinu er mikill áhugi á því að efla
heilsugæsluna,“ segir hann. Samúel tekur undir það
að núverandi heilbrigðisráðherra sé yfirlýstur stuðn-
ingsmaður öflugrar heilsugæslu en eigi erfitt upp-
dráttar á tímum niðurskurðar í ríkisfjármálum.
Samúel bendir líka á að nýja launakerfið setji
heilsugæsluna í dálitla klemmu því það sé þannig upp
byggt að sé bætt við lækni á heilsugæslustöð þá lækki
laun þeirra lækna sem fyrir eru. „Mánaðarlaun lækna
miðast við að þeir hafi 1.500 sjúklinga hver. Séu
sjúklingamir fleiri fá læknar ákveðinn bónus fyrir
hverja 100 sem eru umfram þá tölu upp að 2.400. Á
flestum eða öllum heilsugæslustöðvum eru menn á
þessu bili þannig að ef bætt er við lækni fækkar
sjúklingum á hvern lækni og bónusinn lækkar. Þetta
er klemma sem finna þarf lausn á,“ segir hann.
60 Læknablaðið 2002/88