Dagblaðið Vísir - DV - 30.09.2009, Síða 40

FÖST INNI Í SJÁLFRI SÉR
OG KOMST EKKI ÚT
„Ég ákvað að hætta að skammast mín
fyrir hver ég er og gera aðeins það sem
ég held að komi til með að hjálpa mér
að ná bata. Ég ákvað að stökkva út í
djúpu laugina með vandamál mitt
og sýna að það að vera með átrösk-
un er ekkert til að skammast sín fyr-
ir. Ég var leið á því að vera í felum og
ákvað frekar að koma fram í dags-
ljósið með vandamál mitt, líka til að
sýna að það er von fyrir þá sem glíma
við það sama. Ef ég get þetta, þá geta
þetta allir,“ segir Supriya Sunneva
Kolandavelu. Hún er 22 ára og hef-
ur verið haldin átröskun síðan hún
var sextán ára. 10. ágúst síðastliðinn
byrjaði hún í meðferð við sjúkdómn-
um og ákvað í kjölfarið að blogga um
lífsreynslu sína á vefsíðunni uppleid.
wordpress.com.
Sótti huggun í mat
Supriya fæddist 25. júlí árið 1987.
Hún er hálfur Íslendingur og hálfur
Indverji og ólst upp á Selfossi. Þeg-
ar hún var fjórtán ára flutti hún út
vegna heimilisvandamála og bjó hjá
afa sínum og ömmu til átján ára ald-
urs. Á því tímabili þróaði hún með sér
átröskun. Fyrst um sinn lotugræðgi
og ofþjálfun, sem fylgdi átröskun-
inni, en síðustu tvö ár hefur hún líka
barist við lystarstol. Hún segir marga
mismunandi þætti hafa valdið því
að hún fékk þessa sjúkdóma, meðal
annars erfiða æsku.
„Ég átti erfiðan uppvöxt sem olli
því að ég sótti huggun í mat og var
súkkulaðistykki og nammipoki mín
leið til þess að hafa það notalegt.
Þarna var strax komið hættumerki
um að ég þyrfti að gera upp einhver
mál en ég sá það ekki þannig. Ég
skildi ekki mynstrið sem ég var kom-
in inn í. Fannst ekkert óeðlilegt að
borða svona mikið nammi.
Þegar ég bætti á mig hrakaði
sjálfsmynd minni enn frekar og mér
fannst ég ekki vera nógu góð fyrir eitt
eða neitt ef ég væri ekki grönn. Þegar
ég grenntist fann ég fyrir því að fólk
í kringum mig tók meira eftir mér
og ég fékk hrós fyrir það hve vel ég
leit út. Ég fór að tengja sjálfsmynd-
ina mikið við í hvernig formi ég var
og hræddist að ef ég fitnaði myndi
ég breytast aftur í einmana og leiðu
stelpuna sem ég var. Ég horfði ekki
á það sem gerðist inni í mér. Það var
auðveldara að laga það sem sást en
ekki það sem átti sér stað inni í mér.“
Megrun fór út í öfgar
Supriya segir óheilbrigt samband sitt
við mat hafa orðið til þess að hún fór í
megrun sem fór síðan út í öfgar. Hún
byrjaði á því að telja hitaeiningar og
var tilbúin að prófa hvaða skyndi-
lausn sem er til að léttast.
„Að lokum komst ég upp á lag-
ið með að framkalla uppköst sem
mér fannst fín lausn því þá gat ég
verið grönn en samt haldið ofátinu
áfram. Til þess að „laga“ átröskun-
ina byrjaði ég á fullu í ræktinni og
fannst að ef ég æfði nóg og borðaði
rétt gæti ég náð jafnvægi aftur svo að
átröskunin mín myndi hverfa. Það
gerðist auðvitað ekki og ég byrjaði
að stunda miklar ofæfingar og fylgdi
mjög ströngu mataræði. Saman þró-
aðist það í tveggja til þriggja tíma
ákafar æfingar á hverjum degi ásamt
svelti og/eða uppköstum. Undir lok-
in sá ég ekki sjálfa mig í réttri mynd.
Mér fannst ég ósköp venjuleg þeg-
ar ég var greinilega orðin undir öllu
sem getur talist eðlilegt. Ég var dauð-
hrædd við að fitna þó að vigtin segði
mér að ég mætti vel við því,“ segir
Supriya. Hún gerði sér grein fyrir að
um sjúkdóm væri að ræða þegar hún
byrjaði að kasta upp eftir máltíðir og
var tilbúin til að gera hvað sem er til
að grennast.
„Þegar ég byrjaði í laumuspilinu
vissi ég að þetta var vandamál og
sjúkdómur. Ég vildi engan veginn fá
hjálp því mér leið eins og ég hefði
stjórn á hlutunum og sjúkdómurinn
gaf mér ákveðna huggun í annars
erfiðum heimi.
Ég sé í dag hvernig ég hef leyft líf-
inu að snúast um að koma mér í form
og vera í formi, mataræðið og heils-
una, þó að ég vissi vel að ekkert við
það sem ég gerði var heilsusamlegt.“
Föst inni í sér
Supriya kláraði stúdentspróf vor-
ið 2007 og flutti í kjölfarið til Kaup-
mannahafnar þar sem hún býr með
kærasta sínum og átján mánaða dótt-
ur. Hún segist hafa upplifað mikið
bakslag eftir að dóttir hennar fædd-
ist, bæði andlega og líkamlega.
„Ég var nýflutt til ókunnugs lands
og nýorðin móðir. Hér hafði ég ekki
vinina með mér og var mjög ein-
mana. Eftir meðgönguna grenntist
ég mikið og fann að ég varð grennri
og grennri. Það huggaði mig mjög að
vera svona grönn og það varð mitt
hald og traust. Félagslega einangr-
aðist ég og fóru dagarnir í þunglyndi
og vanlíðan og svo svelti og/eða upp-
köst. Ég átti erfitt með að fara út úr
húsi og eðlilegir hlutir voru orðnir
erfiðir. Rétt áður en ég byrjaði í með-
ferðinni var ég farin að finna fyrir
öndunarerfiðleikum, miklum svima,
máttleysi og miklu þunglyndi. Ég var
orðin virkilega hrædd um líf mitt,
fannst ég á tímabili geta dottið nið-
ur og dáið hvenær sem var. Mér leið
eins og ég væri föst inni í sjálfri mér
og ég komst ekki út. Ég sá ekki fram
á neinn bata, sá ekki að einhver gæti
hjálpað mér. Ég týndi sjálfri mér al-
veg. Það er ekki aðeins sjúkdómur-
inn sem hafði áhrif á mig heldur til-
finningarnar sem ég tók aldrei á og
sorgin inni í mér sem ég leyfði mér
aldrei að finna fyrir sem hefur verið
að éta mig að innan.“
Hætt að trúa á sjálfa sig
Sjúkdómurinn hefur ekki aðeins haft
hrikaleg og lífshættuleg áhrif á Supr-
iyu heldur einnig fólkið sem stendur
henni næst.
„Fólk í kringum mig hefur haft
miklar áhyggjur og sérstaklega mað-
urinn minn. Ég sagði ekki frá vanda-
málinu og fólk horfði á mig hverfa
meira og meira með hverjum deg-
inum. Ég get eiginlega ekki ímynd-
að mér hvað það er erfitt að horfa
upp á einhvern sem maður elskar
fara svona illa með sig og líða eins
og maður geti ekkert gert í því. Það
er líklega það sem maðurinn minn
hefur upplifað og var hann farinn að
tipla mikið á tánum í kringum mig og
gera allt sem hann gat, þó hann hafi
ekki getað gert mikið.
Að horfa upp á skapsveiflur fram
og til baka, grátinn og vanlíðanina
hefur mikil áhrif á sambandið og
sambúðina og það hefur verið virki-
lega erfitt fyrir hann. Ég tel mikilvægt
fyrir aðstandendur að leita sér hjálp-
ar rétt eins og sjúklingurinn sjálfur.
Það sem ég held að hafi haft verst
áhrif er að ég var alveg hætt að trúa
á sjálfa mig og mína góðu eiginleika
sem lágu bara í dvala þegar ég var
sem verst. Þegar ég trúði ekki að ég
gæti gert betur var ómögulegt fyrir
mig að reyna.“
Hjálpa hver annarri
Í meðferðinni sem Supriya sækir sér
nú er mikið stuðst við tólf spora kerfið
og tekist á við átröskun eins og hverja
aðra fíkn. Hún er í hópi með níu öðr-
um konum sem mæta þrisvar í viku í
fyrirlestra og æfingar til að skoða og
takast á við tilfinningar sínar. Mikil
heimavinna fylgir meðferðinni sem
og einstaklingsviðtöl í hverri viku þar
sem persónuleg mál hverrar og einn-
ar eru tekin fyrir og konunum hjálp-
að að vinna úr sínum málum. Kon-
urnar mega ekki vigta matinn, ekki
telja hitaeiningar eða stunda lík-
amsrækt oftar en tvisvar í viku. Eng-
in boð og bönn eru varðandi matar-
æði heldur eiga konurnar að læra að
koma á heilbrigðu sambandi við mat
og læra að lifa lífinu á milli máltíða
eins og Supriya segir. Á hverjum degi
skila konurnar matardagbók þar sem
þær skrifa um tilfinningarnar sem
þær upplifðu í tengslum við hverja
máltíð. Á milli máltíða er konunum
kennt að dreifa huganum svo dagur-
inn snúist ekki um mat.
Supriya kann vel við sig í þessum
félagsskap sem hefur hjálpað henni
mikið.
„Ég hef komist að því að þó við
séum með ólíkar átraskanir eru
hugsanirnar og tilfinningarnar ótrú-
lega líkar. Við hjálpum hver annarri
og fáum líka sjálfar hjálp. Allar erum
við þarna með sama markmið, að
sigrast á átröskuninni og verða ham-
ingjusamar og lífsglaðar manneskjur.
Við berum sjálfar ábyrgð á eigin bata
og fáum þá hjálp sem við þurfum.“
Lærir að lifa á ný
Supriya segir bata sinn snúast um
að hún læri að elska sjálfa sig upp á
nýtt.
„Batinn felst í því að takast á við til-
finningarnar og sætta mig við hvern-
ig mér líður en ekki dempa tilfinn-
ingarnar með átröskun. Að ná bata er
eins og að læra að lifa á ný. Að sjá að
það er líf handan við hornið og ég þarf
ekki að vera 47 kíló til þess að geta
upplifað það. Það koma alltaf upp
vandamál og erfiðleikar en núna er ég
að læra að taka á þeim á heilbrigðan
hátt. Batinn felst líka í að fyrirgefa
sjálfum sér fyrir mistökin og losa sig
við sektarkenndina. Þetta er eins og
að læra að elska sjálfan sig upp á nýtt.
Mér finnst ég vera að læra nýja hluti
um mig sjálfa og sé hálfókunnuga
stelpu sem ég vissi ekki að ég hefði í
mér. Það er í rauninni eins og maður
sé að læra að ganga á ný og hafi líka
öðlast algerlega nýja sýn á lífið. Það er
yndislegt og kemur alveg í staðinn fyr-
ir gleðitilfinninguna við að borða eða
sjá töluna fara niður á vigtinni.“
„Ég verð aldrei fullkomin“
Supriyu gengur vel í meðferðinni en
hún verður samt að passa sig að fara
ekki aftur í sama farið.
„Ég verð að passa mig að verða
aldrei of viss um mig, halda að ég geti
þetta og þurfi ekkert að spá í þetta. Ég
verð aldrei fullkomin en það er samt
mjög jákvæður hlutur að átta sig á
því. Ég hef fallið nokkrum sinnum
eftir að ég byrjaði en ég finn að þeg-
ar ég gefst ekki upp verður þetta auð-
veldara. Vissulega þarf ég að passa
40 miðvikudagur 30. september 2009 fréttir
LiLja Katrín gunnarSdóttir
blaðamaður skrifar liljakatrin@dv.is
Supriya Sunneva Kolandavelu er 22 ára og hefur verið haldin átröskun síðan hún var
sextán ára. Fyrir tæplega tveimur mánuðum byrjaði hún í meðferð við sjúkdómnum og
bloggar um baráttuna. Supriya byrjaði ung að leita huggunar í mat vegna erfiðrar æsku.
Á tímabili var hún orðin svo illa haldin af átröskun að hún hélt að hún væri dauðvona.
Mæðgurnar saman Eftir að Supriya fæddi dótturina Sigurrósu Sögu upplifði hún mikið bakslag. Eftir að hún byrjaði í meðferð
hefur hún öðlast nýja sýn á lífið.