Dagblaðið Vísir - DV - 28.11.2012, Blaðsíða 12

Hamingjusöm hjón
Praveen og Savita voru í
skýjunum með þungun-
ina enda ætluðu þau sér
alltaf að eignast börn.
Praveen stendur nú eftir
sem ekkill og mörgum
spurningum er enn
ósvarað. Myndir reuters
12 Erlent 28. nóvember 2012 Miðvikudagur
Í
rland er kaþólskt land, ekki á
meðan fóstrið er enn á lífi.“ Þetta
eru skilaboðin sem Praveen
Halappanavar og eiginkona hans
Savita fengu á Háskólasjúkra-
húsinu í Galway á Írlandi fyrir rúm-
lega mánuði þegar þau óskuðu eftir
fóstureyðingu þegar ljóst var að þau
væru að missa fóstur eftir 17 vikna
meðgöngu. Viku eftir að hjónin ósk-
uðu eftir fóstureyðingunni var ekki
bara fóstrið látið, heldur Savita líka.
Hún lést úr blóðeitrun eftir að hafa
verið neitað um inngrip af hálfu
lækna. Mál Halappanavar-hjónanna
hefur vakið hörð viðbrögð á Írlandi
og öll spjót beinast nú að stjórn-
málamönnum og ströngum fóstur-
eyðingarlögum landsins sem eiga
rætur sínar að rekja til trúarinnar.
draumur varð að martröð
Praveen er verkfræðingur frá Ind-
landi sem settist að á Írlandi fyrir
fjórum árum ásamt eiginkonu sinni
Savitu sem var tannlæknir. Þau áttu
sér stóra drauma um að eignast börn
og höfðu komið sér vel fyrir á Írlandi.
Þau voru því í skýjunum fyrr á þessu
ári þegar ljóst var að Savita gengi
með barn.
En strax eftir 17 vikna meðgöngu
komu upp vandamál. Savita fór að
finna fyrir miklum og sársauka-
fullum bakverk. Hin áhyggjufullu
hjón leituðu á Háskólasjúkrahúsið
í Galway þann 21. október þar sem
þau fengu skelfilegar fréttir. Læknar
sögðu þeim að Savita væri að missa
fóstrið og allar líkur væru á að það
myndi ekki lifa þetta af.
Þau óskuðu því eftir því að fóstr-
inu yrði eytt. En læknar brugðust
ókvæða við þeirri bón. Sögðu Írland
vera kaþólskt land og ekki kæmi til
greina að eyða fóstrinu meðan það
væri tæknilega séð enn á lífi.
„Við vildum bara fara aftur heim,
huga að framtíðinni og næstu
þungun því þetta var skipulögð
ólétta. Við vorum svo hamingjusöm
og við vildum eignast börn saman.“
Þremur dögum eftir að Halapp-
anavar-hjónin höfðu óskað eftir
fóstur eyðingu, var fóstrið látið. Fjór-
um dögum eftir það var Savita einnig
látin af völdum blóðeitrunar.
Hörð viðbrögð á Írlandi
Síðan þá hafa stuðningsmenn fóstur-
eyðinga ekki aðeins mótmælt á
Írlandi, heldur víðs vegar um heim-
inn, þar sem skorað er á írska stjórn-
málamenn og þess krafist að þeir
uppfæri fóstureyðingarlög til að
koma í veg fyrir harmleik sem þenn-
an í framtíðinni.
Írsk stjórnvöld hafa brugðist við
með því að fyrirskipa rannsókn á
því hvernig brugðist var við í tilfelli
Savitu. Nú er þrýst á Enda Kenny, for-
sætisráðherra Írlands, að fá Praveen
til að aðstoða við rannsókn nefndar
á andláti eiginkonu hans. Praveen er
ekki vongóður því fyrstu skref stjórn-
valda í rannsókninni voru ekki bein-
línis traustvekjandi. Það tók í fyrsta
lagi nokkrar vikur fyrir stjórnvöld
að ákveða að rannsókn skyldi fara
fram og þegar það var loks gert kom
í ljós að þrír af þeim sjö sérfræðing-
um sem skipaðir höfðu verið í rann-
sóknarnefndina störfuðu á sjúkra-
húsinu þar sem Savita lést. Þeir áttu
því í raun að rannsaka sjálfa sig og
kollega sína.
Mikilvæg gögn sem ekki finnast
Við þessum hagsmunaárekstri var
reyndar brugðist og þremenningun-
um skipt út úr nefndinni en fleiri og
alvarlegri mál hafa síðar komið í ljós
að sögn Praveen. Hann grunar að
átt hafi verið við sjúkragögn og sum
þeirra hafi jafnvel verið látin hverfa.
„Við lögðum fram formlega
beiðni um fóstureyðingu en hún
er hvergi skráð hjá sjúkrahúsinu né
heldur finnast sjúkragögn,“ segir
Praveen í viðtali við CNN um mál-
ið.
Aðspurður segist hann ekki
vita hvað varð um upplýsingarnar.
„Þetta er afar skrýtið í ljósi þess að
allar aðrar upplýsingar liggja fyrir.
Til dæmis er skráð ósk okkar um te,
ristað brauð og aukateppi á sjúkra-
húsinu. Allt þetta er að finna í sjúkra-
skýrslunni.“
Praveen segir að hann muni ekki
sætta sig við neitt minna en opinbera
rannsókn, þar sem heilbrigðiskerfið
í heild sinni, ekki bara dauði eigin-
konu hans, verði endurskoðað og
rannsakað af óháðum sérfræðingum.
„Allir í fjölskyldu minni spyrja
mig hvernig svona nokkuð geti gerst
í landi eins og Írlandi á 21. öld. Þegar
þeir vissu að barnið myndi ekki lifa
af, af hverju hugsuðu þeir ekki um
„stærra“ lífið sem var móðirin, eig-
inkona mín Savita? Það gerðu þeir
ekki.“ n
„Írland er
kaþólskt land“
n Læknar neituðu að eyða fóstri n Hefði bjargað lífi móðurinnar
Sigurður Mikael Jónsson
blaðamaður skrifar mikael@dv.is
„Við vorum svo
hamingjusöm og við
vildum eignast börn saman
savitu minnst Á Írland og víðar um heim
hefur fóstureyðingarlöggjöf Írlands verið
mótmælt. Hér má sjá mynd frá minningar-
athöfn og mótmælastöðu í Dublin.
Blóðugar hendur „Blóð hennar er á ykkar höndum,“ segir á þessu mótmælaskilti. Dauði
Savitu Halappanavar hefur vakið hörð viðbrögð.
Tannpína olli
glundroða
Austurrískur karlmaður lét lög-
regluna í heimalandi sínu vinna
fyrir kaupinu sínu á dögunum
þegar hann fékk skyndilega mikla
og sára tannpínu. Lögregla fékk
tilkynningu um að bifreið væri ekið
á röngum vegarhelmingi eftir A2-
hraðbrautinni sem er ein sú fjöl-
farnasta í Austur ríki. Skiljanlega olli
þetta mikilli hættu. Lögregla beið
mannsins og gaf honum merki um
að stöðva bifreiðina en án árangurs.
„Við settum upp vegatálma og
vöruðum aðra ökumenn við. Hann
hélt hins vegar bara áfram og virt-
ist ekki taka eftir neinu,“ segir Willy
Konrath, talsmaður lögreglu.
Þótt ótrúlegt megi virðast missti
lögregla sjónar á bifreiðinni þegar
hún hvarf inn í þoku sem lá yfir
hraðbrautinni. Lögregla náði hins
vegar númerinu og hafði hendur
í hári ökumannsins sem reyndist
vera 36 ára karlmaður, Kurt Wagner.
Við yfirheyrslu sagðist hann lítið
muna eftir ökuferðinni enda hefði
hann tekið inn mjög sterkt verkjalyf
í bland við alkóhól vegna tannpínu
sem hann var með. Sagðist hann
hafa ekið rakleiðis á sjúkrahús þar
sem hann hlaut viðeigandi meðferð
vegna verkjanna. Ekki liggur fyrir
hvort og þá hvernig Wagner verður
refsað.
Lík Arafats
grafið upp
Lík Yassers Arafat, leiðtoga Palest-
ínumanna sem lést árið 2004, var
grafið upp aðfaranótt þriðjudags
til að fá úr því skorið hvort eitt-
hvað vafasamt hefði dregið hann til
dauða. Líkið var grafið upp að við-
stöddum frönskum, rússneskum og
svissneskum sérfræðingum. Það var
eftirlifandi eiginkona hans sem fór
fram á að líkið yrði grafið upp eftir
umfjöllun Al Jazeera-sjónvarps-
stöðvarinnar í vor um dauða hans.
Í ljós kom að Arafat var við góða
heilsu áður en hann veiktist skyndi-
lega. Í ljós kom að sjaldgæft geisla-
virkt efni, póloníum, fannst í höfuð-
fati sem hann var með dagana áður
en hann lést. Efnið fannst einnig í
hári hans og í þvag- og blóðblettum
sem fundust í fötum hans. Leikur
jafnvel grunur á að eitrað hafi verið
fyrir leiðtoganum fyrrverandi og
úr því verður væntanlega skorið á
næstunni.
Póloníum finnst í mjög litlu
magni í náttúrunni en ef það mælist
í miklu magni eru miklar líkur á
að það komi frá kjarnorkuveri.
Skammtur sem mannsaugað greinir
ekki nægir til þess að draga fullvaxta
manneskju til dauða á nokkrum
vikum.
Árið 2004, þegar vísindamenn
rannsökuðu hvort eitrað hefði ver-
ið fyrir Arafat, var eitrun af völdum
póloníums ekki þekkt og því var
ekki skimað eftir því efni í líkams-
vessum leiðtogans. Árið 2006 varð
efnið hins vegar heimsfrægt sem
eiturefni, þegar rússneski njósn-
arinn Alexander Litvinenko var
myrtur í London eftir að örlitlum
skammti af efninu hafði verið
laumað í mat hans á veitingahúsi í
borginni. Litvinenko missti allt hár-
ið í veikindunum sem drógu hann
til dauða á nokkrum vikum.