Dagblaðið Vísir - DV - 28.11.2012, Blaðsíða 16
E
f þú ekur barninu þínu í skól-
ann dregur þú úr náms- og
einbeitingarhæfni þess það
sem eftir lifir dags. Þetta eru
niðurstöður rannsóknar sem
hið danska rannsóknarsetur OPUS
framkvæmdi en frá þessu er sagt á vef
Politiken.
Fæðan skiptir minna máli
Upphaflega átti rannsóknin sem náði
til 20.000 grunnskólabarna, að snú-
ast um hve mikilvægur morgunmatur
væri fyrir námsárangur og einbeitingu
barna en í ljós kom að morgunmatur-
inn skiptir minna máli og það sem er
í nestisboxinu hefur lítil áhrif á náms-
getu barnanna eftir nestistímann.
Niðurstöðurnar þykja áhugaverðar en
þær sýna að börn ná betri einbeitingu
við námið ef þau hafa gengið, hjólað
eða farið á línuskautum eða hjóla-
bretti í skólann.
Áhugaverðar niðurstöður
„Það var athyglisvert að komast að
því að sú hreyfing sem börnin fá
við það að koma sér sjálf í skólann
hefur enn áhrif fjórum tímum síð-
ar. Mjög athyglisvert. Þetta kem-
ur þó ekkert á óvart ef við hugsum
út í það hvernig okkur líður eftir
morgunhlaupatúrinn,“ segir dr. Niels
Egelund, prófessor við Árósaháskóla,
en hann er einn þeirra sem stóðu að
rannsókninni.
Láttu barnið hreyfa sig
Rannsóknin sýnir einnig að börn
sem hreyfa sig meira en tvo tíma
á viku, utan skólatíma, standa sig
betur, hvað einbeitingu áhrærir í
skólanum, en þau sem hreyfa sig
minna eða ekkert.
„Niðurstöðurnar þýða að for-
eldrarnir bera mikla ábyrgð. Ég á
sjálfur börn í 3. og 9. bekk og ég er
ósáttur við að sjá hve margir for-
eldrar aka með börnin sín í skól-
ann,“ segir Egelund. Hann hvetur
foreldra einnig til að láta börnin
stunda íþróttir eða aðrar tómstundir
og koma þannig í veg fyrir að þau sitji
fyrir framan sjónvarp eða tölvu allan
daginn. Kyrrseta barna og unglinga
hafi aukist og því sé hreyfing eða ein-
hver líkamsrækt mikilvæg.
Ekki sköpuð fyrir kyrrsetu
Sambandið á milli hreyfingar og færni
til að læra hefur ekki verið kortlagt ná-
kvæmlega ennþá. Egelund bendir þó
á að við þekkjum öll þau góðu áhrif
sem til dæmis garðvinna hefur á okk-
ur samanborið við hve illa fyrirkölluð
við erum þegar við erum föst í um-
ferðinni.
„Ég held að við séum ekki sköpuð
til að sitja kyrr. Við þurfum að læra
bæði með höfðinu og með því að
hreyfa okkur. Það gerist eitthvað í lík-
amanum þegar við hreyfum okkur og
í kjölfarið erum við í betra standi til
að vinna með hið vitsmunalega,“ seg-
ir Egelund.
Drengir þurfa meiri hreyfingu
Það er tvennt sem ekki er hægt að
breyta. Annars vegar sú staðreynd að
hæfileikinn til að einbeita sér eykst
fram til 16–17 ára aldurs. Hins vegar
að stúlkur eiga auðveldara með að
sitja kyrrar og einbeita sér. „Ég held
að stúlkur þurfi minni hreyfingu til að
geta notað höfuðið en strákar sem líf-
fræðilega séð áttu að verða veiðimenn
og stríðsmenn. 40 ára jafnréttisbar-
átta getur ekki eytt þessum mun kynj-
anna sem þróun síðustu 150.000 ára
skapaði,“ segir Egelund.
Það er því jafnvel enn mikilvægara
fyrir foreldra sem eiga drengi að ýta
þeim út úr bílnum og láta þá ganga
eða hjóla í skólann. n
16 Neytendur 28. nóvember 2012 Miðvikudagur
Algengt verð 249,5 kr. 259,6 kr.
Algengt verð 249,3 kr. 259,4 kr.
Höfuðborgarsv. 249,2 kr. 259,3 kr.
Algengt verð 249,5 kr. 259,6 kr.
Algengt verð 251,6 kr. 259,6 kr.
Melabraut 249,3 kr. 259,4 kr.
Eldsneytisverð 28. nóv.
BEnsín DísiLoLía
Gott
afsláttar kort
n Lofið fær Texasborgarar en við-
skiptavinur sendi eftirfarandi: „Ég
fór og fékk mér hamborgara þar
í fyrsta skipti um daginn. Ég fékk
mér kalkúnaborgara sem var hinn
ágætasti. Það sem mér fannst sér-
staklega aðdáunarvert var að þar
fékk ég afsláttarkort sem virkar
þannig að fjórði hver
hamborgari hjá þeim er
frír. Það er eitthvað ann-
að en afsláttarkort sem
önnur fyrirtæki
bjóða upp á, til
dæmis kaffihús-
in sem bjóða
tíunda hvern
bolla frían.“
Auglýst þjón-
usta skert
n Skeljungur fær lastið. „Skeljungs-
stöðvarnar auglýsa þá bættu þjón-
ustu að bensíni sé dælt á bíla og
tékkað á rúðuvökva og fleiru án
aukagjalds. Kúnninn á að geta ver-
ið inni í hitanum. Reyndin er sú að
þessi þjónusta er aðeins til klukk-
an 19 á kvöldin. Þjónustan er því í
raun skert þótt annað sé auglýst,“
segir viðskiptavinur.
DV leitaði svara hjá Skeljungi og
Jón Páll Leifsson, markaðsstjóri
fyrir tækisins, sendi eftirfarandi:
„Kæri viðskiptavinur. Það er rétt
athugað hjá þér að við auglýsum
þjónustu okkar góðu starfsmanna
á plani á bensínstöðvum Shell
án endurgjalds en tiltökum ekki
á hvaða tímum þjónustan býðst
í sjónvarps- eða útvarpsauglýs-
ingum. Ástæðan er sú að þjón-
ustutíminn er örlítið misjafn milli
daga (virkir dagar, laugardagar og
sunnudagar). Upptalning á þjón-
ustutímum hverrar stöðvar og
hvers dags henta ekki vel í miðla
eins og útvarp og sjónvarp. Nú í
fyrsta hluta markaðsátaksins viljum
við halda skilaboðunum einföldum
og þegar við teljum að við höfum
náð í gegn til fjöldans með hvað við
bjóðum þá getum við farið í nánari
upplýsingar um tímasetningu og
fleira. Við merkjum hins vegar allar
dælur á öllum okkar Shell-stöðvum
með þjónustutíma hverrar stöðvar
og upplýsingarnar er líka að finna
á heimasíðu Skeljungs.
Þjónustan er skert
að því leyti að hún
býðst ekki allan sól-
arhringinn enda
væri það ekki hag-
kvæmt fyrir Skelj-
ung. Þjónustan
býðst hins vegar á þeim
tíma sem flestir taka elds-
neyti þannig að við náum
að þjónusta sem flesta.“
Lof og last
Sendið lof eða last á neytendur@dv.is
Rannsóknin og
niðurstöður
1 Aldur Skipt-ir máli
þegar kemur að
hæfileikanum
til að einbeita
sér. Barn í fyrsta
bekk nær um það bil 5 stigum á
einbeitingarskalanum 1 til 12.
Hæfileikinn eykst fram til 16 ára
aldurs og skora unglingarnir þá
að meðaltali yfir 9 stig.
2 Kyn Stúlkur standa sig betur en drengir, en að
meðaltali eru þær stigi ofar.
3 Hreyfing Hefur jákvæð áhrif. Gangi eða hjóli barnið
í skólann skorar það 0,6 stigum
meira að meðaltali. Stundi nem-
andinn íþróttir að minnsta kosti
tvær klukkustundir á viku skorar
hann að meðaltali um 0,9 stigum
meira á einbeitingarskalanum.
4 Matur Er af hinu góða en hefur þó minni áhrif en
hreyfingin. Þótt morgunmat sé
sleppt endrum og sinnum hefur
það ekki mikil áhrif á útkomuna.
Aftur á móti er hádegisverðurinn
í skólanum mikilvægur og þau
börn sem fá góðan hádegismat fá
að meðaltærri 0,2 stigum meira.
5 Einbeitingarrannsóknin Notast var við púsluspil þar
sem börnin áttu að raða saman
þremur andlitum. Rannsóknin
fór fram að hádegisverði barn-
anna loknum.
Ekki kEyra
börnin í skólann
Gunnhildur Steinarsdóttir
blaðamaður skrifar gunnhildur@dv.is
n Hreyfing gerir börnunum gott n Við erum ekki sköpuð fyrir kyrrsetu
Einbeiting
Drengir eiga
erfiðara með að
einbeita sér.
MynDir Photos
hreyfing mikilvæg Börn sem hjóla eða ganga í skólann ná að einbeita sér betur við
námið.
„Það sem er í nestis-
boxinu hefur lítil áhrif
á námsgetu barnanna