Dagblaðið Vísir - DV - 07.01.2009, Blaðsíða 8

miðvikudagur 7. janúar 20098 Fréttir
HLÝJASTA SKEIÐ
ÍSLANDSSÖGUNNAR
Vorlegt í Reykjavík
Siggi stormur segir að lægðir sem
leggjast yfir landið orsaki hitann yfir
hátíðarnar.
mynd SigtRygguR ARi JóhAnnSSon
„Hvert ár hefur toppað annað með
einhverjum hætti,“ segir Sigurður
Þ. Ragnarsson, betur þekktur sem
Siggi stormur, veðurfræðingur. Flest-
ir hafa orðið varir við mikil hlýindi
yfir hátíðarnar en meðalhitinn var
3,6 gráður sem er töluvert hlýrra en
Íslendingar eiga að venjast sé litið
til síðustu ára. Árið 2006 var þó hlýj-
ast en þá var meðalhitinn 4,9 gráður.
Búast má við úrkomusömu vori sem
verður þó kaldara en síðustu ár.
hlýtt fram í miðjan mánuð
„Svona sveiflur hafa komið áður og
þessi þróun á sér mjög skýrar orsakir,
sem eru hlýnun jarðar. Við erum að
upplifa breytt veðurfar í ljósi breyttra
aðstæðna í lofthjúp jarðar, við græð-
um á því fyrst um sinn, að minnsta
kosti þeir sem vilja ekki mikinn snjó
yfir veturinn,“ segir Sigurður en meg-
inorsök hlýindanna yfir jólin séu
suðlægar áttir sem eru að ganga yfir
landið. „Það eru mildir tónar í þessu
næstu daga og raunar fram í miðjan
mánuðinn ef allt fer sem horfir. Kort-
in eru úrkomusöm og ef hiti fer fyr-
ir neðan frostmark erum við að tala
um snjókomu á Norður- og Austur-
landi en aftur á móti meiri rigningu á
Suðurlandi sem þýðir að dagsbirtan
er í lágmarki og þunglyndi eykst hjá
fólkinu í landinu.“ Sigurður segir að
kortin séu mjög úrkomusöm næstu
vikur og svo virðist vera að við séum
að sigla inn í kaldara vor en oft áður
vegna breytinga í háloftunum.
óvissa um framtíðina
Aðspurður hvort við megum búast
við hlýrri tímum á næstu árum segir
Sigurður að það sé ekkert sem bendir
til annars. „Toppnum er ekki náð, það
er á hreinu. Það mannkyn sem lifir á
Íslandi núna er að upplifa miklu ýkt-
ara veður frá því sem verið hefur. Og
það er ekkert launungarmál, ef rýnt
er í gömul veðurgögn, að við höfum
aldrei upplifað eins mikil hlýindi og
það hefur aldrei verið hlýrra en núna
frá því Ísland var byggt.“
Gróðurhúsaáhrifin benda til þess
að Íslendingar megi búast við áfram-
haldandi hlýnunarskeiði. „Koltvíox-
íð eru að vaxa og þau sækja í sig hita,
sem eru gróðurhúsaáhrifin. Ef við
horfum lengra fram í tímann gerir
það að verkum að það er meiri óvissa
um hvert þetta leiðir okkur og það
þarf ekki nema litla breytingu á haf-
straumum þá breytist loftslagið. Hlý-
indin núna eru ekkert í líkingu við
það sem hefur verið áður í Íslands-
sögunni, vissulega hafa komið hlý
tímabil til dæmis í kringum 1940, en
það er ekkert í líkingu við það sem er
núna.“ Sigurður segir alvarlega tíma
fram undan. „Þetta er eitt hlýjasta
skeið Íslandssögunnar þar sem við
erum að upplifa það sem enginn veit
hvar endar og hvert það leiðir okkur,
og það er það alvarlegasta í þessu.“
Kuldi í Evrópu
Haraldur Ólafsson veðurfræðingur
segir að á meðan hlýtt loft er yfir Ís-
landi sé oft kalt annars staðar í Evr-
ópu. „Það er nú þannig að oft þegar
það eru óvenjuleg hlýindi á Íslandi
er hægt að finna óvenjulegan kulda
annars staðar á norðurhveli. Það er
nokkuð ljóst ef það er sunnanátt á
stóru svæði nálægt Íslandi, þá hlýtur
einhvers staðar að vera norðanátt á
svipuðum breiddargráðum því ekki
hrúgast loftið upp á norðurpólnum.
Þar sem er norðanátt á okkar breidd-
argráðum á þessum árstíma er oft-
ast kalt. Og núna er óvenju kalt mjög
víða á meginlandi Evrópu, Bretlandi
og hinum Norðurlöndunum og það
loft er komið úr norðri.“
Í París í gær var -7° á Celsíus og
í Brussel var -11° á Celsíus. Mikill
kuldi hefur verið víðast hvar í Evrópu
yfir hátíðarnar og á fyrstu dögum á
nýja árinu.
gróður getur raskast
Jóhann Helgi Konráðsson garð-
yrkjufræðingur segir að gróðurinn
geti tekið við sér ef of hlýtt verði yfir
veturinn. „Hlýindin geta haft áhrif á
ákveðnar plöntur, en flestar af þeim
tegundum sem við ræktum á Ís-
landi, svo sem birki, víðir og reynir,
láta ekki plata sig. Aðrar innfluttar
tegundir sem eru frá suðlægari slóð-
um þar sem hitastig getur valdið því
að þær fari af stað, geta í raun far-
ið að bruma.“ Jóhann segir að hann
viti um nýleg dæmi þar sem plöntur
eru farnar að taka á sig lit og búa sig
undir að springa út. Hlýtt veður yfir
vetratímann getur platað plöntur,
sem nota orkuna til að springja út á
vorin á röngum tíma.
„Þetta er eitt hlýjasta skeið Íslandssögunnar þar
sem við erum að upplifa það sem enginn veit
hvar endar“
Boði logASon
blaðamaður skrifar bodi@dv.is
margt óvenjulegt
„Það er nú þannig að oft þegar það eru
óvenjuleg hlýindi á Íslandi er hægt að
finna óvenjulegan kulda annars staðar
á norðurhveli,“ segir Haraldur Ólafsson
veðurfræðingur
ár °C
1998 1,3
1999 0,2
2000 -3,0
2001 0,3
2002 2,8
2003 -2,1
2004 -1,5
2005 2,2
2006 4,9
2007 0,5
2008 3,6
HITI SÍÐUSTU 10 áRA
Í REyKJAvÍK mIÐAÐ
vIÐ TÍmAbILIÐ 20.
DESEmbER TIL oG
mEÐ 1. JANúAR
Árið 1937, 1971, 1907 og 2006
voru hlýrri en árið 2008.*
*Samkvæmt heimildum dv
Sigurður Þ. Ragnarsson veðurfræðingur segir að þau ár sem Íslendingar upplifi núna séu hlýjustu ár Ís-
landssögunnar. Hitinn yfir hátíðarnar var með því mesta sem hefur gerst síðustu árin en meðalhitinn var 3,6
gráður. Árið 2006 var meðalhitinn 4,9 gráður. Sigurður segir að mikinn mun sé að sjá á hlýnunarskeiði frá
miðri síðustu öld og því skeiði sem við upplifum í dag. Jóhann helgi Konráðsson garðyrkjufræðingur segir
að lægðin sem hefur legið yfir landinu geti platað plöntur sem byrja að springa út í miðjum janúarmánuði.