Iðnaðarmál - 01.03.1959, Blaðsíða 4

JÓN SÆTRAN, rajfrœðingur og iSnskólakennari:
IÐNFRÆÐSLA
Það, sem fyrir mér vakir með grein
þessari, er að vekja athygli á nauðsyn
þess, að iðnfræðslu sé haldið áfram,
eftir að lögboðnu iðnnámi er lokið.
Leiðirnar að þessu marki eru mjög
margar. Sumar þeirra veita aukin
réttindi, en allar veita aukna þekk-
ingu og hæfni til að vinna ákveð-
in störf. Aukin réttindi eru eftirsótt
vegna þess, að þau gefa fyrirheit um
öruggari og tekjumeiri stöður, en hið
sama má segja um allt framhaldsnám,
hvort heldur það er stutt eða langt.
Hvað sem því líður, er það aug-
ljóst, að samfara aukinni þekkingu á
starfinu er aukin starfsgleði, og
reyndar væri hægt að telja upp marga
aðra kosti, svo sem aukin vinnuafköst
til heilla bæði fyrir einstaklinginn,
iðnfyrirtækin og þjóðfélagið í heild.
Við skulum því í fullri alvöru íhuga
nokkrar leiðir til að viðhalda og auka
þá þekkingu, sem iðnnámið veitir.
Þessar hugleiðingar eiga sérstakt er-
indi til hinna ungu, en vitanlega er
aldurinn í sjálfu sér enginn mæli-
kvarði, og hér á það við, að maður-
inn lærir, meðan hann lifir. Auk þess
ætti sá, sem lítur yfir farinn veg, að
miðla af reynslu sinni þeim, sem eiga
veginn framundan, en reynsla flestra
mun vera, að tíminn, þ. e. frístundirn-
ar og möguleikarnir, hafi ekki verið
notaður sem skyldi.
Okkur dettur e. t. v. fyrst í hug lest-
ur tæknitímarita og bréfaskólanám.
Ég vil minna á, að til þess að slíkt
beri árangur er nauðsynlegt, að fyrir
hendi sé einhver kunnátta í tungumál-
um og í stærðfræði. Undirstöðu-
menntun í þessum greinum er hægt að
fá með ýmsu móti. Þess ber að gæta
í þessu sambandi, að eftir því sem
lengri tími líður frá almennu skyldu-
námi eða iðnnámi, þar til þráðurinn
er tekinn upp aftur, er erfiðara að
eiga við það. Hitt er annað mál, að
lítil kunnátta í þessum greinum má
ekki fæla neinn frá því að líta í tækni-
tímarit eða hefja bréfaskólanám. Æf-
ingin gerir meistarann, og öll byrjun
er erfið. Orðabókinni verður e. t. v.
flett oft framan af, og sum stærðfræði-
verkefnin kunna að valda miklum
heilabrotum, en þetta er sannarlega
til vinnandi.
Þá kemur til greina að dvelja
nokkrar vikur eða nokkra mánuði við
ákveðin iðnaðarstörf í útlöndum. Mér
er kunnugt um, að iðnsveinar héðan
hafa starfað í dönskum verksmiðjum,
og eins og kunnugt er, hefur Iðnaðar-
málastofnun íslands greitt fyrir verk-
námsferðum af því tagi. Þetta er vit-
anlega bezta leiðin til að læra erlent
tungumál að verulegu gagni. Auk þess
er það rétt, að sjón er sögu ríkari, og
enginn vafi er á því, að ferðalag og
námsdvöl af þessu tagi er þroskandi á
meiri en einn hátt. Ég minnist þess í
því sambandi, að fyrir nokkrum árum
var hér sýning á vegum „Hoover“-
verksmiðjanna í Englandi. Umboðs-
maður þeirra tjáði mér, að á hverju
ári væri fjöldi ungra manna frá ýms-
um löndum við störf í þessum verk-
smiðjum og kynntust um leið fram-
leiðslu á rafmagnsheimilistækjum. Að
sjálfsögðu ber að nota vel þann tíma,
sem dvalið er erlendis, t. d. með þátt-
töku í kvöldnámsskeiðum eða á annan
hátt.
I starfi mínu sem kennari við Iðn-
skólann í Reykjavík hef ég á seinni
árum orðið var við mjög mikinn á-
huga á hvers konar framhaldsnámi
hjá þeim, sem eru í þann veginn að
ljúka iðnnámi. Það er ekki nema gott
eitt um það að segja, og tvímælalaust
ber að gera allt, sem unnt er, til að
glæða þennan áhuga og leiðbeina eft-
ir fremsta megni um þessi mál. I raun
og veru vita þessir ungu menn lítið
eða ekkert um, hvert leita skuli til að
fá upplýsingar um það, sem mestu
máti skiptir, svo sem námstíma hinna
ýmsu framhaldsskóla, réttindi hér
heima að þeim loknum, námskostnað,
vfirfærslumöguleika, inntökuskilyrði
og nauðsynlega undirbúningsmennt-
un.
Framhaldsskóla þá, sem hér er um
að ræða, nefnum við tækniskóla. Þeir
eru 2%—3 ára (teknikum — teknisk
fackskola — Ingenieurschule -— tech-
nical college eða institute of engin-
eering).
Ég vil vekja athygli á því, að sam-
göngumálaráðuneytið veitir mönnum
rétt til að kalla sig iðnfræðinga (vél-
fræðinga, raffræðinga o. s. frv.).
Iðnfræðingafélag Islands veitir allar
upplýsingar um, hvaða erlendir
tækniskólar eru viðurkenndir hér á
landi sem iðnfræðingaskólar. Innan
þess félags er starfandi stéttarfélag
iðnfræðinga, sem lætur til sín taka
launamál félagsmanna og önnur kjör,
tryggingarmál þeirra, eftirlaun,
styrktarsjóði o. fl.
24
IÐNAÐARM AL