Fréttatíminn - 26.06.2015, Blaðsíða 22

Þakklát fyrir
krabbameinið
Sonja Georgsdóttir myndlistarkona segist þakklát fyrir að hafa
fengið ólæknandi krabbamein því hún hafi lært meira á þeim
örfáu mánuðum síðan hún greindist en á allri ævinni þangað
til. Hún hefur lært að njóta stundarinnar og fundið meiri kær-
leika en hún hélt að væri til. Sonja er óhrædd við dauðann og
fyrst eftir að hún var greind sá hún þar tækifæri til að deyja án
þeirrar fordæmingar sem fylgir sjálfsvígi. Hún ákvað hins vegar
að þiggja meðferð og stendur nú – með dyggum stuðningi vina
sinna – fyrir söfnun á útgáfu bókar sem spannar 25 ára feril
hennar sem listamanns.
É g hugsa ekki mikið um það beinlínis að ég sé að fara að deyja,“ segir Sonja Georgs-
dóttir myndlistarkona. „Ég lít svo
á að ég sé að ganga frá lausum
endum. Ég er að taka til heima –
hendi því sem ég get hent og gef
það sem ég get gefið. Ég fann heila
ferðatösku af sendibréfum sem ég
var búin að merkja „Opnist eftir 30
ár!“ og ég ætlaði að lesa í ellinni en
ég er búin að henda þeim. Satt að
segja reiknaði ég ekki með því að
gera þetta svona snemma,“ segir
hún. Sonja er fimmtug á þessu ári,
fædd 1965, og dauðvona.
Í ágúst síðastliðnum var Sonja
greind með fjórða stigs ólæknandi
krabbamein og hefur síðan sætt
sig við að hún deyr innan tíðar. „Ég
fæ enn grátköst og mér finnst það
allt í lagi. Í byrjun var ég viss um
að ég gæti ekki hætt að gráta. Mér
leið þannig að ef ég byrjaði að gráta
þá myndi ég gráta að eilífu,“ segir
Sonja og hlær við. Hún er glaðleg
og mér finnst vera einkar létt yfir
henni, ekki síst miðað við að vera
að tala um dauðann. „Það er gott að
gráta og hreinsandi. Ég græt smá
hér og smá þar. Það er margt sem
setur mig úr jafnvægi sem hefði
ekki gert það áður. Ég sé fegurð í
smæstu hlutum og það kemur við
hjartað í mér,“ segir hún og vökn-
ar um augun þrátt fyrir glaðlegan
svip. „Ég hef lært að njóta þess að
vera í núinu. Um daginn keypti ég
mér nokkur fræ sem ég ákvað að
gróðursetja í garðinum hjá mér.
Sólin skein, ég sat í grasinu við að
setja fræin niður og varð skyndilega
hugsað til þess hvað þetta var yndis-
leg stund. Þetta var svo heil upplif-
un og það skipti engu máli hvort það
myndi koma upp grænmeti af fræj-
unum. Það þurfti ekkert framhald
til að þessu stund væri heil. Hún var
þegar orðin það,“ segir Sonja.
Leitandi barn og áttavilltur
unglingur
Hún býr sjálf á Sogaveginum í
Reykjavík en tekur á móti mér á
heimili móður sinnar og eigin-
manns hennar á Seltjarnarnesi.
„Ég er hér þegar ég er sem veikust.
Ég hef mikið til verið rúmliggjandi
síðustu dagana og þegar ég er sem
verst kemst ég ekki sjálf fram úr
rúminu. Ég er einstaklega heppin
að eiga þau að og þau hafa aðstoð-
að mig mikið,“ segir Sonja. Það var
henni mikið áfall þegar hún fékk
að vita að hún væri með ólæknandi
krabbamein en áfallið hafi ekki
verið síðra fyrir móður hennar. „Ég
fékk taugaáfall en þetta var ekki
síður taugaáfall fyrir fjölskylduna,
sér í lagi mömmu. Ég held að hún,
blessunin, hafi tekið þetta mest
nærri sér. Það tók mig smá tíma
að átta mig á stöðunni en mamma
hefur sjálf verið með krabbamein,
og maðurinn hennar, þannig að þau
gerðu sér betur grein fyrir alvar-
leika málsins, sér í lagi því þau voru
aldrei úrskurðuð dauðvona,“ segir
hún.
Sonja var leitandi sem barn og
áttavillt sem unglingur. Hún byrj-
aði snemma að drekka ótæpilega
og fann sig hvergi í tilverunni, allra
síst vissi hún hvað hún ætlaði að
verða þegar hún yrði stór. Það var
ekki fyrr en hún var orðin 25 ára
atvinnulaus í Kaupmannahöfn sem
hún fann köllun sína. „Ég fór þar á
ýmis námskeið hjá atvinnumiðlun-
inni. Sum námskeiðin voru skylda
en önnur voru val og þarna fyrst fór
ég að reyna fyrir mér við að teikna.
Ég var ekki þessi krakki sem var
sífellt teiknandi heldur uppgötvaði
ég það ekki fyrr en 25 ára gömul að
myndlist lægi vel fyrir mér. Þarna
kviknaði einhver blossi innra með
mér og mér hreinlega fannst ég
springa út.“ Sonja flutti brátt aftur
heim til Íslands og útskrifaðist úr
skúlptúrdeild Myndlista- og hand-
íðaskóla Íslands árið 1994. Eftir
það hóf hún framhaldsnám í Scho-
ol of Visual Art í New York og út-
skrifaðist þaðan með MFA gráðu í
myndlist árið 1998. Hún unni sér vel
þar ytra og ílengdist í New York til
ársins 2002 er hún fluttist aftur til
Danmerkur um tveggja ára skeið.
Sonja hefur verið búsett og starfað
á Íslandi frá árinu 2004.
Nýtur sín best í myndlistinni
Verk Sonju eru margbreytileg enda
Gildi –
Karolina
Fund
Sonja Georgs-
dóttir gerir upp 25
ára feril sinn sem
myndlistamaður í
bókinni, Gildi/Can-
cer closure. Hún og
vinir hennar standa
fyrir hópfjármögn-
un á Karolina Fund
til að standa undir
útgáfunni. Söfnunin
stendur til 6. júlí og
hægt er að leggja til
söfnunarinnar allt
frá 10 evrum, fyrir
25 evrur fæst eintak
af bókinni, en hægt
er að leggja allt
að 800 evrur til
söfnunarinnar og
fæst þá að auki
stórt listaverk eftir
Sonju. Nauðsynlegt
er að skrá sig inn
á Karolina Fund
til að leggja sitt af
mörkum en ekki
verður af útgáfunni
og fólk ekki rukkað
nema náist að safna
þeim 5000 evrum
sem lagt er upp
með. Þegar hafa
safnast áheit upp á
um helming þeirrar
upphæðar.
Karolinafund.com/
project/view/856
Sonja Georgsdóttir
hefur lært að njóta
stundarinnar síðan hún
greindist með ólækn-
andi krabbamein og sér
nú fegurðina í smæstu
hlutum. Mynd/Hari
hefur hún unnið í ýmsa miðla á ferli sínum. Hún
hefur unnið mínimalíska hugmyndalist þar sem
form og hversdagslegir hlutir úr umhverfinu eru
dregnir út úr samhengi sínu en þó látnir falla inn
í umhverfið. Þannig urðu til form án beins nota-
gildis sem augað las sem form með notagildi og
hversdagslegir nytjahlutir svo sem rafmagnsinn-
stungur og niðurföll urðu að myndrænum form-
um og myndum. Í hennar fórum er einnig finna
málverk, klippimyndir og myndbandsverk, svo
eitthvað sé nefnt.
Sonja Georgsdóttir gerir upp 25 ára feril sinn
sem myndlistamaður í bókinni „Gildi/Cancer
closure“ sem hefur að geyma myndir af málverk-
um hennar, teikningum og innsetningum auk
myndbanda á geisladisk. Hún safnar nú fyrir út-
gáfunni á Karolina Fund en söfnuninni lýkur 6.
júlí.
„Hugmyndin að því að gefa út þessa bók kom
í vetur. Ég fór strax í uppskurð og lyfjameðferðir
sem fóru mjög illa í mig. Lyfjameðferðirnar voru
á fjögurra vikna fresti og þar á eftir var alltaf ein
vika þar sem ég var rúmliggjandi. Ég talaði um
það í gríni að ég væri í „kímókóma“ en í þessu
hálfgerða lyfjadái vöknuðu alls konar hugmyndir.
Ein þeirra var að taka saman yfirlit yfir verkin
mín sem ættingjar og vinir gætu notið. Ég viðraði
þessa hugmynd við vini mína og þeir lögðu þá
strax til að fjármagna þetta í gegnum Karolina
Fund,“ segir hún en það eru þau María Péturs-
dóttir verkefnisstjóri, Bragi Halldórsson hönn-
uður og Almar Ingason ljósmyndari sem leggja
henni lið við verkefnið. „Vonandi gengur þetta
upp en ef ekki þá verður það bara þannig,“ segir
hún. „Þessi tími sem ég hef unnið við myndlistina
er sá tími þar sem ég hef notið mín hvað mest,
notið þess að vera ég í staðinn fyrir að reyna að
vera einhver önnur. Það er ekki öllum gefið að
vera sáttur við sjálfan sig eins og maður er. Ég er
töluverður gallagripur en ég á líka margar góðar
hliðar sem ég held að vegi vel upp á móti göll-
unum,“ segir hún.
Heldur vinskap við fyrrverandi ástkonur
Sonja er einhleyp og barnlaus, hún er samkyn-
hneigð og segir flest ástarsambönd sín ekki hafa
staðið lengur en um þrjú ár. „Ég er svona þriggja-
ára-sambands-kona,“ segir hún og brosir. „Það
hefur einhvern veginn legið fyrir mér að búa á
sama staðnum í 3 ár, vera í sambandi í 3 ár, vera
í vinnu í 3 ár. Ég hef hins vegar verið svo heppin
að flestar af þessum konum eru góðir vinir mínir
í dag. Ég er mjög ánægð með að við höfum hald-
Framhald á næstu opnu
22 viðtal Helgin 26.-28. júní 2015