Dagblaðið Vísir - DV - 10.01.2011, Qupperneq 8

8 | Fréttir 10. janúar 2011 Mánudagur
n Tími jólaljósa er liðinn og við tekið langt tímabil myrkurs og kulda n Ekki ólíklegt
að landsmenn finni fyrir votti af þunglyndi n Einhverjir freistast til að reyna að hressa
sig við með því að kíkja á útsölur n Sálfræðingur segir útsölur mjög sálrænt fyrirbæri
„Útsölur notaðar til
að réttlæta kaup“
„Tilfinningin sem
fólkið fær er sú
að ef varan er ekki keypt
núna missi það af góðum
viðskiptum.
„Útsölur eru oft notaðar til að rétt-
læta kaup,“ segir Kolbrún Baldurs-
dóttir sálfræðingur. Hún segir að
útsölur séu í raun mjög sálrænt
fyrirbæri og vandlega hugsaðar af
hálfu seljandans. Þetta hafi helst
áhrif á þá sem séu mikið fyrir að
kaupa almennt og finni þeir fyr-
ir mikilli þörf til að kaupa jafnvel
meira en áður.
Sumir gera stórinnkaup á
útsölunum
Kolbrún tekur sem dæmi tvo hópa
sem nýta sér útsölurnar. Annars
vegar er það hópur fólks sem bíð-
ur eftir útsölum og hefur haldið
að sér höndum fyrir jólin og beðið
með ýmis kaup þar til á útsölunum.
Hins vegar séu það þeir sem hafa ef
til vill eytt miklu fyrir jólin, jafnvel
meira en efni stóðu til en geri einn-
ig stórinnkaup á útsölunum enda
sé freistingin mikil þá.
Hugsun um notagildi víðs fjarri
„Tilfinningin sem fólkið fær er
sú að ef varan er ekki keypt núna
missi það af góðum viðskiptum
sem viðkomandi mun vafalaust sjá
eftir síðar. Hugsun um notagildi
getur allt eins verið víðs fjarri á
svona stundum,“ segir hún og bæt-
ir við að jafnvel þeir sparsömustu
geti einnig misst stjórn á sér á út-
sölum. Hún bendir einnig á að vert
sé að hafa í huga að útsölur séu
orðnar ansi tíðar og finna megi út-
sölur nánast allt árið um kring og
ýmis tilboð.
Viðhorf til útsölu hafa breyst
Þetta hafi mikið breyst frá því að
stórútsölur voru ef til vill einu sinni
á ári. Það sé því spurning hvort
viðhorf fólks til útsölufyrirbæris-
ins séu þau sömu og fyrir til dæm-
is þrjátíu árum þótt útsölur séu nú
nánast allan ársins hring. „Það er
spurning hvort hugtakið „útsala“
komi einhverju af stað innra með
manni sem knýr mann til að fara
og skoða og kaupa því verið sé að
gera svo svakalega góð kaup.“
Það er margt sem þarf að varast þegar
útsöluauglýsingar dynja á manni. Þórunn
Anna Árnadóttir, sviðsstjóri neytenda-
réttarsviðs hjá Neytendastofu, tók saman
nokkra punkta sem tengjast viðbrögðum
fólks þegar útsölur eru auglýstar.
1 Vara sem er auglýst á útsölu verður að hafa verið seld á tilgreindu fyrra verði
áður. Það má því ekki setja vöru á útsölu
eða tilboð nema um raunverulegan
afslátt sé að ræða.
2 Mikilvægt er að horfa ekki eingöngu á prósentuafsláttinn heldur verðið
líka.
3 Mikilvægt er að vanda valið því skila- og skiptireglur gilda almennt ekki á
útsölum.
4 Mikilvægt er að athuga hvort réttur afsláttur skili sér þegar komið er að
því að borga.
5 Vara má ekki vera á útsölu lengur en í sex vikur. Eftir það er útsöluverðið
venjulegt verð.
Hafa skal í huga
Gunnhildur Steinarsdóttir
blaðamaður skrifar gunnhildur@dv.is
Afsláttur Margir hafa eflaust lagt leið sína
á útsölur í vikunni. Mynd SigTryggur Ari
Kolbrún Baldursdóttir Bendir
á að útsölur séu orðnar ansi tíðar.
Útlit fyrir met
í gjaldþrotum
101 fyrirtæki var tekið til gjaldþrota-
skipta í nóvember síðastliðnum
samanborið við 80 fyrirtæki á sama
tíma í fyrra. Gjaldþrot jukust því um
26 prósent í nóvember frá fyrra ári,
samkvæmt tölum Hagstofunnar. Í
pistli á vef Greiningar Íslandsbanka
um málið kemur fram að útlit sé
fyrir að nýtt met verði slegið á árinu
2010 hvað varðar fjölda gjaldþrota
og að fyrra met frá árinu 2009 verði
slegið út. Enn á eftir að birta tölur
fyrir desembermánuð en miðað við
fyrstu ellefu mánuði síðasta árs er
fátt sem kemur í veg fyrir að metið
verði slegið. Greining bankans met-
ur það svo að horfur fyrir árið 2011
séu bjartari.
Ákærum fjölgaði
verulega
Ákærum hjá efnahagsbrotadeild rík-
islögreglustjóra hefur fjölgað veru-
lega undanfarin ár, eða úr 21 ákæru
á árinu 2007 í 62 ákærur árið 2010. Á
árinu 2008 voru gefnar út 42 ákærur
og 47 á árinu 2009. Á þessum fjórum
árum eru útgefnar ákærur 172 tals-
ins. Þetta kemur fram í tilkynningu
frá embætti ríkislögreglustjóra.
Um áramótin 2009–2010 voru
133 mál í rannsókn hjá efnahags-
brotadeild en voru 57 um áramótin
á undan.
Stálust í heita
pottinn
Tveir unglingar voru handteknir
aðfaranótt sunnudags í Hafnar-
firði eftir að þeir klifruðu yfir girð-
ingu og skelltu sér í heitu pottana
í sundlaug í bænum. Um var að
ræða dreng og stúlku og reyndu
þau að flýja undan öryggisvörð-
um sem mættu á vettvang. Ör-
yggisverðirnir voru þó fljótari og
höfðu hendur í hári þeirra þegar
þau reyndu að flýja af vettvangi.
Bæði eru undir lögaldri og
þurftu foreldrar þeirra að sækja
þau til lögreglunnar.
Talsverður erill var hjá lögreglunni
á höfuðborgarsvæðinu aðfaranótt
sunnudags. Einn var sleginn í höf-
uðið með glerflösku í verslun 10–11
í Austurstræti með þeim afleiðing-
um að mikið blæddi. Tveir menn
voru handteknir og sá slasaði fluttur
á slysadeild með sjúkrabifreið. Þá var
einn sleginn í höfuð með glerglasi og
var sá einnig fluttur með sjúkrabif-
reið. Gerandinn náðist ekki. Nokkrar
aðrar minniháttar líkamsárásir voru
tilkynntar og náðust gerendur í ein-
hverjum þeirra. Þeir fengu að gista
fangageymslur lögreglu í kjölfarið og
voru yfirheyrðir á sunnudag.
Lögregla þurfti einnig að sinna
nokkrum hávaðaútköllum í heima-
hús en svo virtist sem nokkuð væri
um samkvæmi í heimahúsum. Tveir
ökumenn voru stöðvaðir grunaðir
um akstur undir áhrifum áfengis og
aðrir tveir vegna aksturs undir áhrif-
um fíkniefna. Um var að ræða karl-
menn á aldrinum 20 til 35 ára. Einn
var tekinn til viðbótar en sá ók rétt-
indalaus. Fangageymslur lögreglu
voru fullar eftir nóttina.
Mikill erill hjá lögreglunni í höfuðborginni:
Sleginn í höfuðið
með flösku