Fréttatíminn - 06.03.2015, Qupperneq 20

Iðnó 15:00-17:00
Alþjóðlegur bAráttudAgur kvennA 2015
MarsIðnó 15:00-17:00
8.
Alþjóðlegur bAráttudAgur kvennA 2015
www.teiknari.com
Erlendar
konur sem
lenda í
heimilisof-
beldi eru
oftast ekki
með neitt
tengslanet.
Þessar kon-
ur hafa enga
fjölskyldu
og kannski
enga vini
til að leita
til þegar
þær eru í
hættu ...
Sérstaklega
á þetta við
um þær sem
koma frá
löndum utan
Schengen-
svæðisins.
O kkar meginhlutverk er að gefa áhugamálum og hagsmun-um kvenna af erlendum uppruna rödd í íslensku samfé-lagi,“ segir Joanna Marcinkowska, varaformaður Samtaka kvenna af erlendum uppruna á Íslandi. Félagið hefur verið
starfandi frá árinu 2003 og er með ýmsa fasta viðburði sem fjöldinn
allur af konum sækir en styrking tengslanets kvenna er annað af mark-
miðum félagsins. „Við erum með jafningjaráðgjöf þar sem konur koma
saman og fá ráð hjá hver annarri. Þarna miðla reyndar konur til kvenna
Í Póllandi töluðu allir um nælonsokka 8. mars
Joanna Marcinkowska,
varaformaður Samtaka
kvenna af erlendum upp-
runa. Félagið stendur
fyrir allskyns viðburðum
sem hægt er að kynna
sér á heimasíðu þess og
facebook-síðu. Þar má t.d.
nefna dans- og listnám-
skeið, Söguhring kvenna í
samstarfi við Borgarbóka-
safnið og Þjóðlegt eldhús
þar sem konur af erlendum
uppruna kynna landið sitt
í gegnum matarmenningu.
Ljósmynd/Hari
sem vita ekki hvert þær eiga að snúa sér
með hin ýmsu vandamál. Auk þess reynum
við að taka þátt í umræðunni á opinberum
vettvangi, ekki bara umræðu sem tengist
konum af erlendum uppruna heldur líka ís-
lenskum. Við reynum að virka eins og brú
fyrir erlendar konur inn í íslenskt samfélag.“
Var ákveðin í að læra tungumálið
Joanna tók við varaformennsku félagsins í
fyrra en hún starfar sem verkefnastjóri í inn-
flytjendamálum hjá Mannréttindaskrifstofu
Reykjavíkur. „Sjálf kom ég hingað fyrst sem
„au-pair“ fyrir 12 árum þegar ég var að klára
mastersgráðu í viðskiptafræði í Póllandi.
Þetta örlagaríka ár kynntist ég manninum
mínum en fór samt til baka til að ljúka námi.
Eftir það kom ég í sumarfrí til að hitta hann
og hef bara ekki farið síðan,“ segir Joanna
og hlær. „Þegar ég ákvað að flytja fór ég að
vinna í leikskóla til að æfa betur tungumálið
og þar vann ég í þrjú ár. Svo ákvað ég að fara
í háskólann og tók BA í íslensku sem annað
mál. Ég var mjög ákveðin í að læra íslensku
og var mjög heppin með samstarfsfólkið á
leikskólanum sem hjálpaði mér mjög mikið.
Allir sýndu mér mikla þolinmæði og töluðu
alltaf við mig á íslensku.“
Atvinnuleysi meðal erlendra kvenna
Joanna segir það samt ekki helst vera tungu-
málið sem sé steinn í götu kvenna þegar
leitað er eftir vinnu heldur sé erfiðast að fá
menntun sína viðurkennda. Atvinnuleysi
meðal kvenna af erlendum uppruna er mjög
hátt og eitt helsta baráttumál félagskvenna
er að auðvelda þessum konum að fá mennt-
un sína viðurkennda og að aðstoða þær
við að finna að vinnu. „Það er mjög mikil-
vægt að gera allar vottanir á erlendu námi
skilvirkari. Eitt af því sem við hjá félaginu
höfum stungið upp á hjá aðgerðaráætlun
innflytjendaráðs er að háskólinn bjóði upp
á námskeið fyrir fólk sem er að sækja um
starfsleyfi, t.d. í sjúkraþjálfun. Einnig höfum
við stungið upp á að ef fólk fær neitun á
námsmati eða vinnu, að því sé þá sagt ná-
kvæmlega hvað það þurfi til að fá mennt-
unina gilda.“
Erlendar konur leita sér ekki hjálpar
vegna heimilisofbeldis
Félagið vinnur einnig gegn kynbundnu
ofbeldi og er með fulltrúa í stjórn Kvenna-
athvarfsins. Joanna segir algengt að kon-
ur sem búi við ofbeldi þori ekki að leita
sér hjálpar. „Erlendar konur sem lenda í
heimilisofbeldi eru oftast ekki með neitt
tengslanet. Þessar konur hafa enga fjöl-
skyldu og kannski enga vini til að leita til
þegar þær eru í hættu. Svo þekkjum við
þess mörg dæmi að konur eru hræddar við
að gera eitthvað í málunum af ótta við að
missa börnin sín. Sérstaklega á þetta við
um þær sem koma frá löndum utan Schen-
gen-svæðisins. Makar þessara kvenna
segja þeim að ef þær geri þetta og hitt þá
muni þeim verða vísað úr landi og að þær
muni aldrei sjá börnin sín aftur. Við viljum
ná til þessa hóps kvenna því þetta eru kon-
ur sem leita ekki í Kvennaathvarfið. Það
er mjög mikilvægt að upplýsa þær um rétt-
indi sín og að veita þeim tengslanet innan
félagsins.“
Nælonsokkar á kvennadaginn í Póllandi
Joanna telur mikilvægt að nota alþjóðlegan
baráttudag kvenna til að staldra við og
hugsa um það sem kvennabaráttan hefur
fært okkur ekki síður en að tala um baráttu-
mál framtíðarinnar. „Þegar ég var að alast
upp í Póllandi á níunda áratugnum þá fengu
allar konur nælonsokkabuxur á þessum
degi. Þetta var auðvitað vegna þess að það
var skortur á nælonsokkabuxum en ein-
hverra hluta vegna þá fannst körlum þetta
vera helsta réttindamál kvenna á þeim tíma,
að eignast nælonsokkabuxur. Dagurinn
snerist aldrei um neitt annað og umræða
um konur og þeirra réttindi var engin. Það
var bara talað um nælonsokka 8. mars. Mér
finnst þetta eitthvað sem gott er að hugsa
um. Þessi dagur minnir mig á það að þó að
margt sé unnið þá er svo miklu meira sem
þarf að gera í baráttunni fyrir réttindum
kvenna. “
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
Þegar Joanna Marcinkowska, varaformaður Samtaka kvenna
af erlendum uppruna á Íslandi, var að alast upp í Póllandi á
níunda áratugnum gáfu karlmenn konum nælonsokkabuxur
á alþjóðlegum baráttudegi kvenna, 8. mars. Hún segir dag-
inn eiga að vekja okkur til umhugsunar um allt sem hefur
áunnist en líka til að berjast áfram. Eitt af baráttumálum
félagsins sé að auðvelda erlendum konum að fá menntun
sína metna á Íslandi og að upplýsa konur sem verða fyrir
heimilisofbeldi um réttindi sín. Þær hafi ekkert tengslanet
og leiti sér ekki hjálpar af hræðslu við að missa börnin sín.
20 viðtal Helgin 6.-8. mars 2015