Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2004, Blaðsíða 130

GUNNÞÓRUNN GUÐMUNDSDÓTTIR
þýðingu atburða má oft finna í færslum í kringum áramót, þar sem fólk
lítur gjaman yfir farinn veg. Bjöm Halldórsson skrifar 31. desember
1884: „Dagbókin sýnir æfi mína hjer eða hið ytra líf, hið innra Kf mitt
hefor verið fult af leiðindum, sorg og söknuði“ (bls. 250). Því þrátt fi,TÍr
að dagbók bjóði upp á ýtarlegar færslur svo að segja uppá hvem dag og
er þannig oft nákvæmasta heimild um ævi fólks, þá er hún langt frá því
að vera tæmandi skýrsla um h'f; hún varðveitir brot og myndir, en þegir
yfir mörgu. Því auðvitað er illmögulegt að breyta heilli ævi í texta.
Aðferðir Sigurðar Gylfa og Davíðs við innrömmun og útgáfu dagbóka
og annarra persónulegra heimilda virðist ekki höfða til Huldu S. Sig-
tryggsdóttur sem segir um verkið í ritdónú:
Þessi hugmynd er góðra gjalda verð, en mér er til efs að hinn
svokallaði almenni lesandi setjist í þennan stól og lesi stafrétt
brot enda era dagbækur almennt hekar rýrar í roðinu [...]
Formið er svo knappt að lesandinn fær fomtni sinni ekki sval-
að. Þess vegna held ég að það hefði verið heppilegra að hafa
brotin styttri og velja úr fleiri bókum og birta síðan skýringar
og neðanmálsgreinar.10
Samkvæmt Huldu er útgáfa dagbókanna þá eiginlega hálfklárað verk.
Það er því umdeilt hvernig fara skal með dagbækur, á að semja úr þeim
sögu og gera þær ‘aðgengilegar’ og ‘lesendavænar’, eða eru ritstjórar og
höfundar þá komnir út á hálan fræðilegan ís og farnir að ráðskast um of
með fortíðina, sögu og orð annarra?
Þótt dagbókarbrotin í Buit - og meir en bæjarleið séu ekki mjög aðgengi-
leg og ákaflega einsleit á stundum, þá geta þau engu að síður verið heill-
andi lesning. Stöðugar endurtekningar hafa sefandi áhrif, taktur veð-
urlýsinganna minnir á mínimalíska tónlist, og dagarnir og færslurnar
hrannast upp í belg og biðu, svo ómögulegt er að greina aðalatriði frá
aukaatriðum. Hulda telur einn ókost útgáfunnar að textamir séu birtir
stafféttir, en það gefur þó hverjum höfundi séreinkenni, í annars emsleit-
um textum. Böðvar Guðmundsson fer bil beggja í útgáfu sinni á Bréfinn
Vestw--hlenáhnga. Hann safiiar saman í tveirnur bindum mörg hundmð
bréfum sem þeir skrifuðu heim, htið hefur verið átt við þau, annað en að
stafsetning er löguð. Bréfin kalla ffam svipaða sefjun og dagbækurnar,
10 Hulda S. Sigtryggsdótrir, Ritdómur um Bréf Vestur-lslevdinga 1 og Bmt - og meir en
bæjarleið. Saga 2002 (40), bls. 280-284, bls. 282.
128