Ægir - 01.06.2007, Blaðsíða 32

32
inástæðu þess að við erum að
fá jafn lélega nýliðun og raun
ber vitni. Við höfum einfald-
lega verið að veiða of mikið
undanfarin ár og um 50% af
þorskinum eru veidd áður en
fiskurinn nær kynþroska.
Rannsóknaniðurstöður benda
sömuleiðis til að stórar hrygn-
ur gefi lífvænlegri seiði en
þær smærri, auk þess sem
stóru hrygnurnar dreifa
hrygningunni á lengra tíma-
bil,“ segir Björn Ævarr en
hann segir að binda megi
vissar vonir við að bann við
notkun neta með möskva
stærri en átta tommu, sem
sett var janúar 2005, valdi því
að stærra hlutfall nýjustu ár-
ganganna nái því að komast í
hóp stórþorska en verið hefur
undanfarin ár.
Maður breytir ekki
tommustokknum í miðri
mælingu
- Á undanförnum árum hefur
komið fram hörð gagnrýni á
það hvernig staðið er að svo-
kölluðu togararalli. Því er
haldið fram að vegna um-
hverfisaðstæðna í hafinu hafi
þorskur og annar fiskur leitað
á aðrar slóðir og því sé lítið vit
að ríghalda í mælingar á tog-
stöðvum sem allir skipstjórar
eru sammála um að vart gefi
bein úr sjó núorðið. Hverju
svarar þú þessari gagnrýni?
„Því er fljótsvarað. Þegar
togstöðvarnar í togararallinu
voru valdar á sínum tíma þá
fengum við reynda skipstjóra
til að velja helming togstöðv-
anna. Hinar völdum við af
handahófi. Þegar við skoðum
vísitölur úr togararöllunum þá
kemur í ljós að aflinn er held-
ur minni á hinum handahófs-
völdu stöðvum en á skipstjór-
aslóðunum en það breytir því
ekki að það er mikil samsvör-
un á milli þeirra á milli ára og
þær gefa sömu mynd. Annað,
sem skiptir verulegu máli, er
að við erum með það þétt net
togstöðva að við teljum að
við náum að dekka það
svæði sem breytt útbreiðsla
gæti náð til. Við höfum tekið
saman upplýsingar um út-
breiðslu afla allra veiðarfæra
allt í kringum landið og birt í
skýrslum okkar og þegar þær
eru skoðaðar og bornar sam-
an við togstöðvarnar í togara-
rallinu þá getum við einfald-
lega spurt: „Hvar sleppur
þorskurinn?“ Það er einfald-
lega verið að dekka allt svæð-
ið í kringum landið. Jafnvel
þótt aðeins væri tekinn helm-
ingurinn af togstöðvunum þá
er niðurstaðan hin sama. Ef
togstöðvarnar væru ekki jafn
margar og raun ber vitni þá
ætti sú gagnrýni, sem fram
hefur komið á framkvæmd
togararallsins, vissulega rétt á
sér. Eins og við stöndum að
þessu þá get ég fullyrt að ís-
lenska togararallið er með
minnstu skekkju sem þekkist
alls staðar þar sem slíkar
mælingar eru gerðar,“ segir
Björn Ævarr en hann við-
urkennir að auðvitað megi
segja, eftir á að hyggja, að ef
verið væri að fara af stað með
togararallið í dag þá hefðu
menn, í ljósi fenginnar
reynslu, e.t.v. viljað standa
aðeins öðruvísi að einstaka
þáttum rallsins. Nú skipti hins
vegar öllu máli að gera hlut-
ina alltaf nákvæmlega eins.
„Ég hef sagt við menn að
maður breyti ekki tomm-
ustokknum í miðri mælingu
og sú staðreynd er farin að
síast inn hjá jafnvel þeim sem
hvað harðast hafa gagnrýnt
framkvæmd togararallanna.
Ég hef sömuleiðis sýnt mönn-
um hve mikil fylgni er í
breytileika fjölda einstaklinga
úr einstökum árgöngum í
vísitölunum úr togararöll-
unum. Við erum t.d. með mat
á ástandi eða fjölda þriggja
ára þorska úr einu ralli og
niðurstöðurnar úr sambæri-
legri mælingu á fjögurra ára
þorski, eða sama árgangi ári
síðar, er ótrúleg og skýrir 91%
af breytileikanum á milli ára.
Þetta liggur nánast á beinni
línu. Þetta segir mér tvennt.
Annars vegar að mark sé tak-
Þ O R S K S T O F N I N N
Við erum nú að meta stærð þorskstofnsins heldur
lægri en í fyrra þegar mælingin var 650 þúsund tonn.
40% af mismuninum á milli ára getum við beinlínis
rakið til lækkaðrar meðalþyngdar.
Aðalvandinn við afladagbækurnar er sá að það hafa
orðið miklar framfarir í veiðitækni og það skekkir
samanburðinn. Sömuleiðis hefur stýring útgerðarfyr-
irtækjanna á sókn skipanna í einstakar tegundir orð-
ið til þess að afladagbækurnar gefa ekki sömu mynd
og þær gerðu fyrir einhverjum árum.
Smábátahöfnin á Borgarfirði eystri. Mynd: Ágúst Ólafsson.