Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.2009, Qupperneq 40
40 föstudagur 30. október 2009 helgarblað
Flosi Gunnlaugur fæddist í Reykjavík
og ólst upp í og við Kvosina. Hann lauk
stúdentsprófi frá MA 1953, prófi í leik-
list frá Leiklistarskóla Þjóðleikhússins
1958, og stundaði nám í leikstjórn og
þáttagerð hjá BBC í Lundúnum 1960-
62.
Flosi var leikari og leikstjóri hjá
Þjóðleikhúsinu frá 1958, stofnaði Nýtt
leikhús í Framsóknarhúsinu í Reykja-
vík 1959 og stóð þar fyrir leiklistarstarf-
semi, var fastráðinn leikari hjá Þjóð-
leikhúsinu 1960-98 en hlutverk hans
þar urðu talsvert á annað hundrað.
Flosi samdi, stjórnaði og leikstýrði
fjölda þátta í revíuformi fyrir útvarp
og síðar sjónvarp, m.a. fimm áramóta-
skaupum ríkissjónvarpsins og fjöl-
mörgum öðrum þáttum 1962-70. Þá
lék hann í fjölda kvikmynda, s.s. 79 af
stöðinni, 1962; Með allt á hreinu, 1982;
Hrafninn flýgur, 1984; Löggulífi, 1985;
Í Skugga hrafnsins, 1988, og Veggfóðri
– erótískri ástarsögu, 1992.
Flosi flutti að Bergi í Reykholtsdal
1989 og var þar síðan búsettur.
Bækur eftir Flosa: Slett úr klaufun-
um,1973; Hneggjað á bókfell, 1974;
Leikið lausum hala, 1975; Í Kvos-
inni, 1982; Ósköpin öll, 2003; Heilag-
ur sannleikur, 2004, og Gamlar syndir,
2006. Þess má geta að bókin í Kvosinni
var endurútgefin sl. fimmtudag.
Leikrit eftir Flosa: Bakkabræður,
barnaleikrit, flutt í útvarp 1957; Prívat-
auga, sakamálaleikrit fyrir útvarp, flutt
1958; Þorskhallarundrin, gamanópera,
flutt í útvarpi 1959; Ringulreið, gam-
anóperetta, frumsýnd í Þjóðleikhúsinu
1967, sýnd í sjónvarpi 1976; Örlagahár-
ið, sýnd i sjónvarpi 1967; Slúðrið, flutt
af Leiklistarskóla ríkisins 1978. Hann
skrifaði vikulega pistla í helgarblað
Þjóðviljans 1971-87, í Helgarpóstinn
og Alþýðublaðið 1987-89, í Pressuna
1989-92 og í Vesturlandsmálgagnið
Skessuhorn.
Flosi þýddi skáldsöguna Bjargvætt-
urinn í grasinu eftir J.D. Salinger, útg.
1975. Fyrir Þjóðleikhúsið þýddi hann
söngleikina Prinsessan á bauninni;
Gæjar og píur; Chicago; Oliver Twist,
og Söngvaseið, og leikritin Hallær-
istenór; Verið ekki nakin á vappi, og
Himneskt er að lifa. Þá þýddi hann Sar-
dasfurstaynjuna, og Kátu ekkjuna fyrir
íslensku óperuna og auk þess talsvert
af sönglagatextum og librettum. Hann
þýddi einnig fjölda útvarpsleikrita.
Flosi var formaður Leikarafélags
Þjóðleikhússins 1978-82 og sat í stjórn
Félags íslenskra leikara 1980-84.
Fjölskylda
Eftirlifandi kona Flosa er Lilja Marg-
eirsdóttir, f. 5.5. 1936, fulltrúi og hús-
freyja. Hún er dóttir Margeirs Sigur-
jónssonar, f. 22.11.1907, d. 1.11.1988,
forstjóra í Reykjavík, og k.h., Kristín-
ar Laufeyjar Ingólfsdóttur, f. 2.7. 1910,
húsfreyju.
Sonur Flosa og Lilju er Ólafur Flosa-
son, f. 13.10. 1956, hljóðfæraleikari og
tónlistarkennari, kvæntur Elísabetu
Halldórsdóttur, húsfreyju og kennara
en börn þeirra eru Anna og Flosi.
Dóttir Flosa og Veru Fannberg
Kristjánsdóttur er Anna, f. 21.12. 1951,
myndlistarmaður og kennari, gift
Bjarna Hjartarsyni og eru börn þeirra
Flosi, Ólöf Halla, Hjörtur og Ævar.
Hálfsystkini Flosa, samfeðra: Sverr-
ir Ólafsson, f. 1938; Sigriður J. Ólafs-
dóttir, f. 1943.
Hálfsystkini Flosa, sammæðra:
Þuríður Friðjónsdóttir Stephensen,
f. 1946; Ólafur Stephensen; Guðlaug
Stephensen.
Foreldrar Flosa: Ólafur Jónsson, f.
31.1. 1905, d. 10.1. 1989, verslunarma-
öur í Reykjavík, og Anna Oddsdótt-
ir, síðar Stephensen, f. 20.10. 1908, d.
19.6. 1980, kaupkona og húsmóðir í
Reykjavík.
Kjörforeldrar Flosa voru Flosi Sig-
urðsson, f. 24.6.1874, d. 28.6.1952,
trésmiður og forstjóri í Reykjavík, og
Jónína Jónatansdóttir, f. 22.5. 1869, d.
1946, húsfreyja.
Ætt
Systir Ólafs var Margrét, móðir Jónasar
Gíslasonar prófessors. Faðir Ólafs var
Jón trésmíðameistari, bróðir Jónínu
verkakvennaforingja. Jón var sonur
Jónatans, b. í Miðengi, bróður Guðrún-
ar, langömmu Sveins R. Eyjólfssonar,
fyrrv. stjórnarformanns Frjálsrar fjöl-
miðlunar. Jónatan var sonur Gísla, b.
á Norður-Reykjum Helgasonar. Móðir
Jónatans var Arndís Jónsdóttir, b. á Ási
Ásgrímssonar, og Katrlnar Pétursdótt-
ur, systur Sigurðar, föður Bjarna ridd-
ara.
Móðursystir Flosa var Ingibjörg,
móðir Þórðar Harðarsonar prófess-
ors. Anna var dóttir Odds, skósmiðs
í Reykjavík Bjarnasonar. Móðir Odds
var Ingibjörg, systir Jóns, langafa Dóru,
móður Jóns Páls Sigmarssonar afl-
raunamanns. Ingibjörg var dóttir Odds,
b. á Brennistöðum, bróður Ögmund-
ar, langafa Sveins, langafa Valgeirs
Guðjónssonar tónlistarmanns. Annar
bróðir Odds var Jón, langafi Sigmund-
ar Guðbjarnasonar, fyrrv. háskólarekt-
ors. Systir Odds var Kristín, móðir Ingi-
bjargar 0. Johnson kaupkonu. Oddur
var sonur Bjarna, b. i Vatnshorni Her-
mannssonar. Móðir Odds var Ingibjórg
Jónsdóttir, b. í Vatnshorni Ísleifsson-
ar og Guðrúnar Sigurðardóttur, systur
Jóns, afa Jóns forseta. Móðir Ingibjarg-
ar var Helga Böðvarsdóttir, b. í Skáney
Sigurðssonar og Ástríðar Jónsdóttur,
ættföður Deildartunguættar Þorvalds-
sonar.
Móðir Önnu var Guðlaug Kristjáns-
dóttir, trésmiðs á Eyrarbakka Teitsson-
ar, b. í Vatnahjáleigu í Flóa Jónssonar, b.
á Hamri, bróður Guðríðar, langömmu
Eyjólfs, langafa Guðlaugs Tryggva
hagfræðings. Jón var sonur Árna, pr.
í Steinsholti, bróður Ögmundar, afa
Tómasar Fjölnismanns. Bróðir Árna
var Böðvar, afi Þuríðar, langömmu Vig-
dísar Finnbogadóttur, en systir Þuríðar
var Sigríður, langamma Önnu, móður
Matthíasar Johannessen skálds. Árni
var sonur Högna. prestaföður Sigurðs-
sonar.
Útför Flosa fer fram frá Reykholts-
kirkju, laugardaginn 31.10. kl. 14.00.
Hallgrímur
Jónasson
kennari við kennara
skóla Íslands
Fæddur 30.10. 1894
Hallgrímur fæddist í Fremrik-
otum í Skagafirði, sonur Jónas-
ar Hallgrímssonar, bónda þar,
og k.h., Þóreyjar Magnúsdótt-
ur húsfreyju. Hallgrímur var al-
bróðir Frímanns Jónassonar,
skólastjóra í Kópavogi.
Hallgrímur lauk kennaraprófi
frá KÍ 1920, stundaði
nám við Kenn-
araháskólann í
Kaupmanna-
höfn og síðan
við skólann í
Askov. Hann
var kennari
og bókavörður
í Vestmannaeyj-
um og síðan kenn-
ari við Kennaraskólann 1931-68.
Hann var einn af vinsælustu og
virtustu kennurum skólans en
þegar verið var að koma upp fjöl-
mennri kennarastétt til að stór-
auka almenna barnafræðslu var
ævistarf hans einkar mikilvægt.
Hallgrímur var ágætur hag-
yrðingur og mikill ferðagarp-
ur, fararstjóri hjá Ferðafélagi Ís-
lands í tuttugu sumur frá 1940,
sat í stjórn félagsins 1944-72 og
var heiðursfélagi þess og Útivist-
ar. Þá hélt hann fjölda útvarps-
erinda, skrifaði mikið í Árbók
Ferðafélagsins og samdi fjölda
ferðalýsinga. Hann lést 1991.
Einar
Benediktsson
skáld og
athafnamaður
Fæddur 31.10. 1864
Einar fæddist að Elliðavatni,
sonur Benedikts Sveinsson-
ar, yfirdómara, alþm. og sýslu-
manns, og Katrínar Einarsdóttur
húsmóður. Einar
lauk stúdents-
prófi í Reykja-
vík 1884 og
lögfræði-
prófi 1892.
Hann var
með föður
sínum á Héð-
inshöfða 1892-94,
stofnaði Dagskrá, 1896, fyrsta ís-
lenska dagblaðið, var málflutn-
ingsmaður og síðan sýslumaður
á Stóra-Hofi í Rangárvallasýslu
frá 1904 en fór utan 1907 og var
búsettur í Noregi, Edinborg,
Kaupmannahöfn og í Lundún-
um til 1921, stundaði kaupsýslu
og beitti sér mjög fyrir nýtingu
íslenskra auðlinda. Hann var
búsettur í Reykjavík frá 1921 en
bjó tólf síðustu æviárin í Herdís-
arvík.
Ljóðabækur Einars eru Sögur
og kvæði, 1879; Aldamótaljóð,
1900; Hafblik, 1906; Hrannir,
1913; Vogar, 1921; Hvammar,
1930; Ólafs ríma Grænlendings,
1930, og Alþingishátíðarljóð,
1930. Einar er fullþroskað skáld
í sinni fyrstu ljóðabók sem er
hvoru tveggja í senn í anda
raunsæis og nýrómantíkur.
Skáldskapur hans verður til-
komumeiri eftir því sem á líður.
Hann verður skáld hinna löngu
hástemmdu setninga um al-
gilda visku og hin æðstu sann-
indi, heimspekilega þenkjandi
og hallur undir algyðistrú. Einar
lést 1940 og var jarðsettur, fyrst-
ur Íslendinga, í heiðursgraf-
reitnum á Þingvöllum.
minning
Flosi Ólafsson
leikari, leikstjóri, rithöfundur og hrossabóndi
merkir
Íslendingar
IngólFur MargeIrsson
rithöfundur og mágur Flosa
„Samband okkar var mjög sterkt, al-
veg frá því að við hittumst fyrst þeg-
ar ég var átta ára. Við hlógum mik-
ið saman og
spjölluðum
um heima og
geima, list-
ir, menningu,
félagsmál og
pólitík. Hann
var mjög góð-
ur í allri við-
ræðu, var
gáfaður, vel
lesinn og klár
og alltaf með
frumlegar
skoðanir á öllu.
Flosi var náttúrlega ótrúlegur
gleðigjafi. Hann fyllti alltaf það rými
sem hann var staddur í ekki einung-
is með hlátri sínum heldur líka með
húmornum. Allir flykktust að honum
og vildu vera nálægt honum. Maður
var aldrei einn í selskap með hon-
um á opinberum stöðum því fólk
streymdi til hans.
Ég varð fljótt nánast eins og son-
ur Flosa eða litli bróðir. Hann hafði
mikil áhrif á mig, bæði beint og
óbeint. Það vakti fljótt aðdáun mína
hvað hann var kaldur að koma fram
út á við enda varð hann fljótt þekktur
og dáður. Ég var samtímis mjög hrif-
inn af honum og stoltur.
Ég minnist allra stundanna með
honum sem unaðsstunda og á eftir
að sakna þeirra mikið því Flosi var
náinn, skemmtilegur og hlýr.“
Björn g. Björnsson
leikmyndahönnuður og
sýningarstjóri
„Ég kynntist Flosa árið 1967 uppi í
Sjónvarpi þegar ég var þar leikmynda-
teiknari. Við unnum þar og víðar að
ýmsum verkefnum og það var ynd-
islegt að vinna með honum. Ég hef
alltaf sagt að Flosi var minn heim-
spekipróf-
essor. Hann
kenndi manni
þetta yndis-
lega skakka
sjónarhorn að
sjá grín í öll-
um hlutum.
Hans húm-
or var þannig
að hann var
ekki að segja
brandara
heldur tók hann eitthvað fyrir, sneri
út úr því og gerði þannig grín að því á
sinn yndislega hátt.
Flosi var minn grínkennari.
Seinna þegar ég fór að taka þátt í að
skrifa Áramótaskaupin sótti ég alltaf
sjónarhornið svolítið í smiðju hans.
Ég man að einu sinni sagði hann við
mig: „Elsku Bjössi minn, það er bara
einn húmoristi á mínu heimili. Það
er hún Lilja mín.“ Þetta lýsir honum
svolítið.
Flosi var mjög sérstakur, og svo
yndislega ljúfur og góður við allt og
alla í kringum sig. Og það var stans-
laust hlegið þar sem hann var. Þetta
er minn Flosi.“
edda BjörgvInsdóttIr
leikkona
„Ég vann með Flosa eiginlega alveg
frá því ég byrjaði í þessu fagi. Við
kynntumst árið 1978 þegar við lékum
bæði í uppfærslu á Sonur skóarans
og dóttir bakarans eftir Jökul Jakobs-
son í Þjóðleikhúsinu. Hann var einn
af þeim eldri leikurum sem þá tóku
mann í uppeldi. Það kom manni svo
gleðilega á óvart að sumir af þessum
leikurum, sem maður bar takmarka-
lausa virðingu fyrir, breiddu bara út
faðminn og voru tilbúnir að kenna
manni og leiðbeina.
Flosi hefur líka komið svo oft við í
mínu lífi, við unnum til dæmis sam-
an að mörgum Áramótaskaupum og
framhaldsseríunni Félagsheimilinu.
En áður en ég kynntist honum las ég
alltaf pistlana hans og hafði lesið einu
bókina sem hann hafði sent frá sér
þá og var einlægur aðdáandi hans.
Ég elskaði
alla tíð húm-
orinn hans
og mér hef-
ur alltaf fund-
ist Flosi ein-
hver fyndnasti
maður sem
ég hef getað
verið nálægt.
Og fyrir utan
hvað hann
var endalaust
dásamlega
fyndinn var hann alltaf svo einlægur.
Það er svo skemmtileg blanda þegar
fók er með góðan húmor og stórt og
opið hjarta. Þetta fag er ekki endilega
heppilegast til þess að rækta þessa
eiginleika, okkur hættir til að rækta
frekar þá eiginleika að setja upp öfl-
ugt varnarkerfi, en það gerði Flosi
aldrei. Hann var alltaf svo opinn, gef-
andi og einlægur.
Það var líka svo mikil næring
að fylgjast með hjónbandi Flosa og
Lilju. Þau deildu nefnilega húmor
sem er svo sterkur grunnur.“
Flosi Ólafsson – Eftirmæli
Fæddur 27.10. 1929 – dáinn 24.10. 2009