Dagblaðið Vísir - DV - 05.11.2012, Blaðsíða 14

Sandkorn
L
andssamband íslenskra út-
gerðarmanna hefur lýst yfir
sterkum vilja sínum til að fara
í verkbann til að lækka laun ís-
lenskra sjómanna. Ástæðan er
að sögn sú að gjaldið sem þjóðin tekur
fyrir aðganginn að auðlindinni er svo
sligandi. Útgerðarmenn á Íslandi þurfa
hjálp frá sjómönnum til að komast í
gegnum þrengingar.
Ekki leikur vafi á því að veiðigjaldið
felur í sér útgjöld fyrir útgerðir. Þar er
þó fyrst og fremst um að ræða hluta
af hagnaði. Þá ber til þess að líta að
gríðarlegur hagnaður hefur verið af
stórútgerðinni og þar á bæ eru menn
vel aflögufærir.
Í DV í dag er gríðarlegum hagnaði
Samherja lýst. Þorsteinn Már Baldvins-
son er með næstum milljón krónur
á dag í hagnað út úr einkahlutafélagi
sínu. Þorsteinn Már er kraftaverka-
maður á sviði rekstrar og vel að því
kominn að uppskera vel. Hann er
einn þriggja lykilmanna að baki far-
sælasta sjávarútvegsfyrirtæki Íslands
og til fyrir myndar í mörgu. En hon-
um fer ekki að berja sjómenn sína
með betlistaf. Til þess er hann of vel
haldinn.
Landssamband íslenskra útgerðar-
manna er ein harðsvíruðustu samtök
landsins. Þeir hafa um áratugi gert út
á fantaskap gagnvart viðsemjendum.
Ímyndin er í samræmi við það. Þegar
sjómannaafslátturinn var af numinn
neituðu þeir að bæta launþegum sín-
um tjónið. Samt hefur alla tíð verið
viðurkennt að um var að ræða ríkisstyrk
til útgerðarinnar. Íslenskir skattgreið-
endur léttu undir með útgerðarmönn-
um með því umbuna hetjum hafsins
með þessum hætti. Árum saman hafa
samtök útgerðarmanna ekki lufsast til
að gera samninga við sitt fólk. Þegar
launþegarnir hafa boðað verkfall hefur
lausnin gjarnan verið sú að skipa þeim
á haf út með lögum sem stjórnvöld hafa
í niðurlægingu sinni sett. Og nú er svo
komið að þeir hóta að sigla fiskiskipun-
um til hafnar og svipta sjómennina lifi-
brauði sínu til að ekki verði gengið um
of á gróða þeirra af þjóðarauðlindinni.
Almenningur verður að standa með
sjómönnum og sjálfum sér ef áformin
ganga eftir. Nauðsynlegt er að sett verði
lög á útgerðarmenn til að halda þeim
við efnið. Eðlilegt væri að sú lagasetn-
ing tæki mið af kjaraskerðingum sjó-
manna og þeim yrði bættur sjómanna-
afslátturinn. Það er tími til kominn að
þjóðin kjöldragi þá sem ekki geta farið
að settum reglum og hegðað sér eins og
siðaðir menn. Þetta er sú hjálp sem þeir
þurfa.
Umfangsmikill
í Herbalife
n Ýmislegt í fortíð Guðmundar
Arnar Jóhannssonar hefur ver-
ið rifjað upp eftir að fréttaum-
fjöllun um mál hans hófst. Á
meðal þess er að hann starfaði
á Stöð 2, var með Fiat-um-
boðið á Íslandi og var einn af
forvígismönnum Herbalife á
Íslandi. Þar var Guðmundur í
hópi með Óttari Ragnarssyni,
stofnanda Stöðvar 2, og Ósk-
ari Finnssyni, veitingamanni
á Argentínu. Þá hefur einnig
verið nefnt að Guðmundur
Örn hafi verið kosningastjóri
Jóns Gunnarssonar þingmanns.
Þögn um
Afríkuveiðarnar
n Útgerðartröllið Samherji
tilkynnti methagnað í síð-
ustu viku upp á 8,8 milljarða
króna. Þorsteinn Már Baldvins-
son, forstjóri félagsins, tjáði
sig um hagnaðinn á heima-
síðu félagsins og greindi
meðal annars frá því að sex-
tíu prósent hagnaðarins væru
tilkomin erlendis. Athygli
vakti hins vegar að Þorsteinn
lét ógert að nefna Afríkuveið-
ar útgerðarfélagsins á heima-
síðunni en síðastliðin ár hef-
ur félagið malað gull á þeim.
Samherji fer því með Afríku-
veiðarnar eins og manns-
morð og virðist skammast sín
fyrir að hagnast ævintýralega
á auðlindum þriðja heimsins.
Eftirvænting
n Áhugafólk um stjórnmál
bíður nú nýrrar bókar Styrmis
Gunnarssonar um Sjálfstæðis-
flokkinn með eftirvæntingu.
Veröld gefur út bókina sem er
í prentsmiðju. Heiti hennar er
„Sjálfstæðisflokkurinn: Átök
og uppgjör“. Þar fjallar Styrm-
ir um sögu
Sjálfstæðis-
flokksins og
spyr krítískra
spurninga
eins og þeirr-
ar hvort
flokkurinn sé
stjórntækur eftir hrunið. Frá-
sögn Styrmis af reykmettuð-
um bakherbergjum flokksins
verður án efa forvitnileg og
vonandi heiðarleg.
,,Réttvísir borða SS“
n Ein af fréttamyndum ársins
náðist við Bæjarins bestu á
fimmtudaginn þegar sakborn-
ingar og verjendur fengu sér
SS-pylsur og kók eftir flutning
á Al Thani-málinu. Myndin
kallaði á samanburð við hóp-
myndir af innmúruðum og
valdamiklum mafíósum frá
fyrri hluta síðustu aldar. Vörn
sakborninganna í málinu
snérist að mestu um það að
embætti sérstaks saksóknara
hefði farið illa með þá og ver-
ið „andstyggilegt“ en ekki um
sakarefnin sjálf. Eftir slíka
frammistöðu væri ekki úr vegi
fyrir SS að kaupa myndina til
birtingar í auglýsingum und-
ir slagorðinu: „Réttvísir borða
SS.“
Við erum
gott teymi
Maður skríður
eiginlega bara
Systurnar Lilja og Ingibjörg Birgisdætur vinna saman og búa í sama húsi. – DV Þorkell Símonarson í Staðarsveit á Snæfellsnesinu sagði veðrið vitlaust. – DV
Þeir þurfa hjálp„Nauðsynlegt er að
sett verði lög á út-
gerðarmenn.
H
amfarir mæla styrk þjóðfélag-
anna. Þá reynir á samvinnu og
samstöðu. Og þá reynir á inn-
viðina. Ef Vegagerðin hefði ekki
á sínum snærum sérfræðinga í brúar-
smíði á jökulvatnasvæðum og ef ekki
væru á hennar vegum þrautþjálfaðir
brúarflokkar einsog raun er – staðsettir
á Hvammstanga og í Vík, þá hefði það
aldrei getað gerst að ný brú væri komin
á Múlakvísl sjö dögum eftir að ólgandi
jökulvatn hreif gömlu brúna á brott í
hlaupi. Einmitt það gerðist síðastliðið
sumar. Og margt fleira.
Almannavarnir voru í viðbragðs-
stöðu nánast um leið og hamfarirnar
hófust. Almannavarnir samhæfðu við-
brögð lögreglu, hjálparsveita, samfé-
lagsþjónustu og einkaaðila. Því miður
hefur það gerst tíðara í seinni tíð að
tilefni er til að ræsa Almannavarnir
en það jákvæða er að maskínan er að
verða býsna vel smurð.
Fleira gefur sig þar en hér
En hvernig reynir á innviði samfé-
lagsins? Vegagerðina hef ég nefnt og
Almannavarnir og ýmsar stofnanir. Í
hamförum reynir á nánast alla verk-
þætti samfélagsins. Hvernig við byggj-
um húsin og samgöngumannvirkin,
hverjar eru öryggiskröfurnar, hvernig er
þeim framfylgt? Eru til staðar þjónustu-
aðilar sem sinna kalli dag og nótt, óháð
því hvort fyrir það fæst greitt eður ei?
Margoft hefur verið fullyrt í mín
eyru að sambærilegar hamfarir og víða
erlendis leggja borgir í rúst og lama
samfélögin, skilji eftir sig tiltölulega
minni eyðileggingu hér á landi. Það sé
að þakka ströngum öryggisstöðlum við
mannvirkjagerð og fyrirhyggju gagn-
vart náttúruvá.
Í hugum margra eru Bandaríki
Norður-Ameríku ímynd hins tækni-
vædda heims og vissulega er það svo
að á ýmsum sviðum stendur enginn
Bandaríkjamönnum á sporði hvað
tækni og öryggi varðar. Gamaldags
rafmagnskerfi á gamaldags rafmagns-
staurum veldur því hins vegar að raf-
magnið fer fyrr af í borgum Bandaríkj-
anna en gerist í íslenskum bæjum og
borgum og húsin okkar standast meiri
veðurofsa en gerist víða vestanhafs.
Fyrirhyggju er þörf
Þetta segi ég ekki til að blása okkur út í
ofmetnaði heldur til að vekja athygli á
hve mikilvægt er að við séum meðvit-
uð um þýðingu fyrirhyggjunnar. Auð-
vitað er það svo þannig að náttúruöfl-
in geta orðið svo illskeytt að við fáum
ekkert við ráðið. En þá er að hafa kerfi
heilbrigðis- og félagsþjónustu sem
er í stakk búið að taka afleiðingum til
skamms og langs tíma.
En hvað með hjálparsveitirnar, hvað
með Slysavarnafélagið Landsbjörg?
Er þessi starfsemi hluti af innviðum
samfélagsins, hluti samfélagsþjón-
ustunnar? Svar mitt er að svo sé alveg
tvímælalaust. Hjálparsveitirnar byggja
á sjálfboðaliðastarfi og þótt þær finni
fyrir stuðningi hins opinbera með ýms-
um beinum og óbeinum hætti þá erum
það fyrst og fremst við sem einstak-
lingar, hvert og eitt, sem þær verða
að reiða sig á. Það gerum við meðal
annars þegar við kaupum flugeldana
um áramótin eða tökum þátt í söfnun-
um á borð við þá sem nú fer fram.
Þurfum á hjálpandi hönd að halda
Ef við á annað borð viljum hafa í
landinu öflugar hjálparsveitir sem
alltaf, öllum stundum, eru í viðbragðs-
stöðu að koma okkur til hjálpar í nauð,
þá verðum við að sýna þeim stuðning
með fjárframlögum. Það þýðir ekki að
tala fallega til þeirra, við verðum að
sýna þeim stuðning í verki.
Sjálfum finnst mér hjálparsveitirnar
og sá grunnur sem þær starfa á – sjálf-
boðastarfið – vera eitthvert mesta að-
alsmerki Íslands. Ávallt reiðubúnar,
aldrei spurt hvort þú getur borgað –
alltaf með útrétta hjálparhönd. Ég hvet
alla til að leggja nú seðil í þessa hönd.
Við eigum oft eftir að þurfa á henni að
halda.
Höfundur er innanríkisráðherra.
Styðjum hjálparsveitirnar
Leiðari
Reynir Traustason
rt@dv.is
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Ólafur M. Magnússon Ritstjóri: Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is) Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg
Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri og vefstjóri DV.is: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is)
Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: www.dv.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
14 5. nóvember 2012 Mánudagur
Kjallari
Ögumundur
Jónasson
„Það þýðir ekki að tala
fallega til þeirra,
við verðum að sýna þeim
stuðning í verki.