Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.2012, Side 24

Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.2012, Side 24
E f þú vilt stuðla að bættum kjörum verkafólks í heimin- um og berjast gegn barna- þrælkun ættir þú jafnvel að hugsa þig tvisvar um áður en þú kaupir vörur frá Adidas, Nike, H & M og GAP en þetta eru einungis nokkur af fjölmörgum stórfyrirtækjum sem eru grunuð um að láta framleiða vörur sínar í svokölluðum „sweatshops“ sem má kalla þrælkunarverksmið Föt, skór og raftæki Öðru hvoru berast fréttir af slæm- um aðbúnaði eða slysum á starfs- fólki verksmiðja sem framleiða fatnað, skó, raftæki og aðrar vörur sem við á Vesturlöndum kaupum án þess að huga að því við hvernig aðstæður þær voru búnar til. Illa launað við slæmar aðstæður Stórfyrirtæki á borð við H & M, GAP, Nike og Adidas hafa verið uppvís að því að framleiða vörur sínar í verk- smiðjum þar sem illa er farið með starfsfólk, það illa launað og písk- að áfram. Sem dæmi má nefna að fyrr í haust laumaði fréttaskýringa- þáttur sænsku stöðvarinnar TV4 myndavél inn í eina vefnaðarvöru- verksmiðju H & M í Kambódíu. Þar var sjúkrabíll í viðbragðsstöðu þegar leið yfir 250 saumakonur á tveimur dögum vegna vannæringar og þreytu. Vítahringur fátæktar og skulda Það er í raun ekki til nein alþjóðleg skilgreining á hugtakinu „sweats- hop“ en Vinnumálastofnun Banda- ríkjanna skilgreinir það sem verk- smiðju sem brýtur tvö eða fleiri atkvæði vinnulöggjafar, svo sem at- riði hvað varða laun og hlunnindi, barnaþrælkun eða vinnutíma. Það má því skilgreina þetta sem vinnu- stað þar sem starfsmenn eru beitt- ir órétti eða eru misnotaðir og þar sem þeim eru greidd of lág laun og látnir vinna mikið. Þeir geta ekki lifað sómasamlegu lífi og eru fastir í vítahring skulda og fátæktar. Börn neydd í vinnu Alþjóðavinnumálastofnunin telur að 250 milljónir barna á aldrinum 5 til 14 ára vinni í þróunarlöndun- um, 61 prósent í Asíu, 32 prósent í Afríku og 7 prósent í Suður-Am- eríku. Mörg þessara barna eru neydd til vinnu. Þeim er neitað um menntun og eðlilega æsku. Sum þeirra eru beitt ofbeldi, er haldið föngnum og er ekki leyft að yfir- gefa vinnustaðinn. Sum þeirra hafa verið numin á brott frá fjöl- skyldum sínum. Þrýst á stórfyrirtækin Fjölmargar síður á netinu berjast gegn þessum þrælkunarverk- smiðjum og hafa það fyrir stefnu að þrýsta á stórfyrirtækin að búa til sómasamlegar og mannúðlegar vinnuaðstæður fyrir verkafólkið. Þótt stórfyrirtækin reki ekki beint verksmiðjurnar sjálf ættum við neytendur að gera þær kröfur að fyrirtækin kaupi ekki framleiðslu af verksmiðjum sem koma fram við verkafólk sitt á ómannúðlegan hátt. Íslenskir neytendur sem vilja vera vissir um að vörur sem þeir kaupa komi ekki úr slíkum verk- smiðjum geta séð umfjöllun á til dæmis: n treehugger.com n veganpeace.com n greenamerica.org n oxfam.org.au n cleanclothes.org n anti-sweatshops.livejournal. com n sweatfree.org 24 Neytendur 21. nóvember 2012 Miðvikudagur Algengt verð 251,6 kr. 260,7 kr. Algengt verð 251,4 kr. 260,5 kr. Höfuðborgarsv. 251,3 kr. 260,4 kr. Algengt verð 251,6 kr. 260,7 kr. Algengt verð 253,9 kr. 260,7 kr. Melabraut 251,4 kr. 260,5 kr. Eldsneytisverð 20. nóvember Bensín DísIlolía Góð þjónusta n Lofið fær Lyf og heilsa í Keflavík. „Ég vil fá að lofa Lyf og heilsu fyrir mjög góða þjónustu sem ég fékk þar um daginn. Lyf- seðill hafði ekki skilað sér frá lækni og þau hringdu í hann fyrir mig með bros á vör,“ segir ánægður við- skiptavinur. Fékk ekki aðstoð n Lastið fær Valitor en viðskipta- vinur er óánægður með þá þjón- ustu sem hann fékk þar. „Ég þurfti að gera upp í vinnunni en gat það ekki. Þetta var aðfaranótt sunnu- dags og ég hringdi í Valitor til að fá aðstoð. Ég fékk þau svör að vakt- menn færu heim á miðnætti og það væri ekkert hægt að gera fyrir mig fyrr en daginn eftir. Ég sagði viðkomandi að ég hefði lent í þessu áður og fengið aðstoð en hún vildi ekkert fyrir mig gera. Þá hringdi ég í Borgun og fékk þar fína aðstoð og var leidd í gegnum þetta.“ DV hafði sam- band við Jónínu Ingvadóttur, deildarstjóra markaðs- og þróunarsviðs Val- itor. „Valitor mun í framhaldi af þessari athugasemd skoða þetta mál nánar og jafnframt fara yfir þær verklagsregl- ur sem gilda um neyðar- þjónustu fyrir posa,“ segir Jónína. Lof og last Sendið lof eða last á neytendur@dv.is n Vörur frá fjölmörgum stórfyrirtækjum eru búnar til í þrælkunarverksmiðjum Verslaðu með góðri samVisku Gunnhildur Steinarsdóttir blaðamaður skrifar gunnhildur@dv.is Hverjir eru að nota þrælkunar- verksmiðjur? Þessi fyrirtæki eru meðal þeirra sem koma upp þegar leitað er á netinu eftir upplýsingum um hvaða fyrirtæki eða vörumerki eru grunuð um eða hafa verið uppvís að því að nota þrælkunar- verksmiðjur: n GAP - framleiðir Old Navy og Banana Republic n H & M n Esprit n Nike n Adidas n Puma n Asics n FILA n Mizuno n New Balance n Umbro n Limited Brands - framleiðir vörur eins og Victoria‘s Secret og Bath and Body Works n Calvin Klein n Abercrombie & Fitch n Apple Framleiðsla við slæmar aðstæður Þessar vörur koma oftast úr þrælkunarverksmiðjum eða eru framleiddar við slæmar aðstæður samkvæmt veganpeace.com: skór Fjölmargar tegundir skófatnaðar eru búnar til í þrælkunarverksmiðjum en stærsta vandamálið er í framleiðslu á íþróttaskóm. Flestir íþróttaskór eru búnir til í verksmiðjum í Asíu og barnaþrælkun er einnig algeng í þessari framleiðslu. Föt Það er mjög algengt að fatnaður sé búinn til í þessum verksmiðjum og þá er einnig um barnaþrælkun að ræða. Í Bandaríkjunum er meirihluti þeirra sem vinna í slíkum verksmiðjum kvenkyns innflytjendur sem vinna 60 til 80 tíma á viku. Í þróunarlöndunum vinnur fólk þessa vinnu fyrir afar lág laun og við hræðilegar aðstæður. Teppi Mikið er um barnaþrælkun við þessa framleiðslu. Tæplega milljón börn vinna við að handgera teppi um allan heim. Um það bil 75 prósent af teppum frá Pakistan eru búin til af stúlkum undir 14 ára aldri. leikföng Töluvert af leikföngum er búið til í þrælkunarverksmiðjum þar sem börn vinna. Þetta á sérstaklega við um leikföng sem búin eru til í Kína, Malasíu, Taílandi og Víetnam. Meðallaun verkamanns í leikfangaverksmiðju í Bandaríkjunum eru 11 dollarar á tímann. Í Kína eru launin 30 sent. súkkulaði 43 prósent af kakóbaunum koma frá Fílabeinsströndinni þar sem kom- ið hefur verð upp um barnaþrælkun. Auk þess eru verkamenn þar við fátæktarmörk og svelta. Bananar Þeir sem vinna við bananatínslu búa líklega við hvað verstu aðstæður í heiminum. Þeir vinna langa vinnudaga, fá lítið greitt, eru þvingaðir til að vinna yfirvinnu og eru útsettir fyrir hættulegu skordýraeitri. Kaffi Margir litlir kaffibaunabændur fá minna greitt fyrir baunirnar sínar en það kostar að framleiða þær, sem þvingar þá inn í vítahring fátæktar og skulda. „sweatshop“ Starfsmenn verk- smiðju í Kína. Indland 13 ára drengur við störf í vefnaðarverksmiðju. Teheran Fjögurra ára stúlka vinnur við að gera teppi. Popitas Zero án transfitusýru Í tilefni greinar sem birtist fyrir skömmu í DV um skaðsemi ör- bylgjupopps vill innflytjandi Pop- itas Zero-poppkornsins, Slátur félag Suðurlands, koma eftir farandi á framfæri. Þeir segja að umbúðir poppsins standist allar kröfur um heilnæmi og engin hættuleg efni séu í þeim. Þá séu engin aukaefni í poppinu, hvorki bragðefni né við- bætt fita. Það sé transfitulaust og eins náttúrulegt og hugsast getur.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.