Dagblaðið Vísir - DV - 23.07.2012, Blaðsíða 16

Sandkorn
Í
slenska þjóðin hefur smám saman
verið að þyngjast vegna hreyfingar-
leysis og sykurfíknar. Margir eru
í þeirri stöðu að borða of mikið,
hreyfa sig of lítið og liggja í ólifn-
aði. DV segir í dag frá nýrri rannsókn
33 vísindamanna sem birtist í lækna-
tímaritinu The Lancet þar sem færð
eru fyrir því rök að fleiri deyi vegna
kyrrsetu en reykinga. Niðurstaðan er
sú að árlega deyja um fimm milljónir
manna af þessum völdum. Með þessu
er ekki sagt að fólk eigi að reykja. Þar
liggur fyrir að dauðinn er í sjónmáli.
Munurinn á vandanum vegna reyk-
inga og kyrrsetu er sá að við höfum
náð árangri með það fyrrnefnda. Kyrr-
setan er vaxandi vandi.
Íslendingar eru örugglega í verri
málum en margar þjóðir þegar litið er
til hreyfingar. Holdafar þjóðarinnar er
speglun af því sem gerist hjá Banda-
ríkjamönnum. Við lifum gjarnan á
óhollum skyndibita, rétt eins og fyrir-
myndir okkar vestan hafs, og söfnum
spiki.
Í grein vísindamannanna er hluti
skýringarinnar rakinn til þess að svo
margt er orðið stafrænt og bent á að
það geri fólk líkamlega óvirkt. Þannig
er talið að um þriðjungur fullorðinna
hreyfi sig sáralítið. Það alvarlega er þó
að unglingar eru í enn verri stöðu. Hjá
þeim ríkir sá kúltúr að fjórir af hverj-
um fimm glími við hreyfingarleysi,
sitji fyrir framan sjónvarp eða tölvu og
skemmi heilsu sína.
Það er full ástæða fyrir íslensk
stjórnvöld að gefa þessum málum
gaum. Hver offitusjúklingur kostar
ríkið morð fjár vegna heilbrigðisþjón-
ustu. Þá eru lífsgæði hinna feitu miklu
minni en þeirra sem ná að halda sér
í kjörformi. Fólk sem á erfitt með að
hreyfa sig vegna þyngdar glímir við
ákveðna fötlun. Það á erfiðara með
gang og öll hreyfing reynir meira á
það. Afleiðingin af langvarandi of-
þyngd kemur síðan fram í alls konar
sjúkdómum sem margir hverjir verða
á endanum ólæknandi.
Hver króna sem ríkið leggur fram
til árangursríkra forvarna skilar sér
margfalt til baka. Einstaklingur sem
er heilbrigður lifir mun betra lífi en
sá sem rís varla undir sjálfum sér. Þá
mun álagið á heilbrigðisþjónustuna
minnka. Þarna er því kjörið að leggja
peninga í framtíðarfjárfestingu. Það er
hlutverk stjórnmálamanna
að stuðla að heilbrigði þjóð-
ar sinnar með skynsamleg-
um hætti.
Fyrir þá einstaklinga sem
glíma við ofþyngd eða fíkn
skal bent á að það er aldrei
of seint að snúa við blað-
inu. Fólk þarf í upphafinu
að gera sér grein fyrir því að
lífsgæðin felast í hvers konar
hollri hreyfingu og mataræði
sem lætur mönnum líða vel.
Málið er í sinni einföldu mynd
þannig að þú drepst úr leti.
Stattu upp, slökktu á tölvunni
eða sjónvarpinu og hættu að
borða sykurhúðaðan óþverr-
ann sem á undanförnum ára-
tugum hefur lagt undir sig mark-
aðinn og ógnar nú heilsu stórs
hluta þjóðarinnar.
Yfirtakan á
Krossinum
n Það þóttu mikil tíðindi
þegar DV upplýsti að Gunnar
Þorsteinsson og Jónína Bene-
diktsdóttir
hefðu verið
svipt völdum
í Krossin-
um. Og það
er fyrrverandi
eiginkona
Gunnars,
Ingibjörg Guðnadóttir, sem nú
ræður ferðinni ásamt dóttur
sinni og Gunnars, Sigurbjörgu.
Yfirtakan hefur átt sér stað á
nokkrum tíma en látið var til
skarar skríða gegn Gunnari
í sumar. Og eins og staðan
er núna hefur Ingibjörg náð
vopnum sínum að nýju.
Hanna Birna
vill slag
n Hanna Birna Kristjáns-
dóttir, oddviti borgarstjórn-
ar í Reykjavík, er ekki af baki
dottin þótt
hún hafi
tapað í for-
mannsslag
við Bjarna
Benediktsson.
Hanna, sem
tapaði naum-
lega, lætur nú, samkvæmt
Eyjunni, kanna möguleika
sína til að taka slaginn í próf-
kjöri Sjálfstæðisflokksins fyr-
ir alþingiskosningarnar í vor.
Það má því reikna með því að
hún leggi á ný upp í slag við
Bjarna.
Lítil eftirspurn
n Stjórnmálamaðurinn Guð-
mundur Steingrímsson er á
skrýtnum brautum. Lítið
heyrist frá
honum um
pólitík eins og
sjá má af slöku
fylgi Bjartr-
ar framtíðar.
En skyndilega
poppaði hann
upp á Eyjunni með ítarlegan
rökstuðning fyrir því að hann
ætti að fá að stýra brekkusöng
á Mýrarboltanum á Ísafirði.
Hafði hann uppi mörg orð um
þau leiðindi heimamanna að
vilja ekki forsönginn. Það er
sem sagt meira framboð en
eftirspurn eftir kappanum.
Einkamál
Engeyings
n Það þykir vera nokkur sjón-
arsviptir af brotthvarfi Einars
Sveinssonar, athafnamanns og
Engeyings, af
landi brott.
Einar hefur
fært heimil-
isfang sitt frá
Garðabæ til
Bretlands. Í
samtali við
Viðskiptablaðið segir hann
þetta vera „einkamál“ og vill
ekki tjá sig um ástæður. Aftur á
móti liggur fyrir að þessi áður
valdamesti maður íslensks
viðskiptalífs stendur nú á rúst-
um eigin veldis. Fátt stendur
eftir frá blómatímanum þegar
hann stýrði N1 ásamt frænda
sínum Bjarna Benediktssyni,
formanni Sjálfstæðisflokksins.
Sá rekstur lenti í skelfilegum
ógöngum og markaði upphaf-
ið að fallinu.
Ég óttast ekki
þessa áfrýjun
Ég er fullur orku og
við góða heilsu í dag
Einar Ingi Marteinsson, fyrrverandi forseti vélhjólaklúbbsins Hells Angels. – DV Jóhannes Jónsson , áður kenndur við Bónus. – DV
Þú drepst úr leti
Í
nýlegu hefti bandaríska grínblaðsins
The Onion kvartar lesandi undan
raunsæi í sögunum um Súpermann.
Hann er reiðubúinn til að trúa því að
maður geti flogið og beygt járnstangir
með berum höndum, en hvernig tekst
honum að halda vinnu sinni sem blaða-
maður? Hvers vegna er blaðið Daily
Planet ekki löngu farið á hausinn, eða
gera íbúar Metropolis sér ekki grein fyr-
ir að hægt er að nálgast fréttir ókeypis á
netinu þessa dagana?
Það er líklega ekki tilviljun að Ofur-
mennið hefur dagvinnu einmitt sem
blaðamaður, og kollegi þess Köngu-
lóarmaðurinn er blaðaljósmyndari. Sú
var tíðin að blaðamenn þóttu nokkurs
konar boðberar sannleikans, nánast of-
urhetjur í mannsmynd, og voru gjarn-
an aðalpersónur í bíómyndum. Mestur
var vegur þeirra í kringum Waterga-
te-hneykslið, þegar rannsóknarblaða-
mennska þeirra Woodwards og Bern-
steins á The Washington Post steypti
valdamesta manni heims af stóli. Aug-
lýsingar drógust mjög saman eftir því
sem fréttir af hneykslinu fóru að birtast,
en ritstjórinn stóð með sínum mönn-
um, stóð af sér storminn og blaðið stóð
á endanum með pálmann í höndunum.
Tvöföld kreppa dagblaða
Síðan hefur margt breyst. Hæpið er að
nokkur fjölmiðill í dag geti verið svo
óháður auglýsendum sínum, og ekki
síður að hann hafi burði til að láta sína
bestu menn vinna mánuðum saman að
einu og sama málinu. Jafnvel á The New
York Times eru menn farnir að kvarta
undan því að hafa ekki nema viku eða
tvær til að vinna fréttir. Á Íslandi eru
menn fegnir ef þeir fá einn eða tvo daga.
Starfsumhverfi blaðamanna á Ís-
landi er um margt erfitt. Ekki eru nema
örfá dagblöð í boði, og ólíkt því sem
gerist á Norðurlöndunum er starfsör-
yggi ekkert. Því gerist það gjarnan að
reyndasti starfskrafturinn er látinn fara
fyrst þegar kemur að niðurskurði, og
niðurskurður er tíður. Kreppa íslenskra
dagblaða í dag er tvöföld. Annars vegar
drógust auglýsingar mjög saman í
hruninu og minna er að moða úr hér
sem annars staðar. Þar á ofan bætist
hin almenna kreppa sem prentmiðl-
ar eru í vegna minnkandi lesturs og
vefsins. Á netinu keppast allir um að
hafa skoðanir, en þeir eru færri sem
grafast fyrir um staðreyndir málsins.
Og einmitt þess vegna þurfum við enn
góða blaðamenn.
Hagsmunir eða sannleikur
Á Íslandi hefur það gerst sem víðar að
fjölmiðlar hafa orðið hluti af stærri við-
skiptasamsteypum sem hafa aðra hags-
muni en þá eina að segja neytendum
sínum fréttir. Afleiðingar þess komu
í ljós í góðærinu, boðberar frelsisins
urðu boðberar frjálshyggjunnar og nú
er gjarnan talað um blaðamenn í sömu
andrá og lögfræðinga og stjórnmála-
menn, þær stéttir sem almennt teljast
óþarfastar.
Enn eru til margir góðir blaða-
menn, og væru þeir enn fleiri ef þeir
fengju að sinna störfum sínum eins
og þeir helst vildu. Kollegar mínir í
Skandinavíu spyrja mig gjarnan hvort
ekki sé einnig hægt að fá ríkisstyrki hér
til að sinna rannsóknarblaðamennsku,
en það er ekki í boði. Þvert á móti eru
líkur á því að ef blaðamaður kemur
upp um glæpahring verði hringt á lög-
regluna. Til þess að handtaka blaða-
manninn.
Í stað þess að kvarta undan meintri
leti blaðamanna ætti því frekar að berj-
ast fyrir því að búa þeim betra starfs-
umhverfi. Í millitíðinni má alltént gera
eins og sumir hafa lagt til, og versla
ekki við þá sem reyna að hefta mál-
frelsið með því að henda þeim miðlum
sem þeim ekki þóknast út úr búðum
sínum. Og já, ég er að tala um Krónuna
og Nóatún.
Blaðamenn, ofurhetjur og skúrkar
Leiðari
Reynir Traustason
rt@dv.is
Kjallari
Valur
Gunnarsson
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Ólafur M. Magnússon Ritstjórar: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is) og Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is)
Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri: Stefán T. Sigurðsson (sts@dv.is)
Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Hönnunarstjóri: Jón Ingi Stefánsson (joningi@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: DV.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
16 23. júlí 2012 Mánudagur
„Hættu
að borða
sykurhúðaðan
óþverrann
„Á Íslandi hefur það
gerst sem víðar að
fjölmiðlar hafa orðið hluti
af stærri viðskiptasam-
steypum sem hafa aðra
hagsmuni en þá eina að
segja neytendum sínum
fréttir.