Morgunblaðið - 14.02.2015, Page 27
27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. FEBRÚAR 2015
Gaman að renna Börnin í leikskólanum Vinagarði við Laugardalinn nýttu vel fyrstu geisla morgunsólarinnar til að renna sér af kappi. Fátt er skemmtilegra en hressileg salíbuna í góðu veðri.
Golli
Ekki gat mig órað
fyrir því að skipan mín
sem varamanns í
mannréttindaráð
Reykjavíkurborgar
myndi valda slíku upp-
námi á vinstrivæng
stjórnmálanna, að
kalla þyrfti til, bæði
NATO og varnarliðið, í
gervi ráðherra Fram-
sóknarflokksins og að
auki samanlagða heri „fjölmiðla-
barnanna, með öll hugsanleg árás-
arvopn á lofti, til þess eins að ganga
fullkomlega frá ódáminum Gústafi
Níelssyni, sem hafði vogað sér að tjá
skoðanir, sem hinni pólitísku rétt-
hugsun í landinu er vanþóknanleg.
Aðdragandi þessarar skipunar
var sá að oddviti Framsóknarflokks
og flugvallarvina, Sveinbjörg Birna
Sveinbjörnsdóttir, sem var sig-
urvegarinn í síðustu borgarstjórn-
arkosningum, leitaði til mín 11. des-
ember 2014 og falaðist eftir því að
ég tæki varamannssæti flokksins í
svokölluðu mannréttindaráði, sem
rekið er á vegum borgarinnar. Tók
ég því ekki illa og aðspurð sagðist
hún hafa fylgst með skrifum mínum
um þjóðmál og þótt þau málefnaleg
og tiltók sérstaklega ritdeilu mína á
síðum Morgunblaðsins við leiðtoga
Félags múslima á Íslandi, en ég
hafði ritað félaginu opið bréf sem
birtist í blaðinu 18. nóvember sl. Í
bréfinu lagði ég fram nokkrar mál-
efnalegar spurningar sem ekki hef-
ur ennþá verið svarað nema með
skömmum og skætingi. Auk þess
hafði ég áður átt málefnalega sam-
ræðu á sama vettvangi við Halldór
Auðar Svansson, borgarfulltrúa Pí-
rata, um lögmæti lóðarúthlutunar
borgarinnar til múslimafélagsins. Í
þeirri rökræðu reytti ég svolítið af
honum spjarirnar, en hlífði honum
þó við algerri nekt. Vorum við
Sveinbjörg Birna samdóma um það
að skipunin gæti framkallað einhver
viðbrögð, enda ég
flokksbundinn sjálf-
stæðismaður, þótt flug-
vallarvinur væri, en
enginn bjóst við full-
komnu taugaáfalli
vinstrimanna allra
flokka, sem varð raun-
in. Þótti mér sem póli-
tískt mikilvægi mitt
væri gróflega ofmetið,
en fannst þó sem ég
væri öðrum þræði í
stöðu hinna snjöllu
stjarnfræðinga síðmið-
aldanna Kópernikusar og Galíleós
Galílei, sem fordæmdir voru fyrir
það eitt, að hafa rétt fyrir sér um
gang himintungla, af rétttrúnaðar-
liði þess tíma. Aðfaranótt 21. janúar
virðist hafa verið mörgum fram-
sóknarmanninum andvökunótt, en
kvöldinu áður hafði borgarstjórn
Reykjavíkur skipað mig sem vara-
mann flokksins í títtnefnt mannrétt-
indaráð með tíu atkvæðum, en fimm
sátu hjá. Nú voru góð ráð dýr. Strax
í bítið næsta dag var oddviti Fram-
sóknarflokksins tekinn á hrað-
námskeið í pólitískri rétthugsun hjá
ekki færri en þremur ráðherrum
flokksins, þeirra á meðal sjálfum
forsætisráðherranum, og gert ljóst
að maður af þessu sauðahúsi, með
skoðanir sem væru bæði geislavirk-
ar og holdsveikar, gæti ekki undir
nokkrum kringumstæðum gegnt
svona mikilvægu trúnaðarstarfi.
Enginn þeirra hafði þó haft fyrir því
að kynna sér skrif þessa manns eða
orðræðu og rök. Sleggjudómar ráð-
herranna voru svo skelfilegir að ég
leyfi mér að efast um dómgreind
þeirra, auk þess sem ég undraðist
að ráðherrar væru að gera sig
breiða, með þessum hætti, gagnvart
sigurvegara í Reykjavíkurkjör-
dæmi, enda blasir við að háttsemi af
þessu tagi kálar öllum trúverð-
ugleika borgarfulltrúa flokksins í
kjördæminu, sem hafa þó ekki verið
fleiri í marga áratugi. Flokksfor-
ustan skaut sig eftirminnilega í fót-
inn í málinu og er ekki búin að bíta
úr nálinni með það. Undir svona
þrýstingi er ekki óeðlilegt að taugar
bestu kvenna bresti, þótt kjarna-
konur séu, en sýnir auðvitað fyr-
irlitningu flokksforustunnar gagn-
vart pólitískum brautryðjendum
flokksins í Reykjavík. Engin önnur
ályktun verður dregin af þessari
uppákomu en sú að pólitíska ástand-
ið sé ekki burðugt í Framsókn-
arflokknum. Ég spái því að flokk-
urinn fái engan borgarfulltrúa í
kosningunum 2018.
Að morgni 21. janúar var sem
flóðgáttir galdrafárs hefðu opnast.
Hinn nýkjörni varamaður vissi ekki
hvaðan á hann stóð veðrið, slíkur
var hamagangurinn. Aðalálitsgjaf-
inn var búinn að finna það út að
ódámurinn væri hommahatari og
dró fram því til staðfestingar tíu ára
gamla blaðagrein úr Mogga, þar
sem hann hafði brugðist til varna
fyrir þjóðkirkjuna, þegar henni var
gert af stjórnmálamönnum að gefa
saman samkynhneigt fólk, sem
væru þau karl og kona, þótt það
væri auðvitað tiltekinn guð-
fræðilegur ómöguleiki. Kirkjan var
kúguð til þess, þótt fyrir lægi að hið
veraldlega samfélag hefði ráð til
þess að fullgera löggerninginn
hjónaband á milli tveggja ein-
staklinga af sama kyni. Og fjöl-
miðlabörnin, sem virðast valsa ein
og eftirlitslaus um fjölmiðlana, voru
klár á því eftir að aðal hafði slegið
tóninn, að ódámurinn væri oní kaup-
ið múslimahatari, útlendingahatari
og alræmdur fordómapúki úr Sjálf-
stæðisflokknum, eins og leiðarahöf-
undur Fréttablaðsins komst svo
hnyttilega að orði, eða rasisti, sem
er orðið almennt skammaryrði í
garð þeirra sem ekki þýðast rétt-
trúnaðinn. Tilgangurinn helgaði
meðalið, skotleyfið almennt og öll
vopn leyfileg.
Þegar búið var að hræða líftóruna
úr borgarfulltrúum Framsókn-
arflokksins á hraðnámskeiðinu góða
var umsvifalaust gefin út opinber yf-
irlýsing um að skipan mín í vara-
mannssætið í mannréttindaráðinu
hefði verið mistök og ekki í sam-
ræmi við stefnu flokksins. Þessi mis-
tök yrðu leiðrétt við fyrsta tækifæri.
Aðra eins leikni í sjálfsgagnrýni hef
ég ekki séð síðan Kommúnistaflokk-
ur Íslands var og hét. Til þess að
gera langa sögu stutta má segja að
næstu tvær vikurnar hafi fjölmiðl-
arnir hamast við það að tala um mig,
frekar en við mig. Og einna fyndn-
ast þótti fjölmiðlabörnunum að ég
bæri millinafnið Adolf og byggi við
Kristnibraut. Enginn hafði áhuga á
skoðunum eða rökum, aðeins því að
taka þátt í útskúfun sjónarmiða,
bannfæringu skoðana og brenni-
merkingu mannsins með vondu
skoðanirnar. Tjáningarfrelsið tapaði
stuttri orrustu, en stríðið er ekki til
lykta leitt. Kostulegast var, þegar
hið hlutlausa Ríkisútvarp dró vel-
ferðarráðherra Framsóknarflokks-
ins, Eygló Harðardóttur, í kvöld-
fréttatímann þar sem hún fékk
óáreitt að ausa sér yfir ódáminn
með vondu skoðanirnar, en enginn
hafði fyrir því að kalla á hann til
andsvara. Átakanlegast þótti mér að
horfa á úrvinda ráðherrann með
baugana undir augunum eftir þraut-
ir andvökunnar ræða málin með
hleypidómana eina til halds og
trausts. Þetta er auðvitað skýlaust
brot á lögum um starfshætti RÚV,
en enginn hefur áhyggjur af slíkum
smámunum lengur, þegar koma
þarf höggi á menn og málefni í nafni
hinnar pólitísku rétthugsunar. DV
má þó segja til hróss að það leitaði
eftir viðtali við ódáminn um efnið og
annað sem blaðamanni þótti áhuga-
vert. Sú háttsemi þótti þó slíkur
fingurbrjótur að fjölmiðlaspekingur
taldi það til marks um breytingu á
ritstjórnarstefnu blaðsins, þótt að-
spurður gæti hann í engu svarað í
hverju breytingin væri fólgin.
Áhrifaríkt og reyndar spreng-
hlægilegt var að horfa á útsendingu
frá fundi borgarstjórnar að kvöldi 3.
febrúar sl. þar sem nýr varamaður
var skipaður í mannréttindaráðið og
mistökin reiðrétt. Var engu líkara
en að fulltrúar meirihlutans hefðu
orðið fyrir meiriháttar taugaáfalli.
S. Björn Blöndal, sem mér finnst
bera af öðrum borgarfulltrúum í fí-
gúruhætti og yfirlæti, skellti í góm
og smjattaði á rödd haturs og for-
dóma og Sóley Tómasdóttir virtist
ekki hafa orðið fyrir annarri eins
áfallastreituröskun síðan hún ól
sveinbarn um árið og frægt varð í
fjölmiðlum. Mátti ég sæta þeirri sér-
kennilegu háttvísi borgarfulltrú-
anna að una árásum á vettvangi, þar
sem ég gat á engan hátt varið mig, í
nærri hálfa aðra klukkustund.
En hvaða lærdóm má draga af
þessari sérkennilegu uppákomu?
Þann mikilvægasta tel ég vera að
fjölmiðlar og stjórnmálamenn hika
ekki við að reyna að þagga niður í
röddum er tjá skoðanir sem eru ekki
í samræmi við ríkjandi sjónarmið
tíðarandans. Aðferðirnar geta verið
af margvíslegu tagi. Sú áhrifarík-
asta er að bola mönnum úr starfi
sínu. Það tókst með Snorra Ósk-
arsson, kennara á Akureyri. Enginn
skólastjóri myndi þora að ráða hann
til starfa af ótta við pólitíska rétt-
hugsunarliðið. Hann má nú una því
að þiggja atvinnuleysisbætur. Von-
andi mun hann sigra í dómsmáli sem
nú er rekið vegna rangindanna sem
hann var beittur og ég þakka al-
mættinu fyrir að eiga lífsbjörgina
ekki undir öðrum en sjálfum mér.
Þessi atburðarás mun væntanlega
vekja áhuga lögfræðinga og annarra
fræðimanna sem láta sig varða jafn-
sjálfsögð mannréttindi og tjáningar-
og skoðanafrelsið.
Eftir Gústaf
Níelsson » Vorum við Svein-
björg Birna sam-
dóma um það að skip-
unin gæti framkallað
einhver viðbrögð, enda
ég flokksbundinn sjálf-
stæðismaður.
Gústaf Níelsson
Höfundur er sagnfræðingur.
Brennimerktur, bannfærður og útskúfaður