Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.2009, Qupperneq 2

Sigurður Helgason rjúpnaskytta var heimsóttur af
tveimur vopnuðum lögreglumönnum í skotheldum vestum eftir
að sást glitta í startbyssu hans á bensínstöð N1 í Mosfellsbæ.
Hann hafði verið að þjálfa rjúpnaveiðihund sinn með startbyss-
unni og var óvart með hana í vasanum. Lögreglan segir það bera
vott um kæruleysi að fullorðinn maður skuli vera með byssu í
vasanum inni á bensínstöð. Hann segist sjálfur vera í sjokki.
hitt málið
Þetta helst
- þessar fréttir bar hæst í vikunni
frændi lærir njósnir
Ríkisendurskoðun hefur lokið rann-
sókn á því hvort Varnarmála-
stofnun hafi sniðgengið
lög við kaup á tugmilljóna
búnaði í ratstjárstöðvar, en
skýrslan verður birt eftir
nokkra daga. Heimildir eru
fyrir því að ekki hafi alltaf verið fylgt
settum reglum eða gætt viðeig-
andi sjónarmiða við ráðningar á
starfsfólki að stofnuninni. Þannig
er menntaður óperusöngvari og
frændi forstjórans í leyniþjónustu-
þjálfun í Bretlandi á vegum Varnar-
málastofnunar.

borgar ígildi
þriggja bíla
Sá sem tók bílalán í erlendri mynt
og nýtir sér úrræði Árna Páls Árna-
sonar félagsmálaráðherra
um greiðslujöfnun get-
ur þurft að borga lánið
þrefalt til baka. Þrem-
ur árum verður að
óbreyttu bætt við upp-
haflegan lánstíma en að
honum loknum þarf fólk að skila
bílnum ellegar borga eftirstöðvar
að fullu. Þetta þýðir að sá sem tók
2,5 milljóna króna lán þarf, mið-
að við gengi krónunnar nú, að greiða 7,3 milljónir króna, ef hann vill
eignast bílinn. Honum býðst hins vegar að skila bílnum eftir að hafa
borgað 6,5 milljónir króna, eða andvirði tveggja og hálfs bíls.

ingibjörg tapaði
miklu á jóni
Ársreikningur eignarhaldsfélags
Ingibjargar Pálmadóttur frá ár-
inu 2007 sýnir mjög
skuldsett félag sem
átti aðallega hlutabréf
í félögum sem í dag
eru gjaldþrota eða
ramba á barmi þess
að fara í þrot. Reikna má með
að lán félagsins hafa hækkað
töluvert vegna gengisbreytinga
frá hruni, meðal annars hefur
lán félagsins í Kaupþingi hækk-
að um tæpan milljarð. Staða
félagsins hefur breyst mikið því
árið 2007 greiddi Ingibjörg sér
300 milljónir í arð. Langstærsta
eign félagsins var í Baugi en
í ársreikningnum er bókfært verð henn-
ar rúmlega 4,5 milljarðar króna. Sem kunnugt er hefur Baugur verið
tekinn til gjaldþrotaskipta en ekki er vitað hversu mikið af bréfunum í
félaginu Ingibjörg seldi áður en til þess kom.
2
3
1
neytendur
F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð
Meint Misferli í VarnarMálastofnun:
FRÆNDI
LÆRIR
NJÓSNIR
tilboð: Þú kaupir einn bíl
og borgar fyrir Þrjá
ríkisendurskoðandi rannsakar
Varnarmálastofnun ellisifjar
ÓperusöngVari og frændi forstjÓrans
Þjálfaður hjá leyniÞjÓnustustofnun nato
keypti símkerfi stofnunarinnar af mági sínum
Varnarmálastofnun kostar 1,2 milljarða á ári
dv.is
Þriðjudagur 27. október 2009 dagblaðið vísir 143. tbl.99. árg. – verð kr. 347
árni páll árnason kynnir lausnir fyrir bifreiðaeigendur
klappaði einn
jÓn baldVin
fyrir herÓpi
michaels moorefÓlk
„skrítið
að Vera
ekki Valinn“
kári undrast Val
landsliðsÞjálfarans
sport
sÓtti
í að
passa
börnin
fjölskylduVinur
misnotaði 8 ára stúlku
stím-máliðtil
saksÓknara
bÓliVía,
íranog
ísland
löndin sem
mcdonald‘syfirgaf
fréttirbarnaníðingur:
keyptitíma
með ÞVíaðflytja
fréttir
fréttir
fréttir
F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð
fréttir
„á gráu svæði“
dv.ismiðvikudagur og fimmtudagur 28. – 29. októBER 2009 dagBlaðið vísiR 144. tBl.99. áRg. – vERð kR. 347
HELLs aNgELs
fréttir
sækJa Í
uNgmENNi
PrEstur
fær miLLJÓN
fYrir akstur
féLagaNaHEYra Það
ÓLi stEf Í NýJu Liði
Lætur
BÖrN kæra HaNdtÖkuforELdrasiNNa „Þau Þorðu fYrst Ekki að koma aftur HEim,“ sEgir mÓðiriN
sPort
fréttir
Skuldaði milljarða – eignirnar margar horfnar:
INGIBJÖRG
TAPAÐI
MIKLU
Á JÓNI
F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð
miðvikudagur og fimmtudagur 28–29. október 2009
hafnarfjörður
– Álverið í
Straumsvík
risinn í
túnfætinum rumskar
Björgvin
Halldórsson
– Ætlaði að verða leikari
fimleikafélagið í 80 ár
frægir Hafn-
firðingar
jón karl
Björnsson
– Ekkert vesen
á unglingunum
„mér fannst rosalega erfitt að komast inn í
samfélagið“
AmAl TAmimi frAmkvæmdAsTýrAJAfnréTTishúss í hAfnArfirði
fordómar aukastí kreppunni
NEYtENdur
HafNar-
fJÖrður
sérBLað:
BÚðu
BÍLiNN
uNdir
vEturiNN
ErLENt
sYstir
Castros
svEik HaNN
tÓk ErLENd LáN og fJárfEsti Í fYrirtækJum EigiNmaNNsiNsgrEiddi sér 300 miLLJÓNir Í arð árið 2007skuLdaði sEx miLLJarða krÓNaátti rÚmaN miLLJarð skuLdLaust árið 2004
2 föstudagur 30. október 2009 fréttir
helgi á Korputorgi um helgina.Gildir ekki í Bónus.
„Ég var á N1 í Mosfellsbæ seint á
sunnudagskvöld. Ég var að koma
ofan af heiði þar sem ég var að
þjálfa rjúpnaveiðihundinn minn og
notaði til þess startbyssu, rjúpna-
veiðitímabilið er að hefjast um
næstu helgi,“ segir Sigurður Helga-
son rjúpnaveiðimaður. Hann er
mjög ósáttur við aðgerðir lögregl-
unnar í kjölfar allsherjarmisskiln-
ings sem upphófst inni á bensín-
stöðinni. „Ég var búinn að væflast
lengi inni á bensínstöðinni og svo
þegar ég kom til að fá afgreiðslu
fór ég í jakkavasann minn til þess
að leita að klinki, ég var með start-
byssuna í sama vasa og greinilega
sást glitta í hana,“ segir Sigurður.
Dómgreindarleysi
segir lögregla
Á þriðjudagsmorgun um klukk-
an 11 hringdi dyrabjallan á heim-
ili Sigurðar og vakti hann. „Ég kíkti
syfjaður út um gluggann og sá
að lögreglubíll var fyrir utan. Það
stóðu tveir menn í dyragættinni.
Ég spurði þá hvað væri að, mér datt
helst í hug að hundurinn hefði ver-
ið að gjamma, en þeir voru klædd-
ir í skotheld vesti og vel græjaðir.
Annar lögreglumaðurinn sagði mér
að hann væri með mynd af mér úr
öryggismyndavél N1, þar sem ég
sást halda á byssu. „Hvaða kjaftæði
er þetta, ég var með startbyssu,“
sagði ég við þá.“
Sigurður segist því næst hafa
boðist til að sækja startbyssuna til
að sýna lögreglumönnunum. „Ég
fór þá frá hurðinni, þar sem ég stóð
á nærbuxunum. Lögreglumennirn-
ir komu þá inn á gang á eftir mér.
Ég stoppaði og studdi með hönd
á brjóstið á þeim og sagði: „Ekki
lengra, kallarnir mínir. Hvaða djöf-
ulsins paranoja er þetta? Hef ég
gert eitthvað af mér?““
Sigurður segist hafa staðið and-
spænis lögreglumönnunum á nær-
buxunum einum fata og því ákveð-
ið að fara inn í herbergi til þess að
klæða sig í buxur. „Þá elti annar
þeirra mig og stóð yfir mér á með-
an ég klæddi mig.“
Atvikið er ekki skráð í dagbók
lögreglunnar, en samkvæmt upp-
lýsingum frá lögreglunni er ólög-
legt að bera leikfangabyssur og
það ætti því ekki að koma neinum
á óvart, sérstaklega ekki þeim sem
eru með byssuleyfi og eigi að vita
allt um meðferð skotvopna, að ein-
hver hafi orðið hræddur við að sjá
skammbyssu í vasanum og tilkynnt
það til lögreglu. Lögreglan segir
það bera vott um kæruleysi að full-
orðinn maður sé með byssu í vas-
anum inni á bensínstöð.
„Vopnaðir skammbyssum“
Sigurður er ósáttur við lögregluna.
Hann segir að startbyssan hafi ver-
ið í vasanum á jakkanum sem hann
var í á bensínstöðinni. Hann hafi
ætlað að taka byssuna úr jakkan-
um, en þá hafi lögreglumaðurinn
rifið jakkann til sín. „Svo skoðuðu
þeir þetta stórhættulega vopn, réttu
mér það aftur og þrömmuðu svo
út. Þeir báðu mig vel að lifa. Þegar
þeir fóru út tók ég eftir því að þeir
voru vopnaðir skammbyssum. Þá
fyrst fékk ég sjokk, að löggan hefði
komið inn á heimili mitt vopnuð
skammbyssum. Eftir stóð ég syfj-
aður og ringlaður í stofunni minni,
fann kalt kaffi og fékk mér bolla.
Síðan fór ég að leita að sígarettun-
um mínum og fann þær ekki, reyk-
ingamenn vita yfirleitt hvar sígar-
etturnar þeirra eru. Það sýnir hvað
ég var ringlaður.“
Eftir því sem hann velti atvikinu
meira fyrir sér varð hann enn reið-
ari. „Ég veit ekki hvort þeir höfðu
einhverja heimild til að koma
vopnaðir inn á heimili mitt, en þeir
sýndu mér hana ekki.“
Með startbyssuna í sakleysi
Sigurður segir að hver sem er geti
keypt startbyssu, enda sé hún að-
eins hvellettubyssa og með öllu
meinlaus, þótt hún líkist vissulega
mjög alvöru skammbyssu. Slík-
ar byssur eru notaðar til að þjálfa
veiðihunda og til þess að ræsa
hlaupara á íþróttaviðburðum. Að-
spurður hvort hann viðurkenni
ekki að það hafi verið heldur grun-
samlegt að láta sjást í slíkan grip
inni á bensínstöð segir Sigurður að
það hafi aldrei hvarflað að sér að
nokkur héldi að þetta væri alvöru
byssa.
Hann segist ekki eiga sakaferil
að baki. „Ég hef verið tekinn nokkr-
um sinnum á síðustu 10 árum fyrir
að nota ekki bílbelti. Svo hefur lög-
reglan oft haft afskipti af mér út af
hundsgelti, þannig að í þeim skiln-
ingi er ég síbrotamaður.“
SÉRSVEITIN RÆST ÚT
VEGNA STARTBYSSU
Lögreglan segir það
bera vott um kæruleysi
að fullorðinn maður sé
með byssu í vasanum
inni á bensínstöð.
ValGEIR ÖRN RaGNaRSSON
blaðamaður skrifar: valgeir@dv.is
Sigurður Helgason „Ég var búinn
að væflast lengi inni á bensínstöð-
inni og svo þegar ég kom til að
fá afgreiðslu fór ég í jakkavasann
minn til þess að leita að klinki, ég
var með startbyssuna í sama vasa
og greinilega sást glitta í hana.“
MyND SIGtRyGGuR aRI JóHaNNSSON
Vilja
raunhæft
greiðslumat
Neytendasamtökin hafa sent
Gylfa Magnússyni efnahags- og
viðskiptaráðherra bréf þar sem
þess er krafist að ráðherra beiti
sér fyrir því að lög verði sett sem
tryggi ábyrgar lánveitingar í fram-
tíðinni. Samtökin vilja að lánveit-
endum verði skylt að framkvæma
raunhæft greiðslumat fyrir allar
lánveitingar.
„Undanfarin misseri hefur ber-
lega komið í ljós að sumir lántak-
endur hafa tekið að láni meira fé
en þeir ráða í raun við að greiða
til baka. Greiðsluörðugleikar
heimilanna skrifast ekki ein-
göngu á gengisfall íslensku krón-
unnar eða vaxandi verðbólgu og
atvinnuleysi, heldur einnig það
að framboð af lánsfé var of mikið.
Lánsfjárhæðir voru því oft í engu
samræmi við greiðslugetu og
framfærslukostnað lántaka,“ segir
í bréfinu.
gagnrýna
elísabetu
Neytendasamtökin gagnrýna
tryggingafélagið Elísabetu vegna
tilkynningar til viðskiptavina um
breytingar á innheimtu. Breyting-
in felur í sér að iðgjald mánað-
arins er nú innheimt fyrir fram
en ekki eftir á, eins og áður. Um
næstu mánaðamót þurfa sumir
viðskiptavinir að greiða iðgjöld
fyrir tvo mánuði. Samtökin setja
spurningarmerki við lögmæti
þessara breytinga en telja þær
í öllu falli óeðlileg vinnubrögð.
„Með þessu sýnir félagið mikið
skilningsleysi á fjármálum heim-
ilanna. Félagið ætti að skilja það,
að eins og staðan er í dag, þá er
hverri krónu ráðstafað fyrir fram
hjá mörgum heimilum og ekkert
svigrúm til að bæta á sig greiðsl-
um eins og ekkert hafi í skorist,“
segir á ns.is. Elísabet hefur svarað
því til að þeir sem þess óski geti
fengið aðra greiðsluna endur-
greidda og greitt hana seinna.
Viðskiptavinur Vodafone
fékk símtal þar sem
honum var boðið að
tengjast ljósleiðara án
þess að greiða fyrir það
aukalega. Honum var sagt
að menn frá Orkuveitunni kæmu
næsta mánudag og myndu ganga
frá þessu. Orkuveitan stóð við sitt
en fjórum vikum síðar hefur
Vodafone ekki, þrátt fyrir ítrekun,
gengið frá
tengingunni.
Viðskiptavinur fór í Tölvutek í leit að
ódýrri fartölvu. „Ungur, hress maður
afgreiddi okkur og var svo
skemmtilegur að svona búða-
hatari eins og ég skemmti mér
stórvel. Hann seldi okkur þessa
fínu tölvu sem var næstum
aukaatriði, svona samanborið
við þjónustuna,“ sagði
viðskiptavinurinn
hæstánægður.
SENDIÐ LOF EÐA LAST Á NEYTENDUR@D
V.IS
Dísilolía
algengt verð verð á lítra 191,8 kr. verð á lítra 188,6 kr.
skeifunni verð á lítra 187,2 kr. verð á lítra 184,9 kr.
algengt verð verð á lítra 188,8 kr. verð á lítra 186,6 kr.
bensín
Dalvegi verð á lítra 187,1 kr. verð á lítra 184,8 kr.
fjarðarkaupum verð á lítra 187,2 kr. verð á lítra 184,9 kr.
algengt verð verð á lítra 188,8 kr. verð á lítra 186,6 kr.
UmSjóN: BALDUR GUÐmUNDSSON, b
aldur@dv.is / neytendur@dv.is
el
d
sn
ey
ti
BALDUR GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar baldur@dv.is
10 þriðjuDagur 27. október 2009
neytenDur
Einstaklingur sem tók árið 2007 er-
lent bílalán þarf að borga það þrefalt
til baka, nýti hann sér úrræði Árna
Páls Árnasonar félagsmálaráðherra
um greiðslujöfnun.
Lögin hafa í för með sér að þeir
sem tóku gengistryggð bílalán og
vilja eignast bílinn taka alfarið á sig
gengishrun íslensku krónunnar.
Engin erlend bílalán verða afskrif-
uð þegar samningstíma lýkur, ekki
heldur að loknum þremur árum sem
geta bæst við lánstímann ef lántak-
inn velur að nýta sér heimildina um
greiðslujöfnun. Ef sú leið er farin get-
ur fólk valið um að greiða skuldina
að fullu eða skila bílnum. Með öðr-
um orðum: lántakandinn tekur alla
ábyrgð á gengishruni krónunnar.
Vonbrigði og átthagafjötrar
„Eina hálmstráið er að gengið lagist.
Það veldur vonbrigðum að þarna er
ekki tekið á höfuðstól þessara fjár-
mögnunarsamninga. Það er ljóst að
miðað við núverandi ástand verður
ekki um að ræða eignamyndun hjá
fólki,“ segir Runólfur Ólafsson, fram-
kvæmdastjóri FÍB. Hann segir að fé-
lagið hafi bundið vonir við að tek-
ið yrði hraustlegar á málum þeirra
sem gerðu erlenda bílasamninga.
Þeir eru 40.414 talsins, samkvæmt
úttekt Seðlabanka Íslands. Runólf-
ur segir ljóst að fólk muni ekki losna
úr þessum samningum. Það sé auk
þess bundið átthagafjötrum því sam-
kvæmt bílasamningum má umráða-
maður bílsins ekki fara úr landi með
bílinn, nema veð sé lagt fyrir bílnum.
Runólfur segir enn fremur að félag-
ið muni fylgjast náið með framvindu
dómsmála vegna vafa um lögmæti
erlendra lána. „Það er eitt prófmál
farið af stað og við erum á tánum í
þessu,“ segir hann.
Á island.is, vef forsætisráðuneyt-
isins, kemur fram að allir sem tóku
gengistryggð bílalán eða gerðu geng-
istryggða bílasamninga fyrir 1. októ-
ber 2008, og eru í skilum, eiga rétt á
greiðslujöfnun. Í henni felst í flest-
um tilvikum umtalsverð lækkun á
greiðslubyrði lána. Á vefnum kemur
fram að algeng lækkun verður á bil-
inu 20 til 30 prósent en hún ræðst af
samsetningu myntkörfunnar og út-
gáfudegi samningsins.
Engin afskrift
DV hefur í höndunum gögn um lán
einstaklings sem tók sjö ára, 2,5 millj-
óna króna gengislán, til helminga í
japönskum jenum og svissneskum
frönkum, í júlí 2007. Hann hefur nú
greitt nærri 1,1 milljón króna af lán-
inu. Frankinn hefur á þessum tíma
hækkað um 139 prósent og jenið
um 166 prósent. Af því leiðir að eft-
ir standa tæpar 5,3 milljónir króna.
Afborgun var upphaflega um 35 þús-
und krónur á mánuði en væri 88 þús-
und ef viðkomandi hefði ekki nýtt sér
þær frystingar sem hafa verið í boði
undanfarna mánuði.
Með greiðslujöfnun býðst lántak-
anum að greiða liðlega 51 þúsund
króna fasta greiðslu út samningstím-
ann. Ef gengi krónunnar helst óbreytt
bætast þrjú ár við lánið, samkvæmt
nýju lögunum um greiðslujöfnun.
Gengið þyrfti að styrkjast verulega til
að sá tími styttist.
Þegar viðbótarárin þrjú eru liðin
standa enn 800 þúsund krónur eft-
ir af láninu. Þá eru tíu ár liðin frá því
lántakinn tók lánið. Hann getur þá
valið um að skila bílnum og verða
þannig skuld- og bíllaus eða greiða
áfram af láninu þar til það er greitt
að fullu.
Eignast gamlan bíl
Ef gengi krónunnar hefði ekki
hrunið, heldur haldist stöðugt,
hefði einstaklingurinn á sjö árum
greitt um 2,95 milljónir króna í
heildina af 2,5 milljóna króna láni.
Ef fer sem horfir greiðir hann rúm-
ar 6,5 milljónir króna á lengdum
lánstímanum, ef hann nýtir sér úr-
ræði félagsmálráðherra. Ef hann
vill eignast bílinn greiðir hann 800
þúsund í viðbót eða 7,3 milljónir
í heildina, nærri þrefalda þá láns-
upphæð sem hann upphaflega
tók.
Miðað við að bíllinn hafi í upp-
hafi verið nýr verður bíllinn orðinn
rúmlega 11 ára gamall þegar lán-
takinn eignast bílinn að fullu.
Kaldur veruleiki
Jóhannes Gunnarsson, formaður
Neytendasamtakanna, segir eðlilegt
að aðrar reglur gildi um lán vegna
íbúða en lán vegna bíla. Mikilvægast
sé að fólk hafi þak yfir höfuðið. „Við
höfum ekki náð að skoða þetta atriði
með erlendu bílalánin nægjanlega
vel til að kveða upp úr um þau en við
teljum eðlilegt að meiri vernd fylgi
þeim sem skulda vegna húsnæðis,
heldur en vegna bifreiðaskulda,“ seg-
ir Jóhannes.
Spurður hvort réttlátt sé að þeir
sem tóku erlend bílalán beri allan
kostnað við gengishrunið svarar Jó-
hannes því til að fullkomið réttlæti
sé vandfundið í því skelfilega ástandi
sem við stöndum frammi fyrir. Seint
verði hægt að finna úrræði sem öll
þjóðin væri sammála um. „Það er
hinn kaldi veruleiki sem blasir við
okkur,“ segir hann en bætir þó við að
réttlætissjónarmið ættu að sjálfsögðu
að ráða ferðinni. Spurning sé hins
vegar hvort við höfum efni á þeim.
Hann segir að mestu máli skipti að
vinna úr hlutunum þannig að þeim
sem hjálpað sem mest þurfa á hjálp
að halda.
Borgar ígildi
þriggja Bíla
Runólfur segir ljóst að
fólk muni ekki losna úr
þessum samningum.
Tvö tilboð
Árna Páls:
1. EiGNAST BíLiNN:
Borgar 7,3 milljónir kr. eða ígildi
þriggja bíla.
2. SKiLAR BíLNUM:
Borgar 6,5 milljónir kr. eða ígildi
tveggja og hálfs.
– mIÐAÐ ER VIÐ AÐ SÁ SEm Tók 2,5 m.kR
.
mYNTköRFULÁN í júLí 2007, TIL Sjö ÁR
A,
NýTI SéR GREIÐSLUjöFNUN. ÞAÐ ER úR
RæÐI
í NýSAmÞYkkTUm LöGUm ÁRNA PÁLS
FéLAGSmÁLARÁÐhERRA.
Dýr greiðslujöfnun Eigendur erlendra bílas
amninga
þurfa, með lögum Árna Páls um greiðslujö
fnun, að
greiða allt að þrefalda upphaflega lánsup
phæð, ætli
þeir að eignast bílinn. MyND: RóBERT REyNiSSON
„Eina hálmstráið er að gengið lagist“
Framkvæmdastjóri FíB er ekki bjartsýnn fy
rir
hönd þeirra sem tóku erlend myntkörfulá
n.