Ægir - 01.06.2003, Blaðsíða 24

24
S A F N A M Á L
brakka og settum upp litla sýningu. Sumarið 1991
kom sú hugmynd upp að efna til hátíðar um verslun-
armannahelgina á Siglufirði og byggja hana á gömlu
síldarrómantíkinni og útkoman varð fyrsta Síldaræv-
intýrið á Siglufirði um verslunarmannahelgi, sem
tókst mjög vel og dró til sín gríðarlega margt fólk.“
Formleg vígsla safnsins 1994
„Í kjölfarið gerðu bæjaryfirvöld sér betur grein fyrir
því að endurbygging Róaldsbrakka og safnuppbygg-
ingin hefði mikið að segja fyrir bæjarfélagið og mér
er mjög minnisstætt þegar þáverandi bæjarstjóri og
bæjarritari komu til mín og sögðu að nú væri mál til
komið að Siglufjarðarbær tæki þátt í þessari upp-
byggingu. Næsta ár styrkti bæjarfélagið okkur mjög
myndarlega og þá gátum við lokið við endurbætur
brakkans að utan, við smíðuðum bryggjur við húsið
og tókum neðstu hæð þess í notkun fyrir sýningu.
Síldarminjasafnið var síðan tekið formlega í notkun
við hátíðlega athöfn þann 9. júlí 1994. Að þremur
árum liðnum var að fullu lokið við endurbyggingu
Róaldsbrakka og komið fyrir sýningum á öllum hæð-
um hússins,“ rifjar Örlygur Kristfinnsson upp.
Bræðsluminjahúsið Grána
Síðustu níu ár hefur markvisst verið haldið áfram
uppbyggingu Síldarminjasafnsins og hefur hún vakið
verðskuldaða athygli. Árið 1996 voru lögð drög að
frekari uppbyggingu safnsins með byggingu
bræðsluhúss og síðar bátahúss. Hugmyndirnar fengu
strax góðar viðtökur, jafnt heima á Siglufirði sem
annars staðar. Þáverandi menntamálaráðherra, Björn
Bjarnason, hreifst af hugmyndinni og úr varð að
ráðuneytið lagði málinu lið með framlagi sem var þá
áætlað þriðjungur af kostnaði við uppbyggingu
beggja húsa. „Við hófum þá strax undirbúning að
byggingu bræðsluminjahússins, sem við köllum
Gránu. Húsið var síðan reist árin 1999 og 2000. Frá
árinu 1993 höfðum við safnað miklu magni af mun-
um inn í bræðsluhúsið og það má segja að á þessu
ári, 2003, höfum við lokið við gerð bræðslusýningar-
innar.“
Tæki úr verksmiðjunum í
Ingólfsfirði og á Hjalteyri
„Bræðsluiðnaðurinn er að sjálfsögðu mjög stór þáttur
í þessari sögu. Það merkilega var að hér á Siglufirði,
þar sem voru starfræktar níu bræðsluverksmiðjur, var
lítið sem ekkert til af tækjum og tólum sem minntu
á þennan mikla iðnað í bænum. Menn höfðu keppst
við að laga sig að nútímanum og forða því að bærinn
breyttist í draugabæ. Húsin voru rifin og tækjabún-
aðinum fargað, ýmist var hann seldur í brotajárn eða
grafinn í jörð. Við sáum að við yrðum því að leita út
fyrir bæinn og úr varð að við fengum leyfi til þess að
taka vélar og tæki úr tveimur gömlum síldarverk-
smiðjum, annars vegar í Ingólfsfirði á Ströndum og
hins vegar á Hjalteyri við Eyjafjörð. Í þessar verk-
smiðjur gerðum við út marga leiðangra á vörubílum
og sóttum stóra sem smáa gripi. Þeim höfum við síð-
an púslað saman hérna í bræðsluhúsinu og úr hefur
orðið, að því er ég tel, áhugaverð sýning,“ segir Ör-
lygur og lætur þess getið að bræðsluhúsið hafi einnig
nýst sem afbragðs gott menningarhús. Sem dæmi
hafi þar verið haldnar listsýningar og fjölbreyttir
tónleikar, m.a. í tengslum við árlega Þjóðlagahátíð á
Síldarminjasafnið hefur smám saman verið að skapa sér nafn, bæði hér heima og erlendis. Gestum safnsins hefur fjölgað ár frá ári
og með auknum umsvifum má gera ráð fyrir að þeim eigi eftir fjölga verulega á næstu árum.