Dagblaðið Vísir - DV - 20.08.2012, Blaðsíða 11

Taka smálán fyrir dópi
Fréttir 11Mánudagur 20. ágúst 2012
uðu sig á hversu víðtækt vandamál-
ið væri. Á fundinum voru um tíu aðr-
ir foreldrar og flestir höfðu þeir sömu
sögu að segja. Börnin voru sokkin í
skuldafen og flest þeirra skulduðu
smálán. Þessari fræðslu stjórnaði
einmitt Hjalti sem sá á þessum sama
fundi að þetta væri æði stórt vanda-
mál.
„Ég held að allir þeir sem áttu
börn sem voru orðin 18 ára hafi haft
þessa sömu sögu að segja. Þau höfðu
fjármagnað neysluna með smálán-
um og skulduðu mörg stórar upp-
hæðir vegna þessa,“ segir Gunnar.
Hjalti tekur í sama streng. „Það
kom mér á óvart hversu stórt þetta
vandamál er. Það er ólíðanlegt að
það séu einhver svona fyrirtæki að
fjármagna neysluna. Nánast allir
foreldrar á fundinum sem áttu börn
sem voru orðin 18 ára höfðu sömu
sögu að segja af þessum smálán-
um.“
Flest nota lánin
„Þetta eru nokkur fyrirtæki og á stutt-
um tíma getur þú náð þér í kannski
hátt í hálfa milljón með því að fá
hæsta lán á hverjum stað,“ segir Hjalti
en ofan á það bætast vextir. Ef lánið
er svo ekki greitt og fer í skuld getur
lánsupphæðin margfaldast eins og í
tilfelli sonar Elsu og Gunnars.
„Foreldrar reyna oft að bjarga börn-
unum fyrst og borga. Reyna að koma
í veg fyrir að þau lendi í vandræð-
um því þau óttast líka þessi fyrirtæki
enda virðast þau líka gera út á ótta hjá
fólki. Svo ef þú borgar ekki strax bara
tvöfalda þeir upphæðina, eins og það
hjálpi eitthvað,“ segir Hjalti.
Af þeim sem hann þekkir segir
hann flesta sem séu sokknir í þetta
skuldafen smálánanna vera 18–19
ára. „Þau virðast vera að fara mjög
illa út úr þessu. Þetta eru krakkar sem
eru farnir að nota þessi efni og orðin
háð. Þeir eru kannski ekkert það illa
farnir en þeir þurfa efnin sín. Þá opn-
ast bara þessi leið fyrir þá. Eins og ég
sé þetta eru flestir krakkarnir sem
koma inn í meðferð, ekki allir en
langflestir, að nota þessi lán og eru í
vandræðum með þau,“ segir hann.
„Reynum að forðast þetta“
„Ef það koma upp svona tilvik setj-
um við viðkomandi á svartlista og
lokum á hann,“ segir Birkir Björns-
son, framkvæmdastjóri Múla. „Við
reynum að forðast þetta eins og
heitan eldinn. Allir okkar viðskipta-
vinir fara í greiðslumat sem tengt er
opinberum gögnum.“ Hann fullyrð-
ir að flestir af viðskiptavinum Múla
séu komnir yfir þrítugt og aðeins
5 prósent viðskiptavina séu und-
ir tvítugu. Þá geti þeir aðeins feng-
ið 10 þúsund króna lán en vextirnir
séu í samræmi við almenna vaxta-
töflu og fari eftir lánatímabili.
Að sögn Óskars Stefánssonar,
rekstrarstjóra Hraðpeninga, eru
viðskiptavinir félagsins þeir sömu
og fá lán hjá öðrum fjármálastofn-
unum og þurfa því að standast
lánshæfismat. „Einstaklingar yngri
en 20 ára fá ekki hærra lán en 10
til 15 þúsund krónur við fyrstu lán-
töku og þá fyrst eftir að hafa stað-
ist lánshæfismat,“ segir hann. Ekki
náðist í forsvarsmenn fleiri smá-
lánafyrirtækja við vinnslu greinar-
innar. n
Siðlaust Foreldrarnir eru ósáttir við
að sonur þeirra fái lán hjá smálánafyr-
irtækjum þegar hann er ekki borgunar-
maður fyrir lánunum. 116 þúsund króna
lán hans er komið í 400 þúsund krónur.
14. mars 2012
„Hann var ekki
með vinnu og ekki
á bótum eða neitt en
samt lánuðu þeir honum
n Fíklar í skuldafeni vegna smálána n Foreldrar ósáttir og segja þetta siðlaust
Siðlaust Foreldrarnir eru ósáttir við að sonur þeirra
fái lán hjá smálánafyrirtækjum þegar hann sé ekki
borgunarmaður fyrir lánunum. 116 þúsund króna lán
hans er komið í 400 þúsund krónur.