Dagblaðið Vísir - DV - 09.05.2012, Blaðsíða 13
annars staðar en inni á Vogi. Það
gengur ekki að þessir ungu krakkar
séu innan um svo miklu eldra fólk.
Þarna eru þau að kynnast eldri fé-
lögum og það eru mörg dæmi um
að þau kynnist neyslufélögum inni
á Vogi,“ segir Stella. Bangsadeildin er
ætluð ungmennum til 18 ára aldurs.
Svefnálman er sér inni á Vogi en þær
segja að öðru leyti sé allt sameigin-
legt með öðrum sem þar sækja sér
meðferð.
Þær segja báðar að það sé ekki
ásættanlegt að krakkar geti gengið
út úr meðferðinni eins og ekkert sé.
Þarna séu á ferðinni ómótaðir ein-
staklingar og stundum sé bara nóg
að ræða málin. Þau þurfi hjálp og oft
séu þau stöðnuð og kunni lítið á til-
finningar sínar eftir mörg ár í neyslu.
Hent út af Vogi
Sonur Guðrúnar hefur þrisvar farið í
meðferð á Vogi. „Það var gífurleg reiði
sem kom upp hjá mér þegar hann
labbaði í tvígang út af Vogi. Hann var
rekinn út á áttunda degi. Þennan dag
fann hann að hann var argur og pirr-
aður út í allt og hann talaði um það
um morguninn við lækni. Það varð svo
einhver breyting á dagskrá í grúppu og
það var tekið fyrir eitthvað sem átti að
vera daginn eftir. Fjallað um samskipti
við fjölskyldu, tilfinningar og eitthvað
svona erfitt. Hann verður eitthvað
pirraður og stendur upp og slær í ein-
hvern vegg. Þá rýkur ráðgjafinn fram
og segist ætla að ná í lækni. Þá kem-
ur yfirlæknir deildarinnar og bara út
með hann. Hann fékk enga skýringu,
ekki að tala við ráðgjafa sinn eða lækni
eða neitt. Enginn spyr af hverju hann
hafi brugðist svona við. Það var held-
ur ekki reynt að róa hann – hann var
bara sendur út. Síðan var hringt í mig
og sagt að honum hefði verið vísað út
og bent á að fara niður á geðdeild. Og
það er það sem ég skil ekki, ef hann
þurfti að fara á geðdeild af hverju var
hann þá ekki keyrður niður eftir?“
spyr Guðrún sem telur vinnubrögðin
til skammar.
Stöðnuð á ýmsum sviðum
Báðar eru þær sammála um það að
eftir að þessir ungu fíklar komi úr
meðferð þá sé lítið sem bíði þeirra. Það
þurfi að vera meira aðhald og meiri
kennsla á lífið. „Þau koma út og þekkja
ekki almennilega á lífið. Þau fara á AA-
fundi og svona en það þyrfti að vera
eitthvað meira. Það þyrfti að kenna
þeim betur á sporakerfið og jafnvel
hefja þá kennslu strax í meðferðinni.
Þau eru stöðnuð á svo mörgum svið-
um þó að þau séu kannski sjóuð á öðr-
um,“ segir Stella.
„Þegar þau koma úr meðferð er
svo misjafnt hvað bíður þeirra. Yfir-
leitt eru flestir vinirnir enn í neyslu og
þau eiga oft erfitt með að fóta sig. Ég
veit um einn sem var að koma úr með-
ferð núna nýlega og hann er jafn mikill
einyrki hérna úti eins og honum hefði
verið hent einum út í Papey. Hann er
skíthræddur við að mæta þessum sem
hafa verið að búa til skuldir á hann og
berja“ segir Guðrún. n
Fréttir 13Miðvikudagur 9. maí 2012
V
ið settum MST-fjölkerfa-
meðferðina inn árið 2008.
Það er meðferð án þess
að börn fari á stofnanir og
hún hefur gefist mjög vel,“
segir Bryndís S. Guðmundsdótt-
ir, uppeldis- og kennslufræðingur,
sem er yfir meðferðar- og fóstur-
deild Barnaverndarstofu. Meðferð-
arheimili á vegum Barnaverndar-
stofu eru nú fjögur; Stuðlar, Háholt,
Laugaland og Lækjarbakki. Lang-
tímameðferðirnar eru þrjár og eru
staðsettar á landsbyggðinni. Stuðl-
ar eru í Grafarvogi en þar er grein-
ingar- og meðferðarvistun fyrir átta
unglinga í einu en að auki eru þar
fimm neyðarvistunarrými.
Samtals hefur Barnaverndar-
stofa því yfir að ráða 30–33 rýmum.
Árið 2004 voru meðferðarheimili
á vegum Barnaverndarstofu hins
vegar átta talsins en þeim hefur
markvisst verið fækkað undanfarin
ár þar sem aukin áhersla er lögð á
að halda barninu sem lengst inni á
heimilinu að sögn Bryndísar.
Hún segir MST-fjölkerfameð-
ferðina miða að þeirri stefnu. „Hún
er til þess að koma í veg fyrir að þau
þurfi að fara á stofnun. Það er ver-
ið að vinna mjög mikið með for-
eldrana og að þeir nái aftur tökum á
ástandinu. Þá er einn þerapisti með
4–5 fjölskyldur á sínum snærum
sem hann sinnir bara,“ segir hún.
Börn sem fara inn á meðferðar-
heimilin eru yfirleitt búin að reyna
MST-meðferðina. „Hún hefur þá
ekki virkað fyrir þau. Hún virkar fyr-
ir mjög marga en það eru þeir sem
eru með ítrustu og mestu erfiðleik-
ana sem eru inni á þessum stofnun-
um,“ segir hún.
Eftir meðferð er reynt að fylgja
ungmennunum eftir að sögn Bryn-
dísar. „Þau fara í MST ef þau hafa
ekki verið þar áður. Þau sem eru fíkl-
ar er reynt að tengja við SÁÁ-kerf-
ið, að þau fari í göngudeildirnar og
reynt er að koma undir þau fótun-
um og styðja þau í skóla og vinnu.
Við höfum þó ekki það gott tækifæri
til þess hjá okkur þar sem þetta er í
rauninni ekki lagaleg skylda okkar
en við reynum samt að sjá til þess.
En það er líka mikilvægt að þau sem
eru með þau í meðferð á meðferðar-
heimilunum undirbúi þau undir það
sem tekur við í samstarfi við barna-
verndarnefnd, sem vistar þau ásamt
foreldrum, og þau sjálf. Þannig það
er alltaf reynt að hafa einhver plön
þegar þau fara. Síðan er alltaf ein-
hver sem þarf að fylgja þeim plönum
eftir og það eru yfirleitt foreldrarnir
eða með kerfi eins og MST.“
Auk þeirra meðferðarúrræða
sem Barnaverndarstofa býr yfir þá
er Bangsadeildin starfrækt á Vogi og
hún er ætluð fyrir ungmenni 13–18
ára.
Stuðlar Eitt þeirra fjögurra meðferðarheimila sem Barnaverndarstofa rekur.
Meðferðarheimilum hefur fækkað
n Barnaverndarstofa fækkar meðferðarheimilum og treystir á MST-fjölkerfameðferðina
„Þegar þau koma
úr meðferð er svo
misjafnt hvað bíður þeirra.
Yfirleitt eru flestir vinirnir
enn í neyslu og þau eiga
oft erfitt með að fóta sig.
Vonast alltaf eftir kraftaverki
n Mæður berjast fyrir börnum sín í gegnum heljarheim fíknarinnar n Erfitt að fóta sig eftir meðferð n Segja margt ábótavant í meðferðarúrræðum hérlendis
Erfitt að sleppa
Mæðurnar segja erfitt að
sleppa taki af börnunum.
Myndin er sviðsett.
Í gæsluvarðhaldi til 30. maí:
Ætlaði að
drepa konu
föður síns
Hæstiréttur hefur staðfest gæslu-
varðhaldsúrskurð Héraðsdóms
Reykjavíkur yfir ungum manni sem
grunaður er um tilraun til mann-
dráps þann 1. apríl síðastliðinn.
Maðurinn réðst þá á eiginkonu
föður síns með fólskulegum hætti.
Í gæsluvarðhaldsúrskurðinum er
vitnað í greinargerð lögreglu þar
sem fram kemur maðurinn hafi
ráðist á hana þar sem hún sat í sófa
í stofunni og tekið hana kverkataki
og kýlt hana í síðu, hendur og and-
lit. Þá hafi hann reynt að kæfa hana
með því að halda kodda fyrir andlit
hennar. Framdi maðurinn árásina
eftir að hafa ásakað konuna um að
hafa stolið frá sér 1.500 krónum.
Fyrir þetta hafi maðurinn sagt við
hana að hún yrði að hverfa úr lífi
föður síns annars myndi hann
drepa hana.
Í skýrslutöku hjá lögreglu við-
urkenndi maðurinn verknaðinn.
Klifraði hann upp á svalir íbúðar
sem konan var í og talað við hana.
Hún hafi ekki viljað hleypa honum
inn svo hann hafi rifið upp glugga
og náð í kertastjaka sem hann hafi
notað til að brjóta glugga á svala-
hurðinni. Eftir að maðurinn réðst
til atlögu gegn konunni náði hún
að hlaupa út úr íbúðinni og öskraði
á hjálp. Maðurinn náði henni hins
vegar á bílastæðinu fyrir utan og
byrjaði að lemja hana með kerta-
stjakanum. Í úrskurðinum kemur
fram að konan hafi fallið í jörðina
og hann þá tekið með annarri
hendi um háls hennar og þrýst að
en haldið áfram að slá hana í höf-
uðið með kertastjakanum.
Að sögn lögreglu miðar rann-
sókn málsins vel en þó er beðið
eftir niðurstöðu endanlegs áverka-
vottorðs. Málið verði því sent Ríkis-
saksóknara á næstu dögum. Hér-
aðsdómur úrskurðaði manninn í
gæsluvarðhald til 30. maí næst-
komandi með úrskurði sínum
þann 2. maí síðastliðinn. Nú hefur
Hæstiréttur staðfest þann úrskurð.
Mismunun í dómskerfinu:
Börn dæmd
í fangelsi
„Ef um íslensk börn væri að ræða
kæmi aldrei til álita að dæma ís-
lenskt barn til fangelsisvistar vegna
skjalafals,“ sagði Bragi Guðbrands-
son, forstjóri Barnaverndarstofu, í
samtali við RÚV á þriðjudag. Bragi
vísar þarna til nýlegs dóms sem féll
í héraðsdómi yfir tveimur drengj-
um, 15 og 16 ára, sem dæmdir voru
í 30 daga óskilorðsbundið fangelsi
fyrir að framvísa fölsuðum vega-
bréfum við komuna til landsins í
lok apríl. Bragi segir að íslensk börn
hefðu aldrei hlotið viðlíka meðferð.
Drengirnir játuðu brot sín fyrir
dómi en Bragi segir hins vegar að
dómurinn komi honum verulega á
óvart, enda séu engin fordæmi fyrir
því að svo ungt fólk sé dæmt í fang-
elsi fyrir brot af þessu tagi. „Það er
einungis í mjög alvarlegum brotum
eins og líkamsárásum, vopnuðum
ránum eða þegar um mjög ítrekuð
alvarleg brot er að ræða sem ung-
menni yngri en 18 ára hljóta óskil-
orðsbundna dóma. Þannig að ég fæ
ekki betur séð en að þessi dómur
sé úr öllu hlutfalli við dómafram-
kvæmd hérlendis,“ sagði Bragi í
fréttum RÚV.