Dagblaðið Vísir - DV - 23.07.2012, Blaðsíða 15
Erlent 15Mánudagur 23. júlí 2012
Kíghóstafaraldur
í Bandaríkjunum
n Ungbörn í sérstakri hættu n Fólk hvatt til að viðhalda bólusetningu
T
ilfellum kíghósta, sem er
bakteríusýking og veldur
slæmum langvarandi hósta,
hefur fjölgað mjög hratt í
Bandaríkjunum á undan-
förnum mánuðum. Það sem af er
þessu ári hafa átján þúsund tilfelli
komið upp og haldi sama þróun
áfram út þetta ár mun fjöldinn verða
meiri en metárið 1959 þegar 40 þús-
und tilfelli greindust. Nú þegar hafa
níu ungbörn látið lífið og hvetja
bandarísk heilbrigðisyfirvöld verð-
andi foreldra og foreldra ungra barna
til að láta bólusetja sig gegn kíghósta.
Íslenskur læknir segir í samtali við
DV að Íslendingar þurfi einnig að
vera á varðbergi.
Börn í hættu
„Ég hef mestar áhyggjur af börnun-
um. Það eru þau sem verða verst úti,“
segir Mary Selecky, fulltrúi hjá heil-
brigðiseftirlitinu í Washington-ríki.
Yfir sex þúsund tilfelli hafa komið
upp í Washington og Wisconsin sam-
anlagt. Í umfjöllun The Huffington
Post um málið kemur fram að kíg-
hóstatilfellum hafi farið fjölgandi
á undanförnum árum, en það sem
af er þessu ári hafi fjöldinn vaxið á
ógnarhraða. Sérfræðingar segja að
þrjár ástæður geti verið fyrir þessari
aukningu; betra eftirlit sem leiði af
sér fleiri greiningar, bakterían sem
veldur kíghósta hafi stökkbreyst eða
að bóluefnin séu ekki nógu góð.
Veikt bóluefni?
Bóluefni gegn kíghósta hefur verið
í notkun síðan á fimmta áratug
liðinnar aldar en á tíunda áratugn-
um var farið að nota nýtt bóluefni.
Anne Schuchat, hjá Miðstöð sjúk-
dómavarna í Bandaríkjunum, segir
að þó nýja bóluefnið sé ef til vill ör-
uggara en það gamla sé mögulegt að
það sé ekki jafn gagnlegt. Foreldrar
barna eru ekki skyldugir til að láta
bólusetja börn sín og hafa margir for-
eldrar nýtt þann rétt sinn. Anne seg-
ir að það sé þó ekki ástæða þessarar
fjölgunar þar sem flest þeirra barna
sem greinst hafa með kíghósta hafi
fengið umrætt bóluefni.
Mjög smitandi
Kíghósti smitast með úða og er mjög
smitandi, að því er fram kemur á
vefnum doktor.is. Þar kemur fram að
sá sem er í herbergi með einstaklingi
með kíghósta geti gengið að því sem
gefnu að hann veikist líka, svo fremi
hann hafi ekki fengið sjúkdóminn
áður eða verið bólusettur. Kíghósti er
talinn sérstaklega hættulegur börn-
um undir sex mánaða aldri þar sem
þau hafa þrengri loftveg en eldri
börn og seigt slímið getur gert þeim
erfitt um andardrátt. Bent er á að
sem betur fer séu alvarleg tilfelli kíg-
hósta sjaldgæf.
Þótt ónæmi gegn sjúkdómn-
um eigi að vara ævilangt fer það
minnkandi með árunum, hvorki
bólusetning né sjúkdómurinn
sjálfur gefur fullkomið varanlegt
ónæmi. Kornabörn á brjósti eru
yfir leitt varin fyrir barnasjúkdóm-
um með þeim mótefnum sem þau
fá með móðurmjólkinni. Þetta
gildir ekki um kíghósta og er bent
á það í greininni á vef doktor.is að
það sé einmitt ástæðan fyrir því að
svo snemma er byrjað að bólusetja
ungbörn.
„Ég hef mestar
áhyggjur
af börnunum.
Það eru þau sem
verða verst úti.
Einar Þór Sigurðsson
blaðamaður skrifar einar@dv.is
Bóluefni Mikilvægt er að full
orðið fólk viðhaldi bólusetningu
gegn kíghósta. Tilfellum kíghósta
hefur fjölgað mjög í Banda
ríkjunum að undanförnu.
Einkenni kíghósta
n Allt að tveggja vikna langt kvef með
vægum hósta
n Eftir það hefjast áköf hóstaköst, hinn
dæmigerði kíghósti
n Sjúklingurinn getur blánað upp þar til
kastinu lýkur og hann andar að sér með
einkennandi soghljóði
n Seigfljótandi slím getur gengið upp úr
lungunum
n Hóstahviðurnar geta endað með
uppköstum
n Líkamshiti er í flestum tilvikum
eðlilegur
n Mikilvægt að fylgjast með hvort
sjúkdómurinn taki breytingum
Bera smitið í börnin
n Vilhjálmur Ari Arason heimilislæknir
segir að börn undir þriggja mánaða
aldri séu í mestri hættu vegna kíghósta.
Ástæðan sé sú að börn séu bólusett fyrir
kíghósta eftir þriggja mánaða aldur.
Hann segir að mesta hættan felist í að
foreldrar, afar eða ömmur, sem ekki hafa
viðhaldið bólusetningu, beri smitið í börn
in. Hann segir að því sé full ástæða til að
hvetja fullorðið fólk til að viðhalda bólu
setningunni því eins og fram kemur á vef
doktor.is fer ónæmi gegn sjúkdómnum
minnkandi með árunum. Hann segir að
því sé full ástæða til að hvetja fullorðið
fólk að viðhalda bólusetningunni við
kíghósta ásamt mænuveiki, barnaveiki
og stífkrampa á tíu ára fresti.
n „Kíghósti kemur
alltaf upp öðru
hvoru. Það eru
sérstaklega ungbörn,
undir þriggja mánaða
aldri, sem geta farið verst út
úr sýkingu. Þar þarf fólk að vera vakandi
fyrir einkennunum,“ segir Vilhjálmur
og bætir við að einkennin séu, eins og
nafnið gefur til kynna, mikil hóstaköst
og blámaköst. „Þetta eru slímkögglar
í berkjunum sem losna upp og jafnvel
slímtappar sem loka hluta af lungun
um. Þetta er alvarleg veiki fyrir yngstu
börnin og er oft lúmsk því þetta er eins
og kvef sem ágerist.“
Mjög smitandi Kíghósti smit
ast með úða og er mjög smitandi.
Vilhjálmur segir að Íslendingar
þurfi að vera á varðbergi.
Drekka á
meðgöngu
Ein af hverjum átta þunguðum
konum í Bandaríkjunum drekkur
áfengi á meðgöngunni. Þetta leiðir
ný könnun í ljós sem Miðstöð
sjúkdóma- og forvarna í Banda-
ríkjunum (e. Centers for Disease
Control and Prevention) fram-
kvæmdi meðal fjórtán þúsund
þungaðra kvenna. Ein af hverjum
þrettán konum, eða tæplega átta
prósent, viðurkenndi að hafa
drukkið áfengi á meðgöngunni
og af þeim sem drukku áfengi,
sögðust 20 prósent, hafa drukkið
mikið sem þýðir að þær drukku
fjóra drykki eða meira. Barnshaf-
andi konur á aldrinum 35 til 44
ára drukku mest. Þó svo að þessar
tölur kunni að vera sláandi virð-
ist drykkja bandarískra kvenna
á meðgöngu fara minnkandi. Í
sambærilegri könnun, sem fram-
kvæmd var fyrir áratug, drukku
mun fleiri konur á meðgöngu.
Gámahótel
opnað í Kína
Fyrsta gámahótelið hefur nú ver-
ið opnað í Kína. Eins og hugtakið
gefur til kynna er ekki um nein-
ar venjulegar byggingar að ræða
því hótelið er samansett úr flutn-
ingagámum. Eins og sést á með-
fylgjandi mynd teygir hótelið sig
yfir býsna stórt svæði, eða rúm-
lega fimm þúsund fermetra, í
Shanxi-héraði. Hótelið er byggt
með 35 gámum sem eru af mis-
munandi stærðum og gerðum.
Þó svo að um gámahótel sé að
ræða standa viðskiptavinum til
boða glæsilegar lúxusíbúðir. Þá
er veitingastaður á hótelinu og
móttaka þar sem tekið er á móti
nýjum gestum.
Þúsundir
flýja frá
Sýrlandi
Flóttamannastofnun Sameinuðu
þjóðanna fullyrðir að þúsundir
Sýrlendinga flýi nú átökin sem
staðið hafa yfir í landinu undan-
farin misseri. Á föstudag sagði
stofnunin að allt að þrjátíu þús-
und manns hefðu flúið til Líbanon
á aðeins 48 klukkustundum í síð-
ustu viku. Þá hefur fjöldi fólks
einnig lagt leið sína til nágranna-
ríkjanna Jórdaníu, Tyrklands og
Íraks.
Átökin í Damaskus, höfuðborg
Sýrlands, þar sem stjórnarherinn
berst gegn uppreisnarmönnum,
hafa farið harðnandi.