Dagblaðið Vísir - DV - 22.03.2013, Blaðsíða 28
28 Viðtal 22.–24. mars 2013 Helgarblað
V
ið konur eigum að fá það
pláss sem við eigum skilið.
Það á ekkert glerþak að
stoppa okkur,“ segir leikkon-
an Elma Stefanía Ágústs-
dóttir sem margir þekkja úr VR-aug-
lýsingunni sem vakið hefur mikla
athygli.
Elma Stefanía, sem er 26 ára, út-
skrifast úr leiklistardeild Listaháskóla
Íslands í vor en er í þeirri drauma-
stöðu að vera þegar komin með
samning við Þjóðleikhúsið. Í um-
ræddri auglýsingu leikur hún konu í
atvinnulífinu sem gengur á glervegg á
meðan ekkert stöðvar karlkyns sam-
starfsmann hennar.
Konur að rísa upp
Elma segir auglýsinguna hafa vakið
gífurlega athygli og að málefnið hafi
ýtt við henni að taka verkefnið að sér.
„Aldan er þarna. Konur eru að rísa
upp og taka sér pláss – sem er eðli-
legt. Ég kom aftan að leiklistinni; byrj-
aði sem aðstoðarbúningahönnuður
í kvikmyndum og fór svo að „casta“
í auglýsingar. Þá hringdi ég í margar
flottar, eldri íslenskar leikkonur og
varð í gegnum þær meðvituð um að
það skiptir máli hvaða verkefni leik-
kona tekur að sér. Ekki að eitthvað sé
verra en annað. Það sem er dýrmætt
við að vera leikari er að við erum með
hæfileika sem við þurfum að vernda.
Í samtölum við þessar konur fann ég
styrkinn; fann að þetta voru konur
sem vissu hvað þær vildu og hvert þær
voru að fara. Mér fannst það flott. Það
var ótrúlegur heiður að leika í þessari
auglýsingu af því að málefnið er gott.
Slíkt skiptir mig máli. En í grunninn
skipta hvorki auglýsingar né viðtöl,
eins og þetta, máli, heldur það sem ég
vil gera. Og það er að skapa.“
„Ég er femínisti“
Elma Stefanía er óhrædd við að skil-
greina sig sem femínista. „Ég er
femínisti af því að ég vil jafnrétti. Við
höfum farið út af sporinu í þessari
umræðu og búið til hópa sem byggja
á einhvers konar múgæsingi. Það
að vera öfgafemínisti er allt í einu
orðið neikvætt. Ég held að við séum
á villigötum. Samfélagið yrði betra ef
við þyrftum ekki að vera skilgreina allt
svona mikið. Sem einstaklingar viljum
við öll jafnrétti en í hópum getur um-
ræðan orðið persónuleg og þá mynd-
ast öfl sem allir eru í grunninn sam-
mála um að séu óþörf. Við þurfum
ekkert stríð. Það sem við þurfum er
að setjast niður sem einstaklingar og
vinna að betra samfélagi þar sem allir
eiga rétt.“
Hún segir skilgreininguna
„öfgafemínisti“ tilkomna vegna ótta.
„Þarna er kominn hópur sem hefur
aðeins drastískari skoðanir en aðrir.
Samt er þetta allt frábært fólk sem
vill betra samfélag. Það held ég að sé
kjarninn. Og þar vona ég að ég sé. Ég
var fyrst spurð hvort ég væri femínisti
þegar ég var 16 ára. Þá var ég sú eina
í bekknum sem rétti upp hönd. Nú
er það í tísku. Ég hef alltaf staðið fast
á mínu; hef verið frekar ákveðin.
Ákveðnar konur eru oft taldar frekjur
en það er þá í lagi. Ég er þá bara frekja.
Við erum enn að venjast konum sem
rífa kjaft. Við eigum að hafa gaman af
þeim. Konur eru skemmtilegar. Og
karlar líka.“
Strákarnir mega ekki gleymast
Hún segist bæði hafa fundið fyrir því
að vera kona á jákvæðan og neikvæðan
hátt. „Mér hefur til dæmis verið neitað
um vinnu af því að ég er kona. Ég læt
það samt ekki stoppa mig. Það skiptir
máli en ég finn mér aðra leið. Þær kon-
ur sem fóru á undan mér þurftu sumar
að fara í jakkaföt til að komast þangað
sem þær vildu en ég sé fyrir mér sam-
félag þar sem slíkt skiptir ekki máli; þar
sem konur geta verið eins miklar kon-
ur og þær vilja en samt komist þang-
að sem þær vilja og karlar fá að vera
eins miklir karlar og þeir vilja. Kynin
verða að vinna saman. Við megum
ekki gleyma strákunum. Nú er verið að
benda á óútskýrðan launamun kynj-
anna en þar sem konur eru stærsti
hluti nemenda í háskólum landsins
fara þær að koma út á vinnumarkað-
inn með sterkari menntun. Þá förum
við kannski að horfa á annan vanda;
launamunur kynjanna gæti snúist við,
út frá hæfni. Það er í svo mörg horn að
líta. Við erum á góðu róli þegar kemur
að umræðu um útlitsdýrkun unglings-
stelpna en að sama skapi megum við
ekki gleyma unglingsstrákunum. Við
verðum að hafa rödd báðum megin.
Þeir mega ekki gleymast inni í herbergi
við tölvuna.“
Besta ákvörðunin
Elma Stefanía hefur ekki aðeins
verið áberandi upp á síðkastið vegna
VR-auglýsingarinnar heldur einnig
vegna þeirra staðreyndar að hún er
eiginkona ritstjórans og rithöfundar-
ins Mikaels Torfasonar en myndir af
parinu á hinum ýmsu frumsýningum
og menningarviðburðum hafa birst í
fjölmiðlum landsins.
Það er sjaldnast lognmolla í
kringum Mikael en Elma Stefanía er
hvergi bangin. „Ég þarf engan mann
mér við hlið en ég var svo heppin
að kynnast honum. Mikael er sterk-
ur og við pössum vel saman,“ segir
hún en hjónin kynntust þar síðasta
sumar þegar hann var nýfluttur heim
frá Bandaríkjunum og bauð henni á
stefnumót.
Frá fyrsta degi hafa þau verið óað-
skiljanleg. „Við erum bara þannig
fólk. Við liggjum ekkert á skoðunum
okkar eða því sem við viljum fram-
kvæma og sáum ekki tilganginn í því
að bíða. Við vorum við bæði tilbúin
til að leggja allt okkar í þetta hjóna-
band auk þess sem börnin þurftu á
öryggi að halda. Annaðhvort urðum
við að fara alla leið eða sleppa þessu.
Og það var ekki inni í myndinni að
sleppa þessu. Enda er þetta ein sú
besta ákvörðun sem ég hef tekið.“
Gúglaði eiginmanninn
Hún viðurkennir að hafa heyrt alls
kyns sögur af eiginmanninum en
segist hafa ákveðið að kynnast hon-
um sjálf áður en hún myndaði sér
skoðun. „Við þekktumst ekki en ég
hafði heyrt af honum. Ég gúglaði
hann, las fyrstu þrjár færslurnar og
snarhætti við. Ég vildi ekki dæma
hann fyrir fram. Fólk talar, ég tala,
það tala allir. Maður getur ekki verið
að apa allt upp eftir öðrum. Ég hef
líka oft lent í því að heyra einhvern
tala um manneskju á ákveðinn hátt
en svo upplifa hana allt öðruvísi
þegar ég hef kynnst henni. Ekkert
betri eða verri, bara öðruvísi. Raun-
veruleikinn er bara minn. Ég get ekki
verið að fá hann lánaðan frá einhverj-
um öðrum. Ég þekki Mikael bara sem
ofboðslega góðan og hjartahlýjan
mann. Það er bara allt við hann sem
heillar mig. Fyrst og fremst hvað hann
er góð manneskja en líka hvað hann
er fallegur og flottur. Hann er mjög
gáfaður, skemmtilegur og fyndinn
og svo er hann yfirleitt mjög glaður, í
grunninn er hann mjög lífsglaður og
það heillar. Mikael hefur farið ótroðn-
ar slóðir og það er erfitt að gera eitt-
hvað sem ögrar samfélaginu, sama
hvort sem það tengist fjölmiðlum eða
leiklist. Allt slíkt kallar á deilur en það
er bara „name of the game“.“
Tólf ára aldursmunur
Þau gengu í það heilaga eftir aðeins
nokkurra mánaða samband en tólf ár
skilja þau að í aldri. „Ég finn ekkert
fyrir þessum aldursmun. Ég er miklu
gáfaðri en hann,“ segir hún hlæjandi
en bætir svo alvarlegri við: „Nei, við
bætum hvort annað upp á svo mörg-
um sviðum. Svo erum við líka mjög lík
og höfum svipaðar skoðanir. Mikael er
líka mikill femínisti. Við getum alveg
verið ósammála en þá erum við bara
ósammála. Það kom okkur samt á
óvart hvað við erum samstíga í flestu.
Allavega þegar kemur að stóru hlutun-
um – sem er þægilegra svona þegar
maður er í hjónabandi.“
Hún viðurkennir að margir hafi
haft skoðanir á því hversu fljótt þau
létu pússa sig saman. „Fólk var hissa
og hafði sínar skoðanir. Það má. Við
vorum að gera eitthvað sem var ekki
týpískt. En ég held að það sé ekkert
djúpt á því. Þetta eru bara skoðanir og
ekkert meira. Við erum bara stjörnur í
eigin lífi. Í rauninni er enginn að spá
í mig. Jú, kannski í nokkur augnablik:
„Þau voru að gifta sig. Vá. En flippuð.“
Svo er manneskjan bara farin að hugsa
um að sækja barnið sitt í leikskólann.
Maður verður að kúpla sig út úr því
að halda að maður hafi tekið bólfestu
í hausnum á öllum í kringum mann.
Það er, held ég, alls ekki raunin.“
Áskorun – en þess virði
Saman eiga þau Mikael stóra fjöl-
skyldu. Hann á þrjú börn af fyrra
hjónabandi en hún eina dóttur,
Ísold fjögurra ára, af fyrra sam-
bandi. „Þetta er algjört púsluspil
en þetta gengur. Maður þarf ekk-
ert að finna upp hjólið. Það hafa
verið skrifaðar fræðibækur um
stjúptengls og maður gerir sitt
besta. Öll börn eru mismunandi
og þurfa mismunandi frá manni.
Elstu börnin eru 16 og 18 ára og
fyrir þeim er ég góð vinkona sem er
til staðar. Þau yngri eru fjögurra og
sex og eru góðir vinir. Púslið geng-
ur vel. Þetta gengur allt saman ef
við hlustum á þarfir hvers og eins.“
Hún segir það ekki hafa vaxið
henni í augum að verða stjúpmóð-
ir svo stálpaðra krakka. „Alls ekki.
Ekkert verkefni er of stórt. Þau eru
líka svo yndisleg. Við náum ofboðs-
lega vel saman. Þetta var kannski
meiri áskorun en alveg þess virði.“
Alin upp úti á landi
Elma Stefanía er utan af landi, nánar
Leikkonan Elma Stefanía Ágústsdóttir er komin
með samning við Þjóðleikhúsið þrátt fyrir að vera
enn í leiklistarnámi. Elma giftist ritstjóranum
Mikael Torfasyni eftir nokkurra mánaða samband
en tólf ár skilja hjónin að í aldri.
„Skyldurækni mín
gerði það að verk-
um því þótt ég hafi verið
villt og gert það sem mér
sýndist var alltaf eitthvað
innra með mér sem sá til
þess að ég lokaði ekki al-
veg augunum.
„Treysti engum betur en honum“
Indíana Ása Hreinsdóttir
indiana@dv.is
Viðtal