Listin að lifa - 15.10.2001, Qupperneq 34
- til umhugsunar fyrir alla okkar félaga
í þetta sinn ætla ég að bregða út af venjunni, og alls ekki
ræða biðlista sjúkra eða fjármál aldraðra. Að vel athuguðu
máli, þá held ég að við sem erum sæmilega heilbrigð get-
um látið margt gott af okkur leiða gagnvart meðborgurum
á sama aldri, sem ekki eru jafn lánsöm og við.
Það er átakanlegt að lesa grein Þórdísar Lilju Gunnarsdótt-
ur í tímaritinu Ský, sem Flugfélag íslands gefur út, um kjör
og aðbúnað aldraðra á elliheimilum undir fyrirsögninni:
„Erum við góð við gamla fólkið?“ Ég hef lengi álitið, og
skrif hennar styrkja mig í þeirri hugsun, að við eldri borg-
arar sem ennþá njótum góðrar heilsu getum látið miklu
meira gott af okkur leiða gagnvart jafnöldrum okkar.
Lítum nánar á ummæli eins sem býr á elliheimili: „Auð-
vitað vilja allir eyða síðustu árunum með sínum nánustu og
í sínu dóti, en það er bara ekki hægt í dag. Það er svo mikið
að gera hjá öllum og vont að íþyngja fólki með áhyggjum“,
segir 82 ára heimilismaður á Grund. „Það varð úr að senda
mig hingað fyrir sjö árum. Tíminn hefur liðið heldur hægt
og auðvitað kysi ég fleiri og tíðari heimsóknir en það er
sama sagan, forgangsröð frídaganna inniheldur ekki heim-
sókn á elliheimilið.“
Eigum við ekki að skipuleggja hluta af okkar daglega
starfi til hjálpar veikum meðborgurum á elliheimilum, sem
fá fáar heimsóknir? Getum við ekki samræmt það daglegu
lífi að heimsækja þetta fólk, tala við það, lesa fyrir það,
ræða vandamál þess eða hjálpa því á annan hátt? Síðast en
ekki síst að láta það finna að ennþá er til fólk, sem lætur sig
varða hvernig því líður.
Ég held að þetta sé stórt verkefni fyrir félög eldri borg-
ara um allt land. Ég trúi því að sveitarfélögin muni kunna
að meta slíkt framtak, og muni því síðar styrkja starf eldri
borgara meira en þau gera nú. Flest okkar hafa lokið afa-
og ömmuhlutverkinu, af hverju ekki að snúa sér að öðru?
Þetta eru aðeins hugleiðing um, hvað við getum gert án
þess að miklu sé kostað til. Það er mín trú, að slíkt framtak
muni gagnast vel mörgum lífeyrisþegum á elliheimilum. A
meðan ég er ekki sjálfur orðinn elliheimilismatur, þá skal
ég berjast fyrir réttindum okkar, en þegar þar að kemur þá
veit ég að aðrir munu gera það.
GULLARIN
í októberblaði 2001 af „Listin að lifa“ er að finna, á
bls. 24 og 25, bréf frá Landsbankanum og Sam-
bandi íslenskra sparisjóða. Það er einkennilegt hvað
gullið er áberandi í þessum bréfum: „Gullárin“,
„Gulldebetkort“ og svo framvegis. Þetta minnir
óneitanlega á þá dýrkun, sem fram kemur á Ólymp-
íuleikum og víðar, þar sem þeir bestu eru hafnir upp
til skýjanna, en öllum hinum gleymt.
Þessi ömurlegi hugsunarháttur á sér hliðstæðu í
viðhorfi ríkisvaldsins til aldraðra. Gullið hljóta þeir,
sem eiga gnægð fjár. Ríkisstjórnin sér um þá, sæ-
greifa og fleiri. Silfrið hljóta þeir, sem eiga nóg, en
verða þó að gæta varfærni í fjármálum og gæta sín
gagnvart ríkisvaldinu. Bronsið hljóta þeir, sem
þurfa að velta hverri krónu til að ná endum saman.
Þeim er líka refsað mest af hálfu ríkisvaldsins fyrir
það eitt að hafa sýnt aðhaldssemi í fjármálum, vafa-
laust líka af því að þeir eru hvorki gull- né silfur-
drengir þjóðfélagsins.
Þar á eftir koma allir hinir fjölmörgu keppendur,
sem ekki unnu til verðlauna, og verða að lepja
dauðann úr skel. Þeim skammtar ríkisstjórnin að
geðþótta, sennilega er það vegna þess að hún veit,
samkvæmt skoðanakönnunum, að hún kemst upp
með það. Er þetta ekki góð lýsing á því, hvernig
„Ólympíuríkisstjórn íslands“ meðhöndlar aldraða
keppendur í lífsgæðakapphlaupinu?
Það er erfitt fyrir aldraða að byrja að þjálfa sig
upp á nýtt, eftir að hafa lokið miklu ævistarfi fyrir
land og þjóð. Eigum við aldraðir nokkurn annan
kost en að taka upp baráttuna að nýju og láta vita að
við erum 13% af öllum kjósendum?
c,Pélu>v ^uAnumdssow,
verkfrœðingur og gjaldkeri stjórnar
FEB í Reykjavík