Dagblaðið Vísir - DV - 24.08.2011, Blaðsíða 3

Fréttir | 3MIðvikudagur 24. ágúst 2011
Þ
að þarf eiginlega að flytja
á fimm ára fresti.“ Þetta
sagði Sigurður Guðmunds­
son árið 2003 þegar hann
gegndi stöðu landlæknis.
Hann lét þessi orð falla í tilefni þess
að þá var Landlæknisembættið að
flytja starfsemi sína í húsnæði við
Austurströnd 5 á Seltjarnarnesi. Um
síðustu mánaðamót flutti Land­
læknisembættið hins vegar úr um­
ræddu húsnæði og hefur nú aðsetur
í Heilsuverndarstöðinni við Baróns­
stíg ásamt Lýðheilsustöð. Húsnæðið
við Austurströnd stendur því tómt,
en heilbrigðisráðuneytið gerði
leigusamning sem gildir til ársins
2027 – sem hlýtur að teljast óskiljan­
legt í ljósi ummæla landlæknisins
fyrrverandi.
Guðlaugur Þór Þórðarson, þing­
maður Sjálfstæðisflokksins, lýsti því
yfir í Morgunblaðinu á mánudag að
það væri „sárgrætilegt að horfa upp
á“ bruðl velferðarráðuneytisins –
sem borgar nú leigu af tveimur fast­
eignum. Guðbjartur Hannesson,
ráðherra velferðarmála, játaði að
það væri „skelfilegt að lifa við þetta“
en sagði jafnframt óskiljanlegt að
upprunalegur leigusamningur hefði
verið gerður til 25 ára.
Tengsl við Sjálfstæðisflokkinn
Húsnæðið við Austurströnd er í eigu
einkahlutafélagsins Neshúss, sem
er í eigu Péturs Kjartanssonar lög­
fræðings. Pétur hefur gegnt trúnað­
arstörfum fyrir Sjálfstæðisflokkinn í
gegnum tíðina og var á sínum tíma
í stjórn Heimdallar, félags ungra
sjálfstæðismanna í Reykjavík, ásamt
Geir H. Haarde – en hann var fjár­
málaráðherra þegar leigusamn­
ingurinn var undirritaður – og Jóni
Steinari Gunnlaugssyni hæstarétt­
ardómara. Samningurinn, sem var
undirritaður árið 2002, er óupp­
segjanlegur og gildir til 25 ára. Það
þýðir að leigukostnaðurinn mun að
óbreyttu falla á ríkissjóð til ársins
2027, en hann hljóðar nú upp á um
það bil tvær milljónir króna á mán­
uði – eða 24 milljónir á ári.
Blaðamaður ræddi við Pétur,
sem sagði að allt við leigusamning­
inn hefði verið uppi á borðum á sín­
um tíma. Það hefði jafnframt verið
vegna kröfu heilbrigðisráðuneytis­
ins sem samningurinn var gerður til
25 ára.
„Allt uppi á borðum“
Pétur segir ekkert óeðlilegt hafa ver­
ið við samninginn og að pólitískar
ástæður hafi því ekki spilað inn
í þá staðreynd að samið var við
hann. „Mér er óskiljanlegt hvern­
ig er hægt að sjá eitthvað óvenju­
legt við þetta. Þegar samningurinn
var gerður var húsið hálfklárað og
var það því sniðið nákvæmlega að
þörfum Landlæknisembættisins.
Fjármálaráðuneytið og heilbrigð­
isráðuneytið unnu að gerð samn­
ingsins og þar var allt uppi á borð­
um. Ég hef reynt að forðast að ræða
þetta mál. Ef menn myndu frekar
skoða útboðsskilmálana sem voru
gerðir vegna leigusamningsins við
Heilsuverndarstöðina, þá myndu
menn sjá að þar var farið fram hjá
öllum reglum. Allar reglur um út­
boð voru þverbrotnar.“
Ónotað rándýrt hús
Eftir stendur að húsnæðið við
Austurströnd 5 stendur nú tómt.
Guðbjartur Hannesson sagði við
Morgunblaðið á mánudag að ráðu­
neytið væri að vinna í að semja sig
úr þessum vandræðum og að til
greina kæmi að framleigja húsið.
Húsnæðið við Austurströnd 5 er
um 700 fermetrar að flatarmáli og
kostar hver fermetri því um það bil
2.900 krónur, sem verður að teljast
nokkuð hátt. Ólíklegt verður því að
teljast að margir muni hafa áhuga
á að leigja atvinnuhúsnæði á því
verði. Þegar blaðamaður spurði
Pétur Kjartansson hvort einhver
frá velferðarráðuneytinu hefði haft
samband við hann sagði hann svo
ekki vera.
n Gerðu óuppsegjanlegan samning til 25 ára n Kostar um tvær
milljónir á mánuði n Eigandinn starfaði fyrir Sjálfstæðisflokkinn
Björn Teitsson
blaðamaður skrifar bjorn@dv.is
Samið við sjálfstæðis-
menn Leigusamningurinn
óuppsegjanlegi var gerður
við Pétur Kjartansson sem
unnið hefur trúnaðarstörf fyrir
Sjálfstæðisflokkinn og sat í
stjórn Heimdallar með Geir
H. Haarde á sínum tíma. Geir
var fjármálaráðherra þegar
samningurinn var gerður.
„Allar reglur
um útboð
voru þverbrotnar
Engin starfsemi fyrir tvær milljónir á mánuði Húsnæðið við Austurströnd 5 er nú
tómt, en leigusamningurinn við heilbrigðisráðuneytið gildir til 2027.
Milljarða króna tap
fé og fór því ekki út í stórar lántök­
ur til þess.“ Orkuveitan er því ekki
skuldsett vegna byggingar Perlunnar.
Sorgleg örlög
Hjálmar Sveinsson, varaborgar­
fulltrúi Samfylkingarinnar, sem er
sérstakur áhugamaður um skipu­
lagsmál, er að hluta til sammála því
mati Eiríks og Kjartans að fjárhags­
legar ástæður hafi ekki verið hvatinn
að byggingu Perlunnar á sínum tíma.
„Ég skil alveg að menn hafi séð þessa
möguleika á sínum tíma: Að byggja
veitingastað ofan á þessa hitaveitu­
tanka. Ég veit það sjálfur, því ég starf­
aði sem leiðsögumaður í mörg ár, að
útlendingar voru mjög hrifnir af Perl­
unni og því hvernig Íslendingar nota
heita vatnið. Upphaflega hafði ég því
sympatíu með þessari hugmynd, hún
var djörf og flott.“
Varaborgarfulltrúinn segir hins
vegar að notkunin á húsinu hafi ekki
verið góð síðastliðin ár. „Perlan hef­
ur svolítið verið eins og tóm skel utan
um ofboðslega lítið. Það er sorglegt
að sjá svona flotta og metnaðarfulla
hugmynd verða að skel utan um út­
sölu á gömlum geisladiskum og bók­
um, einhver útsölumarkaður. Bara
það finnst mér sýna, eins og stund­
um er, að eitthvað virkar flott þeg­
ar dregnar eru upp myndir og menn
láta sig dreyma um flott kennileiti en
reynslan af rekstri hússins hefur sýnt
að þetta er ekki alveg að ganga upp,“
segir Hjálmar.
Hann telur að ein af þeim álykt­
unum sem hann dregur af sögu Perl­
unnar sé að íbúar borga ættu frek­
ar að líta sér nær og einbeita sér að
annars konar uppbyggingu en
því að koma sér upp ofboðs­
lega flottu kennileiti, til
að mynda eins og
Óperuhúsinu í
Sydney eða
Guggenheim­safninu í Bilbao á Spáni.
„Auðvitað höfum við nýtt kennileiti
sem er Harpan en ég held að við ætt­
um frekar að líta okkur nær varðandi
framtíðaruppbyggingu í Reykjavík
og reyna að gera götur og torg borg­
arinnar skemmtilegri og fallegri, og
borgina þéttari og mannvænni. Þessi
kennileitaarkitektúr – ég skil alveg að
menn hrífist af hugmyndinni – en veit
ekki hversu heppilegt það er ef hann
nær yfirhöndinni.“
Áhugasamir kaupendur hafa
haft samband
Ef marka má orð Eiríks eru einhverj­
ir áhugasamir um að kaupa Perluna
þrátt fyrir þessa ólánssögu hennar á
síðastliðnum árum. „Það hefur ver­
ið haft samband við okkur í gegn­
um fasteignasala. Þetta var gert fyrir
hönd áhugasams aðila sem var ekki
nafngreindur. Þetta hefur gerst oft­
ar en einu sinni,“ segir Eiríkur. Hann
segir að ekki hafi verið tilgreint hverj­
ir hinir áhugasömu kaupendur væru.
Kjartan segir alveg ljóst að yfir­
völd í Reykjavík muni ekki selja Perl­
una hverjum sem er. „Ég er hlynnt­
ur því að selja húsið en menn þurfa
að hafa í huga hvaða almannahlut­
verki hún gegnir fyrir ferðaþjónustu
í borginni.“ Líklega má ætla að borg­
aryfirvöld muni því hafa talsverð af­
skipti af því hver fær að kaupa Perl­
una þar sem reksturinn í henni þarf
að vera þess eðlis að byggingin geti
áfram verið vinsæll áningarstaður
ferðamanna auk þess sem Orkuveita
Reykjavíkur mun áfram eiga og reka
hitaveitutankana í Öskjuhlíð sem
Perlan hvílir á.
Óháð þessum sjónarmiðum, og
rökum fyrir tilvist Perlunnar sem
snúast um ferðaþjónustu, má fast­
lega reikna með því að nokkurra
milljarða króna tap verði af byggingu
og rekstri Perlunnar fyrir Orkuveitu
Reykjavíkur þegar og ef hún verður
seld á næstunni. Tapið af Perlunni
verður því á endanum tap Reykvík­
inga, skattgreiðenda, sem eru eig­
endur hússins í gegnum Orkuveitu
Reykjavíkur. Hvort þetta tap af fjár­
festingunni leiði til þess að litið verði
á byggingu Perlunnar sem glapræði,
eða eðlilegan fórnarkostnað til að
lappa upp á ímynd Reykjavíkur, í
framtíðinni á eftir að koma í ljós.
8. október 1999
Davíð
Oddsson
heldur veislu
til heiðurs
Hillary Clinton
í Perlunni en
hún mætir of seint vegna
fundar með forsetanum,
sem ekki er boðið í veisluna.
2000
Vinna hefst við opnun safns
í einum hitaveitutankanna í
Perlunni.
2. nóvember 2001
Alfreð Þor-
steinsson,
formaður
Orkuveitu
Reykjavíkur,
leggur til að Perlan verði
seld.
30. júní 2002
Sögusafn opnað í einum
hitaveitutankanna í Perlunni.
23. júní 2011
Áform um sölu á Perlunni
kynnt á aðalfundi Orkuveitu
Reykjavíkur.
Þjónaði hlutverki sínu Kjartan
Magnússon segir að Perlan hafi þjónað hlut-
verki sínu þrátt fyrir tapreksturinn.
Fannst hugmyndin flott Hjálmar
Sveinsson skildi hugmyndina um Perluna en
fannst sorglegt að sjá í hvað húsið var notað.„Ég held að menn
hafi náð þeim
markmiðum sem þeir
stefndu að með bygging-
unni á sínum tíma.
Húseigandinn
tengist Sjálf-
stæðisflokki